Hộ kinh doanh doanh thu lớn từ 2026 bắt buộc chuyển sang doanh nghiệp đúng không?

Từ ngày 01/01/2026, chính sách thuế đối với hộ kinh doanh được áp dụng theo Nghị quyết 198/2025/QH15 và Quyết định 3389/QĐ-BTC. Nhiều người băn khoăn liệu hộ kinh doanh có doanh thu lớn có bị buộc phải chuyển sang doanh nghiệp hay không?

1. Hộ kinh doanh doanh thu lớn từ 2026 bắt buộc chuyển sang doanh nghiệp không?

Căn cứ Theo khoản 6 Điều 10 Nghị quyết số 198/2025/QH15,

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.

Như vậy, toàn bộ hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh trên cả nước sẽ bị xoá bỏ hình thức thuế khoán chậm nhất ngày 01/01/2026.

Theo Đề án kèm theo Quyết định số 3389/QĐ-BTC, từ 01/01/2026, hộ kinh doanh chính thức áp dụng phương pháp kê khai, tự nộp thuế.

Theo Bảng 2 Phụ lục của Quyết định số 3389/QĐ-BTC, hộ kinh doanh được chia thành 03 nhóm quản lý thuế theo phương pháp kê khai từ 01/01/2026, cụ thể như sau:

* Nhóm 1: Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm

- Được miễn thuế GTGT và thuế TNCN.

- Kê khai thuế: 2 lần/năm (đầu/ giữa năm và cuối năm)

- Hoá đơn: Khuyến khích dùng hoá đơn điện tử có mã

- Sổ sách kế toán: Ghi chép đơn giản (được hỗ trợ phần mềm đơn giản miễn phí)

- Tài khoản ngân hàng: Không bắt buộc

* Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đến dưới 03 tỷ đồng/năm

- Thuế GTGT:

• Theo phương pháp trực tiếp theo % doanh thu)

Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ %

• Tự nguyện đăng ký áp dụng pp khấu trừ nếu đủ điều kiện

Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ

- Thuế TNCN:

Tính theo tỷ lệ % trên doanh thu theo từng ngành nghề

Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ %

- Kê khai thuế theo quý (4 lần/năm) + quyết toán năm

- Hoá đơn:

• Bắt buộc dùng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu DT > 1 tỷ

• Có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng

- Sổ kế toán: đơn giản, phần mềm miễn phí

- Tài khoản ngân hàng: Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh

* Nhóm 3: Doanh thu trên 03 tỷ đồng/năm

- Thuế GTGT:

Bắt buộc áp dụng khấu trừ

Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ

- Thuế TNCN:

Thuế TNCN = Thu nhập tính thuế x 17%

(Thu nhập tính thuế = Doanh thu - chi phí hợp lý)

- Kê khai thuế: Theo tháng (nếu có doanh thu năm trên 50 tỷ), theo quý, quyết toán năm

- Hoá đơn: Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền

- Sổ kế toán: Bắt buộc theo chế độ kế toán của DN siêu nhỏ hoặc DN vừa

- Tài khoản ngân hàng: Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh

Ngoài ra, theo Điều 10 Luật thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 quy định:

- Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%

- Thuế suất 15% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỷ đồng.

- Thuế suất 17% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 03 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng.

Theo khoản 4 Điều 10 Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân:

- Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

Như vậy, hộ kinh doanh có doanh thu lớn không bắt buộc phải chuyển sang doanh nghiệp. Nhưng với doanh thu cao, hộ kinh doanh sẽ chịu thuế giống như doanh nghiệp (khấu trừ thuế GTGT, áp dụng thuế TNDN theo thu nhập tính thuế) và bắt buộc phải dùng sổ sách hoá đơn như doanh nghiệp.

Do đó, với nhóm hộ kinh doanh có doanh thu lớn (> 3 tỷ đồng/ năm) khuyến khích chuyển thành doanh nghiệp vì sẽ được hưởng các thuế suất ưu đãi theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 và được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

2. Thủ tục chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Điều 27 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp quy định về việc đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh như sau:

- Thực hiện tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh nơi doanh nghiệp dự định đặt trụ sở chính.

- Hồ sơ bao gồm:

• Bản sao giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

• Các giấy tờ quy định tại Điều 24 Nghị định này tương ứng với từng loại hình doanh nghiệp

• Trường hợp doanh nghiệp được chuyển đổi từ hộ kinh doanh có nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp thuộc trường hợp phải thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp theo quy định của Luật Đầu tư thì hồ sơ phải có bản sao văn bản của Cơ quan đăng ký đầu tư chấp thuận về việc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

- Quy trình chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh

• Trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh gửi thông tin về việc thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh cho cấp xã nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở

• Cấp xã gửi thông tin về việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh cho cơ quan thuế, ra thông báo về việc hộ kinh doanh đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động trên Cổng thông tin quốc gia, chuyển tình trạng pháp lý sang đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động.

• Khi hộ kinh doanh hoàn thành nghĩa vụ thuế, Cơ quan thuế gửi thông tin cho cấp xã. Trong 03 ngày, từ ngày hoàn thành nghĩa vụ thuế, cấp xã chuyển tình trạng pháp lý sang đã chấm dứt hoạt động.

Tuỳ từng loại hình doanh nghiệp lựa chọn hồ sơ bao gồm:

2.1. Doanh nghiệp tư nhân

Theo khoản 1 Điều 24 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP và Điều 19 Luật doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14 sửa đổi bổ sung tại Luật doanh nghiệp 2025 số 76/2025/QH15

Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp tư nhân bao gồm:

- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

- Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ doanh nghiệp tư nhân.

Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân kê khai số định danh cá nhân thì hồ sơ đăng ký doanh nghiệp không bao gồm bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ doanh nghiệp tư nhân.

2.2. Công ty hợp danh

Theo khoản 2 Điều 24 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP và Điều 20 Luật doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14 sửa đổi bổ sung tại Luật doanh nghiệp 2025 số 76/2025/QH15

Hồ sơ đăng ký công ty hợp danh bao gồm:

- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

- Điều lệ công ty.

- Danh sách thành viên; danh sách chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp (nếu có).

- Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với thành viên.

- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

Trường hợp thành viên là cá nhân, người đại diện theo ủy quyền của thành viên là tổ chức kê khai số định danh cá nhân thì hồ sơ đăng ký doanh nghiệp không bao gồm bản sao giấy tờ pháp lý của các cá nhân này.

2.3. Công ty TNHH

Theo khoản 3 Điều 24 Nghị định số 168/2025/NĐ-CP và Điều 21 Luật doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14 sửa đổi bổ sung tại Luật doanh nghiệp 2025 số 76/2025/QH15

Hồ sơ đăng ký công ty trách nhiệm hữu hạn bao gồm:

- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

- Điều lệ công ty.

- Danh sách thành viên; danh sách chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp (nếu có).

- Bản sao các giấy tờ sau đây:

• Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với thành viên là cá nhân, người đại diện theo pháp luật;

• Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với thành viên là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của thành viên là tổ chức.

• Đối với thành viên là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự;

• Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

Trường hợp chủ sở hữu, thành viên là cá nhân, người đại diện theo pháp luật, người đại diện theo ủy quyền của chủ sở hữu, thành viên là tổ chức kê khai số định danh cá nhân thì hồ sơ đăng ký doanh nghiệp không bao gồm bản sao giấy tờ pháp lý của các cá nhân này.

2.4. Công ty cổ phần

Theo Điều 22 Luật doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14 sửa đổi bổ sung tại Luật doanh nghiệp 2025 số 76/2025/QH15, Hồ sơ đăng ký công ty cổ phần bao gồm:

- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.

- Điều lệ công ty.

- Danh sách cổ đông sáng lập; danh sách cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài; danh sách chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp (nếu có).

- Bản sao các giấy tờ sau đây:

• Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân, người đại diện theo pháp luật;

• Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với cổ đông là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức.

• Đối với cổ đông là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự;

• Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

Trường hợp cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân, người đại diện theo pháp luật, người đại diện theo ủy quyền của cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức kê khai số định danh cá nhân thì hồ sơ đăng ký doanh nghiệp không bao gồm bản sao giấy tờ pháp lý của các cá nhân này.

Lưu ý: Từ thời điểm doanh nghiệp được cấp GCN đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh không được tiếp tục hoạt động.

Như vậy, hộ kinh doanh doanh thu lớn không bắt buộc phải chuyển sang doanh nghiệp từ 2026. Tuy nhiên, từ mức doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm, hộ kinh doanh phải thực hiện chế độ thuế – kế toán – hóa đơn như doanh nghiệp. Ngoài ra, việc chuyển sang doanh nghiệp được khuyến khích do:

- Hưởng thuế suất TNDN ưu đãi theo Luật Thuế TNDN 2025

- Miễn thuế TNDN 3 năm theo Nghị quyết 198/2025/QH15

Trên đây là thông tin về việc Hộ kinh doanh doanh thu lớn từ 2026 bắt buộc chuyển sang doanh nghiệp đúng không?…