Điểm mới của dự thảo Nghị định về kê khai thuế của hộ kinh doanh từ năm 2026

Dưới đây là một số điểm mới của dự thảo Nghị định về kê khai thuế của hộ kinh doanh từ năm 2026:

1. Tất cả hộ kinh doanh đều phải tự kê khai, tính thuế

Tại Điều 2 dự thảo nêu rõ: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang nộp thuể theo phương pháp khoán thuế theo quy định tại Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thực hiện tự xác định số thuế phải nộp theo kê khai từ ngày 01/01/2026.

Đồng thời, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã nộp thuế theo phương pháp kê khai và hộ, cá nhân mới ra kinh doanh từ ngày 01/01/2026 cũng thuộc đối tượng áp dụng.

Dự thảo đề cao nguyên tắc tự kê khai, tính thuế của hộ, cá nhân kinh doanh tại Điều 3, cụ thể:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải khai chính xác, trung thực, đầy đủ các nội dung trong hồ sơ khai thuế, khoản thu khác đối với từng loại thuế, khoản thu khác và tự tính số tiền thuế, khoản thu khác phải nộp, trừ trường hợp việc tính thuế, khoản thu khác, thông báo thuế, khoản thu khác do cơ quan quản lý thuế thực hiện.

Căn cứ mức doanh thu thực tế hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tự xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, đối tượng không phải nộp thuế, đối tượng chịu thuế, đối tượng phải nộp thuế theo quy định.

2. Thời hạn nộp thuế trùng với thời hạn nộp hồ sơ

Trước đây, khi nộp thuế theo phương pháp khoán, thời hạn nộp thuế được xác định theo Thông báo nộp tiền của Cơ quan thuế, thường muộn hơn thời hạn nộp hồ sơ.

Theo khoản 7 Điều 3 dự thảo Nghị định mới, thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Trường hợp khai bổ sung hồ sơ khai thuế, thời hạn nộp thuế là thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp hồ sơ khai thuế bằng phương thức điện tử hoặc nộp trực tiếp (đối với trường hợp không thể nộp bằng phương thức điện tử) đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp nơi hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh.

3. Khuyến khích, hỗ trợ hộ kinh doanh có doanh thu dưới 01 tỷ/năm sử dụng hóa đơn điện tử

Theo khoản 8 Điều 3 dự thảo, Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 01 tỷ đồng trở lên thì phải áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế theo quy định tại khoản 8 Điều 1 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hằng năm dưới 01 tỷ đồng không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Trường hợp đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và có nhu cầu sử dụng hóa đơn điện tử thì cơ quan thuế khuyến khích và hỗ trợ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nổi dữ liệu với cơ quan thuế.

Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, có nhu cầu sử dụng hóa đơn điện tử thì thực hiện khai và nộp thuế trước khi được cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.

4. Không chịu thuế vẫn phải kê khai doanh thu định kỳ hằng năm

Theo Điều 4 dự thảo, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân thực hiện kê khai doanh thu gửi cơ quan thuế quản lý trực tiếp chậm nhất là ngày 31/01 năm sau.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai trong năm 2025 có mức doanh thu thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo pháp luật thuế giá trị gia tăng, pháp luật thuế thu nhập cá nhân áp dụng từ ngày 01/01/2026 thì thực hiện khai doanh thu của năm 2026 chậm nhất là ngày 31/01/2027.

5. Được trừ chi phí khi tính thuế thu nhập cá nhân

Theo Điều 5 dự thảo:

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân theo doanh thu tính thuế nhân thuế suất thực hiện khai, nộp thuế thu nhập cá nhân theo quý cùng thời hạn khai, nộp thuế giá trị gia tăng.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân theo thu nhập tính thuế (doanh thu – chi phí) nhân thuế suất thực hiện nộp thuế thu nhập cá nhân theo năm chậm nhất là ngày 31/01 năm sau.

Hiện nay, cá nhân, hộ kinh doanh chỉ tính thuế theo doanh thu nhân thuế suất, không được trừ đi các chi phí trong quá trình sản xuất kinh doanh.

6. Năm đầu kinh doanh chỉ cần khai thuế tối đa 2 lần

Điều 6 dự thảo đã có hướng dẫn cụ thể cho hộ, cá nhân mới ra kinh doanh trong năm đầu như sau:

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh trong 06 tháng đầu năm:

• Thực hiện kê khai doanh thu thực tế phát sinh từ khi bắt đầu kinh doanh đến hết ngày 30/6 và nộp tờ khai thuế (lần 1) cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp chậm nhất là ngày 30/7.

• Nộp tờ khai thuế (lần 2) chậm nhất là ngày 31/01 năm sau.

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh bắt đầu hoạt động sản xuất, kinh doanh trong 06 tháng cuối năm thực hiện kê khai doanh thu thực tể trong năm chậm nhất là ngày 31/01 năm sau.

• Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh căn cứ doanh thu thực tế kê khai để tự xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, đối tượng không phải nộp thuế, đối tượng chịu thuế, đối tượng phải nộp thuế theo quy định của pháp luật thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân từ ngày 01/01/2026.

• Trường hợp thuộc đối tượng chịu thuế, đối tượng phải nộp thuế thì thời hạn nộp thuế chậm nhất là thời hạn kê khai doanh thu.

Từ năm tiếp theo: hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng chịu thuế thực hiện khai, nộp thuế giá trị gia tăng theo tháng, quý theo quy định của pháp luật quản lý thuế.

Như vậy, trong năm đầu, hộ, cá nhân kinh doanh sẽ chỉ cần nộp tờ khai thuế từ 01 – 02 lần để cơ quan thuế xác định doanh thu thực tế. Từ năm thứ hai kinh doanh mới phải kê khai đều đặn hằng quý, hằng tháng.

7. Hướng dẫn kê khai, khấu trừ thuế kinh doanh trên sàn thương mại điện tử

Điều 7 dự thảo quy định về khai thuế, khấu trừ thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh như sau:

- Chủ quản quản lý sản giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng đặt hàng trực tuyến và có chức năng thanh toán có trách nhiệm thực hiện khẩu trừ, nộp thuế thay đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

- Hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyên nhưng không có chức năng thanh toán có trách nhiệm tự kê khai, nộp thuế theo quy định.

8. Phải sử dụng sổ kế toán, thông báo cho cơ quan thuế tất cả số tài khoản liên quan đến sản xuất, kinh doanh

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cần lưu ý một số quy định tại Điều 9 dự thảo như:

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thuế tất cả các số tài khoản liên quan đến sản xuất, kinh doanh.

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm sử dụng sổ kế toán theo quy định của pháp luật kế toán và hướng dẫn của Bộ Tài chính; sử dụng hóa đơn theo quy định.

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm cung cấp sổ sách, hóa đơn, phần mềm quản lý bán hàng, tài liệu liên quan theo yêu cầu của cơ quan thuế khi kiểm tra thuể.

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin:

• Mã số thuế hoặc số định danh cá nhân (đối với cộng dân Việt Nam);

• Số hộ chiếu hoặc thông tin định danh do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp (đối với công dân nước ngoài) và thông tin, tải liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế phải nộp, các thông tin bắt buộc đối với người bán theo quy định của pháp luật về thương mại điện tử cho tổ chức quản lý nền tảng thương mại điện tử…

Trên đây là một số điểm mới của dự thảo Nghị định về kê khai thuế của hộ kinh doanh từ năm 2026.