Công văn 568/NHCS-TDSV của Ngân hàng Chính sách xã hội về việc đề cương kiểm tra liên ngành thực hiện Quyết định 157/2007/QĐ-TTg

Kính gửi: Giám đốc Sở giao dịch, chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố

Ngày 04/04/2011, Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã có công văn số 737/NHCS-TDSV gửi chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố về việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân tại Thông báo số 58/TB-VPCP ngày 24/03/2011, trong đó có nội dung Tham mưu cho Uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh chỉ đạo UBND cấp huyện cùng các ngành Giáo dục và Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội thành lập các Đoàn kiểm tra liên ngành để tổ chức kiểm tra việc thực hiện chế độ chính sách tín dụng đối với học sinh, sinh viên (HSSV) trên địa bàn tối thiểu 02 lần trong một năm.

Nội dung và kết quả các đợt kiểm tra, chi nhánh NHCSXH tỉnh, thành phố triển khai và tổng hợp báo cáo theo hướng dẫn tại công văn 3140/NHCS-TD ngày 31/12/2007 của Tổng giám đốc NHCSXH. Tổng hợp báo cáo kết quả kiểm tra gửi về Hội sở chính theo định kỳ 1 năm 2 lần, chậm nhất vào 30/6 và 31/12 hàng năm.

Tuy nhiên qua các đợt tổng hợp kết quả kiểm tra, một số chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố chưa tổng hợp và gửi báo cáo kết quả về Hội sở chính theo quy định, chưa chủ động tham mưu cho UBND cấp tỉnh, thành phố chỉ đạo thành lập các Đoàn kiểm tra liên ngành về tín dụng đối với HSSV.

Để công tác kiểm tra liên ngành đảm bảo chất lượng và đạt yêu cầu, Tổng giám đốc NHCSXH ban hành đề cương kiểm tra của Đoàn công tác liên ngành theo nội dung như sau:

1. Mục đích, ý nghĩa của công tác kiểm tra

a) Nhằm đưa công tác cho vay HSSV đi vào nề nếp, hiệu quả, hạn chế thấp nhất những tồn tại, sai sót, giúp cho đồng vốn chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, góp phần thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục và nhằm thực hiện chủ trương của Chính phủ "bảo đảm cho các sinh viên này không phải bỏ học vì lý do không có khả năng đóng học phí và trang trải các nhu cầu sinh hoạt tối thiểu".

b) Hướng dẫn, hỗ trợ nghiệp vụ cho cán bộ NHCSXH, cán bộ của các Bộ, ngành tham gia các Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra mang lại kết quả khách quan, trung thực là cơ sở cho các Bộ, ngành làm tư liệu trong chỉ đạo điều hành.

2. Đối tượng kiểm tra

a) NHCSXH cấp tỉnh, cấp huyện;

b) Ủy ban nhân dân cấp xã;

c) Tổ chức Hội, Đoàn thể nhận ủy thác cho vay chương trình tín dụng HSSV cấp tỉnh, huyện, xã;

d) Tổ Tiết kiệm và vay vốn (tổ TK&VV);

đ) Hộ vay vốn và HSSV có dư nợ chương trình tín dụng HSSV;

e) Cơ sở đào tạo.

3. Nguyên tắc kiểm tra

a) Thực hiện theo đúng kế hoạch, yêu cầu đã xác định;

b) Độc lập, khách quan, trung thực trong phạm vi quyền hạn và trách nhiệm được giao;

c) Đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ, rõ ràng, chính xác, có căn cứ trong việc đánh giá, kết luận, kiến nghị sau kiểm tra giám sát.

4. Định kỳ kiểm tra và thành phần của Đoàn kiểm tra

a) Định kỳ kiểm tra

- Một năm sẽ kiểm tra 02 đợt.

- Tùy điều kiện cụ thể của từng địa phương, NHCSXH các cấp chủ động tham mưu cho chính quyền địa phương để tổ chức các Đoàn kiểm tra liên ngành theo thời gian thích hợp.

b) Thành phần của Đoàn kiểm tra

- Đối với Đoàn Trung ương: Đại diện NHCSXH, đại diện các Bộ: Tài chính, Giáo dục và Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội, các Tổ chức Hội Đoàn thể nhận ủy thác và đại diện khác do Tổng giám đốc NHCSXH quyết định.

- Đối với Cấp tỉnh, huyện: Đại diện NHCSXH, đại diện các ngành: Tài chính, Giáo dục và Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội, các tổ chức Hội, Đoàn thể và đại diện khác do Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị (BĐD HĐQT) NHCSXH cùng cấp Quyết định.

Mỗi đợt kiểm tra thành lập 04 Đoàn do đại diện lãnh đạo NHCSXH, lãnh đạo ngành Tài chính, lãnh đạo ngành Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo ngành Lao động - Thương binh và Xã hội làm trưởng các đoàn.

5. Trách nhiệm của đơn vị được kiểm tra và các đoàn kiểm tra

a) Trách nhiệm của đơn vị được kiểm tra

Tiếp thu những sai sót, tồn tại, các ý kiến kiến nghị của đoàn kiểm tra:

- Những vướng mắc về chủ trương, chính sách thuộc thẩm quyền của Địa phương báo cáo Trưởng BĐD HĐQT cùng cấp để xem xét xử lý

- Những vấn đề vướng mắc về qui trình, nghiệp vụ hoặc những giải pháp xử lý phát sinh trong thực tế tại địa phương, Giám đốc NHCSXH nơi được kiểm tra có trách nhiệm xem xét giải quyết theo thẩm quyền đúng chủ chương, chính sách Chính phủ qui định và hướng dẫn của NHCSXH.

b) Trách nhiệm của các đoàn kiểm tra

Kiểm tra theo đề cương, khảo sát theo chủ đề của từng đợt kiểm tra đã đề ra, kết thúc đợt kiểm tra lập biên bản theo mẫu qui định của NHCSXH.

- Đối với đoàn kiểm tra tại cấp tỉnh, cấp huyện:

+ Những vướng mắc về chủ trương, chính sách thuộc thẩm quyền của Địa phương báo cáo Trưởng BĐD HĐQT NHCSXH cùng cấp để xem xét giải quyết

+ Những vấn đề vướng mắc về qui trình, nghiệp vụ Giám đốc NHCSXH nơi được kiểm tra có trách nhiệm xem xét giải quyết theo thẩm quyền và báo cáo trưởng BĐD HĐQT cùng cấp.

+ Kết thúc đợt kiểm tra NHCSXH cấp Huyện báo cáo gửi Chi nhánh cấp tỉnh, thành phố tổng hợp báo cáo Tổng giám đốc NHCSXH.

- Đối với đoàn kiểm tra của Trung ương có trách nhiệm:

+ Giải đáp, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đề xuất của Địa phương thuộc thẩm quyền của các Bộ, ngành trung ương theo thẩm quyền.

+ Từ những khó khăn, vướng mắc, những đề xuất, kiến nghị tại các địa phương cán bộ đại diện các Bộ, ngành tham gia đoàn kiểm tra có trách nhiệm nghiên cứu tham mưu đề xuất với cấp có thẩm quyền thuộc Bộ, ngành mình để xử lý, giải quyết.

+ Kết thúc đợt kiểm tra NHCSXH có trách nhiệm tổng hợp báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân.

6. Quyền hạn của Đoàn kiểm tra

a) Yêu cầu đơn vị được kiểm tra, báo cáo, cung cấp các tài liệu, sổ sách, văn bản, chứng từ... liên quan đến nội dung kiểm tra giám sát.

b) Yêu cầu đơn vị được kiểm tra bố trí thời gian làm việc với Đoàn kiểm tra, Ngân hàng, Chính quyền… cùng cấp để đối chiếu thông tin, số liệu trong trường hợp cần thiết.

c) Lập biên bản kiểm tra, đưa ra những ý kiến nhận xét đánh giá và kiến nghị đối với các đơn vị được kiểm tra.

7. Nội dung chương trình kiểm tra

a) Tại NHCSXH cấp tỉnh, cấp huyện

- Kiểm tra việc triển khai chính sách tín dụng đối với HSSV trên địa bàn như: công tác phổ biến chính sách tới chính quyền, các Tổ chức chính trị - xã hội, công tác công khai chính sách, công khai dư nợ... tại UBND cấp xã.

- Kiểm tra việc thực hiện công tác kiểm tra liên ngành địa phương về tổ chức kiểm tra việc thực hiện chế độ chính sách tín dụng đối với HSSV trên địa bàn theo qui định.

- Kiểm tra công tác thu hồi nợ đến hạn của NHCSXH nơi được kiểm tra.

b) Tại UBND cấp xã

- Kiểm tra việc triển khai thực hiện Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn xã.

- Kiểm tra xem chính quyền địa phương, các Tổ chính trị - xã hội nhận uỷ thác, Tổ TK&VV về việc nắm bắt được chủ trương, chính sách cho vay đối với HSSV theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg, các văn bản hướng dẫn của NHCSXH để tổ chức triển khai đến hộ gia đình, HSSV.

- Kiểm tra việc xác nhận, phê duyệt danh sách các đối tượng được vay vốn chương trình tín dụng đối với HSSV theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ.

c) Tại tổ chức Hội nhận ủy thác cho vay chương trình tín dụng HSSV cấp tỉnh, huyện, xã

- Kiểm tra việc triển khai thực hiện tuyên truyền chính sách cho vay đối với HSSV theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg và các văn bản hướng dẫn của NHCSXH có liên quan đến chính sách tín dụng đối với HSSV đến các Tổ trưởng Tổ TK&VV và các tổ viên thông qua việc phỏng vấn Tổ trưởng Tổ TK&VV, hộ vay.

- Kiểm tra việc chỉ đạo các Tổ TK&VV tổ chức họp bình xét các hộ được vay vốn theo quy định, lập hồ sơ cho vay và giám sát quá trình sử dụng vốn vay cũng như đôn đốc hộ vay trả nợ đúng hạn như đã cam kết.

d) Tại Tổ TK&VV

- Kiểm tra Tổ TK&VV về việc nắm bắt chính sách cho vay, đối tượng được vay vốn, chính sách giảm lãi đối với HSSV khi trả nợ trước hạn.

- Kiểm tra quy trình họp bình xét đối tượng được vay vốn, số tiền được vay, thời gian vay, việc lập danh sách đề nghị vay vốn chương trình tín dụng HSSV.

- Kiểm tra việc thu lãi, đôn đốc thu nợ gốc, công tác kiểm tra đôn đốc hộ vay sử dụng tiền vay đúng mục đích.

đ) Tại Hộ vay vốn

- Kiểm tra hộ vay về việc nắm bắt chính sách cho vay, đối tượng được vay vốn, chính sách giảm lãi đối với HSSV khi trả nợ trước hạn.

- Kiểm tra việc sử dụng vốn vay của cha mẹ HSSV thông qua việc phỏng vấn hộ vay sử dụng tiền vay để chuyển cho HSSV hoặc nhận tiền vay qua thẻ ATM.

- Phỏng vấn thăm dò hộ vay về khả năng trả nợ khi HSSV đang học, khi đã tốt nghiệp, có việc làm hoặc chưa có việc làm.

e) Kiểm tra và phỏng vấn trực tiếp HSSV

- Kiểm tra HSSV về việc nắm bắt chính sách cho vay, số vốn cho vay, thời hạn cho vay, đối tượng được vay vốn, chính sách giảm lãi đối với HSSV khi trả nợ trước hạn.

- Kiểm tra việc sử dụng vốn vay của bản thân HSSV thông qua việc phỏng vấn các khoản chi cho học tập của HSSV.

- Phỏng vấn HSSV về ý thức dành thu nhập để cùng gia đình trả nợ khi tốt nghiệp ra trường có việc làm.

g) Tại cơ sở đào tạo

- Kiểm tra việc tuyên truyền chính sách cho vay vốn đối với HSSV theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg tại cơ sở đào tạo.

- Kiểm tra quy trình quản lý theo dõi và xác nhận cho HSSV làm thủ tục vay vốn và yêu cầu HSSV làm giấy cam kết trước kỳ thi tốt nghiệp ra trường.

- Kiểm tra việc cập nhật thông tin về các chủ trương, chính sách của Chính phủ, qui định của NHCSXH đối với chương trình Tín dụng HSSV để thông qua các kênh thông tin của nhà trường tuyên truyền đến HSSV nắm bắt được chính sách và thực hiện đúng chính sách tín dụng đối với HSSV.

h) Khảo sát theo chủ đề

NHCSXH các cấp có vai trò chủ trì thành lập các Đoàn công tác liên ngành có trách nhiệm tham mưu cho các Bộ, ngành và chính quyền cùng cấp thành lập các Đoàn kiểm tra và thực hiện khảo sát theo chủ đề như: Khảo sát về mức chi phí học tập và sinh hoạt trung bình của HSSV, khảo sát về khả năng trả nợ của hộ vay, khảo sát về đề xuất chính sách mới… Những nội dung này, NHCSXH có trách nhiệm nghiên cứu và đề xuất theo từng đợt kiểm tra.

Để tổ chức kiểm tra đạt kết quả, Tổng giám đốc yêu cầu giám đốc NHCSXH các tỉnh, thành phố căn cứ đề cương hướng dẫn và tình hình thực tế địa phương, tham mưu cho Trưởng BĐD HĐQT NHCSXH cùng cấp xây dựng kế hoạch, thời gian, đề cương, lựa chọn đơn vị kiểm tra và tổ chức kiểm tra việc thực hiện chế độ chính sách tín dụng đối với HSSV trên địa bàn tối thiểu 02 lần trong một năm.

Quá trình tổ chức thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc báo cáo về Hội sở chính NHCSXH để xem xét, giải quyết.