Công văn 4035/BTC-QLKT 2023 xin ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp

Kính gửi:.........................................................

Chế độ kế toán hành chính sự nghiệp ban hành theo Thông tư 107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017 của Bộ Tài chính có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018, hướng dẫn các đơn vị hành chính, sự nghiệp hạch toán, mở sổ kế toán và lập báo cáo quyết toán, báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật kế toán, pháp luật ngân sách và các cơ chế tài chính có liên quan. Thực hiện chương trình công tác năm 2023, Bộ Tài chính dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 107/2017/TT-BTC như sau:

1. Sự cần thiết phải bổ sung, sửa đổi, thay thế Thông tư 107/2017/TT-BTC

a) Sau 05 năm triển khai thực hiện, cho đến nay một số quy định hiện hành liên quan đến cơ chế tài chính của các đơn vị hành chính, sự nghiệp làm cơ sở hướng dẫn kế toán tại Thông tư 107/2017/TT-BTC đã có thay đổi, đồng thời phát sinh các yêu cầu quản lý mới trong hoạt động của các đơn vị. Ngoài ra trong quá trình thực hiện cũng phát sinh các bất cập, vướng mắc mà Bộ Tài chính đã nhận được phản ánh, kiến nghị của một số Bộ, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan như về trích lập cá khoản dự phòng; theo dõi nguồn hình thành tài sản; theo dõi quan hệ phải thu, phải trả với đơn vị cấp trên, cấp dưới; hạch toán kinh phí ủy quyền; hạch toán liên quan đến tỷ giá,...

Do vậy để đảm bảo việc thực hiện công tác kế toán theo đúng quy định của pháp luật kế toán, cơ chế tài chính hiện hành và các quy định pháp luật có liên quan, đáp ứng tốt yêu cầu quản lý tài chính của đơn vị, Bộ Tài chính đã nghiên cứu và xây dựng dự thảo Thông tư hướng dẫn chế độ kế toán hành chính sự nghiệp thay thế Thông tư số 107/2017/TT-BTC.

b) Để đáp ứng yêu cầu quản lý và phù hợp với nhiệm vụ được giao của các đơn vị hành chính, sự nghiệp nội dung dự thảo ngoài bổ sung, sửa đổi, thay thế Thông tư số 107/2017/TT-BTC còn bổ sung, thay thế các Văn bản sau:

- Thay thế Thông tư số 108/2018/TT-BTC ngày 15/11/2018 của Bộ Tài chính về hướng dẫn kế toán dự trữ quốc gia. Việc bổ sung thêm nội dung hướng dẫn kế toán dự trữ quốc gia vào chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp nhằm đáp ứng việc ghi chép hạch toán thống nhất giữa các Bộ, ngành, đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý, bảo quản hàng dự trữ quốc gia trên cùng hệ thống sổ sách kế toán của đơn vị; xử lý các vướng mắc phát sinh trong việc hạch toán của các Bộ, ngành khi thực hiện công tác kế toán hàng ĐTQG hiện nay theo quy định tại Thông tư số 108/2018/TT-BTC như về mở sổ kế toán, hạch toán riêng nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại đơn vị và nghiệp vụ quản lý hàng DTQG,....

- Thay thế Thông tư số 79/2019/TT-BTC ngày 14/11/2019 của Bộ Tài chính hướng dẫn Chế độ kế toán áp dụng cho ban quản lý dự án (BQLDA) sử dụng vốn đầu tư công. Việc quy định BQLDA sử dụng vốn đầu tư công thuộc đối tượng áp dụng chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp nhằm phù hợp với mô hình hoạt động của BQLDA là đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định hiện hành tại điểm c khoản 2 Điều 21 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP ngày 03/3/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng; tránh vướng mắc trong lựa chọn áp dụng chế độ kế toán đối với các BQLDA và các đơn vị có nhiều hoạt động trong đó bao gồm hoạt động quản lý dự án.

2. Một số nội dung thay đổi trong dự thảo mới

a) Về đối tượng: Quy định rõ về tổ chức bộ máy trong một đơn vị gồm đơn vị kế toán, đơn vị hạch toán phụ thuộc và đầu mối chi tiêu. Trên cơ sở đó xác định mối quan hệ trong việc chấp hành chế độ kế toán, lập báo cáo, mở tài khoản và hạch toán kế toán.

b) Về chứng từ kế toán: Bỏ quy định về việc ban hành mẫu chứng từ kế toán bắt buộc để các đơn vị chủ động trong quá trình thực hiện và phù hợp trong bối cảnh áp dụng công nghệ thông tin.

c) Về tài khoản kế toán và hướng dẫn hạch toán kế toán:

- Bố trí, sắp xếp lại các tài khoản đã có trên hệ thống tài khoản theo Thông tư 107/2017/TT-BTC nhằm phản ánh đúng bản chất nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại các đơn vị và tháo gỡ các vướng mắc mà các đơn vị đã phản ánh trong quá trình thực hiện, cập nhật một số tài khoản đã có chấp thuận thêm sau khi ban hành Thông tư 107/2017/TT-BTC. Theo đó bổ sung các tài khoản mới bao gồm tài khoản 135, 142, 341, 342, 518, 641, 812; sắp xếp lại các tài khoản cũ như tài khoản 121, 137, 141, 241, 338, 353, 411, 431, 531, 611, 612, tài khoản ngoại bảng và đồng thời bỏ một số tài khoản như tài khoản 337, 366, 468.

- Bổ sung tài khoản để phản ánh các nghiệp vụ mới được phát sinh theo cơ chế tài chính như TK 143, 229, 352.

- Bổ sung tài khoản để phản ánh các nghiệp vụ liên quan đến quản lý hàng dự trữ quốc gia gồm các tài khoản 145, 151, 157, 158, 345,351.

- Bổ sung nguyên tắc hạch toán các tài khoản, đặc biệt là các nguyên tắc ghi nhận doanh thu, chi phí, đảm bảo thống nhất trong quá trình thực hiện và trình bày được đầy đủ số liệu phát sinh trong năm trên báo cáo tài chính của đơn vị trên cơ sở quy định của Chuẩn mực kế toán công Việt Nam.

- Khắc phục tồn tại trong việc kế toán nhận kinh phí và theo dõi nguồn mua sắm TSCĐ, hàng tồn kho, nguồn cải cách tiền lương của đơn vị

- Hướng dẫn hạch toán rõ quan hệ phải thu, phải trả trong nội bộ đơn vị kế toán, trong đơn vị dự toán cấp 1 để có cơ sở đối chiếu và cung cấp thông tin cho hợp nhất BCTC.

- Hướng dẫn hạch toán tỷ giá phù hợp với quy định hiện nay.

- Hướng dẫn hạch toán lien quan đến nhận kinh phí ủy quyền, ủy thác để chi trả cho các đối tượng có liên quan theo quy định.

- Hướng dẫn hạch toán nhận, quản lý, mua, bán, đảo hàng,... dự trữ quốc gia cho các đơn vị có các hoạt động này.

- Hướng dẫn hạch toán việc mua sắm TSCĐ, vật tư, nguyên liệu dự trữ để cấp phát cho các đơn vị kế toán khác ngoài mua sắm tập trung.

- Hướng dẫn hạch toán các khoản dự phòng

- Hướng dẫn hạch toán chi phí XDCB chờ phê duyệt quyết toán để đảm bảo việc trình bày tài sản trên BCTC chính xác, đầy đủ.

- Sửa đổi một số nội dung liên quan đến hạch toán các nghiệp vụ phát sinh trong hoạt động liên doanh, liên kết; hạch toán ghi nhận doanh thu, chi phí, các quỹ phù hợp với kết cấu tài khoản mới.

- Sửa đổi và hướng dẫn hạch toán tài khoản ngoại bảng “Dự toán viện trợ không hoàn lại" để phù hợp với quản lý vốn viện trợ hiện nay.

d) Về sổ kế toán

- Chỉ quy định về danh mục sổ kế toán, nguyên tắc lập sổ kế toán và các nội dung tối thiểu cần phải có trên sổ kế toán mà không quy định mẫu biểu để các đơn vị chủ động trong quá trình thực hiện và thiết kế mẫu sổ phù hợp với yêu cầu quản lý chi tiết phù hợp với hoạt động của mình.

- Đối với sửa chữa sổ kế toán, dự thảo quy định rõ hơn về nguyên tắc điều chỉnh số liệu, các trường hợp được điều chỉnh hồi tố số liệu để đảm bảo thống nhất trong quá trình thực hiện và đảm bảo chất lượng, độ tin cậy của thông tin, số liệu.

đ) Về báo cáo quyết toán: Bổ sung thêm một số chỉ tiêu báo cáo theo đề nghị của các đơn vị chức năng có liên quan để đảm bảo đầy đủ thông tin trên báo cáo. Đồng thời hướng dẫn rõ về việc lập báo cáo quyết toán đối với các trường hợp đơn vị thuộc ngân sách cấp trên nhận được hỗ trợ từ ngân sách cấp dưới và đơn vị thuộc ngân sách cấp dưới dược ngân sách cấp trên cấp kinh phí ủy quyền, để có đầy đủ số liệu tổng hợp quyết toán ngân sách.

e) Về báo cáo tài chính

- Quy định rõ về các trường hợp được điều chỉnh hồi tố số liệu vào số dư đầu năm trước đã trình bày trên BCTC để đảm bảo thống nhất trong quá trình thực hiện và đảm bảo chất lượng, độ tin cậy của thông tin, số liệu.

- Chuẩn hóa mẫu biểu BCTC trên cơ sở quy định của Chuẩn mực kế toán công Việt Nam, khắc phục một số nhược điểm trong trình bày báo cáo kết quả hoạt động, hướng dẫn thuyết minh đầy đủ thông tin trong năm trên BCTC để đảm bảo sự minh bạch tài chính của đơn vị. Bỏ mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp để thống nhất trong quá trình thực hiện và có khả năng hợp nhất số liệu từ báo cáo này.

g) Về lưu trữ hồ sơ, tài liệu kế toán và sử dụng phần mềm kế toán

- Bổ sung các quy định và hướng dẫn về lưu trữ hồ sơ, tài liệu kế toán, sử dụng phần mềm kế toán để đảm bảo thống nhất trong quá trình thực hiện theo đúng quy định của pháp luật kế toán.

- Bổ sung quy định về việc sử dụng phần mềm kế toán và các yêu cầu đối với phần mềm kế toán tại đơn vị để đảm bảo chất lượng công tác kế toán và số liệu các báo cáo.

Trên cơ sở nội dung của dự thảo Thông tư, đề nghị các đơn vị nghiên cứu và có ý kiến cụ thể để đảm bảo Thông tư được ban hành phù hợp với thực tế, đảm bảo khả thi và hạn chế phát sinh các vướng mắc trong quá trình thực hiện, (Dự thảo Thông tư được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính).

Các thông tin chi tiết bổ sung đề nghị liên hệ với Bộ Tài chính (Cục Quản lý giám sát Kế toán, Kiểm toán): đ/c Nguyễn Hoàng Tùng, điện thoại 0974.664.135 hoặc theo địa chỉ email: nguyenhoangtung@mof.gov.vn.

Ý kiến tham gia xin gửi về Bộ Tài chính (Cục Quản lý giám sát Kế toán, Kiểm toán) trước ngày 15/05/2023 để tổng hợp hoàn thiện Thông tư.

Xin cám ơn sự phối hợp của Quý đơn vị./.