Hướng dẫn thủ tục chuyển đất ruộng sang đất ở

Điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất ruộng

Hiện nay, do nhu cầu sử dụng đất ở và giá trị đất ở lớn hơn nhiều so với đất trồng lúa, đất nông nghiệp khác nên nhiều người đã tự ý chuyển đất ruộng thành đất ở; bên cạnh đó nhiều hộ gia đình, cá nhân muốn xin chuyển đất ruộng sang đất ở.

Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thì không quy định loại đất nào là đất ruộng. Tuy nhiên, trên thực tế đất ruộng chủ yếu gồm 02 loại: Đất chuyên trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác.

Theo đó, khả năng chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa hoặc từ đất trồng cây hàng năm khác sang đất phi nông nghiệp là khác nhau (đất trồng lúa khó chuyển hơn), cụ thể:

Theo khoản 1 Điều 134 Luật Đất đai năm 2013, Nhà nước có chính sách bảo vệ đất trồng lúa, hạn chế chuyển đất trồng lúa sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp (trong đó có đất ở).

Như vậy, Nhà nước hạn chế chuyển đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp nhưng không cấm. Do đó, để biết vị trí đất ruộng có được chuyển mục đích sử dụng hay không thì phải xem tại kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện.

Căn cứ chuyển mục đích sử dụng đất:

Chuyển mục đích sử dụng từ đất ruộng (thuộc nhóm đất nông nghiệp) sang đất ở (thuộc nhóm đất phi nông nghiệp) thì phải xin phép và được sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, cụ thể:

- UBND cấp huyện có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân.

- UBND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định chuyển mục đích sử dụng đất với tổ chức.

UBND cấp huyện xem xét việc chuyển mục đích sử dụng đất từ đất ruộng sang đất ở của hộ gia đình, cá nhân theo 02 căn cứ sau:

1. Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Nếu vị trí thửa ruộng thuộc khu vực được chuyển mục đích sử dụng đất theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì mới được chuyển.

2. Nhu cầu của hộ gia đình, cá nhân trong đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất.

Hướng dẫn thủ tục chuyển đất ruộng đất sang đất ở (Ảnh minh họa)

Thủ tục chuyển đất ruộng sang đất ở

* Chuẩn bị hồ sơ:

Theo Điều 6 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT, hộ gia đình, cá nhân cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ, gồm:

- Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất theo Mẫu số 01.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Khi nộp hồ sơ xuất trình thêm chứng minh thư nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân nếu có yêu cầu.

* Các bước thực hiện:

Bước 1. Nộp hồ sơ

- Nộp hồ sơ tại Phòng Tài nguyên và Môi trường;

- Trường hợp nhận hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì trong thời gian không quá 03 ngày làm việc phải thông báo và hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ.

Bước 2. Xử lý, giải quyết yêu cầu:

- Phòng Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm thẩm tra hồ sơ; xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất.

- Phòng Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

- Phòng Tài nguyên và Môi trường trình UBND cấp huyện quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

- Phòng Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.

- Người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Bước 3. Trả kết quả:

Phòng Tài nguyên và Môi trường trao quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sau khi cá nhân thực hiện nghĩa vụ tài chính.

* Thời gian thực hiện:

+ Không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ (không kể thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất).

+ Không quá 25 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

Kết luận: Chuyển từ đất ruộng sang đất ở khó thực hiện hơn so với các loại đất khác vì nếu trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện mà vị trí đất ruộng không thuộc khu vực được chuyển thì sẽ không được chuyển. Mặt khác, đất ruộng gồm có cả đất chuyên trồng lúa, theo quy định thì Nhà nước sẽ hạn chế chuyển sang đất ở, đất phi nông nghiệp khác.

>> Chuyển mục đích sử dụng đất 2019: Những thông tin mới cần biết

Khắc Niệm