Đề xuất hệ số trượt giá BHXH 2024 như thế nào?
Mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) hay còn gọi là hệ số trượt giá BHXH. Đây là hệ số bù đắp sự mất giá của đồng tiền, tạo ra sự cân bằng về giá trị tiền tệ ở thời điểm hiện tại so với trước đó.
Tại Điều 2 dự thảo này, hệ số trượt giá được quy định như sau:
- Với người lao động hưởng lương theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, đóng BHXH từ 01/01/2016 trở đi, hưởng BHXH 1 lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần từ 01/01/2024 - 31/12/2024:
Tiền lương tháng đóng BHXH sau điều chỉnh từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng BHXH từng năm x mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của năm tương ứng
Trong đó, mức điều chỉnh thực hiện như bảng dưới đây:
- Với người tham gia BHXH tự nguyện được điều chỉnh thu nhập tháng đóng BHXH theo công thức:
Thu nhập tháng đóng BHXH tự nguuyện sau điều chỉnh = Tổng thu nhập tháng đóng BHXH của từng năm x Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHHX của năm tương ứng.
Trong đó, mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH của năm tương ứng như sau:
Cũng theo dự thảo này, Thông tư có hiệu lực từ 28/02/2024 nhưng mức điều chỉnh hệ số trượt giá được áp dụng từ ngày 01/01/2024.
Hệ số trượt giá ảnh hưởng thế nào đến người lao động?
Trong năm 2023, mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH được áp dụng theo Thông tư số 01/2023/TT-BLĐTBXH với hai bảng tương ứng với hai đối tượng ở trên như sau:
Bảng số 2: Với người đóng BHXH tự nguyện
Theo đó, thời gian áp dụng hệ số trượt giá 2023 là từ 01/01/2023 đến hết 31/12/2023 và hệ số này được làm căn cứ để tính tiền lương, mức thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động nên khi thay đổi hệ số tiền lương sẽ ảnh hưởng đến mức bình quân tiền lương hoặc thu nhập bình quân tháng đóng BHXH của người lao động.
Đồng nghĩa, hệ số này thay đổi sẽ ảnh hưởng đến các khoản tiền mà người lao động có thể nhận được như sau:
- Lương hưu hằng tháng: Bởi cách tính lương hưu là bằng tỷ lệ hưởng x mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.
- Trợ cấp 1 lần khi về hưu: Bởi công thức tính trợ cấp một lần theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Cụ thể, cứ mỗi năm đóng BHXH vượt qua thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương hoặc thu nhập tháng đóng BHXH.
- BHXH một lần: Tương tự như các khoản tiền nêu trên, công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần được tính như sau:
Mức hưởng BHXH 1 lần | = | (1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) | + | (2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) |
Do đó, khi có hệ số trượt giá mới cũng ảnh hưởng đến chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần của người lao động.
- Trợ cấp tuất 1 lần: Với khoản tiền này, có thể chia thành hai trường hợp:
- Trường hợp 1: Người đang hưởng lương hưu chết thì mức hưởng được tính theo công thức sau đây:
Mức hưởng | = | 48 x Lương hưu | - | 0,5 | x | (Số tháng đã hưởng lương hưu - 2) | x | Lương hưu |
- Trường hợp 2: Người lao động đang đóng BHXH hoặc bảo hưu thời gian đóng BHXH mà chết thì mức hưởng được tính như sau:
Mức hưởng | = | 1,5 x mức bình quân tiền lương hoặc thu nhập tháng đóng BHXH | x | Số năm đóng BHXH trước năm 2014 | + | 2 x mức bình quân tiền lương hoặc thu nhập tháng đóng BHXH | x | Số năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi |
Như vậy, khi hệ số này thay đổi thì rõ ràng dù thuộc trường hợp nào, mức hưởng trợ cấp tuất 1 lần cũng sẽ thay đổi theo.
Trên đây là đề xuất hệ số trượt giá BHXH 2024. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 19006192 để được hỗ trợ, giải đáp chi tiết.