- 1. Điều kiện xin nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
- 2. Trình tự giải quyết chính sách hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
- 3. Hồ sơ đề nghị hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc
- 4. Thời hạn và thời gian giải quyết chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc
Căn cứ Công văn 444/BHXH-TCCB của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, Thủ tục xin nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP như sau:
1. Điều kiện xin nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
Công chức, viên chức, người lao động có đơn tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi phải có đủ thời gian công tác đóng BHXH bắt buộc để được hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về BHXH và có thời gian công tác còn lại tính đến tuổi nghỉ hưu như sau:
- Từ đủ 10 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định số 135/2020/NĐ-CP.
- Hoặc từ đủ 05 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định số 135/2020/NĐ-CP.
Công chức, viên chức, người lao động có đơn tự nguyện xin nghỉ thôi việc khi đáp ứng một trong các điều kiện sau:
- Công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại các đơn vị còn dôi dư số lượng lãnh đạo, quản lý so với quy định của Đảng, Nhà nước hoặc công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại các đơn vị sau khi sắp xếp giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thấp hơn hoặc thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý sau sắp xếp.
- Công chức, viên chức, người lao động có 02 trong 03 năm gần nhất xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành nhiệm vụ trở xuống (trừ trường hợp có 02 năm liên tiếp xếp loại chất lượng không hoàn thành nhiệm vụ).
- Công chức, viên chức, người lao động trong năm trước liền kề hoặc trong năm xét hưởng chính sách nghỉ thôi việc có tổng số ngày nghỉ làm việc do ốm đau có xác nhận của cơ quan BHXH chi trả trợ cấp ốm đau theo quy định hiện hành bằng hoặc cao hơn số ngày nghỉ tối đa do ốm đau theo quy định tại Luật BHXH hoặc mắc các bệnh nằm trong danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày theo quy định tại Luật BHXH.
- Các trường hợp do quy định của pháp luật thay đổi dẫn đến chưa đạt trình độ, chuyên môn đào tạo theo yêu cầu của vị trí việc làm, tiêu chuẩn ngạch công chức, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức, tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý, được cơ quan bố trí vị trí việc làm khác nhưng cá nhân tự nguyện nghỉ việc.
- Công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị sau khi sắp xếp có trụ sở thay đổi so với trụ sở đơn vị hiện tại làm ảnh hưởng đến việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao (ảnh hưởng do việc di chuyển từ nhà đến trụ sở làm việc xa; giao thông đi lại khó khăn,...), cá nhân tự nguyện xin nghỉ việc.
- Nếu các cá nhân khác có nguyện vọng, lý do phù hợp và đáp ứng các yêu cầu theo quy định của Đảng, Nhà nước thì đơn vị trực tiếp quản lý, sử dụng công chức, viên chức báo cáo đơn vị có thẩm quyền phê duyệt việc nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo phân cấp xem xét, quyết định.

2. Trình tự giải quyết chính sách hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178
Bước 1: Công chức, viên chức, người lao động nộp đơn tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi hoặc nghỉ thôi việc
Bước 2:
Thủ trưởng đơn vị lấy ý kiến tập thể lãnh đạo và cấp ủy của đơn vị (bằng hình thức họp hoặc lấy ý kiến bằng văn bản) về việc nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc đối với công chức, viên chức, người lao động thuộc phạm vi quản lý của đơn vị.
Đối với việc nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc của Thủ trưởng đơn vị, tập thể lãnh đạo và cấp ủy của đơn vị cấp trên trực tiếp cho ý kiến.
Bước 3:
- Đối với các đơn vị hưởng lương tại Văn phòng BHXH Việt Nam (không là đơn vị dự toán độc lập): Đơn vị lập danh sách đối tượng và dự kiến kinh phí thực hiện chính sách, chế độ, gửi hồ sơ về Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Tài chính - Kế toán.
- Đối với các đơn vị sự nghiệp trực thuộc BHXH Việt Nam: Đơn vị lập danh sách đối tượng; xây dựng kinh phí thực hiện chính sách, chế độ và gửi hồ sơ về Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Tài chính - Kế toán.
- Đối với BHXH các tỉnh: BHXH tỉnh lập danh sách đối tượng; xây dựng kinh phí thực hiện chính sách, chế độ; gửi hồ sơ trình BHXH Việt Nam (qua Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Tài chính - Kế toán).
Cách xác định thời điểm và tiền lương tháng để tính hưởng chính sách, chế độ; cách tính hưởng chính sách đối với người nghỉ hưu trước tuổi, tính hưởng chính sách thôi việc đối với công chức, viên chức và người lao động thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư số 1/2025/TT-BNV.
Bước 4: Thẩm định về đối tượng:
Vụ Tổ chức cán bộ thẩm định các trường hợp thuộc thẩm quyền phê duyệt của người đứng đầu BHXH Việt Nam trên cơ sở đề xuất của các đơn vị.
Bước 5: Thẩm định về kinh phí (đối với các trường hợp đã được thẩm định về đối tượng và xác định thuộc đối tượng được hưởng chế độ, chính sách):
Vụ Tài chính - Kế toán thẩm định kinh phí đối với các trường hợp thuộc thẩm quyền phê duyệt của người đứng đầu BHXH Việt Nam chuyển Vụ Tổ chức cán bộ.
Bước 6: Tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt:
Vụ Tổ chức cán bộ tổng hợp kết quả thẩm định về đối tượng, kinh phí, trình người đứng đầu BHXH Việt Nam xem xét, phê duyệt.
Bước 7: Báo cáo kết quả thực hiện chế độ, chính sách:
Vụ Tổ chức cán bộ tham mưu trình người đứng đầu BHXH Việt Nam báo cáo Bộ Tài chính (qua Vụ Tổ chức cán bộ, Cục Kế hoạch - Tài chính) về việc thực hiện chính sách, chế độ để theo dõi, kiểm tra theo quy định.
3. Hồ sơ đề nghị hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc
Thành phần hồ sơ bao gồm:
- Tờ trình thực hiện chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Phụ lục số 02 kèm theo Công văn này.
- Danh sách đề nghị hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Phụ lục số 03A, 03B, 03C kèm theo Công văn này.
- Biên bản họp tập thể lãnh đạo và cấp ủy của đơn vị hoặc văn bản ý kiến của các lãnh đạo và cấp ủy của đơn vị về việc nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc đối với các trường hợp đề nghị hưởng chính sách (bản gốc).
- Hồ sơ của từng trường hợp đề nghị hưởng chính sách kèm theo Phiếu thống kê hồ sơ theo Phụ lục số 04 kèm theo Công văn này, cụ thể:
- Quyết định tuyển dụng công chức, viên chức (đối với trường hợp là công chức, viên chức); Hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động trước thời điểm ngày 15/01/2019 (đối với trường hợp là người lao động) (bản photo).
- Các quyết định/văn bản về lương và các khoản phụ cấp lương hiện hưởng (gồm: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp công tác đảng, đoàn thể chính trị - xã hội) (bản photo).
- Sổ BHXH hoặc Bản ghi quá trình đóng BHXH hoặc Phiếu đối chiếu quá trình đóng BHXH có dấu và chữ ký của cơ quan BHXH trong thời hạn 03 tháng tính đến thời điểm nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc (bản photo).
- Đơn xin tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc của công chức, viên chức, người lao động (đối với trường hợp tự nguyện xin nghỉ việc) theo Phụ lục số 05 kèm theo Công văn này (bản gốc).
- Ngoài ra, căn cứ theo từng trường hợp cụ thể hồ sơ còn có một hoặc một số (nhưng không giới hạn) giấy tờ sau:
+ Các hồ sơ về sức khỏe (bản sao công chứng):
- Đơn xin nghỉ ốm đau của cá nhân; Văn bản cho nghỉ việc không hưởng lương của cơ quan có thẩm quyền quản lý công chức, viên chức, người lao động;
- Giấy chi trả trợ cấp ốm đau của cơ quan BHXH và Bảng kê khai thời gian nghỉ, thời gian được chi trả trợ cấp ốm đau của cá nhân theo Phụ lục số 06 kèm theo Công văn này.
- Hồ sơ chứng minh thuộc trường hợp mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày theo quy định tại Luật BHXH.
+ Các hồ sơ chứng minh thuộc trường hợp do quy định của pháp luật thay đổi dẫn đến chưa đạt trình độ, chuyên môn đào tạo theo yêu cầu của vị trí việc làm, tiêu chuẩn... nhưng không có vị trí việc làm khác phù hợp để bố trí và không thể bố trí đào tạo lại để chuẩn hóa về chuyên môn, nghiệp vụ (bản photo).
- Các văn bản, giấy tờ khác có liên quan.
Về số lượng hồ sơ
- Các đơn vị hưởng lương tại Văn phòng BHXH Việt Nam (không là đơn vị dự toán độc lập): Hồ sơ được lập thành 02 bộ: 01 bộ hồ sơ gốc gửi về Vụ Tổ chức cán bộ; 01 bộ hồ sơ (photo) gửi về Vụ Tài chính - Kế toán.
- Các đơn vị sự nghiệp trực thuộc BHXH Việt Nam là đơn vị dự toán độc lập: Hồ sơ được lập thành 03 bộ: 01 bộ hồ sơ gốc gửi về Vụ Tổ chức cán bộ; 01 bộ hồ sơ (photo) gửi về Vụ Tài chính - Kế toán; 01 bộ hồ sơ lưu tại đơn vị.
- BHXH các tỉnh: Hồ sơ được lập thành 03 bộ: 02 bộ hồ sơ gửi về BHXH Việt Nam (01 bộ gốc gửi qua Vụ Tổ chức cán bộ, 01 bộ photo gửi qua Vụ Tài chính - Kế toán); 01 bộ hồ sơ lưu tại đơn vị.
4. Thời hạn và thời gian giải quyết chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc
Việc giải quyết chính sách nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc thực hiện định kỳ hàng tháng. Cụ thể:
- Trước ngày 01 hàng tháng, các đơn vị thuộc BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh gửi danh sách, hồ sơ đối với các trường hợp đề nghị nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc của tháng sau liền kề về Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Tài chính - Kế toán để thực hiện nhiệm vụ thẩm định.
- Trong vòng 10 ngày, Vụ Tổ chức cán bộ phải hoàn thành công tác thẩm định về đối tượng đối với các trường hợp có đầy đủ hồ sơ và có văn bản gửi Vụ Tài chính - Kế toán để thực hiện thẩm định về kinh phí.
- Trong vòng 05 ngày kể từ khi nhận được văn bản thẩm định của Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Tài chính - Kế toán phải hoàn thành công tác thẩm định về kinh phí và gửi văn bản thẩm định về Vụ Tổ chức cán bộ để tổng hợp.
- Trong vòng 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản thẩm định về kinh phí, Vụ Tổ chức cán bộ tổng hợp, trình người đứng đầu BHXH Việt Nam phê duyệt.
Trên đây là Thủ tục xin nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178.