Khi ly hôn, ngoài những tranh chấp về tài sản thì còn có một “cuộc chiến” khác cũng căng thẳng và dai dẳng không kém là giành quyền nuôi con. Luật quy định, khi con đủ 7 tuổi phải xem xét nguyện vọng của con về việc muốn sống với ai khi bố, mẹ ly hôn.
Ý kiến của con không hoàn toàn quyết định
Về nguyên tắc phân chia quyền nuôi con sau khi ly hôn, khoản 2 Điều 81 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định, vợ chồng được quyền thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền hạn của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con.
Nếu không thỏa thuận được, Tòa án quyết định giao con cho chồng hoặc vợ nuôi, căn cứ vào quyền lợi mọi mặt của con. Đặc biệt, trong trường hợp con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
Theo đó, Luật chỉ quy định “xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi”, tức trong quá trình phán quyết ai sẽ là người nuôi con sau khi ly hôn, Thẩm phán sẽ hỏi ý kiến của con. Trên thực tế, ý kiến của con thường chỉ mang tính định hướng, tham khảo, là một phần để Tòa án xem xét đi đến quyết định, không có ý nghĩa hoàn toàn quyết định.
Việc quyết định ai có quyền nuôi con khi ly hôn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác, như chỗ ở, thu nhập, thời gian chăm sóc con… của mỗi bên, nhằm đảm bảo quyền lợi về mọi mặt của con. (Xem thêm: Phải chứng minh những gì để giành quyền nuôi con?)
Lưu ý, cũng theo Luật Hôn nhân và Gia định 2014, trong trường hợp con dưới 03 tuổi, mặc định quyền nuôi con thuộc về người mẹ, trừ khi người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác.
Sẽ xem xét nguyện vọng của con khi quyết định quyền nuôi con khi ly hôn (Ảnh minh họa)
Lấy ý kiến của con khi ly hôn như thế nào?
Khi vợ, chồng không thỏa thuận được việc nuôi con thì điều này sẽ do Tòa án quyết định. Theo đó, Thẩm phán phụ trách phiên tòa giải quyết ly hôn là người có thẩm quyền lấy ý kiến trẻ từ đủ 07 tuổi về việc muốn sống với bố hay mẹ.
Khoản 2 Điều 208 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định, việc lấy ý kiến của trẻ phải bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức của trẻ; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ. Đặc biệt, vệc lấy ý kiến phải đảm bảo giữ bí mật cá nhân của trẻ.
Văn bản số 01/2017/GĐ-TANDTC của Tòa án nhân dân tối cao cũng hướng dẫn về quy định nêu trên như sau: Phương pháp lấy ý kiến phải bảo đảm thân thiện với trẻ em; đồng thời, căn cứ vào quyền lợi mọi mặt của trẻ để quyết định giao cho một bên trực tiếp nuôi dưỡng.
Trường hợp một bên được giao quyền nuôi dưỡng con, bên còn lại phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo Điều 107 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Mức cấp dưỡng có thể tham khảo tại đây.