Tiêu chuẩn ngành 10TCN 745:2006 Quy phạm khảo nghiệm giá trị sử dụng của giống chè

TIÊU CHUẨN NGÀNH

10TCN 745:2006

CHÈ - QUY PHẠM KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG CHÈ

Tea - Procedure to Conduct Tests for Value of Cutivation and Use of Tea varieties

Cơ quan biên soạn: Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống cây trồng TƯ

Cơ quan đề nghị ban hành: Vụ Khoa học công nghệ

Cơ quan trình duyệt: Vụ Khoa học công nghệ

Cơ quan xét duyệt ban hành: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Quyết định số: 2930 QĐ/BNN-KHCN, ngày 10 tháng 10 năm 2006, của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

CHÈ - QUY PHẠM KHẢO NGHIỆM GIÁ TRỊ CANH TÁC VÀ GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CỦA GIỐNG CHÈ

Tea - Procedure to Conduct Tests for Value of Cutivation and Use of Tea varieties

1. Qui định chung

1.1. Qui phạm này quy định nội dung và phương pháp khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng (Testing for Value of Cultivation and Use) (khảo nghiệm VCU) của các giống chè thuộc loài Cammellia sinensis được chọn tạo trong nước và nhập nội.

1.2 Quy phạm này áp dụng cho các giống chè mới của mọi tổ chức cá nhân trong và ngoài nước đăng ký khảo nghiệm VCU để công nhận giống.

2. Phương pháp khảo nghiệm

2.1. Các bước khảo nghiệm:

2.1.1. Khảo nghiệm cơ bản: Thời gian khảo nghiệm tối thiểu là 5 năm.

2.1.2. Khảo nghiệm sản xuất: Tối thiểu là 7 năm và được tiến hành sau khi có kết quả sơ bộ của khảo nghiệm cơ bản 3 năm.

2.2. Bố trí khảo nghiệm.

2.2.1. Khảo nghiệm cơ bản.

2.2.1.1. Bố trí thí nghiệm

Theo kiểu khối ngẫu nhiên hoàn toàn, ít nhất 3 lần nhắc lại. Diện tích ô thí nghiệm đối với các giống chè dạng thân bụi là 50-56 m2 (5-5,6m x10m) chia làm 4 hàng khoảng cách cây cách cây 0,5m giữa các ô trong cùng lần nhắc lại là 1,25 - 1,4m và giữa các lần nhắc lại là 2m, tổng số cây trên 1 lần nhắc là 80 cây. Diện tích ô thí nghiệm đối với các giống chè dạng thân gỗ là 54- 60m2 (5,4-6m x 10m) chia làm 4 hàng, khoảng cách cây cách cây 0,5m giữa các ô trong cùng lần nhắc lại là 1,35-1,5m và giữa các lần nhắc lại là 2m, tổng số cây trên 1 lần nhắc là 80 cây. Xung quanh thí nghiệm phải có ít nhất 2 hàng chè bảo vệ (khoảng cách và mật độ tương tự như trong thí nghiệm)

2.2.1.2. Giống khảo nghiệm

Giống đăng ký khảo nghiệm cơ bản phải gửi đến cơ quan khảo nghiệm đủ số lượng 300 cây con hoặc 500 hom trên một điểm khảo nghiệm, trước thời vụ khảo nghiệm ít nhất là 10 tháng để nhân giống tập trung đảm bảo đồng đều chất lượng hom (bầu) và giống khảo nghiệm.

2.2.1.3. Giống đối chứng

Là giống đã được công nhận chính thức hoặc giống địa phương đang được trồng phổ biến trong vùng. Giống đối chứng phải cùng nhóm về phân loại thực vật và thời gian sinh trưởng với giống khảo nghiệm. Chất lượng hom (bầu), giống đối chứng phải tương đương với giống khảo nghiệm.

2.2.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Diện tích: tổng diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 3 ha và tối đa không vượt quá 10 ha.

- Giống đối chứng: như đối với khảo nghiệm cơ bản.

2.3. Quy trình kỹ thuật

2.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

2.3.1.1. Thời vụ

Có thể trồng từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm, tuỳ thuộc điều kiện sinh thái nơi khảo nghiệm và nhóm giống khảo nghiêm.

2.3.1.2. Chuẩn bị cây giống khảo nghiệm.

+ Tiêu chuẩn hom giống theo tiêu chuẩn hiện hành

+ Tiêu chuẩn cây con theo tiêu chuẩn hiện hành

+ Bầu chè trước khi trồng được tách bỏ túi PE giữ nguyên phần đất trong bầu đặt xuống hốc lấp một lớp đất tơi xốp lên trên.

2.3.1.3. Yêu cầu về đất

Đất làm thí nghiệm phải đại diện cho vùng sinh thái khảo nghiệm, có độ phì đồng đều. Cầy bừa kỹ, sạch cỏ dại, gốc cây, sỏi đá, được san ủi bằng phẳng và thích hợp cho cho cây chè sinh trưởng phát triển.

2.3.1.4. Bón phân

- Bón lót toàn bộ 20-30 tấn phân hữu cơ/ha, lân supe: 500-600kg/ha trước khi trồng cây con.

- Bón thúc khi chè tuổi 1:

+ Lượng phân bón cho 1 ha: 40kgN+30kgP₂O₅+30kgK₂O.

+ Thời gian bón: chia làm hai lần trong năm (tháng 2-3 và tháng 6-7)

+ Cách bón trộn đều lượng N:P:K bón cách gốc 25-30cm sâu 6-7cm, lấp kín.

- Khi chè tuổi 2.

+ Lượng bón cho 1ha là 60kgN+30kgP₂O₅+40 kgK₂O

+ Thời gian bón và cách bón như chè tuổi 1.

- Khi chè tuổi 3:

+ Lượng bón cho 1ha: 80kgN+40kgP₂O₅+60kgK₂O

+ Thời gian bón và cách bón như chè tuổi 1 (bón cách gốc 35-40cm).

Từ năm thứ 4 đến kết thúc quá trình khảo nghiệm lượng phân bón được áp dụng như chè kinh doanh.

2.3.1.4. Dặm chè

- Đối với chè trồng bầu sau khi cây hồi xanh cần được kiểm tra nếu cây nào chết cần được dặm kịp thời vào tháng 8-9 hoặc tháng 2-3 vào những ngày trời râm mát.

Có thể trồng dặm sau khi chè được 1-2 tuổi nhưng trước đó phải dự trữ cây trong bầu to (kích thước túi bầu 18 x 26cm ) .

2.3.1.5. Đốn chè

Đốn lần 1 khi trên 75% số cây chè có đường kính gốc > 0,7 cm, đốn thân chính cách mặt đất 20-25cm, đốn cành bên cách mặt đất 30-35cm.

Đốn lần hai sau lần 1 một năm, chiều cao vết đốn cách mặt đất 30-35cm, đốn cành bên cách mặt đất 40-45cm.

Các năm tiếp theo đốn cách vết năm trước 3-5 cm, cho đến khi kết thúc quá trình khảo nghiệm

2.3.1.6. Phòng trừ cỏ dại

Tủ rác, cây phân xanh lên gốc chè để hạn chế cỏ dại. Với chè tuổi 1 phải dùng tay nhổ cỏ ở gốc chè và được xới phá váng sau khi trời mưa to.

Thời vụ làm cỏ: Vụ xuân làm cỏ vào tháng 1-2 vụ thu làm cỏ vào tháng 8-9. Đối với chè tuổi 2-3 hàng năm tiến hành xới gốc 2-3 lần rộng 30-40cm về hai bên hàng.

2.3.1.7. Phòng trừ sâu bệnh

Cần kiểm tra và phát hiện sớm để phòng trừ kịp thời các loài sâu, bệnh hại nguy hiểm như: rầy xanh, bọ trĩ (bọ cánh tơ), nhện đỏ, bọ xít muỗi, bệnh phồng lá chè, chấm xám, chấm nâu, đốm mắt cua...

Các thuốc được sử dụng để phòng trừ các loài sâu bệnh hại trên phải nằm trong danh mục thuốc được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép sử dụng trên chè và sử dụng thuốc theo đúng qui trình hướng dẫn.

2.3.1.8. Thu hoạch

- Kỹ thuật hái chè: chè tuổi 1 hái bấm ngọn đối với những cành cao từ 60 cm trở lên. Chè tuổi 2 hái trên những cành to khoẻ cao từ 50 cm trở lên. Búp đủ tiêu chuẩn 1 tôm 2 đến 3 lá non thì tiến hành hái, số lần hái tuỳ thuộc vào giống và điều kiện ngoại cảnh, khi nào búp đủ tiêu chuẩn thì tiến hành hái

2.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

áp dụng quy trình kỹ thuật theo tiêu chuẩn ngành 10TCN446-2001 hoặc theo quy trình khảo nghiệm cơ bản ở mục 2.3.1 quy phạm này.

3. Chỉ tiêu và phương pháp đánh giá

3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.1.1. Chọn cây theo dõi

- Cây theo dõi được chọn sau khi trồng 3 tháng

- Mỗi lần nhắc lại theo dõi 5 cây ngẫu nhiên (cố định) ở hai hàng giữa ô thí nghiệm, tổng số cây theo dõi trong một lần nhắc lại là 10 cây.

3.1.2. Các chỉ tiêu theo dõi. (Bảng 1).

Bảng 1. Chỉ tiêu và phương pháp đánh giá.

3.2. Khảo nghiệm sản xuất

- Sinh trưởng phát triển: đánh giá tại nương chè theo thang điểm: tốt, khá, trung bình và kém.

- Khả năng chống chịu lại sâu bệnh và các điều kiện ngoại cảnh bất thuận: đánh giá ngay tại nương chè vào thời điểm cây chè bị hại theo thang điểm: tốt, khá, trung bình, kém.

- Năng suất chè: tính năng suất thực thu của từng giống trên nương khảo nghiệm rồi qui ra tấn búp tươi/ha.

- Đánh giá phẩm chất: được đánh giá bằng mắt hoặc thử nếm cảm quan theo thang điểm tốt, trung bình, xấu.

- Ý kiến của người sản xuất: có hoặc không chấp nhận giống mới.

4. Tổng hợp và công bố kết quả khảo nghiệm

4.1. Báo cáo kết quả khảo nghiệm của các điểm phải gửi về cơ quan khảo nghiệm chậm nhất 30 ngày sau khi kết thúc quá trình khảo nghiệm để làm báo cáo tổng hợp.

4.2. Cơ quan khảo nghiệm tổng hợp kết quả khảo nghiệm và thông báo đến các tổ chức cá nhân có giống khảo nghiệm, điểm khảo nghiệm và các tổ chức cá nhân có liên quan.