Lương hưu của người nghỉ trước và sau 01/7/2024 có gì thay đổi?

1. Lương hưu của người nghỉ trước và sau 01/7/2024 có gì thay đổi?

Theo lộ trình cải cách tiền lương, từ 01/7/2024 trở đi, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) dự kiến sẽ được hưởng mức tiền lương mới cao hơn so với thời điểm hiện tại.

Với cách tính lương hưu dựa trên số năm cuối cùng trước khi nghỉ hưu như hiện nay, việc tăng mức tiền lương đóng BHXH sẽ dẫn đến việc tăng mức lương hưu. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức có thời gian hưởng tiền lương mới càng dài thì lương hưu càng tăng cao so với người nghỉ hưu trước 01/7/2024.

Như vậy, người nghỉ hưu sau 01/7/2024 có thể sẽ được hưởng mức lương hưu cao hơn nhiều so với những người nghỉ hưu trước cải cách tiền lương, dẫn đến sự phát sinh chênh lệch lương hưu giữa những người nghỉ hưu trước và sau ngày 01/7/2024 khi thực hiện cải cách tiền lương.

Vì vậy, nhằm đảm bảo tính cân đối về mức hưởng giữa những người nghỉ hưu trước và sau 01/7/2024 đồng thời đảm bảo tính cân đối trong khả năng thu - chi, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đề xuất điều chỉnh mức tăng lương hưu từ 01/7/2024 với mức tăng khoảng 8%.

Theo đó dự kiến, từ 01/7/2024, mức lương làm căn cứ đóng BHXH bình quân sẽ tăng thêm khoảng 54,89% (do bảng lương mới thiết kế phụ cấp công vụ vào lương để mở rộng quan hệ tiền lương).

(Theo Cổng thông tin điện tử BHXH Tỉnh Thừa Thiên Huế)

Căn cứ vào từng đối tượng cụ thể, mức lương hưu sau cải cách sẽ được xây dựng và điều chỉnh để cả những người nghỉ hưu trước hay sau thời điểm cải cách tiền lương đều không bị thiệt thòi theo đúng tinh thần Nghị quyết 27.

2. Người nghỉ hưu trước 01/7/2024 có được bù giảm phần chênh lệch lương hưu khi cải cách tiền lương?

Cho tới thời điểm hiện tại là giữa tháng 6 nhưng các chính sách hay chế độ lương hưu theo chính sách cải cách tiền lương từ 01/7/2024 tới đây vẫn chưa có thông tin cụ thể.

Tuy nhiên, mức lương hưu sau cải cách sẽ được xây dựng và điều chỉnh sao cho những người nghỉ hưu trước hay sau thời điểm cải cách tiền lương đều không bị thiệt thòi theo đúng tinh thần Nghị quyết 27.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, từ 1/7/2024 sẽ có 03 mức điều chỉnh lương hưu cho 03 nhóm đối tượng khi cải cách tiền lương bao gồm:

Nhóm 1: Những người nghỉ hưu sau 01/7/2024

Hiện nay, mức lương hưu dành cho đối tượng nghỉ hưu sau 01/7/2024 tăng bao nhiêu sẽ được Bộ và các cơ quan liên quan tính toán kỹ lưỡng và hợp lý, hài hòa giữa những người có cùng chức vụ, công việc chuyên môn trước và sau thời điểm cải cách 01/7/2024.

Nhóm 2: Những người nghỉ hưu trước 01/7/2024

Đây là nhóm đối tượng sẽ được lưu ý khi thực hiện cải cách tiền lương. Theo đó, nhà nước sẽ sắp xếp mức bù giảm phần chênh lệch lương giữa người nghỉ hưu trước và sau thời điểm cải cách tiền lương.

Bên cạnh đó, những người nghỉ hưu trước 01/7/2024 ngoài được áp dụng chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) thì sẽ vẫn được đảm bảo đầy đủ các chế độ như những người nghỉ hưu bình thường.

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng đã nhấn mạnh quan điểm về việc điều chỉnh mức lương hưu không được thấp hơn 50% so với mức tăng sau cải cách nhằm đảm bảo sự cân đối, không để người nghỉ hưu trước 01/7 bị thiệt thòi sau cải cách tiền lương.

Nhóm 3: Những người nghỉ hưu trước năm 1995

Bộ trưởng cho biết, sẽ có chính sách đặc biệt để đẩy lương hưu lên cao hơn nữa đối với nhóm đối tượng này.

Như vậy, có thể nói khi thực hiện cải cách tiền lương, dự kiến những người nghỉ hưu trước ngày 01/7/2024 và trước năm 1995 sẽ được xem xét tăng mức lương hưu phù hợp để đảm bảo tính hài hòa, cân đối, không để người nghỉ hưu trước 01/7 bị đẩy xa hơn, thiệt thòi hơn khi cải cách tiền lương.

Nhà nước cần phải áp dụng các mức bù chênh lệch giữa người nghỉ hưu trước và sau 01/7/2024.

3. Lương hưu sẽ được điều chỉnh theo “mức tham chiếu” như thế nào?

Mới đây, theo Báo cáo 840/BC-UBTVQH15 về tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), theo đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về đánh giá tác động của cải cách tiền lương đối với các quy định của Luật BHXH đã đề xuất việc bãi bỏ “mức lương cơ sở” thay thế bằng “mức tham chiếu”.

Theo dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) cũng đã đề cập và giải thích về mức tham chiếu tại Điều 4 như sau:

Mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quy định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội trong Luật này. Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế và phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm xã hội.

Với việc chênh lệch tiền lương hưu giữa những người nghỉ hưu trước và sau 01/7/2024 do thực hiện cải cách tiền lương, dự kiến tới đây Bộ và các cơ quan liên quan sẽ chú ý xem xét, nghiên cứu thêm các quy định về mức tham chiếu. Cụ thể:

- Sẽ nghiên cứu xây dựng một số nguyên tắc cụ thể xác định mức tham chiếu để thực hiện khi có cải cách tiền lương cũng như Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực theo quan điểm chỉ đạo về Nghị quyết 28-NQ/TW năm 2018 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội.

- Cần bổ sung quy định cụ thể về “mức tham chiếu” dưới dạng nguyên tắc tính vào thời điểm cải cách tiền lương, còn sau đó khi áp dụng nguyên tắc điều chỉnh cho các năm hoặc giai đoạn tiếp theo trên cơ sở mức tăng chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách của Nhà nước, quỹ BHXH.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có văn bản hay quy định nào quy định về “mức tham chiếu” điều chỉnh lương hưu và “mức tham chiếu” trên vẫn còn là đề xuất.

4. Lương hưu sau cải cách tiền lương từ 1/7/2024 sẽ có cách tính như thế nào?

Hiện nay, chưa có văn bản hay quy định nào quy định về cách tính lương hưu sau cải cách tiền lương 01/7/2024.

Tuy nhiên, theo Nghị quyết 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 thì từ ngày 1/7/2024, bên cạnh việc cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì cũng sẽ song song điều chỉnh:

- Lương hưu

- Trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công

- Một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.

Như vậy, từ 01/7/2024 tới đây, khi thực hiện cải cách tiền lương thì lương hưu cũng sẽ được điều chỉnh theo cùng lúc.

Hiện nay, công thức tính lương hưu được quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13; Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:

Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng X Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH

Theo đó, với mức lương bình quân tháng đóng BHXH dự kiến sẽ tăng lên 30% cho cán bộ, công chức, viên chức (bao gồm cả lương cơ bản và phụ cấp) thì mức lương hưu được tính từ mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tỷ lệ hưởng lương hưu cũng sẽ tăng theo.

Trên đây là cập nhật của LuatVietnam về lương hưu của người nghỉ trước và sau 01/7/2024 có gì thay đổi?