Giải thích cách gọi:
- Sổ đỏ, Sổ hồng là cách gọi phổ biến của người dân, theo quy định của pháp luật đất đai từ ngày 10/12/2009 khi đủ điều kiện thì người sử dụng đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận theo mẫu chung của Bộ Tài nguyên và Môi trường với tên gọi pháp lý là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sau đây gọi tắt là Giấy chứng nhận).
- Cấp Sổ đỏ lần đầu là thủ tục cấp giấy chứng nhận cho thửa đất, vì mỗi thửa đất chỉ được cấp 01 Giấy chứng nhận, không có cấp lần 2, lần 3 nên được gọi là cấp lần đầu.
1. Công nhận quyền sử dụng đất
* Công nhận quyền sử dụng đất là gì?
Khoản 33 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định:
“33. Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu cho người đang sử dụng đất ổn định đối với thửa đất xác định theo quy định của Luật này.”
Căn cứ vào quy định trên thì công nhận quyền sử dụng đất là trường hợp phổ biến nhất để người sử dụng đất được cấp Sổ đỏ lần đầu.
* Điều kiện công nhận quyền sử dụng đất
Căn cứ Điều 137, Điều 138 Luật Đất đai 2024, để được công nhận quyền sử dụng đất thì hộ gia đình, cá nhân phải có đủ điều kiện theo từng trường hợp cụ thể:
Trường hợp 1: Đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất (khi có một trong những loại giấy tờ quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024).
Trường hợp 2: Không có giấy tờ về quyền sử dụng đất
Xem chi tiết: Tổng hợp điều kiện cấp Sổ đỏ cho đất có giấy tờ và đất không có giấy tờ
2. Được Nhà nước giao đất
* Nhà nước giao đất là gì?
Khoản 34 Điều 3 Luật Đất đai 2024 quy định về giao đất như sau:
“34. Nhà nước giao quyền sử dụng đất (sau đây gọi là Nhà nước giao đất) là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định giao đất cho đối tượng có nhu cầu sử dụng đất.”.
* Các trường hợp được Nhà nước giao đất
Căn cứ Điều 118, 119 Luật Đất đai 2013, khi Nhà nước giao đất sẽ chia thành 02 nhóm:
Nhóm 1: Không thu tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất cho cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, được giao đất nông nghiệp quy định tại Điều 176 Luật Đất đai.
Nhóm 2: Có thu tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất ở cho cá nhân.
Lưu ý: Vì rất nhiều trường hợp giao đất có thu tiền và không thu tiền sử dụng đất nhưng bài viết chỉ đề cập đến trường hợp của hộ gia đình, cá nhân trong nước.
Như vậy, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất mà chưa được cấp Giấy chứng nhận thì được cấp Giấy chứng nhận, nếu chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện.
Khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất (UBND cấp tỉnh, cấp huyện giao tùy vào đối tượng được giao) thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận.
3. Được Nhà nước cho thuê đất
* Nhà nước cho thuê đất là gì?
Nhà nước cho thuê đất được quy định rõ tại khoản 32 Điều 3 Luật Đất đai 2024 như sau:
“Nhà nước cho thuê quyền sử dụng đất (sau đây gọi là Nhà nước cho thuê đất) là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định cho thuê đất cho đối tượng có nhu cầu sử dụng đất.”
* Các trường hợp được Nhà nước cho thuê đất
Căn cứ Điều 120 Luật Đất đai 2024, Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê hoặc thu tiền thuê đất hằng năm:
- Trường hợp Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê trong các trường hợp sau đây:
(1) Sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối;
(2) Sử dụng đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh; sử dụng đất thương mại, dịch vụ để hoạt động du lịch, kinh doanh văn phòng;
(3) Sử dụng đất để xây dựng nhà ở xã hội cho thuê theo quy định của pháp luật về nhà ở.
- Trường hợp Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm trong các trường hợp sau đây:
(1) Các trường hợp không thuộc quy định tại khoản 2 Điều này;
(2) Các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này mà có nhu cầu trả tiền thuê đất hằng năm;
(3) Đơn vị sự nghiệp công lập lựa chọn hình thức thuê đất theo quy định tại khoản 3 Điều 30 của Luật này.
Kết luận: Trên đây là những trường hợp phổ biến để được cấp Sổ đỏ lần đầu. Khi đủ điều kiện cấp Sổ đỏ lần đầu thì hộ gia đình, cá nhân chỉ cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, nộp đúng nơi quy định và nộp tiền là sẽ có Sổ đỏ mới.
Nếu có vướng mắc về đất đai - nhà ở, bạn đọc vui lòng liên hệ 19006192 để được hỗ trợ nhanh nhất.