Thường, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ và trẻ em, pháp luật "ưu tiên" người phụ nữ được nuôi con dưới 36 tháng tuổi nếu đủ điều kiện. Vậy cha có cơ hội giành được quyền nuôi con không?
Con dưới 3 tuổi có phải luôn được giao cho mẹ nuôi không?
Đối với con chưa thành niên thì sau khi ly hôn, dù cha mẹ có chấm dứt quan hệ hôn nhân thì quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con vẫn được duy trì như khi hai người vẫn là vợ, chồng.
Về quyền nuôi con, trước hết Tòa án sẽ tôn trọng và công nhận sự thỏa thuận của cha, mẹ trong việc phân chia người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ và quyền của mỗi bên sau khi ly hôn.
Chỉ khi không thỏa thuận được thì Tòa án mới dựa vào quyền lợi về mọi mặt của con như về tinh thần, về vật chất… để quyết định giao con cho một trong hai bên trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng.
Tuy nhiên, khi Tòa án quyết định thì vẫn phải xem xét đến các yếu tố nêu tại Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 sau đây:
- Con đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
- Con dưới 36 tháng tuổi (03 tuổi), Tòa án sẽ giao cho người mẹ được trực tiếp nuôi con trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Căn cứ quy định này, có thể thấy, việc nuôi dưỡng con dưới 03 tuổi được quyết định như sau:
- Nếu cha, mẹ có thỏa thuận thì thực hiện theo thỏa thuận đó.
- Nếu cha, mẹ không thỏa thuận thì Tòa án sẽ giao cho người mẹ nhưng vẫn phải căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con. Do đó, nếu người mẹ không đủ điều kiện để nuôi dạy con thì quyền nuôi con sau khi ly hôn có thể được giao cho người cha.
Như vậy, quan điểm “con dưới 03 tuổi luôn được giao cho mẹ nuôi dưỡng” là không hoàn toàn chính xác. Bởi có hai trường hợp con sẽ không được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng dù mới chỉ chưa được 03 tuổi là:
- Cha mẹ thỏa thuận mẹ không phải là người nuôi con sau khi ly hôn.
- Người mẹ không có đủ điều kiện để nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn.
>> Tổng đài tư vấn miễn phí về ly hôn của LuatVietnam 1900.6192
Con đủ 3 tuổi, cha có giành lại được quyền nuôi con không? (Ảnh minh họa)
Cha giành lại quyền nuôi con khi con đã đủ 3 tuổi được không?
Vậy, nếu người mẹ được giao trực tiếp nuôi con dưới 03 tháng tuổi sau khi vợ, chồng ly hôn thì liệu nếu con đủ 03 tuổi, người cha có cơ hội giành lại quyền nuôi con không?
Theo quy định tại Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, nếu cha, mẹ có yêu cầu thì Tòa án sẽ xem xét quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con. Trong đó, các căn cứ để Tòa án quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con được quy định tại khoản 2 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình gồm:
- Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người nuôi con.
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con.
Như vậy, khi mẹ đã được Tòa án quyết định giao nuôi con thì cơ hội để người cha có thể giành được quyền nuôi con sau khi ly hôn chỉ xảy ra trong hai trường hợp sau đây:
- Thỏa thuận được với vợ cũ để người cha được nuôi con. Tuy nhiên, trên thực tế, đây là trường hợp rất khó xảy ra. Bởi khi con dưới 36 tháng tuổi, người vợ đã đủ điều kiện để nuôi dưỡng thì khi con đã trên 36 tháng, người vợ có nhiều khả năng vẫn có đủ khả năng nuôi con.
- Người vợ không còn khả năng nuôi dưỡng, chăm sóc con: Không còn đủ kinh tế, tài chính để nuôi dưỡng con; người vợ lấy chồng mới và người chồng mới không đồng ý cho người vợ nuôi dưỡng con hoặc người chồng mới vũ phu, bài bạc, đánh đập con riêng của vợ…
Trong trường hợp này, nếu người cha có đủ bằng chứng thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.
Lưu ý: Hai trường hợp này không chỉ được sử dụng khi con đã đủ 36 tháng mà khi con chưa đủ 36 tháng, nếu thuộc hai trường hợp này, người cha cũng sẽ có “cơ hội” giành lại được quyền nuôi con. Và nếu con đủ 07 tuổi trở lên thì bắt buộc phải xem xét nguyện vọng của người con.
Không chỉ vậy, khoản 4 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình còn nêu rõ:
Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
Như vậy, nếu cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con, Tòa án còn có thể giao con cho người giám hộ nuôi dưỡng.
Trên đây là quy định về việc cha có giành lại được quyền nuôi con khi con đủ 03 tuổi trở lên? Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 1900.6192 để được tư vấn, giải đáp.
>> Giành quyền nuôi con khi ly hôn: Toàn bộ quy định cần biết