Công văn 1546/BTXH-PCMD 2025 về việc đánh giá kết quả thi hành Luật Thủ đô 39/2024/QH15

Kính gửi: Vụ Pháp chế

Thực hiện Công văn số 8912/BYT-PC ngày 19 tháng 12 năm 2025 của Vụ Pháp chế về việc Báo cáo đánh giá kết quả thi hành Luật Thủ đô số 39/2024/QH15, sau khi nghiên cứu, Cục Bảo trợ xã hội không có nội dung liên quan trực tiếp, nên không có ý kiến về kết quả thi hành Luật Thủ đô số 39/2024/QH15.

Cục Bảo trợ xã hội kính gửi Quý Vụ tổng hợp./.

BÁO CÁO
 TỔNG KẾT THI HÀNH LUẬT THỦ ĐÔ

^____________

Kính gửi: Vụ Pháp chế

Thực hiện Công văn số 125/CV-PC ngày 22 tháng 4 năm 2021 của Vụ Pháp chế về việc Báo cáo tổng kết thi hành Luật Thủ đô, Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội báo cáo như sau:

I. TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI THI HÀNH LUẬT THỦ ĐÔ

1. Công tác chỉ đạo, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, triển khai thi hành Luật

Sau khi Quốc hội thông qua Luật Thủ đô ngày 21/11/2012; thực hiện Quyết định số 353/QĐ-TTg ngày 25/02/2013 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai Luật Thủ đô, Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến những nội dung cơ bản của Luật Thủ đô và các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành đến cán bộ, công chức và người lao động trong cơ quan.

Việc tuyên truyền được thực hiện thông qua các hội nghị, hội thảo, các cuộc họp do Cục chủ trì tổ chức. Nội dung công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Thủ đô và các văn bản hướng dẫn thi hành được tuyên truyền, quán triệt. Cán bộ công chức, người lao động và các đơn vị thuộc Cục đóng trên địa bàn Thủ đô đã nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của Luật Thủ đô. Trong hơn 7 năm, không có cá nhân, tổ chức thuộc Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội vi phạm các quy định của Luật Thủ đô.

2. Tình hình ban hành văn bản

Trong công tác xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, thường xuyên thực hiện rà soát, đối chiếu các quy định nhằm đảm bảo tính phù hợp, thống nhất, đồng bộ với các quy định của Luật Thủ đô, tính khả thi trong thực tiễn.

II. KẾT QUẢ CHỦ YẾU ĐẠT ĐƯỢC

Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội với chức năng, nhiệm vụ được giao về đã hướng dẫn, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, Chi Cục phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ được giao và đạt được những kết quả như sau:

1. Về công tác phòng, chống mại dâm giai đoạn 2016-2020

a) Kết quả thực hiện các chỉ tiêu

- 100% (579/579) xã, phường, thị trấn tổ chức được ít nhất một hình thức tuyên truyền về phòng ngừa mại dâm và được duy trì thường xuyên.

- 100% (30/30) quận, huyện, thị xã xây dựng kế hoạch lồng ghép và tổ chức thực hiện nhiệm vụ phòng, chống mại dâm với các chương trình kinh tế- xã hội tại địa phương như chương trình giảm nghèo, dạy nghề cho lao động nông thôn, chương trình việc làm, phòng, chống HIV/AIDS, phòng, chống tội phạm mua bán người.

- Xây dựng và triển khai thực hiện 03 mô hình thí điểm, trong đó 02 mô hình cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho người bán dâm và 01 mô hình hỗ trợ nhằm đảm bảo quyền của người lao động trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ dễ phát sinh tệ nạn mại dâm.

- Hỗ trợ tạo việc làm tại cộng đồng cho 20 người bán dâm đạt 100% kế hoạch đề ra, giúp họ ổn định cuộc sống và không tái phạm hoạt động mại dâm

- Hàng năm đã xây dựng, duy trì từ 491 đến 526 xã, phường, thị trấn đạt từ 84,1% đến 91,8% tổng số xã, phường, thị trấn không có tệ nạn mại dâm.

b) Kết quả cụ thể giai đoạn 2016-2018

- Mô hình phòng, chống mại dâm cấp xã tiếp tục được thực hiện tại 53 -74 phường, xã, thị trấn; năm 2019 có 294 xã, phường, thị trấn áp dụng và đến năm 2020, mô hình phòng, chống mại dâm đã áp dụng tại 579/579 xã, phường, thị trấn của Thành phố. Mô hình đã phát huy được vai trò phối hợp của các ban, ngành tại địa phương trong công tác phòng ngừa và đấu tranh với tệ nạn mại dâm và nâng cao ý thức của nhân dân trong phòng, chống mại dâm tại các xã, phường, thị trấn.

- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đã phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, Báo Hà Nội mới, Báo Kinh tế và Đô thị đăng tải 31 phóng sự và 63 chuyên trang, chuyên đề về công tác phòng, chống mại dâm, ma túy. Đã tổ chức triển khai 14.907 buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, tuyên truyền kiến thức phòng, chống mại dâm đến 1.209.900 lượt người, tổ chức phát 1.082.764 tờ rơi, sổ tay pháp luật, triển khai 39.166 pano, áp phích, tờ gấp tuyên truyền phòng, chống mại dâm.

- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội phối hợp với Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố Hà Nội triển khai thực hiện Quyết định số 29/2014/QĐ-TTg ngày 26/4/2014 và Quyết định số 02/2020/QĐ-TTg ngày 10/01/2020 của Thủ tướng Chính phủ cho 07 hộ gia đình người bán dâm hoàn lương vay với số tiền 170 triệu đồng để tạo công ăn việc làm có thu nhập, giúp ổn định cuộc sống. Hội Phụ nữ các cấp đã tích cực giúp đỡ phụ nữ bán dâm hoàn lương bằng nhiều biện pháp thiết thực như hỗ trợ cho vay vốn để phát triển kinh tế gia đình, tư vấn giới thiệu việc làm...

- Trên địa bàn Thành phố Hà Nội hiện có 5.736 cơ sở kinh doanh dịch vụ dễ bị lợi dụng để hoạt động mại dâm. Từ năm 2016 đến nay, Đội Kiểm tra liên ngành các cấp đã kiểm tra 6.938 lượt cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện về an ninh, trật tự dễ bị lợi dụng để hoạt động mại dâm, phát hiện và xử lý vi phạm hành chính đối với 351 Cơ sở vi phạm với tổng số tiền xử phạt là 2.475,600 triệu đồng.

2. Về công tác cai nghiện ma túy giai đoạn 2016-2020

a) Công tác cai nghiện tại gia đình, cộng đồng

- Đã có 2.489 người nghiện ma túy được tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình, tại cộng đồng, đạt 208,2% chỉ tiêu theo kế hoạch giai đoạn (1.200 chỉ tiêu), tăng 2.724 người so với giai đoạn 2011 -2015; 1.361 người có việc làm do gia đình bố trí hoặc tự tìm kiếm công việc; 2.498 người được cấp Giấy chứng nhận hoàn thành thời gian cai nghiện.

b) Công tác cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc

Hiện nay, Thành phố Hà Nội đang quản lý và duy trì hoạt động 07 cơ sở cai nghiện ma túy công lập với quy mô thiết kế là 7.950 người, khả năng tiếp nhận 5.650 người. Bao gồm, 03 cơ sở đa chức năng, 03 cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc và 01 cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện.

Từ năm 2016 đến 2020, đã tiếp nhận 17.185 lượt người nghiện, trong đó: cai nghiện bắt buộc 3.729 lượt người; tiếp nhận 2.886 người vào lưu trú tạm thời, cai nghiện tự nguyện cho 10.011 lượt người; điều trị cắt cơn theo Nghị định 94/2010/NĐ-CP ngày 09/9/2010 của Chính phủ quy định về tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình, cai nghiện ma túy tại cộng đồng là 335 người; điều trị Methadone cho 224 người; khám bệnh chăm sóc sức khỏe cho 101.564 lượt học viên; tổ chức giáo dục chuyên đề 795 buổi cho 34.525 lượt người; tổ chức 44 lớp giáo dục xóa mù cho 382 học viên; tư vấn cá nhân cho 4.235 lượt người; tư vấn nhóm 3.500 buổi với 52.450 lượt người tham gia; tư vấn cá nhân cho 4.235 lượt người; tư vấn nhóm 3.500 buổi với 52.450 lượt người tham gia, tư vấn tái hòa nhập cộng đồng 11.874 lượt người; tổ chức dạy nghề cho 1.613 người nghiện ma túy các ngành nghề như điện dân dụng, sửa chữa xe máy, may, hàn...; tạo việc làm tại cơ sở cho 9.423 lượt người cai nghiện.

c) Cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện do tổ chức, cá nhân thành lập

Có 03 cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện đã được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cấp phép hoạt động gồm: Cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện Bạch Đằng; Trung tâm nghiên cứu điều trị cai nghiện bằng châm cứu thuộc Bệnh viện Châm cứu Trung ương; Phòng Điều trị nghiện ma túy và chống tái nghiện - Viện sức khỏe tâm thần thuộc Bệnh viện Bạch Mai. Với nhiệm vụ chủ yếu là cắt cơn, giải độc cho người cai nghiện tự nguyện từ các địa phương trên cả nước, thời gian từ 07 ngày đến 1 tháng.

Kết quả giai đoạn 2016-2020, các cơ sở đã tiếp nhận điều trị cắt cơn nghiện ma túy cho 3.593 lượt người; cấp giấy chứng nhận hoàn thành thời gian cai cắt cơn cho 374 lượt người.

d) Công tác quản lý sau cai tại nơi cư trú

Giai đoạn 2016-2020 các xã, phường, thị trấn đã tiếp nhận và quản lý 5.824 người sau cai; số người được tạo việc làm: 1.675 người; số người được dạy nghề: 107 người. Tỷ lệ tái nghiện sau 01 năm : 151 người tái nghiện/ 584 người được đánh giá, tỷ lệ 26%; Tỷ lệ tái nghiện sau 02 năm: 121 người tái nghiện/ 358 người được đánh giá, tỷ lệ 34%.

3. Công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về

Trong giai đoạn 2016-2020, trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tiến hành tiếp nhận, xác minh và xác định 19 nạn nhân; 100% các nạn nhân đã được tiếp nhận, xác minh, thực hiện các biện pháp bảo vệ, tư vấn và hỗ trợ ban đầu cũng như hỗ trợ lâu dài để ổn định cuộc sống.

Hà Nội hiện nay có 04 Trung tâm Bảo trợ xã hội và 01 Trung tâm cung cấp dịch vụ công tác xã hội thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội quản lý, trong đó có 03 đơn vị được giao nhiệm vụ tiếp nhận, hỗ trợ, chăm sóc và nuôi dưỡng nạn nhân bị mua bán trở về. Tuy nhiên, trong những năm qua số lượng nạn nhân bị mua bán trở về ít, đa số là nạn nhân người ngoại tỉnh được cơ quan chức năng bàn giao về địa phương, nạn nhân là công dân Hà Nội được bàn giao về gia đình. Trong giai đoạn 2016 -2020, các Trung tâm Bảo trợ xã hội Hà Nội tiếp nhận 06 nạn nhân là trẻ em dưới 16 tuổi trong các vụ án và vụ việc có dấu hiệu mua bán người được Công an bàn giao để chăm sóc, nuôi dưỡng.

4. Đội công tác xã hội tình nguyện cấp xã

Thành phố Hà Nội hiện đang duy trì 579 Đội công tác xã hội tình nguyện với 4.386 tình nguyện viên. Để giữ vững trật tự xã hội và kiểm soát địa bàn không để tệ nạn ma túy, mại dâm diễn biến phức tạp. Các hoạt động tuyên truyền phòng, chống tệ nạn xã hội được triển khai bằng nhiều hình thức, nội dung phong phú phù hợp với điều kiện hoàn cảnh, tính chất, lứa tuổi của từng đối tượng. Thông qua sự tiếp cận, động viên, giúp đỡ, các tình nguyện viên đã giúp người nghiện ma túy lựa chọn hình thức cai nghiện phù hợp; người sau cai nghiện ma túy xoá bỏ mặc cảm, tự tin hơn và tích cực tham gia các hoạt động phòng chống tái nghiện, tái phạm, hoà nhập cộng đồng.

5. Kết quả thực hiện Quyết định số 29/2014/QĐ-TTg và Quyết định số 02/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ

Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố Hà Nội đã thực hiện cho vay: tổng số cho vay vốn 59 trường hợp, trong đó cá nhân 11 người nhiễm HIV, 5 người bán dâm hoàn lương ); 23 hộ gia đình có người sau cai nghiện ma túy và 20 hộ gia đình người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone. Chưa có trường hợp phát sinh nợ quá hạn và hầu hết người được vay vốn đều thực hiện tốt nghĩa vụ của mình sau khi vay vốn và chấp hành tốt các quy định của tổ tiết kiệm và hoàn trả vốn đúng hạn.

III. TỒN TẠI, HẠN CHẾ

Công tác phòng, chống mại dâm mới ở mức kiềm chế hoạt động mại dâm công khai, do vậy, vẫn là vấn đề thách thức trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự tại Thủ đô. Hoạt động mại dâm trá hình trong các cơ sở dịch vụ vẫn khó kiểm soát. Người bán dâm thường đến từ các tỉnh khác không hoạt động trên địa bàn họ cư trú nên việc tiếp cận, hỗ trợ còn gặp nhiều khó khăn, hiệu quả hạn chế.

Về huy động nguồn lực ở cộng đồng với sự tham gia của các cá nhân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đối với công tác cai nghiện ma túy còn rất hạn chế. Việc hỗ trợ học nghề, tạo việc làm cho người sau cai nghiện ma túy còn khó khăn do đa số các doanh nghiệp cơ sở sản xuất không muốn nhận người sau cai nghiện vào làm việc; đồng thời chưa có mô hình hỗ trợ tạo việc làm cho người sau cai nghiện ma túy thực sự có hiệu quả để nhân rộng.

Mức trợ cấp khó khăn ban đầu cho nạn nhân bị mua bán còn thấp, trong khi đó phần lớn nạn nhân là người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, học vấn thấp, tự ti, thiếu định hướng; công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm giúp nạn nhân hòa nhập cộng đồng chưa thật sự bền vững, mức thu nhập chưa đảm bảo để ổn định cuộc sống. Công tác phổ biến tuyên truyền về chính sách tín dụng còn hạn chế, nhiều người thuộc diện được vay vốn nhưng chưa biết về chính sách của Nhà nước.

Kết cấu hạ tầng tuy đã được quan tâm đầu tư nhiều nhưng còn thiếu đồng bộ như giao thông, nước sạch chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển sản xuất và đời sống của nhân dân.

Tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo tuy giảm nhưng nguy cơ tái nghèo còn cao. Đời sống và thu nhập của người dân còn thấp, chưa ổn định, vẫn còn nhiều lao động thiếu việc làm.

Trên đây là Báo cáo tổng kết thi hành Luật Thủ đô của Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội, kính gửi Vụ Pháp chế tổng hợp, trình Bộ./.