Niên hạn sử dụng xe ô tô tại Việt Nam là bao lâu?

Để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, một số loại ô tô sẽ bị giới hạn thời gian sử dụng. Vậy niên hạn sử dụng xe ô tô các loại tại Việt Nam hiện đang được quy định như thế nào?

Niên hạn sử dụng xe ô tô là bao nhiêu năm?

Căn cứ Điều 18 Nghị định 166/2024/NĐ-CP, niên hạn sử dụng của xe ô tô được chia thành nhiều nhóm khác nhau tùy theo loại phương tiện và mục đích sử dụng cụ thể. Cụ thể:

• Đối với xe ô tô chở hàng (ô tô tải) và xe ô tô chở hàng chuyên dùng (ô tô tải chuyên dùng): 25 năm, tính từ năm sản xuất

• Đối với xe ô tô chở người có số người cho phép chở từ 09 người trở lên (không kể người lái xe), xe ô tô chở trẻ em mầm non, xe ô tô chở học sinh, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ: 20 năm, tính từ năm sản xuất

• Đối với xe chở người bốn bánh có gắn động cơ (hay còn gọi là xe điện bốn bánh chạy trong khu du lịch, khu vui chơi…): 15 năm, tính từ năm sản xuất

• Đối với xe tương tự xe cơ giới (như: xe tự chế, xe mô phỏng công năng xe thông thường): Niên hạn sử dụng được áp dụng tương tự theo các quy định trên, phù hợp với chức năng, công dụng của từng loại xe

Như vậy, tùy vào loại hình, mục đích sử dụng, số chỗ ngồi và thiết kế, mỗi loại xe ô tô sẽ có niên hạn sử dụng khác nhau. Sau khi vượt quá niên hạn nêu trên, phương tiện không còn đủ điều kiện để lưu hành và sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật.

Cách xác định niên hạn sử dụng xe ô tô

Để xác định phương tiện cơ giới đã đến hạn sử dụng hay chưa, cần xác định chính xác năm sản xuất của xe. Cách xác định này được quy định rõ tại Điều 19 Nghị định 166/2024/NĐ-CP.

Theo đó, năm sản xuất của xe được xác định căn cứ vào thông tin về năm sản xuất tại một trong các tài liệu sau (theo thứ tự ưu tiên):

- Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu (với xe nhập khẩu); phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng (đối với xe sản xuất, lắp ráp trong nước);

Thông tin năm sản xuất của nhà sản xuất được gắn trên xe;

- Kết quả tra cứu từ nhà sản xuất hoặc từ tài liệu do nhà sản xuất cung cấp.

- Trường hợp phương tiện không có tài liệu, hồ sơ, hoặc không có thông tin xác định năm sản xuất theo các nguồn căn cứ trên thì xe đó “được coi là hết niên hạn sử dụng” (Khoản 2 Điều 19 Nghị định 166/2024/NĐ-CP).

Điều này đặc biệt quan trọng với những xe đã qua sử dụng nhập khẩu hoặc xe cũ không còn hồ sơ gốc rõ ràng. Việc thiếu giấy tờ có thể dẫn tới việc phương tiện bị coi là đã hết hạn dù chưa đủ số năm được phép lưu hành.

Vì vậy, chủ phương tiện cần lưu giữ đầy đủ giấy tờ liên quan đến xuất xứ và tài liệu kỹ thuật để đảm bảo có thể xác minh chính xác niên hạn sử dụng theo đúng quy định.

Xe ô tô hết niên hạn bị xử lý như thế nào?

Khi phương tiện đã hết niên hạn sử dụng, chủ xe phải thực hiện các nghĩa vụ hành chính và pháp lý theo quy định tại Thông tư 79/2024/TT-BCA. Cụ thể:

- Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày xe hết niên hạn sử dụng, xe hư hỏng không sử dụng được, xe bị thải bỏ, chủ xe phải khai báo trên cổng dịch vụ công hoặc kê khai trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe và nộp chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cho cơ quan đăng ký xe hoặc Công an cấp xã (không phụ thuộc trụ sở, nơi cư trú của chủ xe) để làm thủ tục thu hồi.

- Cơ quan đăng ký xe lập danh sách các xe hết niên hạn sử dụng dựa vào dữ liệu do cơ quan đăng kiểm hoặc cơ quan có thẩm quyền cung cấp.

Sau đó, gửi thông báo cho cá nhân, tổ chức sở hữu xe để làm thủ tục thu hồi.

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày gửi thông báo, nếu chủ xe không thực hiện thì người có thẩm quyền sẽ tiến hành xử phạt vi phạm hành chính liên quan (Điểm a Khoản 1 Điều 27).

Đồng thời, cơ quan đăng ký xe cũng cập nhật thông tin xe hết hạn trên hệ thống điện tử để phối hợp với các đơn vị tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông (Điểm b, c Khoản 1 Điều 27).

Đây là quy trình nhằm đảm bảo an toàn giao thông, hạn chế tối đa việc các phương tiện cũ kỹ, không đủ điều kiện kỹ thuật vẫn lưu thông trên đường.

Trên đây là toàn bộ thông tin quan trọng liên quan đến niên hạn sử dụng xe ô tô cập nhật mới nhất theo Nghị định 166/2024/NĐ-CP và Thông tư 79/2024/TT-BCA. Để tránh bị xử lý vi phạm, chủ xe cần chủ động tra cứu năm sản xuất phương tiện của mình, từ đó nắm bắt thời điểm phương tiện hết hạn để thực hiện các nghĩa vụ cần thiết theo quy định pháp luật.