Có bắt buộc phải xin giấy xác nhận cư trú để thay cho sổ hộ khẩu?

Bài viết sau sẽ giải đáp cho bạn đọc về vấn đề, có bắt buộc xin giấy xác nhận cư trú thay sổ hộ khẩu không và tại sao hiện nay nhiều nơi yêu cầu phải có giấy xác nhận cư trú như vậy.

Theo quy định, có bắt buộc xin giấy xác nhận cư trú thay sổ hộ khẩu?

Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đã chính thức khai tử từ ngày 01/01/2023. Theo đó, Nghị định 104/2022/NĐ-CP hướng dẫn các thủ tục hành chính, dịch vụ công có yêu cầu nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy được thay thế bằng việc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú.

Tại các cơ quan hành chính, việc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được thực hiện bằng một trong 04 phương thức:

- Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp Bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia;

- Tra cứu thông tin cá nhân qua tài khoản định danh điện tử của công dân trong ứng dụng VNeID;

- Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chip trên thẻ Căn cước công dân gắn chip;

- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Trường hợp không thể khai thác được thông tin cư trú theo các phương thức nêu trên, cơ quan có thẩm quyền, cá nhân tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công mới yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú là:

- Thẻ Căn cước công dân

- Giấy Chứng minh nhân dân

- Giấy xác nhận thông tin về cư trú

- Giấy thông báo số định danh cá nhân thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Theo quy định trên, Nghị định 104 quy định cơ quan giải quyết thủ tục hành chính trước tiên phải khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Nếu không thể khai thác được thông tin cư trú trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo các phương thức quy định thì mới yêu cầu công dân nộp/xuất trình đến các giấy tờ khác như Căn cước công dân, giấy xác nhận thông tin cư trú...

Như vậy, giấy xác nhận cư trú có thể thay thế sổ hộ khẩu nhưng không phải là giấy tờ bắt buộc phải sử dụng thay.

Tại sao hiện nay nhiều nơi yêu cầu phải có giấy xác nhận cư trú?

Hiện nay, khi không còn được sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy, một số cơ quan, đơn vị thường yêu cầu người dân phải đến Công an xã xin giấy xác nhận cư trú để được giải quyết một số thủ tục hành chính.

Giấy xác nhận thông tin về cư trú được cấp tại Công an cấp xã và có giá trị sử dụng như sau:

- 06 tháng kể từ ngày cấp trong trường hợp khai báo cư trú của người không có cả nơi thường trú và nơi tạm trú do không đủ điều kiện đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú.

- 30 ngày kể từ ngày cấp đối trong trường hợp xác nhận thông tin về cư trú.

- Nếu công dân có sự thay đổi, điều chỉnh thông tin cư trú và được cập nhật trong Cơ sở dữ liệu về cư trú thì giấy xác nhận thông tin về cư trú hết giá trị kể từ thời điểm thay đổi.

Căn cứ Điều 17 Thông tư 55/2021/TT-BCA 

Trên thực tế, phần lớn giấy xác nhận cư trú của người dân chỉ có giá trị trong 30 ngày, việc thường xuyên phải đến cơ quan công an xin giấy xác nhận cư trú để thực hiện các thủ tục hành chính khiến không ít người dân khó chịu.

Một số nguyên nhân dẫn tới tình trạng nhiều nơi yêu cầu người dân nộp giấy xác nhận cư trú thay sổ hộ khẩu có thể kể đến như:

- Cơ sở dữ liệu dân cư chưa được liên thông, chưa đồng bộ đến tất cả các cơ quan, đơn vị;

- Thông tin của người dân trên cơ sở dữ liệu quốc gia cập nhật chưa đầy đủ;

- Nhiều cơ quan, đơn vị chưa có thiết bị quét mã Căn cước công dân...

Bởi các nguyên nhân trên, mặc dù không có quy định bắt buộc phải dùng giấy xác nhận cư trú thay sổ hộ khẩu nhưng đây là giấy tờ phù hợp nhất để sử dụng khi không còn sử dụng sổ hộ khẩu. Người dân cần hợp tác nộp giấy xác nhận cư trú đúng theo yêu cầu để thực hiện các thủ tục hành chính một cách thuận lợi hơn.

Việc sử dụng giấy xác nhận cư trú có lẽ chỉ là tạm thời trong gian đoạn đầu bỏ sổ hộ khẩu. Trong thời gian sắp tới, chắc chắn hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ hoàn thiện hơn, các cơ quan, đơn vị giải quyết thủ tục hành chính cũng sẽ được trang bị đầy đủ các thiết bị... để người dân không cần dùng đến giấy xác nhận cư trú.

Trên đây giải đáp về: Có bắt buộc xin giấy xác nhận cư trú thay sổ hộ khẩu? Nếu còn thắc mắc nào khác, bạn đọc vui lòng liên hệ 19006192 để được giải đáp.