Công văn 2732/BNV-CCHC của Bộ Nội vụ về việc thực hiện cơ chế "một cửa" tại Ủy ban nhân dân cấp xã

Kính gửi: Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương

Thực hiện Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 04/9/2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế thực hiện cơ chế "một cửa" tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, đến tháng 9/2004 đã có 63/64 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương áp dụng thực hiện cơ chế "một cửa" trong giải quyết công việc cho tổ chức, công dân tại các cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh và cấp huyện (các sở, ngành cấp tỉnh đạt tỷ lệ là 44,1%, cấp huyện đạt 81,48%).

Theo quy định tại Điều 17 của Quy chế, tất cả Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn trong cả nước đều phải áp dụng cơ chế "một cửa" trong giải quyết công việc cho tổ chức, công dân từ 01/01/2005. Một số địa phương đã chỉ đạo triển khai sớm, đến tháng 9/2004, đã có khoảng 1100/10751(10,23%) số đơn vị cấp xã của 27/64 tỉnh, thành trong cả nước áp dụng cơ chế "một cửa".

Thực tiễn cho thấy, việc thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã đã được tổ chức, công dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao, đã góp phần cơ bản giải quyết được nhiều vấn đề khiếm khuyết, tồn tại lâu nay của các cơ quan hành chính nhà nước cấp cơ sở, cụ thể như:

- Giảm phiền hà cho tổ chức, công dân khi có yêu cầu giải quyết công việc tại cơ quan hành chính nhà nước.

- Góp phần chống tệ quan liêu, cửa quyền, tham nhũng của một bộ phận cán bộ, công chức. Nâng cao ý thức trách nhiệm và tinh thần, thái độ phục vụ tổ chức, công dân của đội ngũ cán bộ, công chức.

- Nâng cao chất lượng công vụ, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

- Góp phần làm rõ thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong giải quyết công việc liên quan đến tổ chức, công dân.

- Góp phần sắp xếp lại tổ chức bộ máy các cơ quan hành chính nhà nước theo hướng gọn nhẹ, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.

Tuy nhiên, qua công tác kiểm tra, khảo sát, nắm tình hình của Ban Thư ký Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính của Chính phủ và Bộ Nội vụ, cho thấy nhiều địa phương còn khó khăn, lúng túng trong công tác triển khai áp dụng cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, tập trung ở một số điểm sau:

- Cách thức triển khai áp dụng cơ chế "một cửa" tại các đơn vị cấp xã của các địa phương chưa có kinh nghiệm thực tiễn;

- Nhận thức về cải cách hành chính nói chung và cơ chế "một cửa" nói riêng của đội ngũ cán bộ, công chức cơ sở còn nhiều hạn chế;

- Công tác xây dựng đề án triển khai cơ chế "một cửa" tại địa phương, trong đó có việc xây dựng quy chế tổ chức và hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, đặc biệt là việc quy định quy trình giải quyết các thủ tục hành chính trên các lĩnh vực hộ tịch, chứng thực, xây dựng nhà ở, đất đai cho tổ chức, công dân gặp nhiều lúng túng, giải quyết không đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền, thời gian giải quyết không thống nhất, thiếu công khai, minh bạch v.v…

- Công tác thông tin tuyên truyền trong cộng đồng nhân dân về cơ chế "một cửa" chưa được chú trọng đúng mức.

- Cơ sở vật chất còn nhiều bất cập, các trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã đại đa số rất chật hẹp, thiếu trang thiết bị cần thiết, thiếu chỗ tiếp công dân v.v…

Để triển khai thực hiện nghiêm túc Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ đề nghị các đồng chí Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương chỉ đạo triển khai một số công tác sau đây:

- Chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các đơn vị cấp huyện, xã trực thuộc khẩn trương xây dựng Đề án hoặc Kế hoạch triển khai cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã theo đúng quy định của Thủ tướng Chính phủ;

- Chỉ đạo các sở, ngành có liên quan phối hợp và hỗ trợ các đơn vị cấp huyện, xã trong xây dựng và thực hiện đề án triển khai cơ chế "một cửa" cấp xã;

- Lập dự toán kinh phí cho việc triển khai cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã để bố trí cấp từ ngân sách nhà nước; đảm bảo có phòng làm việc tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã phục vụ hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả đạt yêu cầu rộng rãi, thoáng mát, đủ phương tiện phục vụ tổ chức, nhân dân;

- Ban hành thống nhất, niêm yết công khai các thủ tục, hồ sơ, biểu mẫu, giấy tờ cũng như phí, lệ phí theo quy định đối với từng lĩnh vực công việc;

- Tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ, công chức cơ sở về cải cách hành chính, về cơ chế "một cửa", đặc biệt chú trọng đến đội ngũ thực hiện nhiệm vụ trực tiếp tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Uỷ ban nhân dân cấp xã;

- Chỉ đạo tổ chức tuyên truyền mạnh mẽ và sâu rộng về cải cách hành chính, đặc biệt chú ý tuyên truyền về việc áp dụng thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã với nhiều hình thức, nội dung thiết thực v.v…

Để giúp các địa phương được thuận lợi trong công tác triển khai cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã bắt đầu từ 01/01/2005, Bộ Nội vụ đã xây dựng bộ “Tài liệu hướng dẫn thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn theo Quyết định số 181/TTg của Thủ tướng Chính phủ”. Tài liệu này đã được chỉnh lý, hoàn chỉnh trên cơ sở ý kiến tham gia của Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, cũng như của 13 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thực hiện cơ chế "một cửa" ở cấp xã.

Đây là tài liệu hướng dẫn mẫu, mang tính chất tham khảo, dựa trên những nghiên cứu, đánh giá, đúc rút qua tình hình các địa phương đã thí điểm thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã thời gian qua. Do đó, các địa phương cần căn cứ vào thực tiễn cụ thể của địa phương mình để xây dựng, bố trí áp dụng phương án tổ chức triển khai thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân cấp xã cho phù hợp.

Với những ý nghĩa đã nêu trên, Bộ Nội vụ xin trân trọng gửi tới các địa phương bộ “Tài liệu hướng dẫn thực hiện cơ chế "một cửa" tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn theo Quyết định số 181/TTg của Thủ tướng Chính phủ”. Trong quá trình biên soạn, chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết, Bộ đề nghị các địa phương trong quá trình triển khai áp dụng có ý kiến góp ý để bộ tài liệu được hoàn chỉnh hơn./.