Có được đánh bản quyền Quốc ca Việt Nam trên Youtube không?
Tối qua - ngày 06/12/2021, trên màn hình tường thuật trực tiếp trấn đấu giữa Việt Nam và Lào hiện dòng chữ “vì lý do bản quyền âm nhạc, chúng tôi buộc lòng phải tắt tiếng ở phần lễ chào cờ. Sau lễ chào cờ, tín hiệu âm thanh sẽ trở lại bình thường, mong quý vị khán giả thông cảm”.
Chính điều này đã làm cho rất nhiều người hâm mộ bức xúc vì Quốc ca của Việt Nam bị đánh bản quyền.
Được biết, bài hát Tiến quân ca đã được cố nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng cho Nhân dân và Tổ quốc. Tuy nhiên, hiện nay, có rất nhiều đơn vị sản xuất bản ghi Tiến quân ca. Và các đơn vị này cho biết, họ đã đăng ký và sở hữu bản quyền với bản ghi bài Tiến quân ca trên Youtube.
Theo khoản 2 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung, quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả được định nghĩa như sau:
2. Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu.
3. Quyền liên quan đến quyền tác giả (sau đây gọi là quyền liên quan) là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
Có thể thấy, quyền tác giả của Quốc ca thuộc về cố nhạc sĩ Văn Cao. Tuy nhiên, ông đã trao quyền tác giả cho Nhà nước và Nhân dân. Do đó, đây được xem là quyền của toàn dân, ai cũng có thể sử dụng mà không cần phải xin phép.
Còn các bản ghi, cuộc biểu diễn, ghi hình, chương trình phát sóng… của cá nhân, tổ chức khác là quyền liên quan đến quyền tác giả. Theo quy định tại khoản 9 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2009, nhà sản xuất, ghi âm, ghi hình có quyền sau đây:
1. Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình có độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện các quyền sau đây:
a) Sao chép trực tiếp hoặc gián tiếp bản ghi âm, ghi hình của mình;
b) Nhập khẩu, phân phối đến công chúng bản gốc và bản sao bản ghi âm, ghi hình của mình thông qua hình thức bán, cho thuê hoặc phân phối bằng bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào mà công chúng có thể tiếp cận được.
2. Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình được hưởng quyền lợi vật chất khi bản ghi âm, ghi hình của mình được phân phối đến công chúng.
Như vậy, nếu cá nhân, tổ chức sử dụng các bản ghi Quốc ca của các đơn vị sản xuất thì phải xin phép các đơn vị này bởi họ có quyền liên quan đến bản ghi bài hát này.
Tóm lại, có thể hiểu quốc ca không có bản quyền (bản quyền của toàn dân, ai cũng có thể sử dụng mà không cần xin phép), nhưng bản ghi Quốc ca thì do đơn vị sản xuất nắm giữ bản quyền, hiện nay là BH Media.
Tuy nhiên, liên quan đến việc tắt tiếng Quốc ca trên Youtube trong trận đấu tối qua, BH Media khẳng định không liên quan đến việc này mà đơn vị phát sóng chỉ phòng xa để tránh bị đánh bản quyền dẫn đến mất doanh thu.
Nên hiểu việc tắt tiếng Quốc ca Việt Nam trên Youtube thế nào? (Ảnh chụp màn hình)
Sử dụng bài hát không xin phép, bị phạt bao nhiêu tiền?
Về việc cá nhân, tổ chức khi đăng tải, sử dụng các bản ghi Quốc ca của các nhà sản xuất âm nhạc không xin phép có thể bị xử phạt hành chính theo Điều 28 hoặc Điều 29 Nghị định 131/2013/NĐ-CP như sau:
- Phạt tiền từ 05 - 10 triệu đồng: Sử dụng bản ghi bài hát đã công bố nhằm mục đích thương mại trong nhà hàng, khu du lịch, cửa hàng, siêu thị mà không trả tiền sử dụng cho chủ sở hữu quyền tác giả, nhà sản xuất âm nhạc.
- Phạt tiền từ 10 - 15 triệu đồng: Dùng bản ghi bài hát đã công bố nhằm mục đích thương mại mà không trả tiền cho chủ sở hữu quyền tác giả, nhà sản xuất âm nhạc.
- Phạt tiền từ 15 - 25 triệu đồng: Dùng bản ghi bài hát đã công bố nhằm mục đích thương mại tại quán karaoke, công ty bưu chính, trên mạng mà không trả tiền cho chủ sở hữu quyền tác giả, nhà sản xuất âm nhạc.
- Phạt tiền từ 10 - 30 triệu đồng: Phân phối đến công chúng bản gốc hoặc bản sao ghi âm, ghi hình mà không được phép của chủ sở hữu quyền, của nhà sản xuất…
Trên đây là phân tích về việc tắt tiếng Quốc ca Việt Nam trên Youtube. Trên thực tế, đây là một vấn đề tương đối phức tạp. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy gọi ngay đến tổng đài tư vẫn miễn phí 1900.6192 của LuatVietnam.