1. Doanh nghiệp đổi mới sáng tạo là gì?
1.1 Định nghĩa doanh nghiệp đổi mới sáng tạo là gì?
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD):
“Đổi mới sáng tạo là quá trình phát triển và giới thiệu một sản phẩm mới hoặc cải tiến liên tục cho sản phẩm, hoặc quy trình mới, một phương pháp tiếp thị mới, một phương pháp tổ chức mới hoặc cải thiện đáng kể trong hoạt động sản xuất, kinh doanh” .
Tại khoản 16 Điều 3 Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013:
16. Đổi mới sáng tạo (innovation) là việc tạo ra, ứng dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa.
Như vậy, có thể hiểu doanh nghiệp đổi mới sáng tạo là các doanh nghiệp áp dụng kỹ thuật, công nghệ và giải pháp quản trị một cách sáng tạo, có những cải tiến sản phẩm, quy trình sản xuất, phương pháp tiếp thị hoặc mô hình tổ chức đổi mới, với mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
1.2 Đổi mới sáng tạo mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp?
- Tạo lợi thế cạnh tranh với sản phẩm và dịch vụ vượt trội
Đổi mới sáng tạo giúp doanh nghiệp tạo ra sản phẩm mới, cải tiến dịch vụ, nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo ra sự khác biệt, góp phần chiếm lĩnh thị phần nhanh hơn, dễ dàng xây dựng thương hiệu uy tín.
- Tối ưu hóa quy trình - tiết kiệm chi phí
Ứng dụng công nghệ mới giúp doanh nghiệp giảm thiểu lãng phí, tăng hiệu quả sản xuất, kiểm soát chất lượng chặt chẽ hơn. Đồng thời giúp doanh nghiệp chuyển đổi từ hoạt động thủ công sang tự động hóa, tiết kiệm chi phí.
- Mở rộng quy mô, đa dạng hóa nguồn thu
Đổi mới sáng tạo mở ra cơ hội xâm nhập thị trường mới, mô hình kinh doanh mới. Doanh nghiệp có thể bán hàng toàn cầu thông qua nền tảng số, không cần mở chi nhánh.

2. Chính sách mới đối với doanh nghiệp đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết 68-TQ/TW
Mục 4 Phần II Nghị quyết 68-TQ/TW, Trung ương đã nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh doanh hiệu quả, bền vững trong kinh tế tư nhân.
Thứ nhất, triển khai đồng bộ các chính sách chiến lược cấp Trung ương
Chính phủ yêu cầu thực hiện quyết liệt Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong khu vực kinh tế tư nhân, nhằm cụ thể hóa tầm nhìn chiến lược trong lĩnh vực đổi mới công nghệ.
Thứ hai, cho phép thử nghiệm công nghệ mới trong khuôn khổ pháp lý đặc biệt
Khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) sẽ được ban hành để tạo điều kiện thử nghiệm công nghệ mới, mô hình kinh doanh sáng tạo như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (blockchain), dữ liệu lớn (big data), fintech, y tế thông minh…
Thứ ba, ưu đãi thuế mạnh tay cho hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D)
- Tính 200% chi phí nghiên cứu, phát triển vào chi phí được trừ khi tính thu nhập chịu thuế.
- Hỗ trợ tài chính cho việc đầu tư máy móc, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số và xanh, thông qua:
- Khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp, hoặc
- Tài trợ từ các quỹ khoa học và công nghệ.
Thứ tư, thành lập và sử dụng Quỹ phát triển đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp
- Doanh nghiệp được phép trích tối đa 20% thu nhập tính thuế để lập quỹ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nghiên cứu phát triển.
- Quỹ này có thể sử dụng để doanh nghiệp tự triển khai nghiên cứu hoặc đặt hàng nghiên cứu bên ngoài theo cơ chế khoán sản phẩm.
Thứ năm, mở cửa hạ tầng nghiên cứu công của Nhà nước cho khu vực tư nhân
Doanh nghiệp, tổ chức tư nhân được sử dụng phòng thí nghiệm, phòng thử nghiệm, thiết bị nghiên cứu dùng chung của Nhà nước để phát triển sản phẩm với mức phí hợp lý, giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ tiết kiệm chi phí mà vẫn được tiếp cận cơ sở vật chất chất lượng cao.
Thứ sáu, miễn, giảm thuế cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và các tổ chức hỗ trợ
- Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các đối tượng:
- Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo,
- Công ty quản lý quỹ đầu tư mạo hiểm,
- Các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.
- Miễn thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp đối với khoản thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn góp, quyền góp vốn vào doanh nghiệp khởi nghiệp.
- Miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân cho chuyên gia, nhà khoa học đang làm việc tại:
- Trung tâm nghiên cứu phát triển,
- Trung tâm đổi mới sáng tạo,
- Các tổ chức trung gian hỗ trợ đổi mới sáng tạo.
Và thứ bảy là đầu tư công cho các trung tâm đổi mới sáng tạo
Nhà nước ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo, phục vụ hoạt động ươm tạo, nghiên cứu, thử nghiệm, chuyển giao công nghệ để hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.
Trên đây là thông tin về chính sách mới đối với doanh nghiệp đổi mới sáng tạo Nghị quyết 68/NQ-CP.