1. Kỹ thuật hiện có tốt nhất là gì? Xác định thế nào?
Khái niệm chung về kỹ thuật hiện có tốt nhất chưa được quy định trong pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, có thể giải thích thuật ngữ “kỹ thuật hiện có tốt nhất” thông qua cách hiểu thông thường như sau:
- Đầu tiên khái niệm “Kỹ thuật” được hiểu là việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ vào quá trình sản xuất và hoạt động khác của xã hội, thông qua thiết bị, công nghệ, quy trình sản xuất,…
- Tiếp theo, ta có thể hiểu khái niệm “Kỹ thuật hiện có” là những gì đang hiện diện, sẵn có mà các chủ thể có khả năng được tiếp cận đến cũng như có thể sử dụng, vận hành.
- “Kỹ thuật hiện có tốt nhất” được hiểu là khi kỹ thuật hiện có đã có những cải tiến, đổi mới, đạt được hiệu quả cao.
Tóm lại, kỹ thuật hiện hiện có tốt nhất là công nghệ dựa trên tiến bộ khoa học công nghệ hiện đại nhất, được áp dụng để đáp ứng các tiêu chuẩn đầu ra cho một quy trình cụ thể, chẳng hạn như giảm thiểu ô nhiễm.
Về cách xác định Kỹ thuật hiện có tốt nhất, tùy điều kiện của mỗi quốc gia và tùy vào lĩnh vực áp dụng mà danh mục Kỹ thuật hiện có tốt nhất được xác định dựa trên các tiêu chí khác nhau. Tại nước ta, nội dung này được vận dụng chủ yếu trong lĩnh vực môi trường.
Theo đó, danh mục kỹ thuật hiện có tốt nhất sẽ do Bộ Tài nguyên & Môi trường cùng phối hợp với Bộ Khoa học & Công nghệ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ khác để xác định và ban hành dựa vào tiêu chí sau (khoản 2 Điều 105 Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14):
- Thứ nhất là khả năng giảm lượng các chất ô nhiễm;
- Thứ hai là các khoản chi phí để áp dụng, cũng như vận hành;
- Thứ ba là khả năng làm tăng lượng chất thải mà có thể tái chế;
- Thứ tư là khả năng làm tiết kiệm năng lượng;
- Cuối cùng là căn cứ vào sự chủ động đối với công tác kiểm soát & phòng ngừa ô nhiễm.
2. Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thì kỹ thuật hiện có tốt nhất là gì?
Như đã phân tích nêu trên, nội dung về “kỹ thuật hiện có tốt nhất” được áp dụng chủ yếu trong quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.
Trên thế giới hiện nay, kỹ thuật sẵn có tốt nhất được sử dụng với nhiều tên gọi khác nhau. Theo Chỉ thị 2010/75/EU về khí thải công nghiệp của Ủy ban Châu Âu Kỹ thì thuật sẵn có tốt nhất được giải thích là thời điểm đạt hiệu quả, ưu thế vượt trội để vận hành, hoạt động công nghệ, phù hợp thực tế những kỹ thuật cụ thể đang được áp dụng, để thiết lập các giá trị giới hạn chất phát thải và các điều kiện cấp phép khác nhằm thực hiện công tác phòng ngừa và áp dụng tại những nơi chưa có khả năng thử nghiệm, mục đích là để giảm phát thải và tác động đến môi trường chung.
Tại nước ta, thì khái niệm “Kỹ thuật hiện có tốt nhất” được hiểu là “giải pháp kỹ thuật tốt nhất được lựa chọn bảo đảm phù hợp với thực tế, hiệu quả trong phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm, giảm thiểu tác động xấu đến môi trường” (khoản 39 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020)
Theo đó, có thể hiểu kỹ thuật hiện có tốt nhất chính là những giải pháp mang tính kỹ thuật được xác định, lựa chọn là tốt nhất dựa trên sự phù hợp với thực tế, hiệu quả trong công tác phòng ngừa & kiểm soát ô nhiễm và hướng đến giảm thiểu những tác động xấu đối với môi trường
3. Lộ trình áp dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất đối với dự án đầu tư có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường như thế nào?
Thực hiện quy định tại Điều 53 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, chủ dự án/cơ sở phải áp dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất khi sản xuất/kinh doanh/dịch vụ mà có nguy cơ làm ô nhiễm môi trường theo lộ trình sau:
Dự án,cơ sở sản xuất/kinh doanh/dịch vụ mà có nguy cơ gây ra ô nhiễm môi trường | Chủ thể áp dụng kỹ thuật thuật hiện có tốt nhất trong ít nhất 01 công đoạn hoặc 01 hoạt động | Mốc thời gian áp dụng |
Dự án/cơ sở thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở mức I tại Phụ lục I của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP | Chủ dự án | Trước 01/ 01/2027 |
Chủ cơ sở | Trước 01/01/2028 | |
Dự án/cơ sở thuộc loại hình kinh doanh, sản xuất, dịch vụ mức II tại Phụ lục I của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP | Chủ dự án | Trước 01/01/ 2028 |
Chủ cơ sở | Trước 01/01/2029 | |
Dự án/cơ sở thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở mức III tại Phụ lục I của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP | Chủ dự án | Trước 01/01/2029 |
Chủ cơ sở | Trước ngày 01/01/2030 |
Ngoài ra, pháp luật cũng có quy định khuyến khích các chủ dự án/cơ sở nêu trên trong việc áp dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất sớm hơn các mốc thời gian nêu trên để được nhận những chính sách ưu đãi và hỗ trợ từ Nhà nước.
Trên đây là quy định về lộ trình áp dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất.