Theo Điều 58 của Nghị định 188/2025/NĐ-CP, người bệnh được thanh toán trực tiếp khi tự mua trong các trường hợp sau:
(1) Thuốc thuộc Danh mục thuốc hiếm do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.
(2) Thiết bị y tế loại C hoặc D, trừ thiết bị chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân, thiết bị thuộc danh mục thiết bị được phép mua bán như hàng hóa thông thường theo quy định tại Nghị định 98/2021/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 07/2023/NĐ-CP và Nghị định 04/2025/NĐ-CP).

Điều kiện để được thanh toán trực tiếp
- Người bệnh phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện tại Điều 59 Nghị định 188/2025/NĐ-CP, cụ thể:
- Tại thời điểm kê đơn, chỉ định, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có sẵn thuốc/thiết bị y tế, và không thể thay thế.
- Không thể chuyển tuyến do lý do chuyên môn, cách ly y tế, hoặc cơ sở là tuyến cuối tại địa phương.
- Không thể điều chuyển thuốc/thiết bị giữa các cơ sở khám chữa bệnh.
- Thuốc, thiết bị y tế phải nằm trong phạm vi được hưởng của BHYT và đã từng được thanh toán tại cơ sở bất kỳ trong toàn quốc.
- Cơ sở y tế phải cấp phiếu xác nhận tình trạng thiếu thuốc/thiết bị y tế theo mẫu quy định.
Theo Điều 60 Nghị định 188/2025/NĐ-CP:
- BHXH thanh toán dựa trên hóa đơn người bệnh mua thuốc hoặc thiết bị y tế.
- Không vượt quá đơn giá trúng thầu tại cơ sở nơi người bệnh điều trị, hoặc theo nguyên tắc ưu tiên từ kết quả mua sắm tập trung, đấu thầu thấp nhất từ địa phương, tỉnh giáp ranh, hoặc toàn quốc.
Tại Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định việc thanh toán trực tiếp khi người bệnh tự mua thuốc, thiết bị y tế chưa được quy định rõ điều kiện và giới hạn cụ thể.