9 nội dung đáng chú ý tại Nghị định 258 về quản lý công viên, cây xanh

1. Cấm thu tiền vào cửa công viên

Điều 11 Nghị định 258/2025/NĐ-CP quy định các yêu cầu đối với quản lý công viên bao gồm:

- Công viên phải được phân loại, phân cấp và quy hoạch ở địa điểm phù hợp để bảo đảm cộng đồng dân cư dễ dàng tiếp cận.

- Bảo đảm cảnh quan, cơ sở hạ tầng và bảo vệ môi trường của công viên thông qua việc quản lý, phát triển, duy trì cây xanh, bảo trì và nâng cấp cơ sở hạ tầng, bố trí thùng đựng rác và khu vệ sinh công cộng, cũng như hệ thống chiếu sáng.

- Bảo đảm tiếp cận của người sử dụng đến các khu vực chức năng trong công viên. Bao gồm việc không thu tiền vào cửa và loại bỏ hoặc dỡ bỏ hàng rào cứng trong hoạt động đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo công viên.

Ngoài ra, tổ chức giao thông trong và ngoài công viên phải bảo đảm thuận tiện và an toàn cho người sử dụng, đặc biệt là người khuyết tật. Đối với các công viên đa chức năng hoặc có diện tích trên 10 ha, cần bố trí khu vực đỗ xe.

Trước đây, tại Nghị định 64/2010/NĐ-CP không có quy định cụ thể cấm thu phí vào công viên. Tuy nhiên, có một số công viên lớn vẫn thu vé vào cửa để bù chi phí vận hành.

2. Đất kinh doanh trong công viên không được vượt quá 15% tổng diện tích

Theo khoản 3 Điều 5 Nghị định số 258/2025/NĐ-CP quy định về tỷ lệ về sử dụng đất công viên, cụ thể như sau:

- Xác định cơ cấu sử dụng đất phù hợp với từng loại hình, tính chất và quy mô của công viên;
bảo đảm diện tích đất cây xanh, mặt nước không nhỏ hơn 65% tổng diện tích đất của công viên;

diện tích đất công viên có mục đích kinh doanh không lớn hơn 15% tổng diện tích đất của công viên và dưới 5 ha;
Phân định rõ khu chức năng, phần đất công viên không có mục đích kinh doanh và phần đất công viên có mục đích kinh doanh...”

Như vậy, diện tích đất có mục đích kinh doanh không được vượt quá 15% tổng diện tích công viên và không quá 5 ha, dù công viên có quy mô lớn.

3. Cho phép tham gia thị trường các-bon thông qua dự án phát triển công viên, cây xanh

Theo Điều 7 Nghị định 258/2025/NĐ-CP, Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển công viên, cây xanh, mặt nước bằng nhiều hình thức khác nhau như: đối tác công tư (PPP), hỗ trợ phát triển, hoặc khai thác phần đất công viên có mục đích kinh doanh.

Đáng chú ý, Khoản 4 Điều 7 quy định:

“Nhà nước tạo nguồn lực đầu tư phát triển công viên, cây xanh, mặt nước thông qua việc khai thác quỹ đất và thúc đẩy tham gia thị trường các-bon, trao đổi tín chỉ các-bon thu được từ công viên, cây xanh."

Như vậy, từ ngày 9/10/2025, Nhà nước chính thức cho phép các dự án phát triển công viên, cây xanh được tham gia thị trường các-bon nhằm thúc đẩy mô hình đô thị xanh.

Điều 9 Nghị định 258/2025/NĐ-CP, hoạt động tham gia thị trường các-bon trong lĩnh vực công viên, cây xanh được thực hiện theo các nguyên tắc:

- Đánh giá và xác định lượng tín chỉ các-bon do hệ thống công viên, cây xanh tạo ra, tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ môi trường;

- Tham gia trao đổi, mua bán tín chỉ các-bon trong nước và quốc tế theo cơ chế thị trường;

Đồng thời, UBND tỉnh có trách nhiệm theo dõi, đánh giá tác động của các dự án công viên, cây xanh đối với việc hấp thụ các-bon phát thải; Tổ chức đánh giá lượng tín chỉ các-bon thu được; Tuyên truyền, vận động nhà đầu tư tham gia thị trường các-bon và hỗ trợ thực hiện thủ tục liên quan.

4. Chính thức có “Ngày cây xanh Việt Nam” là 11/01 hằng năm

Điều 10 khoản 4, Nghị định Nghị định số 258/2025/NĐ-CP đã quy định cụ thể:

“Ngày cây xanh Việt Nam là ngày 11 tháng 01 hàng năm.”

Đây là lần đầu tiên nội dung “Ngày cây xanh Việt Nam” được ghi nhận chính thức trong một văn bản quy phạm pháp luật, áp dụng thống nhất trên phạm vi toàn quốc.

Như vậy, từ năm 2026 trở đi, ngày 11 tháng 01 hàng năm sẽ được tổ chức là “Ngày cây xanh Việt Nam” trên toàn quốc.

Cùng với quy định ngày 11/01 là “Ngày cây xanh Việt Nam”, Nghị định 258/2025 còn quy định rõ trách nhiệm của các cấp, ngành trong tuyên truyền và phổ biến pháp luật về cây xanh như

- Các bộ, ngành, UBND các cấp tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật, vận động người dân bảo vệ công viên, cây xanh, mặt nước.

- Các cơ sở giáo dục, đào tạo đưa nội dung trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh vào chương trình giảng dạy và hoạt động ngoại khóa phù hợp với từng cấp học…

5. Quy định về đền bù, bồi thường thiệt hại do cây xanh gãy, đổ

Theo quy định tại Điều 28 Nghị định 258/2025/NĐ-CP, khi cây xanh bị gãy, đổ gây thiệt hại về người hoặc tài sản, việc đền bù, bồi thường thiệt hại được thực hiện như sau:

- Tổ chức, cá nhân gây ra thiệt hại

Trường hợp tổ chức, cá nhân (bao gồm cả người chăn thả gia súc) làm gãy hoặc đổ cây xanh, dẫn đến thiệt hại về người hoặc tài sản, thì phải bồi thường cho tổ chức, cá nhân, hộ gia đình bị thiệt hại theo quy định của Bộ luật Dân sự và các quy định pháp luật có liên quan.

- Đơn vị quản lý, chăm sóc cây xanh đô thị

Nếu đơn vị thực hiện dịch vụ quản lý cây xanh không tuân thủ đúng quy trình quản lý, duy trì cây xanh đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, dẫn đến cây gãy đổ gây thiệt hại, thì phải chịu trách nhiệm bồi thường cho tổ chức, cá nhân, hộ gia đình bị thiệt hại.

- Trường hợp miễn trách nhiệm bồi thường

Không phải bồi thường thiệt hại nếu cây gãy, đổ là do sự kiện bất khả kháng (ví dụ: thiên tai, bão lớn, sét đánh...) hoặc do lỗi hoàn toàn của bên bị thiệt hại.

- Cây xanh công cộng có nguy cơ gây thiệt hại cho công trình xây dựng

Khi cây xanh sử dụng công cộng có nguy cơ ảnh hưởng đến công trình xây dựng, theo yêu cầu của chủ sở hữu công trình hoặc qua kiểm tra, theo dõi định kỳ, đơn vị quản lý cây xanh hoặc đơn vị được giao quản lý hạ tầng cây xanh phải thực hiện biện pháp cắt tỉa, chặt hạ hoặc dịch chuyển cây để bảo đảm an toàn.

Chủ sở hữu công trình xây dựng không phải chịu chi phí cho việc cắt tỉa, chặt hạ hoặc dịch chuyển cây xanh.

6. Đề án phát triển công viên, cây xanh, mặt nước đô thị phải tham vấn cộng đồng ít nhất 30 ngày

Điều 6 Nghị định 258/2025/NĐ-CP, Đề án phát triển công viên, cây xanh, mặt nước đô thị được lập cho các thành phố trực thuộc Trung ương nhằm triển khai thực hiện nội dung quy hoạch công viên, cây xanh, mặt nước đã được xác định trong quy hoạch chung đô thị.

- Thẩm quyền xây dựng đề án

Căn cứ yêu cầu thực tế trong công tác quản lý, phát triển hệ thống công viên, cây xanh, mặt nước, Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh quyết định việc xây dựng đề án cho các đô thị trực thuộc trên địa bàn quản lý.

- Trách nhiệm của UBND cấp tỉnh

Giao cơ quan chuyên môn về công viên, cây xanh hoặc UBND cấp xã tổ chức xây dựng và trình đề án lên UBND cấp tỉnh xem xét, phê duyệt.

Xem xét, phê duyệt đề án phát triển công viên, cây xanh, mặt nước đô thị thuộc phạm vi địa bàn do mình quản lý.

- Về tham vấn cộng đồng bắt buộc tối thiểu 30 ngày

Cơ quan được giao tổ chức xây dựng đề án phải lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức liên quan và chuyên gia thông qua việc gửi hồ sơ, tài liệu hoặc tổ chức hội nghị, hội thảo.

Đồng thời, phải đăng tải toàn văn dự thảo đề án trong thời gian ít nhất 30 ngày để tham vấn ý kiến của cộng đồng. trên:

• Cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, và
• Cổng thông tin điện tử của cơ quan xây dựng đề án,

7. Cấm trồng cây có thể gây nguy hiểm trong đô thị

Điều 29 Nghị định 258/2025/NĐ-CP quy địnhYêu cầu đối với quản lý, duy trì cây xanh sử dụng công cộng tại đô thị
Theo đó, việc Quản lý, duy trì cây xanh sử dụng công cộng tại đô thị phải đáp ứng yêu cầu theo quy định về Yêu cầu đối với quản lý cây xanh sử dụng công cộng tại Điều 22 và các yêu cầu sau:

- Không trồng mới cây xanh có gai nhọn, cây ăn quả có khả năng rơi, rụng gây nguy hiểm. Trường hợp đã trồng phải có biện pháp cảnh báo, bảo vệ và phải có kế hoạch chặt hạ, dịch chuyển, thay thế đối với cây xanh có gai nhọn, cây ăn quả có khả năng rơi, rụng gây nguy hiểm trong không gian đường phố.

- Hàng năm, cây xanh sử dụng công cộng tại đô thị được cắt tỉa để bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão.

- Trồng, chăm sóc, cắt tỉa, bảo vệ, chặt hạ, dịch chuyển cây xanh phải thực hiện theo đúng kỹ thuật và quy trình quản lý, duy trì cây xanh sử dụng công cộng

8. Các trường hợp phải xin giấy phép khi chặt hạ, dịch chuyển cây xanh

Điều 27 Nghị định 258/2025/NĐ-CP, việc chặt hạ, dịch chuyển cây xanh chỉ được thực hiện khi có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền, trừ một số trường hợp được miễn. Cụ thể như sau:

Tổ chức, cá nhân chỉ được chặt hạ hoặc dịch chuyển cây xanh khi có giấy phép, nếu thuộc một trong hai nhóm sau:
- Cây xanh thuộc danh mục cần bảo tồn, trừ các trường hợp được miễn giấy phép

- Cây xanh sử dụng công cộng là cây bóng mát, trừ các trường hợp được miễn giấy phép

* Các trường hợp chặt hạ, dịch chuyển cây xanh được miễn giấy phép:

- Cây xanh có nguy cơ đổ gãy trong trường hợp khẩn cấp do thiên tai;

- Cây đã chết, đã bị đổ gãy;

- Cây xanh nằm trong kế hoạch chặt hạ, dịch chuyển đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

- Cây xanh trong khu vực thực hiện dự án đầu tư xây dựng mà đã thực hiện thỏa thuận về phương án chặt hạ, dịch chuyển với cơ quan quản lý nhà nước

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm phân cấp cho:

• Cơ quan chuyên môn về công viên, cây xanh trực thuộc UBND cấp tỉnh, và
• UBND cấp xã, thực hiện việc cấp giấy phép chặt hạ, dịch chuyển cây xanh trên địa bàn, phù hợp với quy định của pháp luật về tổ chức chính quyền địa phương.

Tổ chức, cá nhân phải lập 01 bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy phép chặt hạ, dịch chuyển cây xanh và gửi đến cơ quan có thẩm quyền theo phân cấp của UBND cấp tỉnh để xem xét, giải quyết.

>> Xem thêm: Mẫu Giấy phép chặt hạ, dịch chuyển cây xanh

9. Nguyên tắc quản lý, khai thác và xử lý tài sản hạ tầng công viên, cây xanh

Được quy định tại Điều 34 đến Điều 42 Nghị định 258/2025/NĐ-CP:

- Nguyên tắc quản lý:

Tài sản hạ tầng công viên, cây xanh do Nhà nước đầu tư được giao quản lý theo pháp luật; quản lý/khai thác theo cơ chế thị trường; phân định rõ quản lý nhà nước với hoạt động kinh doanh; tài sản phải được lập hồ sơ, thống kê, kế toán, kiểm kê, bảo trì đầy đủ; quản lý, khai thác bảo đảm công khai, minh bạch và chịu giám sát, thanh tra, kiểm toán; đất/mặt nước gắn với tài sản thực hiện theo pháp luật đất đai.

- Thẩm quyền phê duyệt:

UBND cấp tỉnh quyết định giao quản lý, phê duyệt đề án khai thác/xử lý đối với: tài sản đầu tư mới do tỉnh quyết định; tài sản dự án bàn giao Nhà nước; cây xanh công cộng từ dự án khu đô thị bàn giao; tài sản PPP đã chuyển giao Nhà nước.

UBND cấp xã quyết định với các tài sản còn lại.

- Phương thức khai thác

• Đơn vị quản lý trực tiếp khai thác;
• Cho thuê quyền khai thác công viên;
• Chuyển nhượng có thời hạn quyền khai thác công viên;
• Phương thức khác theo pháp luật.

Đơn vị quản lý được trực tiếp khai thác đối với hạ tầng cây xanh ngoài công viên; hoặc không có tổ chức/cá nhân đăng ký thực hiện theo phương thức cho thuê/chuyển nhượng có thời hạn.

Đối với cho thuê quyền khai thác: Thực hiện theo đấu giá tài sản; hợp đồng quy định danh mục, thời hạn, giá, thanh toán, bảo trì…

Đối với chuyển nhượng có thời hạn: Thực hiện theo đấu giá tài sản; hợp đồng quy định thời hạn, giá, thanh toán, bảo trì, hạng mục đầu tư nâng cấp…

Trên đây là 9 nội dung đáng chú ý tại Nghị định 258 về quản lý công viên, cây xanh.