5 điểm mới của Luật An ninh mạng 2025

1. Mở rộng phạm vi bảo vệ đối với nhóm yếu thế trên không gian mạng

Trước đây, theo khoản 7 Điều 1 Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14 quy định về nội dung quản lý nhà nước về an toàn thông tin mạng chỉ quy định:

- Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn thông tin mạng.

Theo đó, Luật Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14, chủ yếu dừng lại ở việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn thông tin mạng, chưa chỉ rõ nhóm đối tượng nào cần được ưu tiên bảo vệ hay hướng dẫn kỹ năng an toàn trên mạng.

Theo quy định mới, căn cứ tại Điều 35 của Luật An ninh mạng 2025 về phổ biến kiến thức về an ninh mạng:

- Nhà nước có chính sách phổ biến kiến thức về an ninh mạng trong phạm vi cả nước, khuyến khích cơ quan nhà nước phối hợp với tổ chức tư nhân, cá nhân thực hiện chương trình giáo dục và nâng cao nhận thức về an ninh mạng

- Ưu tiên phổ biến, hướng dẫn trẻ em, người cao tuổi, người khó khăn trong nhận thức để nâng cao khả năng tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình trên không gian mạng. 

Như vậy, một trong những điểm mới quan trọng của Luật An ninh mạng 2025 là mở rộng phạm vi bảo vệ đối với nhóm yếu thế trên không gian mạng. Theo đó, trẻ em, người cao tuổi và người gặp khó khăn trong nhận thức được xác định là những đối tượng cần được ưu tiên trong công tác phổ biến kiến thức, hướng dẫn kỹ năng an ninh mạng.

Đồng thời, lần đầu ghi nhận rõ trách nhiệm của nhà nước trong việc khuyến khích, phối hợp với tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân triển khai các chương trình giáo dục, nâng cao nhận thức và năng lực tự bảo vệ các nhóm này.

So với quy định trước đây chỉ dừng ở mức “phổ biến kiến thức về an ninh mạng”, Luật An ninh mạng 2025 đã cụ thể hóa đối tượng được ưu tiên, nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế khi nhóm yếu thế đang là mục tiêu của nhiều hình thức lừa đảo, xâm hại dữ liệu cá nhân và tấn công tâm lý trên mạng.

2. Quy định mới về việc nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng

Theo Luật mới, quy định tại Điều 37 Luật an ninh mạng quy định về việc nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng như sau:

- Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng và nâng cao khả năng sản xuất, kiểm tra, đánh giá, kiểm định thiết bị số, dịch vụ mạng, ứng dụng mạng.

- Chính phủ thực hiện các biện pháp sau đây để nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng cho cơ quan, tổ chức, cá nhân:

• Chỉ đạo xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch phát triển công nghiệp an ninh mạng; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đối với các sản phẩm phần cứng, phần mềm nhằm chủ động loại bỏ các nguy cơ về an ninh mạng ngay từ khi hình thành sản phẩm;

• Thúc đẩy chuyển giao, nghiên cứu, làm chủ và phát triển công nghệ, sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh để bảo vệ an ninh mạng;

• Thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, công nghệ tiên tiến liên quan đến an ninh mạng

• Tổ chức đào tạo, phát triển, tối ưu hóa sử dụng nguồn nhân lực an ninh mạng chất lượng cao

• Tăng cường môi trường kinh doanh, cải thiện điều kiện cạnh tranh hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất sản phẩm, dịch vụ, ứng dụng để bảo vệ an ninh mạng.

- Hoạt động đầu tư, thu hút nguồn lực phát triển hạ tầng công nghiệp an ninh mạng bao gồm:

• Hoạt động đầu tư xây dựng hạ tầng công nghiệp an ninh mạng là ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư, được hưởng ưu đãi, hỗ trợ theo quy định của pháp luật về đầu tư; thuế; đất đai và pháp luật khác có liên quan

• Nhà nước ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách để đầu tư xây dựng hạ tầng công nghiệp an ninh mạng gồm: Cơ sở nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng; Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về an ninh mạng; Cơ sở đo kiểm, thử nghiệm, đánh giá sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng; Trung tâm dữ liệu lớn; Khu công nghiệp an ninh mạng tập trung; Tổ hợp công nghiệp an ninh mạng;

• Hạ tầng công nghiệp an ninh mạng được nhà nước đầu tư quy định tại điểm b khoản này là một loại tài sản kết cấu hạ tầng và được quản lý, khai thác, vận hành theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công

• Tổ chức, doanh nghiệp được nhập khẩu dây chuyền công nghệ, thiết bị, máy móc, công cụ phục vụ hoạt động đào tạo, nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng

• Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước ưu tiên sử dụng các sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng nội địa.

- Bộ Công an tham mưu Chính phủ quy hoạch, xây dựng, phát triển hạ tầng công nghiệp an ninh mạng nhằm nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng.

Như vậy, một điểm mới đáng chú ý khác trong Luật An ninh mạng là quy định mới về việc nâng cao năng lực tự chủ an ninh mạng. Quy định này lần đầu xuất hiện trong luật, qua đó khuyến khích, tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng và nâng cao khả năng sản xuất, kiểm tra, đánh giá, kiểm định thiết bị số, dịch vụ mạng, ứng dụng mạng.

Đặc biệt, cũng theo quy định mới này, hoạt động đầu tư xây dựng hạ tầng công nghiệp an ninh mạng được xác định là ngành nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư, được hưởng nhiều ưu đãi theo pháp luật về đầu tư, thuế và đất đai. Nhà nước sẽ ưu tiên bố trí ngân sách phát triển các cơ sở nghiên cứu, thí nghiệm, trung tâm dữ liệu lớn, khu công nghiệp an ninh mạng tập trung, tổ hợp công nghiệp an ninh mạng…

3. Bổ sung quy định về nghiêm cấm việc dùng AI giả mạo hình ảnh trên không gian mạng

Trước đây, tại Điều 7 Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14, quy định về các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm:

- Ngăn chặn việc truyền tải thông tin trên mạng, can thiệp, truy nhập, gây nguy hại, xóa, thay đổi, sao chép và làm sai lệch thông tin trên mạng trái pháp luật.

- Gây ảnh hưởng, cản trở trái pháp luật tới hoạt động bình thường của hệ thống thông tin hoặc tới khả năng truy nhập hệ thống thông tin của người sử dụng.

- Tấn công, vô hiệu hóa trái pháp luật làm mất tác dụng của biện pháp bảo vệ an toàn thông tin mạng của hệ thống thông tin; tấn công, chiếm quyền điều khiển, phá hoại hệ thống thông tin.

- Phát tán thư rác, phần mềm độc hại, thiết lập hệ thống thông tin giả mạo, lừa đảo.

- Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.

- Xâm nhập trái pháp luật bí mật mật mã và thông tin đã mã hóa hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; tiết lộ thông tin về sản phẩm mật mã dân sự, thông tin về khách hàng sử dụng hợp pháp sản phẩm mật mã dân sự; sử dụng, kinh doanh các sản phẩm mật mã dân sự không rõ nguồn gốc.

Hiện nay, theo Luật mới, Luật An ninh mạng 2025 cũng đã dành một Điều quan trọng để xác định rõ các hành vi bị nghiêm cấm, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho cơ quan chức năng xử lý vi phạm và bảo vệ người dân trước các rủi ro trên mạng.

Danh mục hành vi cấm được quy định chi tiết hơn nhiều so với luật cũ, bao quát hầu hết hành vi nguy hiểm, phổ biến hiện nay.

Theo đó, theo điểm g khoản 2 Điều 7 Luật An ninh mạng 2025 nghiêm cấm thực hiện các hành vi sau trên không gian mạng:

- Sử dụng trí tuệ nhân tạo hoặc công nghệ mới để giả mạo video, hình ảnh, giọng nói của người khác trái quy định của pháp luật

Như vậy, một điểm mới đáng chú ý trong Luật An ninh mạng là việc cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo hoặc công nghệ mới để giả mạo hình ảnh, giọng nói, video của người khác trái pháp luật. Quy định này cũng được lần đầu tiên đưa vào trong luật, đây là bước điều chỉnh kịp thời khi không gian mạng đang trở thành công cụ để lừa đảo, xâm phạm đời tư của nhiều đối tượng.

4. Bổ sung quy định về hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm mạng

Trước đây, tại khoản 2 Điều 6 Luật An ninh mạng 2018 số 24/2018/QH14 chỉ quy định nội dung hợp tác quốc tế về an toàn thông tin mạng gồm:

- Hợp tác quốc tế trong đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng khoa học, kỹ thuật, công nghệ về an toàn thông tin mạng;

- Hợp tác quốc tế trong phòng, chống hành vi vi phạm pháp luật về an toàn thông tin mạng; điều tra, xử lý sự cố an toàn thông tin mạng, ngăn chặn hoạt động lợi dụng mạng để khủng bố;

- Hoạt động hợp tác quốc tế khác về an toàn thông tin mạng.

Hiện nay, theo quy định mới căn cứ tại khoản 2 Điều 6 Luật An ninh mạng 2025, Nội dung hợp tác quốc tế về an ninh mạng bao gồm:

- Chia sẻ thông tin, dữ liệu và cảnh báo sớm về nguy cơ, sự cố, tấn công ảnh hưởng đến an ninh mạng;

- Xây dựng khuôn khổ pháp lý, chính sách và cơ chế hợp tác, phối hợp trong bảo vệ an ninh mạng; đàm phán, ký kết, tham gia thực hiện điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về an ninh mạng;

- Đào tạo, tư vấn, chia sẻ kinh nghiệm và nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ thuật trong lĩnh vực an ninh mạng

- Phòng, chống tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao; phối hợp điều tra, xử lý vi phạm pháp luật, tội phạm mạng và tội phạm sử dụng công nghệ cao

- Nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật phục vụ công tác bảo vệ an ninh mạng

- Tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế và triển khai các chương trình, dự án hợp tác quốc tế về an ninh mạng

-Hoạt động hợp tác quốc tế khác về an ninh mạng.

Như vậy, Luật An ninh mạng 2025 đã bổ sung và cụ thể hơn quy định về hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm mạng. Quy định này không chỉ giúp nâng cao năng lực bảo vệ an ninh mạng của quốc gia mà còn mở rộng hợp tác quốc tế trong việc bảo vệ an ninh mạng toàn cầu, giúp tạo ra một môi trường mạng an toàn và bảo mật hơn cho tất cả các quốc gia.

5. Quy định mới về phòng, chống xâm hại trẻ em trên không gian mạng 

Căn cứ tại Điều 16 Luật An ninh mạng, quy định về Phòng, chống xâm hại trẻ em trên không gian mạng như sau:

- Quyền của trẻ em trên không gian mạng: Trẻ em có quyền được tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động xã hội, vui chơi, giải trí, bảo vệ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác trên không gian mạng.

- Trách nhiệm của cha mẹ và người giám hộ

Khi trẻ em sử dụng dịch vụ giá trị gia tăng trên không gian mạng, cha, mẹ hoặc người giám hộ phải:

• Đăng ký tài khoản bằng thông tin của cha, mẹ hoặc người giám hộ

• Cha mẹ có trách nhiệm giám sát, quản lý nội dung trẻ em truy cập, đăng tải và chia sẻ thông tin trên các nền tảng dịch vụ đó.

Ngoài ra khoản 3 Luật An ninh mạng cũng có quy định về trách nhiệm của các doanh nghiệp và chủ quản hệ thống thông tin như sau:

Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên mạng viễn thông, Internet và các dịch vụ giá trị gia tăng có các trách nhiệm sau:

- Kiểm soát nội dung thông tin: Đảm bảo thông tin trên hệ thống không gây nguy hại hoặc xâm hại đến trẻ em.

- Ngăn chặn và xóa bỏ thông tin xâm hại: Xóa bỏ các thông tin có nội dung gây nguy hại hoặc xâm hại quyền trẻ em.

- Triển khai các hệ thống kỹ thuật hỗ trợ: Xây dựng hệ thống kỹ thuật để ngăn chặn nội dung xâm hại trẻ em.

- Phối hợp ngăn chặn phát tán thông tin xâm hại: Hợp tác với cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp để ngăn chặn các nguồn phát tán thông tin xâm hại.

- Thông báo và phối hợp xử lý: Kịp thời thông báo và phối hợp với lực lượng an ninh mạng thuộc Bộ Công an để xử lý.

Theo đó, có thể thấy, Luật An ninh mạng 2025 đã đưa ra các quy định rõ ràng và chặt chẽ nhằm bảo vệ trẻ em khỏi các nguy cơ xâm hại trên không gian mạng. Điều này phản ánh sự quan tâm sâu sắc của Nhà nước đối với việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của trẻ em, không chỉ trong đời sống thực tế mà còn trong môi trường mạng.

Các biện pháp này là cần thiết trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển và nguy cơ xâm hại qua mạng đối với trẻ em ngày càng gia tăng. Nhờ vào những quy định mới này, chúng ta hy vọng rằng môi trường mạng sẽ trở nên an toàn hơn cho các em, giúp bảo vệ sự phát triển và quyền lợi của thế hệ tương lai

Nội dung trong bài viết được dựa trên bản dự thảo Luật mới nhất trình Quốc hội thông qua. LuatVietnam sẽ tiếp tục cập nhật thông tin khi có văn bản Luật chính thức.

Trên đây là thông tin về việc Điểm mới Luật An ninh mạng 2025…