Công văn 6537/BGDĐT-GDTrH của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện chương trình song ngữ và chương trình tăng cường tiếng Pháp kể từ năm học 2014-2015

Thực hiện Quyết định số 4113/QĐ-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) ngày 16/6/2009 về việc phê duyệt Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp và môn tiếng Pháp ngoại ngữ 2; căn cứ vào kế hoạch giáo dục, chương trình các môn học, thực tế dạy học, sách giáo khoa và tài liệu giảng dạy hiện đang sử dụng, Bộ GDĐT hướng dẫn thực hiện Chương trình song ngữ và chương trình tăng cường tiếng Pháp kể từ năm học 2014-2015 như sau:

I. Yêu cầu chung

1. Đối với nhà trường

Các trường đang triển khai Chương trình song ngữ tiếng Pháp phải đảm bảo các yêu cầu sau:

- Thực hiện tuyển sinh đầu cấp theo hướng dẫn của Sở GDĐT, Phòng GDĐT quận/huyện.

- Duy trì lớp song ngữ tiếng Pháp, đảm bảo tính liên thông giữa các cấp học. Trường hợp nhà trường muốn rút khỏi Chương trình song ngữ tiếng Pháp phải được sự đồng ý của Sở GDĐT, Phòng GDĐT quận/huyện.

- Chủ động xây dựng kế hoạch dạy học chương trình song ngữ của nhà trường trên cơ sở chương trình song ngữ tiếng Pháp do Bộ GDĐT ban hành kèm theo Quyết định số 3452/QĐ-BGDĐT ngày 18/8/2010 về việc phê duyệt Chương trình các môn học trong Chương trình song ngữ tiếng Pháp.

- Tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên song ngữ được bồi dưỡng thường xuyên, có trình độ chuyên môn và năng lực tiếng Pháp đạt chuẩn quy định (bậc 3 Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam đối với giáo viên tiểu học, bậc 4 Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam đối với giáo viên cấp THCS, bậc 5 Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc của Việt Nam đối với giáo viên cấp THPT). Xây dựng nguồn nhân lực cho chương trình song ngữ tiếng Pháp, đặc biệt là các giáo viên dạy các môn khoa học bằng tiếng Pháp.

- Vận dụng theo định mức tiết dạy của giáo viên dạy môn chuyên tại các trường/lớp chuyên, theo quy định tại Khoản 2d Điều 11 Thông tư số 28/2009/TT-BGDĐT ngày 21/10/2009 của Bộ trưởng Bộ GDĐT về việc ban hành quy định về tính chế độ làm việc của giáo viên phổ thông trong việc tính định mức tiết dạy cho các giáo viên tiếng Pháp tham gia giảng dạy chương trình song ngữ.

- Hàng năm, báo cáo Sở GDĐT, Phòng GDĐT quận/huyện về việc thực hiện chương trình song ngữ, chương trình tăng cường tiếng Pháp của trường.

2. Đối với giáo viên

Giáo viên dạy chương trình song ngữ tiếng Pháp phải đảm bảo các yêu cầu sau:

- Có năng lực ngoại ngữ đảm bảo giao tiếp và giảng bài hoàn toàn bằng tiếng Pháp trên lớp.

- Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển năng lực cho học sinh:

+ Tăng cường dạy học tích cực, dạy học theo đường hướng hành động, phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh, tích hợp các kỹ năng và kiến thức, phát triển năng lực giao tiếp bằng tiếng Pháp với đầy đủ 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết;

+ Giáo viên tiếng Pháp cấp tiểu học cần tăng cường dạy học thông qua các trò chơi và hoạt động vui chơi theo nguyên tắc “học mà chơi, chơi mà học". Phát triển tối ưu kỹ năng Nghe và Nói một cách tự nhiên, tạo phản xạ tốt trong giao tiếp hàng ngày, chú trọng rèn luyện phát âm cho học sinh, không đặt yêu cầu quá cao về kiến thức ngôn ngữ;

+ Giáo viên các môn khoa học bằng tiếng Pháp cần lưu ý mục tiêu tăng cường và củng cố những kiến thức và kỹ năng mà học sinh đã được học trong chương trình khoa học bằng tiếng Việt, tránh sự trùng lặp về nội dung kiến thức, đồng thời giúp học sinh song ngữ tiếng Pháp có khả năng thi và học tốt tại các trường đại học tuyển sinh theo khối A.

- Tham gia sinh hoạt chuyên môn định kỳ 2 tuần/lần theo cụm hoặc theo tỉnh/thành phố dành riêng cho giáo viên tiếng Pháp và các môn khoa học bằng tiếng Pháp. Đối tác Pháp ngữ (Đại sứ quán Pháp hoặc Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ) có thể sẽ hỗ trợ sư phạm về nhân sự và tài liệu.

- Tích cực tham gia các đợt bồi dưỡng chuyên môn, trau dồi nghiệp vụ sư phạm. Chủ động, sáng tạo trong việc thiết kế bài học, kế hoạch dạy học, tài liệu sư phạm.

3. Đối với học sinh

Ngoài những học sinh được tuyển vào các lớp song ngữ tiếng Pháp từ đầu cấp, căn cứ trên nhu cầu và trình độ thực tiễn, học sinh có thể được tuyển bổ sung vào các lớp song ngữ tiếng Pháp với điều kiện:

- Đã được tuyển sinh vào học tại trường có giảng dạy song ngữ tiếng Pháp theo đúng quy chế.

- Được nhà trường kiểm tra trình độ tiếng Pháp và có kết quả phù hợp với lớp cần tuyển bổ sung theo yêu cầu chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ của chương trình song ngữ tiếng Pháp do Bộ GDĐT ban hành.

II. Thực hiện chương trình

1. Đối với cấp Tiểu học

1.1. Môn học và thời lượng

Môn học: Tiếng Pháp và các khái niệm khoa học đơn giản được giảng dạy bằng tiếng Pháp lồng ghép vào quá trình dạy học môn tiếng Pháp, bước đầu làm quen với môn Toán bằng tiếng Pháp; tổng thời lượng là 10 tiết/tuần.

1.2. Sách giáo khoa và tài liệu giảng dạy

Sử dụng sách giáo khoa và tài liệu dùng trong năm học 2013-2014 (La petite grenouille, Ici et Ailleurs, Ici au Vietnam); Căn cứ trên kế hoạch dạy học chương trình song ngữ do nhà trường phê duyệt, các giáo viên điều chỉnh và bổ sung các tài liệu cần thiết, phù hợp với nội dung các bài học theo mục tiêu của từng lớp/môn học và mục tiêu của Chương trình song ngữ tiếng Pháp mới.

2. Đối với cấp Trung học cơ sở

2.1. Các môn học và thời lượng

- Môn học bắt buộc: Tiếng Pháp (07 tiết/tuần); Toán bằng tiếng Pháp (02 tiết/tuần);

- Môn học tự chọn: Vật lí bằng tiếng Pháp (02 tiết/tuần); tiếng Anh (từ 02 đến 03 tiết/tuần) theo một trong các chương trình tiếng Anh hiện hành. Học sinh học theo chương trình song ngữ có thể chọn 1 trong 2 môn nói trên và được miễn học 02 tiết tự chọn khác trong chương trình giáo dục phổ thông.

2.2. Sách giáo khoa và tài liệu giảng dạy

- Môn tiếng Pháp: Sử dụng bộ sách “Ici et Ailleurs”.

- Môn Toán bằng tiếng Pháp: Sử dụng bộ sách “Triangle”.

- Môn Vật lí bằng tiếng Pháp: Sử dụng các tài liệu biên soạn theo chủ đề (Dossiers thématiques).

- Môn tiếng Anh: Đối với học sinh song ngữ chọn môn tiếng Anh, nhà trường có thể bố trí dạy học theo một trong các chương trình và sách giáo khoa tiếng Anh hiện hành.

3. Đối với cấp Trung học phổ thông

3.1. Các môn học và thời lượng

- Môn học bắt buộc: Tiếng Pháp (lớp 10, 11: 07 tiết/tuần; lớp 12: 04 tiết/ tuần); Toán bằng tiếng Pháp (02 tiết/tuần).

- Môn học tự chọn: Vật lí bằng tiếng Pháp (02 tiết/tuần); tiếng Anh (theo một trong các chương trình tiếng Anh hiện hành). Học sinh học theo chương trình song ngữ có thể chọn 1 trong 2 môn nói trên và được miễn học 02 tiết tự chọn khác trong chương trình giáo dục phổ thông.

3.2. Sách giáo khoa và tài liệu giảng dạy

- Môn tiếng Pháp: Sử dụng sách giáo khoa và tài liệu dùng trong các năm học trước; Căn cứ trên kế hoạch dạy học chương trình song ngữ do nhà trường phê duyệt, các giáo viên điều chỉnh và bổ sung các tài liệu cần thiết trước khi nhận được sách thí điểm tiếng Pháp theo Chương trình song ngữ chính thức được Bộ GDĐT ban hành.

- Môn Toán và Môn Vật lí bằng tiếng Pháp: Sử dụng tài liệu biên soạn theo chủ đề (dossiers thématiques) như những năm học trước.

- Môn tiếng Anh: Đối với học sinh song ngữ chọn môn tiếng Anh, nhà trường có thể bố trí dạy theo các chương trình và sách giáo khoa tiếng Anh hiện hành.

III. Kiểm tra, đánh giá

1. Đối với cấp Tiểu học

Kiểm tra đánh giá được thực hiện theo Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/8/2014 về việc Ban hành Quy định đánh giá học sinh tiểu học. Việc đánh giá định kỳ kết quả học tập môn tiếng Pháp được thực hiện theo quy định mới về kiểm tra đánh giá các môn học thuộc Chương trình song ngữ tiếng Pháp trong Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp ban hành kèm theo Quyết định số 4113/QĐ-BGDĐT ngày 16/6/2009 về việc phê duyệt Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp và môn tiếng Pháp ngoại ngữ 2 theo hướng điều chỉnh như sau:

- Trong suốt cấp học, kiểm tra, đánh giá 4 kỹ năng giao tiếp: Nghe, Nói, Đọc, Viết (CO, EO, CE, EE) và Kiến thức ngôn ngữ (CL). Ngoài ra, ở lớp 4 và 5 có thêm bài kiểm tra Kiến thức Toán và Kiến thức Khoa học được dạy trong chương trình.

- Thời lượng và các bài kiểm tra qui định như sau:

- Thực hiện việc kiểm tra, đánh giá như sau:

+ Kỹ năng Nói (EO) có thể được kiểm tra thường xuyên trong quá trình dạy học thay vì kiểm tra tập trung.

+ Đối với các kỹ năng và kiến thức khác, thực hiện các bài kiểm tra ghép như sau:

* Nghe (CO) + Viết (EE);

* Kiến thức ngôn ngữ (CL) + Đọc (CO);

* Kiến thức Toán (M) + Kiến thức Khoa học (SC) ở lớp 4 và 5.

- Đề kiểm tra định kỳ do tổ chuyên môn biên soạn.

- Cách tính điểm môn tiếng Pháp song ngữ đối với kiểm tra định kỳ cuối học kỳ như sau:

+ Đối với lớp 1, 2, 3: Điểm Trung bình môn (Tbm) tiếng Pháp đồng thời là điểm Trung bình học lực song ngữ (Tb-HLSN) được tính theo công thức:

(CO+CE+EE+EO) x 2 + CL

9

+ Đối với lớp 4, 5: Điểm Tb-HLSN được tính theo công thức:

Tbm tiếng Pháp x 2 + Tbm Kiến thức Toán (M) và Kiến thức Khoa học (SC)

3

- Cách tính điểm Tb-HLSN cả năm:

HLSN/HK2 x HLSN/HK1

3

2. Đối với cấp THCS và THPT

Việc kiểm tra đánh giá thường xuyên và định kỳ thực hiện theo quy định mới về kiểm tra đánh giá các môn học thuộc Chương trình song ngữ tiếng Pháp trong Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp ban hành kèm theo Quyết định số 4113/QĐ-BGDĐT ngày 16/6/2009 về việc phê duyệt Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp và môn tiếng Pháp ngoại ngữ 2 trong việc đánh giá cụ thể các kỹ năng, đồng thời cách tính hệ số môn tiếng Pháp trong tính điểm trung bình các môn học kỳ và cả năm được thực hiện theo Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT ngày 12/12/2011 về việc Ban hành Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh THCS và THPT. Đề kiểm tra thường xuyên và định kỳ do tổ chuyên môn biên soạn.

IV. Thi tốt nghiệp Trung học cơ sở và Trung học phổ thông

1. Thi tốt nghiệp Trung học cơ sở

Thực hiện tổ chức thi tốt nghiệp cấp Trung học cơ sở theo quy định của Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp ban hành kèm theo Quyết định số 4113/QĐ-BGDĐT về việc phê duyệt Kế hoạch giáo dục áp dụng cho Chương trình song ngữ tiếng Pháp và môn tiếng Pháp ngoại ngữ 2. Cụ thể như sau:

2. Thi tốt nghiệp Trung học phổ thông

Việc tổ chức thi tốt nghiệp cấp Trung học phổ thông được điều chỉnh như sau:

2.1. Đối với học sinh đang học lớp 12 năm học 2014-2015

Học sinh tiếp tục thi nói môn tiếng Pháp và môn Toán bằng tiếng Pháp vào tháng 3 năm 2015 theo kế hoạch cũ. Cụ thể:

Nếu trung bình cộng điểm thi của cả 3 bài thi (Tiếng Pháp thi viết vào tháng 6 năm 2014; Bài thi nói Tiếng Pháp và Toán bằng tiếng Pháp theo hệ số quy định) không đạt, học sinh có thể đăng ký dự thi lại tại kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông song ngữ môn viết tiếng Pháp vào tháng 6 năm 2015.

2.2. Đối với những học sinh khác

Từ năm học 2014 - 2015, Bộ GDĐT chỉ tổ chức 01 kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông chương trình song ngữ tiếng Pháp hằng năm như sau:

V. Tổ chức thực hiện

Các sở GDĐT, các phòng GDĐT quận/huyện

- Căn cứ trên báo cáo, đề xuất của các trường có giảng dạy Chương trình song ngữ tiếng Pháp và Chương trình tăng cường tiếng Pháp có trách nhiệm chủ động lên kế hoạch chi tiết phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương cho việc duy trì và phát triển Chương trình song ngữ tiếng Pháp, Chương trình tăng cường tiếng Pháp.

- Trực tiếp chỉ đạo các trường thực hiện Chương trình song ngữ tiếng Pháp, Chương trình tăng cường tiếng Pháp.

- Thiết lập hệ thống trợ lý sư phạm môn tiếng Pháp và các môn khoa học bằng tiếng Pháp để điều hành các buổi sinh hoạt chuyên môn theo cụm, tỉnh/thành phố, đồng thời dự giờ thăm lớp, hỗ trợ các giáo viên. Tính chế độ tiết dạy phù hợp cho đội ngũ trợ lý sư phạm này.

- Kiểm tra, hướng dẫn, động viên và có hình thức khen thưởng những trường, giáo viên thực hiện tốt.

- Hướng dẫn thực hiện Chương trình tăng cường tiếng Pháp như hướng dẫn đối với Chương trình song ngữ tiếng Pháp. Tuy nhiên, học sinh theo học Chương trình tăng cường tiếng Pháp sẽ không học môn Toán bằng tiếng Pháp và môn học tự chọn Vật lí bằng tiếng Pháp, đồng thời không thi môn Toán bằng tiếng Pháp tại kỳ thi Tốt nghiệp THCS và THPT Chương trình song ngữ tiếng Pháp. Nơi nào có điều kiện, có thể cho phép học sinh học thêm môn tự chọn tiếng Anh.

- Hàng năm, báo cáo Bộ GDĐT về tình hình giảng dạy chương trình song ngữ và chương trình tăng cường tiếng Pháp.

Đề nghị các sở GDĐT, phòng GDĐT quận/huyện triển khai thực hiện Chương trình song ngữ và Chương trình tăng cường tiếng Pháp theo hướng dẫn. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc hoặc cần thông tin bổ sung, xin liên hệ với Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GDĐT theo địa chỉ email: [email protected] hoặc điện thoại 0982225744.