Sắp tới, phụ nữ nội trợ ở nhà cũng được hưởng chế độ thai sản?

1. Đề xuất chế độ thai sản khi đóng BHXH tự nguyện

Nội trợ tại Việt Nam thường được dùng để gọi người không đi làm mà ở nhà làm việc trong gia đình. Hiện nay, theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014 không liệt kê đây là đối tượng không tham gia BHXH bắt buộc. Để đóng BHXH thì nội trợ chỉ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Khoản 2 Điều 4 Luật BHXH nêu rõ, chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ gồm hưu trí, tử tuất và bảo hiểm hưu trí bổ sung mà không có chế độ thai sản. Chế độ thai sản là chế độ của bảo hiểm xã hội bắt buộc bên cạnh ốm đau, tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất.

Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã đề xuất bổ sung chế độ thai sản vào bảo hiểm xã hội tự nguyện. Theo đó, BHXH tự nguyện sắp tới sẽ gồm các chế độ:

• Thai sản.
• Hưu trí.
• Tử tuất.
• Bảo hiểm tai nạn lao động.
• Bảo hiểm hưu trí bổ sung.

Như vậy, nếu dự thảo được thông qua thì sắp tới đây, người nội trợ ở nhà, không đi làm và không đóng BHXH bắt buộc cũng sẽ được hưởng chế độ thai sản.

2. Điều kiện, mức hưởng chế độ thai sản của người tham gia BHXH tự nguyện

Nội dung này được quy định tại Mục 1 Chương VI từ Điều 99 đến Điều 103 dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội. Cụ thể:

2.1 Điều kiện hưởng

Để được hưởng trợ cấp thai sản, Điều 100 dự thảo đã quy định điều kiện như sau:

- Nữ sinh con.

- Lao động nam đang tham gia BHHX có vợ sinh con.

Và đồng thời phải đáp ứng điều kiện về thời gian đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con.

2.2 Mức hưởng trợ cấp thai sản

- Khi người nữ đóng BHXH tự nguyện mà chết sau khi sinh: Cha/người trực tiếp nuôi dưỡng được hưởng 02 triệu đồng/một con mới sinh.

- Lao động nữ sinh con: Lao động nam có vợ sinh con được hưởng 02 triệu đồng/một con mới sinh.

- Cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản: Chỉ cha hoặc mẹ được hưởng 02 triệu đồng/một con mới sinh.

2.3 Hồ sơ hưởng trợ cấp thai sản

- Giấy khai sinh/giấy chứng sinh của con (bản sao).

- Giấy chứng tử (bản sảo) nếu con hoặc mẹ chết sau khi sinh con.

- Hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của mẹ (trích sao) nếu con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh.

2.4 Thời gian giải quyết

- Nộp hồ sơ: 45 ngày kể từ ngày sinh con.

- Giải quyết và chi trả: 05 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Nếu không chi trả sẽ nêu rõ lý do bằng văn bản.

3. Điều chỉnh chế độ thai sản khi đóng BHXH bắt buộc

3.1 Bổ sung đối tượng hưởng chế độ thai sản

Ngoài các đối tượng được hưởng chế độ thai sản khi đóng BHXH bắt buộc nêu tại Điều 30 Luật BHXH năm 2014 hiện nay thì Điều 54 dự thảo đã bổ sung thêm một số đối tượng được hưởng chế độ thai sản gồm:

- Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

- Chủ hộ kinh doanh.

- Người lao động có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên làm việc không trọn thời gian, có mức lương tháng bằng/cao hơn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất.

3.2 Điều chỉnh thời gian hưởng chế độ khám thai

Hiện nay, căn cứ Điều 32 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khi đi khám thai, người lao động được nghỉ 01 ngày/lần và được đi khám thai 05 lần trong suốt thời gian mang thai. Nếu chỗ khám thai ở xa hoặc lao động nữ có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày/lần khám thai.

Dự thảo đã bỏ điều kiện để được đi khám thai 02 ngày/lần khám thai mà quy định đồng đều người lao động nữ được đi khám thai 05 lần trong thời gian mang thai và tần suất mỗi lần đi khám là từ 01 - 02 ngày theo chỉ định của bác sĩ.

3.3 Bổ sung quy định về chế độ khi đình chỉ thai nghén

Bên cạnh những đề xuất chế độ thai sản trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội ở trên, Điều 57 dự thảo cũng bổ sung quy định về thời gian hưởng chế độ khi đình chỉ thai nghén. Theo đó, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ khi đình chỉ thai nghén như sau:

• Tối đa 10 ngày: Thai dưới 05 tuần tuổi.
• Tối đa 20 ngày: Thai từ 05 - dưới 13 tuần tuổi.
• Tối đa 40 ngày: Thai từ 13 - dưới 22 tuần tuổi.

3.4 Thời gian hưởng thai sản của chồng khi có vợ sinh con

Không chỉ thay đổi quy định về thai sản của vợ mà nếu chồng có tham gia BHXH thì khi vợ sinh con cũng được hưởng thời gian hưởng chế độ thai sản như sau:

Trên đây là đề xuất chế độ thai sản trong dự thảo Luật BHXH. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 19006192 để được hỗ trợ, giải đáp chi tiết.