English 
RSS
1. Bảo hiểm tiền gửi được mở rộng phạm vi chi trả, không cần chờ ngân hàng phá sản
Điểm mới đáng chú ý nhất của luật là cơ chế chi trả bảo hiểm tiền gửi sớm, cho phép người gửi được nhận tiền trong nhiều trường hợp rủi ro hơn mà không cần chờ tổ chức tín dụng tuyên bố phá sản như trước đây.
Trước đây, tại Điều 22 Luật Bảo hiểm tiền gửi 2012 số 06/2012/QH13, quy định nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm chỉ phát sinh trong trường hợp:
- Kể từ thời điểm Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có văn bản chấm dứt kiểm soát đặc biệt hoặc văn bản chấm dứt áp dụng hoặc văn bản không áp dụng các biện pháp phục hồi khả năng thanh toán mà tổ chức tín dụng là tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi vẫn lâm vào tình trạng phá sản hoặc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có văn bản xác định chi nhánh ngân hàng nước ngoài là tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền.
Theo quy định mới, căn cứ Điều 21 Luật Bảo hiểm tiền gửi, nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm phát sinh kể từ một trong các thời điểm sau:
- Phương án phá sản tổ chức tín dụng được phê duyệt hoặc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có văn bản xác định chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền.
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có văn bản đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt và tổ chức tín dụng đó có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất.
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có văn bản thông báo cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi về việc trả tiền bảo hiểm để đảm bảo an toàn hệ thống trật tự an toàn xã hội trong trường hợp tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt bị mất hoặc có quy cơ mất khả năng chi trả.
Như vậy, hai trường hợp mới được bổ sung được đánh giá là mang tính đột phá. Việc bổ sung hai trường hợp chi trả sớm này giúp ổn định tâm lý người gửi tiền, giảm khả năng rút tiền hàng loạt và tăng tính chủ động trong xử lý tổ chức tín dụng yếu kém.
2. Thay đổi hạn mức trả tiền bảo hiểm tiền gửi
Trước đây, hạn mức trả tiền bảo hiểm được quy định tại Điều 3 Quyết định 32/2021/QĐ-TTg như sau:
- Số tiền tối đa tổ chức bảo hiểm tiền gửi trả cho tất cả các khoản tiền gửi được bảo hiểm theo quy định của Luật Bảo hiểm tiền gửi (gồm cả gốc và lãi) của một người tại một tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm là 125 triệu đồng
Như vậy, trước đây, hạn mức hiện hành là 125 triệu bao gồm cả gốc và lãi.
Theo quy định mới, căn cứ khoản 1 Điều 21 Luật bảo hiểm tiền gửi:
- Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định hạn mức chi trả tiền bảo hiểm trong từng thời kỳ
Như vậy, Luật mới giao Thống đốc Ngân hàng nhà nước thực hiện quyền quyết định hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi theo từng thời kỳ để phù hợp với điều kiện thực tế. Việc trao quyền điều chỉnh hạn mức cho Thống đốc giúp cơ quan quản lý linh hoạt hơn trong các giai đoạn kinh tế, phản ứng nhanh với biến động thị trường và lạm phát, từ đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền.
3. Mở rộng chức năng của tổ chức bảo hiểm tiền gửi
Trước đây, tại khoản 13 Điều 13 Luật Bảo hiểm tiền gửi 2012 số 06/2012/QH13, chỉ quy định về chức năng của tổ chức bảo hiểm tiền gửi như sau:
Tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Tham gia quản lý, thanh lý tài sản của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo quy định của Chính phủ.
Theo Luật mới, căn cứ tại khoản 14 Điều 14 Luật Bảo hiểm tiền gửi quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi như sau:
- Tham gia vào quá trình can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt, xử lý tổ chức tín dụng:
Tham gia đánh giá tính khả thi phương án phục hồi, phương án sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp, tham gia xây dựng phương án phá sản của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt theo quy định của pháp luật về các tổ chức tín dụng
Cho vay đặc biệt tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan
Mua trái phiếu dài hạn của tổ chức tín dụng nhận chuyển giao bắt buộc theo quyết định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Cử người đủ tiêu chuẩn, điều kiện để giữ chức danh Chủ tịch, thành viên khác của Hội đồng quản trị; Trưởng ban, thành viên khác của Ban Kiểm soát; Giám đốc, Phó giám đốc và chức danh quản lý, điều hành khác của quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Như vậy, Luật mới mở rộng chức năng của tổ chức bảo hiểm tiền gửi, cho phép họ tham gia sâu vào quá trình giám sát và xử lý các tổ chức tín dụng gặp khó khăn. Đơn vị này sẽ tham gia đánh giá tính khả thi của phương án phục hồi, tái cơ cấu, hợp nhất hoặc chuyển nhượng vốn góp; và trong trường hợp cần thiết, xây dựng phương án phá sản cho tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.
4. Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được phép cho vay đặc biệt với lãi suất 0%
Theo khoản 1 Điều 38 Luật Bảo hiểm tiền gửi quy định về vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam như sau:
- Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản bảo đảm từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khi số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để trả tiền bảo hiểm.
- Số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để trả tiền bảo hiểm được xác định khi tổ chức bảo hiểm tiền gửi đã sử dụng hết số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ mà vẫn không đủ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm.
- Việc bán giấy tờ có giá chưa đến hạn, rút các khoản tiền gửi chưa đến hạn phải bảo đảm nguyên tắc bảo toàn vốn trong hoạt động đầu tư.
Như vậy, tổ chức bảo hiểm tiền gửi cũng được phép cho vay đặc biệt với lãi suất 0% đối với các ngân hàng tham gia bảo hiểm, nhằm hỗ trợ kịp thời khi tổ chức tín dụng gặp khó khăn về thanh khoản. Đồng thời, tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể vay từ Ngân hàng Nhà nước với lãi suất 0%, không cần tài sản bảo đảm để thực hiện chi trả sớm khi quỹ dự phòng không đủ đáp ứng.
Nội dung trong bài viết được dựa trên bản dự thảo Luật mới nhất trình Quốc hội thông qua. LuatVietnam sẽ tiếp tục cập nhật thông tin khi có văn bản Luật chính thức.
Trên đây là thông tin về việc Luật Bảo hiểm tiền gửi 2025 và 4 điểm mới đáng chú ý…
