Sự thật về đi tù vẫn được hưởng lương

Người lao động vì một lý do nào đó mà vướng vào vòng lao lý sẽ bị tước đi một số quyền công dân nhưng họ vẫn được đảm bảo những quyền lợi nhất định. Đặc biệt trong số đó phải kể đến quyền được hưởng lương hưu.

Từ 2016, đi tù vẫn được giải quyết hưởng lương hưu

Trước đây, theo khoản 2 Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2006, người lao động phải chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo sẽ bị tạm dừng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng.

Cùng với đó, người lao động cũng không được truy lĩnh số tiền lương hưu bị tạm dừng chi trả trong thời gian bị phạt tù. Đây là tổn thất khá lớn đối với người lao động khi đi tù.

Tuy nhiên, quy định này được đánh giá là không phù hợp với ý nghĩa của BHXH trong việc đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH.

Với ý nghĩa đó thì người lao động đóng BHXH phải được hưởng lương hưu khi đủ điều kiện chứ không nên cắt lương hưu của họ trong thời gian bị phạt tù.

Khắc phục điều này, khoản 1 Điều 64 Luật BHXH năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2016) đã điều chỉnh lại các trường hợp bị tạm dừng hưởng lương hưu như sau:

1. Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng bị tạm dừng, hưởng tiếp lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Xuất cảnh trái phép;

b) Bị Tòa án tuyên bố là mất tích;

c) Có căn cứ xác định việc hưởng bảo hiểm xã hội không đúng quy định của pháp luật.

Như vậy, từ ngày 01/01/2016, người lao động dù phải lĩnh án tù cũng vẫn được giải quyết chi trả lương hưu hàng tháng. 

Người đi tù trước năm 2016 có được hưởng lương hưu không?

Khoản 2 Điều 123 Luật BHXH năm 2014 nêu rõ:

2. Người đang hưởng lương hưu trước ngày 01 tháng 01 năm 1994, người đang hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, tiền tuất hằng tháng, trợ cấp hằng tháng đối với cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc, người đã hết thời hạn hưởng trợ cấp hiện đang hưởng trợ cấp hằng tháng và người bị đình chỉ hưởng bảo hiểm xã hội do vi phạm pháp luật trước ngày Luật này có hiệu lực thì vẫn thực hiện theo các quy định trước đây và được điều chỉnh mức hưởng.

Với quy định trên, người hưởng lương hưu mà bị tạm dừng hưởng do bị phạt tù trước năm 2016 thì vẫn áp dụng theo quy định trước đó là Luật BHXH năm 2006. Như vậy, những người đi tù trước 2016 sẽ tiếp tục bị tạm dừng hưởng lương hưu cho đến khi chấp hành xong hình phạt tù.

Đồng thời, người này cũng sẽ bị cắt luôn số tiền tương ứng với khoản lương hưu bị tạm dừng trong thời gian đi tù.

Tuy nhiên sau khi chấp hành xong hình phạt tù, người lao động sẽ được tiếp tục giải quyết chi trả lương hưu hằng tháng theo quy định.

Người đang ở tù làm thủ tục hưởng lương hưu thế nào?

Căn cứ Quyết định 222/QĐ-BHXH năm 2021, những người đang đi tù có thời gian bắt đầu chấp hành hình phạt tù từ ngày 01/01/2016 mà đủ điều kiện vẫn được giải quyết hưởng lương hưu.

Tuy nhiên, thủ tục hưởng sẽ được thực hiện thông qua người ủy quyền. Người này sẽ thay mặt người đang phạt tù làm thủ tục như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ.

Một bộ hồ sơ đầy đủ gồm:

- Bản chính sổ BHXH.

- Đơn đề nghị theo Mẫu 14-HSB.

- Giấy ủy quyền theo Mẫu 13-HSB.

Bước 2: Nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH nơi trước đó người đang đi tù cư trú.

Bước 3: Đến nhận kết quả.

Thời gian giải quyết hưởng lương hưu: 12 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Người làm thủ tục đến nhận:

- Quyết định về việc hưởng chế độ hưu trí hằng tháng; bản quá trình đóng BHXH.

- Thông báo về việc chi trả lương hưu.

- Tiền lương hưu.

Trên đây là những thông tin xoay quanh vấn đề đi tù vẫn được hưởng lương. Nếu trường hợp của bạn không giống với bài viết đề cập, gọi ngay tổng đài 1900.6199 để được các chuyên gia pháp lý của LuatVietnam hỗ trợ giải đáp.