Bài hát là loại hình tác phẩm rất dễ bị sao chép, sử dụng trái pháp luật. Đăng ký bản quyền bài hát là cách để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp các tác phẩm âm nhạc do tác giả, chủ sở hữu sáng tạo ra.
1. Đăng ký bản quyền bài hát là gì?
Theo điểm d khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 được sửa đổi, bổ sung 2009, tác phẩm âm nhạc là một trong những loại hình được bảo hộ quyền tác giả. Như vậy, bản quyền bài hát là quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc.
Theo giải thích tại Điều 10 Nghị định 22/2018/NĐ-CP, tác phẩm âm nhạc theo Luật Sở hữu trí tuệ là tác phẩm được thể hiện dưới dạng nhạc nốt trong bản nhạc hoặc các ký tự âm nhạc khác có hoặc không có lời, không phụ thuộc vào việc trình diễn hay không trình diễn.
Hiện nay, pháp luật chưa ghi nhận cụ thể khái niệm đăng ký bản quyền bài hát là gì nhưng có thể hiểu đơn giản, đăng ký bản quyền bài hát là việc tác giả hoặc chủ sở hữu bài hát tiến hành thủ tục nộp đơn đăng ký bản quyền bài hát tại Cục bản quyền tác giả và được cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả đối với tác phẩm âm nhạc.
2. Hồ sơ đăng ký quyền tác giả đối với bài hát gồm giấy tờ gì?
Theo Điều 50 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 và Điều 36 Nghị định 22/2018/NĐ-CP, hồ sơ cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho bài hát bao gồm:
1. Tờ khai đăng ký quyền tác giả.
2. 02 bản sao tác phẩm đăng ký quyền tác giả.
3. Giấy uỷ quyền, nếu người nộp đơn là người được uỷ quyền.
4. Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn, nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền đó của người khác do được thừa kế, chuyển giao, kế thừa.
5. Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả.
6. Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung;
7. Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí (trường hợp nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ).
Số lượng hồ sơ cần chuẩn bị là 01 bộ.
3. Trình tự, thủ tục đăng ký bản quyền bài hát thế nào?
Căn cứ Chương IV Nghị định 22/2018/NĐ-CP, trình tự, thủ tục đăng ký bản quyền bài hát được thực hiện như sau:
Bước 1: Tác giả, chủ sở hữu tác phẩm âm nhạc nộp hồ sơ.
Nộp trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện đến Bộ phận một cửa Cục Bản quyền tác giả hoặc Văn phòng đại diện theo các địa chỉ sau:
Nơi nộp | Địa chỉ |
Cục Bản quyền tác giả | Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội |
Văn phòng đại diện Cục bản quyền tác giả tại Thành phố Đà Nẵng | Số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu, Thành phố Đà Nẵng. |
Văn phòng đại diện Cục bản quyền tác giả tại Thành phồ Hồ Chí Minh | 170 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. |
Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền giải quyết hồ sơ.
Sau khi thẩm định hồ sơ và xác nhận hồ sơ hợp lệ và đầy đủ. Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả bài hát cho chủ sở hữu để ghi nhận quyền sở hữu cho chủ sở hữu.
Bước 3: Tác giả, chủ sở hữu tác phẩm âm nhạc nhận kết quả là giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả.
- Thời gian giải quyết: 15 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ (Điều 52 Luật Sở hữu trí tuệ).
- Phí đăng ký quyền tác giả: 100.000 đồng/Giấy chứng nhận (theo Thông tư 211/2016/TT-BTC).
4. Quyền tác giả được bảo hộ trong bao lâu?
Theo quy định tại Điều 27 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi, bổ sung năm 2009, thời hạn bảo hộ quyền tác giả được quy định như sau:
Nội dung quyền | Thời hạn bảo hộ |
- Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm; - Làm tác phẩm phái sinh; - Biểu diễn tác phẩm trước công chúng; - Sao chép tác phẩm; - Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm; - Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác; - Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính. | - Suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết. - Trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ 50 sau năm đồng tác giả cuối cùng chết. |
- Đặt tên cho bài hát; - Đứng tên thật hoặc bút danh trên bài hát; được nêu tên thật hoặc bút danh khi bài hát được công bố, sử dụng; - Bảo vệ sự toàn vẹn của bài hát, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc bàu hát dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả. | Vô thời hạn. |
Lưu ý: Thời hạn bảo hộ quyền tác giả chấm dứt vào thời điểm 24 giờ ngày 31/12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ quyền tác giả. |