Đề xuất quyền lợi khi đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 12 năm cho người lao động
Góp ý cho dự thảo Luật Việc làm, mới đây, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã đề xuất 02 phương án quyền lợi cho người lao động khi đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 12 năm gồm:
Phương án 1: Người lao động sẽ không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp nếu đã đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng (12 năm) và chưa hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Phần bảo hiểm thất nghiệp đóng bổ sung sẽ được chuyển sang chế độ khác của bảo hiểm xã hội (BHXH) nhằm tăng quyền lợi cho người lao động khi nghỉ hưu.
Phương án 2: Người lao động nếu đóng dư thời gian có thể được hưởng chế độ vay ưu đãi từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp để duy trì cuộc sống, hưởng hỗ trợ cho nhân thân khi gặp rủi ro việc làm.
Hiện nay, nếu đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 12 năm thì người lao động tham gia bảo hiểm chỉ được hưởng tối đa 12 tháng trợ cấp thất nghiệp mà không được tính hưởng và bảo lưu thời gian đóng dư.
Cụ thể, theo khoản 2 Điều 50 Luật Việc làm số 38/2013/QH13, thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp. Theo đó, cứ đóng từ đủ 12 tháng đến 36 tháng thì sẽ được hưởng 03 tháng trợ cấp thất nghiệp.
Sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì người lao động được hưởng thêm 01 tháng trợ cấp thất nghiệp, tuy nhiên tối đa không quá 12 tháng.
Theo khoản 7 Điều 18 Nghị định 28/2015/NĐ-CP, trường hợp đóng bảo hiểm thất nghiệp hơn 36 tháng thì số tháng đóng bảo hiểm còn lại sẽ được bảo lưu làm căn cứ tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng trợ cấp thất nghiệp tiếp theo khi người lao động đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Như vậy, dù người lao động có đi làm và đóng bảo hiểm thất nghiệp nhiều hơn 12 năm thì thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa mà người lao động có thể nhận được cũng chỉ được 12 tháng.
Mặt khác, theo điểm a khoản 1 Điều 111 dự thảo Luật Việc làm, người lao động nếu đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thì sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Điều nãy đã vấp phải rất nhiều ý kiến trái chiều từ phía người lao động.
Hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp thực hiện các “mánh khóe” nhằm sa thải người lao động bằng nhiều lý do và cố tình để người lao động buộc phải đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
Theo đó, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đề xuất quy định người bị sa thải dù không được người sử dụng lao động tiếp nhận vẫn được quyền hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Bên cạnh đó, Tổng liên đoàn cũng đề xuất, chủ sử dụng lao động phải đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động trong thời hạn 30 ngày kể từ khi giao kết hợp đồng.
Trường hợp hợp đồng dưới 03 tháng thì người sử dụng lao động phải đóng cho người lao động bảo hiểm thất nghiệp ngay ngày đầu làm việc.
Tuy nhiên, đối với những người lao động từ chối nhận việc làm từ trung tâm việc làm 02 lần mà không có lý do chính đang sẽ không được xem xét bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp.
Hướng dẫn cách tính tiền hưởng trợ cấp thất nghiệp hiện nay
Theo khoản 1 Điều 50 Luật việc làm 2013, mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp được quy định như sau:
Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 06 tháng liền kề trước khi thất nghiệp nhưng tối đa không quá 05 lần mức lương cơ sở đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hoặc không quá 05 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật lao động đối với người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc.
Theo đó, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo công thức:
Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tháng = 60% x mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 06 tháng liền kề trước khi NLĐ thất nghiệp.
Theo Điều 3 Nghị định 38/2022/NĐ-CP, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa hàng tháng được quy định như sau:
Mức lương tối thiểu hàng tháng (đồng) | Mức tối đa hưởng trợ cấp thất nghiệp (đồng) | |
Vùng I | 4.680.000 | 23.400.000 |
Vùng II | 4.160.000 | 20.800.000 |
Vùng III | 3.640.000 | 18.200.000 |
Vùng IV | 3.250.000 | 16.250.000 |
Trên đây là cập nhật của Luật Việt Nam về đề xuất quyền lợi khi đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 12 năm cho người lao động.