Nhiều người lao động không mặn mà với việc tham gia bảo hiểm xã do chưa hiểu rõ đóng bảo hiểm xã hội có lợi ích gì. Sau đây là những quyền lợi cơ bản mà người lao động tham gia bảo hiểm xã hội có thể được nhận.
1. Đóng bảo hiểm xã hội có lợi ích gì?
Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, Nhà nước đang tổ chức hai loại hình bảo hiểm xã hội bao gồm: Bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Khi đóng bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ được hưởng rất nhiều lợi ích. Tùy vào loại bảo hiểm xã hội tham gia là bắt buộc hay tự nguyện mà người lao động sẽ bị giới hạn một số quyền lợi.
1.1. Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc có 5 lợi ích
Căn cứ khoản 1 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội, người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được nhận các quyền lợi sau:
(1) Hưởng chế độ ốm đau.
Người lao động được nghỉ làm và nhận trợ cấp khi bản thân ốm đau hoặc con dưới 07 tuổi ốm đau.
(2) Hưởng chế độ thai sản.
Lao động nam và lao động nữ đóng bảo hiểm xã hội đều được hưởng chế độ thai sản khi khám thai, sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu, phá thai bệnh lý, khi sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi, thực hiện các biện pháp tránh thai.
(3) Hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Theo Luật An toàn, vệ sinh lao động, người lao động bị tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp được cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả các quyền lợi sau:
- Trợ cấp một lần hoặc hằng tháng.
- Tiền mua phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình.
- Trợ cấp phục vụ.
- Trợ cấp một lần khi chết.
- Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau điều trị tai nạn, bệnh nghề nghiệp.
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp khi trở lại làm việc.
(4) Hưởng chế độ hưu trí.
Người lao động đóng đủ tuổi và đủ số năm tối thiểu để hưởng lương hưu sẽ được giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng.
Thay vì nhận lương hưu, người lao động có thể chọn rút bảo hiểm xã hội một lần khi có đủ điều kiện.
(5) Hưởng chế độ tử tuất.
Người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc qua đời, thân nhân của người này sẽ được hưởng chế độ tử tuất với 02 khoản tiền: Trợ cấp mái táng và trợ cấp tuất một lần hoặc tuất hằng tháng.
1.2. Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc có 2 lợi ích
Căn cứ khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội, người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được nhận các quyền lợi sau:
(1) Hưởng chế độ hưu trí.
Người lao động đóng đủ tuổi và đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ đủ 20 năm trở lên sẽ được giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng.
Thay vì nhận lương hưu, người lao động cũng có thể chọn rút bảo hiểm xã hội một lần khi có đủ điều kiện.
(2) Hưởng chế độ tử tuất.
Người lao động đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện qua đời, thân nhân của người này sẽ được hưởng chế độ tử tuất với trợ cấp mái táng và trợ cấp tuất một lần.
2. Đóng bảo hiểm xã hội ở mức cao hưởng quyền lợi ra sao?
Hiện nay hầu hết các loại trợ cấp bảo hiểm xã hội đều được tính theo mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Do đó, nếu đóng bảo hiểm xã hội ở mức cao thì quyền lợi mà người lao động được hưởng cũng sẽ cao hơn.
Với việc đóng bảo hiểm ở mức cao, người lao động sẽ nhận được nhiều hơn tiền trợ cấp thai sản; tiền trợ cấp ốm đau; trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; lương hưu, tiền bảo hiểm xã hội 1 lần so với những người đóng ở mức thấp, dù thời gian đóng bảo hiểm như nhau.
Lúc này, sẽ có không ít người lao động đặt ra câu hỏi về việc có được chọn đóng bảo hiểm xã hội ở mức cao hay không?
Đối với bảo hiểm xã hội bắt buộc, người lao động không được tự lựa chọn lương đóng bảo hiểm xã hội theo mức cao. Do tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được xác định theo mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác mang tính chất cố định, chi trả thường xuyên cùng lương trong hợp đồng lao động (theo khoản 2 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014).
Trong khi đó, nếu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người lao động hoàn toàn có cơ hội lựa chọn mức đóng cao nếu chọn mức thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội cao.
Tuy nhiên mức thu nhập chọn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tối đa cũng chỉ bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Trên đây là giải đáp cho câu hỏi: “Đóng bảo hiểm xã hội có lợi ích gì?” Để biết thêm về các quyền lợi bảo hiểm, bạn đọc vui lòng liên hệ tổng đài 19006192 để được các chuyên gia pháp lý của LuatVietnam tư vấn chi tiết.