Pháp lý doanh nghiệp 
1. Thế nào là chung cư 50 năm?
Hiện nay, pháp luật không có quy định giải thích thế nào là chung cư 50 năm. Tuy nhiên, khoản 3 Điều 126 Luật Đất đai 2013 có quy định về thời hạn sử dụng đất như sau:
Điều 126. Đất sử dụng có thời hạn
3. Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối; tổ chức, hộ gia đình, cá nhân để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ, làm cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; tổ chức để thực hiện các dự án đầu tư; người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài để thực hiện các dự án đầu tư tại Việt Nam được xem xét, quyết định trên cơ sở dự án đầu tư hoặc đơn xin giao đất, thuê đất nhưng không quá 50 năm.
Đối với dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm, dự án đầu tư vào địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn mà cần thời hạn dài hơn thì thời hạn giao đất, cho thuê đất không quá 70 năm.
Đối với dự án kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp với cho thuê hoặc để cho thuê mua thì thời hạn giao đất cho chủ đầu tư được xác định theo thời hạn của dự án; người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài.
Khi hết thời hạn, người sử dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì được Nhà nước xem xét gia hạn sử dụng đất nhưng không quá thời hạn quy định tại khoản này.
…
Theo đó, có thể hiểu chung cư 50 là chung cư chỉ được sử dụng trong vòng 50 năm kể từ khi chủ đầu tư bàn giao được nhà nước giao đất. Các doanh nghiệp được giao đất để tiến hành xây dựng thì chỉ được sử dụng trong vòng 50 năm, sau 50 năm khu đất đó sẽ được xây dựng cho một dự án khác hoặc xây dựng các công trình công cộng,…
Chung cư 50 năm gồm 02 loại:
- Chung cư có sổ hồng 50 năm: Đây là loại chung cư có đầy đủ đặc điểm của chung cư có thời hạn sở hữu vĩnh viễn, tuy nhiên sau 50 năm nếu chung cư đó vẫn còn sử dụng được thì sổ hồng đó tiếp tục được gia hạn sử dụng.
- Chung cư 50 năm hợp đồng thuê: Với loại chung cư 50 năm này, khi hết hạn thuê thì coi như chấm dứt và sẽ không được đền bù cũng như đăng ký thường trú.
2. Thực hư mua chung cư 50 năm sẽ mất trắng?
Đây là nội dung mà rất nhiều người quan tâm khi mua chung cư thời hạn sở hữu 50 năm. Thực tế, pháp luật Việt Nam đã có nhiều quy định nhằm bảo đảm quyền, lợi ích của người dân trong việc mua bán chung cư. Do đó, việc mất trắng sau khi chung cư hết thời hạn sở hữu là chưa chính xác.
Căn cứ Điều 110 Luật Nhà ở 2014 được hướng dẫn bởi Điều 5 Nghị định 69/2021/NĐ-CP, nhà chung cư hết niên hạn sử dụng là một trong các trường hợp phải phá dỡ:
Bên cạnh đó, theo khoản 3 Điều 99 Luật Nhà ở năm 2014, việc xử lý nhà chung cư và quyền sử dụng đất có nhà chung cư thuộc diện bị phá dỡ được quy định như sau:
- Trường hợp khu đất có nhà chung cư vẫn phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở thì chủ sở hữu được cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới.
- Trường hợp khu đất có nhà chung cư không còn phù hợp với quy hoạch xây dựng nhà ở thì chủ sở hữu nhà chung cư phải bàn giao lại nhà chung cư này cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác theo quy hoạch được duyệt.
- Trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư không chấp hành việc phá dỡ hoặc không bàn giao nhà ở thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định cưỡng chế phá dỡ hoặc cưỡng chế di chuyển để bàn giao nhà ở.
Ngoài ra, điểm d khoản 3 Điều 99 Luật Nhà ở năm 2014 quy định về giải quyết chỗ ở và quyền sử dụng đất có nhà chung cư như sau:
“Việc giải quyết chỗ ở cho các chủ sở hữu có nhà chung cư bị phá dỡ được thực hiện theo quy định tại Điều 116 của Luật này.
Trường hợp phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư thì các chủ sở hữu được tiếp tục thực hiện quyền sử dụng đất có nhà chung cư đó; trường hợp phá dỡ để xây dựng công trình khác thì việc xử lý quyền sử dụng đất có nhà chung cư này được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai”.
Như vậy, người dân có nhà chung cư bị phá dỡ thì được bố trí nhà ở tái định cư, đối với quyền sử dụng đất có nhà chung cư thì các chủ sở hữu chung cư được tiếp tục thực hiện quyền sử dụng đất nếu phá dỡ chung cư để xây dựng lại.
Về bố trí nhà ở tái định cư, theo khoản 2 Điều 116 Luật Nhà ở năm 2014, bố trí tái định cư cho các chủ sở hữu có nhà chung cư phải phá dỡ để xây dựng công trình khác được thực hiện như sau:
- Được thuê, thuê mua, mua nhà ở thương mại.
- Được thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội.
Trong đó, hộ gia đình, cá nhân được thanh toán tiền để tự lựa chọn việc mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại trên địa bàn làm nhà ở tái định cư hoặc được Nhà nước giao đất ở để tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch được phê duyệt.
3. Làm sao để không mua nhầm chung cư sở hữu 50 năm?
Như phân tích ở trên, mua chung cư sở hữu 50 năm không khác gì hình thức “thuê nhà dài hạn, trả tiền một lần”. Do đó, người mua nên tìm hiểu kỹ về thông tin dự án mà chủ đầu tư chào bán cũng như các điều khoản hợp đồng trước khi đặt bút ký, tránh mua nhầm chung cư sở hữu 50 năm.
Trước tiên, người mua nên kiểm tra tính pháp lý giấy tờ giao đất cho chủ đầu tư xây dựng chung cư cũng như yêu cầu cung cấp các thông tin cần thiết về dự án. Theo Điều 6 Luật Kinh doanh bất động sản 2014, người mua chung cư được yêu cầu chủ đầu tư cung cấp thông tin về tính chất, công năng sử dụng, thông tin về từng loại mục đích sử dụng và phần diện tích sử dụng chung đối với bất động sản là tòa nhà hỗn hợp nhiều mục đích sử dụng, nhà chung cư…
Bên cạnh đó, giá cả cũng là thông tin người mua cần tham khảo kỹ lưỡng. Nếu như căn hộ chung cư đó có giá mua rẻ hơn hẳn so với các căn hộ cùng diện tích, cùng khu vực thì cũng cần tìm hiểu lại về thời hạn sử dụng của căn hộ.
Trên đây là những lưu ý để không mua nhầm chung cư sở hữu 50 năm. Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ 1900.6192 của LuatVietnam để được hỗ trợ.
