Đất 03 là gì? Đất 03 có được xây nhà không?

1. Đất 03 là gì?

Hiện nay, Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn liên quan đều chưa có quy định cụ thể về khái niệm đất 03 là gì. Tuy nhiên, đất 03 thường là cách gọi khác của đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho người dân để phục vụ cho các nhu cầu sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, trồng rừng…

Căn cứ khoản 2 Điều 9 Luật Đất đai 2024 thì nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:

- Đất trồng cây hằng năm, gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hằng năm khác;

- Đất trồng cây lâu năm;

- Đất lâm nghiệp, gồm đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất;

- Đất nuôi trồng thủy sản;

- Đất chăn nuôi tập trung;

- Đất làm muối;

- Đất nông nghiệp khác.

Như vậy, có thể hiểu đất 03 là nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất phục vụ sản xuất nông nghiệp đa dạng như đất trồng cây hàng năm (lúa, ngô, rau màu), đất trồng cây lâu năm (cà phê, cao su), đất lâm nghiệp cho mục đích trồng và bảo vệ rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất chăn nuôi tập trung, đất làm muối và các mục đích sản xuất nông nghiệp khác.

2. Đất 03 có được xây nhà không?

Khoản 1 Điều 31 Luật Đất đai 2024 quy định:

Điều 31. Nghĩa vụ chung của người sử dụng đất

1. Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân thủ quy định khác của pháp luật có liên quan.

Theo đó, một trong những nghĩa vụ chung của người sử dụng đất là phải sử dụng đất đúng mục đích.

Mà như đã phân tích, đất 03 hay còn gọi là đất nông nghiệp, có mục đích chính là phục vụ sản xuất nông nghiệp, bao gồm trồng trọt cây hằng năm, cây lâu năm, trồng rừng, nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi và làm muối.

Vì vậy, nếu tự ý xây nhà trên đất 03 là không được phép. Người dân có nhu cầu xây nhà trên đất 03 thì cần phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất 03 sang đất ở và phải được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích để có thể xây nhà chứ không thể tự ý sử dụng đất sai mục đích.

(Căn cứ: Điều 121 Luật Đất đai 2024)

3. Thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất 03 sang đất ở

* Điều kiện được chuyển mục đích sang đất ở

Theo khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai 2024, căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở như sau:

5. Căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Như vậy, căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng là đất phải thuộc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định về quy hoạch đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

* Hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất

- Số lượng hồ sơ: 01 bộ.

- Thành phần hồ sơ gồm:

Căn cứ khoản 2 Điều 44 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, người xin chuyển mục đích sử dụng đất làm đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất theo Mẫu số 02c tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này nộp cho Bộ phận Một cửa theo quy định.

* Trình tự, thủ tục thực hiện

Theo quy định tại Điều 227 Luật Đất đai 2024, trình tự, thủ tục cho phép chuyển mục đích sử dụng đất được thực hiện như sau:

Bước 1. Nộp hồ sơ đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

Bước 2. Cơ quan có thẩm quyền kiểm tra các điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất. Trường hợp hồ sơ chưa bảo đảm thì người sử dụng đất bổ sung hồ sơ và nộp lại cho cơ quan quản lý đất đai.

Bước 3. Sau khi nộp đầy đủ hồ sơ, cơ quan có chức năng quản lý đất đai lập hồ sơ trình UBND cấp huyện ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Bước 4. Nộp tiền sử dụng đất theo quy định, trừ trường hợp được miễn.

Bước 5. Chuyển hồ sơ đến Văn phòng/chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai để thực hiện việc đăng ký, cấp Sổ, đồng thời cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính và trả lại Sổ cho người sử dụng đất.

Lưu ý: Trường hợp vừa chuyển quyền sử dụng, vừa chuyển mục đích sử dụng thì sẽ thực hiện thủ tục đăng ký chuyển quyền sử dụng đất đồng thời với thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

Trên đây là cập nhật của LuatVietnam về vấn đề Đất 03 là gì? Đất 03 có được xây nhà không?