Đăng ký bản quyền hình ảnh: Hướng dẫn chi tiết thủ tục

Trong thời đại công nghệ 4.0 phát triển như hiện nay, những hình ảnh và nội dung sáng tạo được đăng tải rất dễ bị sao chép hoặc sử dụng trái phép với mục đích xấu. Chính vì vậy, đăng ký bản quyền hình ảnh là việc vô cùng cần thiết để bảo vệ quyền và lợi ích của tác giả.

1. Bản quyền hình ảnh là gì? Tại sao nên đăng ký bản quyền hình ảnh

Bản quyền hình ảnh là việc ghi nhận quyền tác giả đối với những hình ảnh thể hiện dưới dạng tác phẩm hội họa, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng hay tác phẩm nhiếp ảnh… Trong đó:

• Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng là tác phẩm thể hiện bởi đường nét, màu sắc, bố cục, hình khối với tính năng hữu ích, có thể gắn liền với một đồ vật hữu ích, được sản xuất thủ công/công nghiệp như: Thiết kế đồ họa, thiết kế thời trang, tạo dáng sản phẩm, trang trí, thiết kế nội thất (theo khoản 2 Điều 13 Nghị định 22/2018/NĐ-CP).

• Tác phẩm nhiếp ảnh là tác phẩm dưới dạng hình ảnh thế giới khách quan trên vật liệu bắt sáng hoặc trên phương tiện mà hình ảnh được tạo ra, hay có thể tạo ra bằng các phương pháp hóa học, điện tử hoặc phương pháp kỹ thuật khác (theo Điều 14 Nghị định 22/2018/NĐ-CP).

Chỉ các tác phẩm gốc mới là đối tượng được bảo hộ bản quyền. Đó là những tác phẩm do chính tác giả tạo ra, đồng thời có một mức độ sáng tạo nhất định.

Những nội dung như tiêu đề, tên gọi, khẩu hiệu hoặc cụm từ ngắn không được xem là tác phẩm gốc để được bảo hộ bản quyền.

Việc đăng ký bản quyền hình ảnh vô cùng quan trọng bởi khi đăng ký bản quyền hình ảnh, cá nhân, tổ chức sẽ có tư cách chủ sở hữu với đối tượng đã đăng ký và được thực hiện một số quyền như:

• Trực tiếp sử dụng đối tượng đã đăng ký;

• Chuyển giao quyền của mình cho người khác để sinh lợi;

• Có căn chứng minh quyền của mình và hành vi xâm phạm của chủ thể khác, từ đó yêu cầu cơ quan nhà nước có biện pháp xử lý…

Thực hiện các quyền nhân thân như đặt tên cho tác phẩm, tự mình công bố hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm, phát hành tác phẩm với số lượng bản sao nhất định, bảo vệ tính toàn vẹn của tác phẩm…

2. Thủ tục đăng ký bản quyền hình ảnh như thế nào?

2.1. Hồ sơ đăng ký bản quyền hình ảnh

Thành phần hồ sơ đăng ký bản quyền hình ảnh được quy định tại khoản 2 Điều 50 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi 2022 bao gồm:

• Tờ khai đăng ký.

• 02 bản sao tác phẩm;

• Giấy ủy quyền, nếu người nộp hồ sơ đăng ký là người được ủy quyền;

• Tài liệu chứng minh là chủ sở hữu quyền do tự sáng tạo hoặc do được giao nhiệm vụ sáng tạo, giao kết hợp đồng sáng tạo, được thừa kế, chuyển giao quyền;

• Văn bản đồng ý của đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả;

• Văn bản đồng ý của đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả, quyền liên quan thuộc sở hữu chung.

Lưu ý: Giấy ủy quyền, tài liệu chứng minh là chủ sở hữu, văn bản đồng ý của đồng tác giả phải được làm bằng tiếng Việt. Trường hợp được làm bằng ngôn ngữ khác thì phải được dịch ra tiếng Việt.

2.2. Cách thức nộp đơn đăng ký bản quyền hình ảnh

Cá nhân, tổ chức có thể lựa chọn nộp hồ sơ trực tiếp hoặc thông qua đường bưu điện đến Cục Bản quyền tác giả hoặc các văn phòng đại diện của Cục Bản quyền tác giả.

2.3.  Cơ quan tiếp nhận đăng ký bản quyền hình ảnh

Cơ quan tiếp nhận đăng ký bản quyền hình ảnh là Cục Bản quyền tác giả và văn phòng đại diện của Cục. Cụ thể:

• Trụ sở chính tại Hà Nội: Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Quận Ba Đình.

• Văn phòng đại diện tại TP Hồ Chí Minh: 170 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3; Điện thoại: 028. 39 308 086; Fax: 028. 39 308 087; Email: [email protected]

• Văn phòng đại diện tại  tại Thành phố Đà Nẵng: Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu; Điện thoại: 023.63 606 967; Email: [email protected]

2.4. Thời gian giải quyết

Thông thường, thời gian nhận được giấy chứng nhận là khoảng 15 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.

Tuy nhiên trên thực tế, thời gian giải quyết hồ sơ có thể bị kéo dài do: Hồ sơ thiếu tài liệu, mẫu đơn đăng ký sai, có sai sót thông tin trong đơn…