Công văn 6165/BGDĐT-GDPТ 2025 về hướng dẫn sắp xếp, tổ chức các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên

1. Mục đích, yêu cầu

- Sắp xếp, tổ chức lại mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên tại địa phương, bảo đảm quy mô hợp lý, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và nâng cao chất lượng giáo dục.

- Tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục; phân bổ, sử dụng hợp lý các nguồn lực về cơ sở vật chất, tài chính, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý.

- Bảo đảm quyền học tập của trẻ em, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, biên giới, hải đảo và khu vực có khu công nghiệp; ngăn chặn tình trạng trẻ em, học sinh, học viên bỏ học do khó khăn về khoảng cách đến trường.

2. Nguyên tắc thực hiện

- Phải căn cứ chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; kế thừa và phát huy kết quả đã triển khai; phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả, không chồng chéo, không bỏ sót chức năng, nhiệm vụ của từng loại hình cơ sở giáo dục; việc sắp xếp không làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả cung ứng dịch vụ sự nghiệp công theo tinh thần chỉ đạo tại Kế hoạch số 130.

- Tuân thủ các quy định hiện hành về quy mô trường, lớp, tiêu chuẩn cơ sở vật chất, định mức giáo viên; gắn với quy hoạch, quy mô dân số, mật độ dân cư và điều kiện địa lý; thực hiện đúng các chuẩn, tiêu chuẩn theo quy định đối với giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên.

- Bảo đảm không làm giảm cơ hội tiếp cận giáo dục của trẻ em, học sinh, học viên; an toàn, thuận lợi trong quá trình đến trường của trẻ em, học sinh, học viên; không thực hiện sáp nhập nếu khoảng cách địa lý giữa nơi ở và trường học quá xa hoặc điều kiện giao thông không phù hợp; đáp ứng yêu cầu về công tác phổ cập giáo dục và giáo dục bắt buộc.

- Không sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông; không sáp nhập cơ sở giáo dục thường xuyên với trường phổ thông; việc sắp xếp cơ sở giáo dục thường xuyên phải phù hợp với nhu cầu học tập suốt đời của người dân tại địa phương.

- Bảo đảm nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện.

3. Nội dung thực hiện

a) Rà soát, đánh giá hiện trạng mạng lưới cơ sở giáo dục

- Rà soát toàn bộ mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và giáo dục thường xuyên, bao gồm: trường, điểm trường, quy mô lớp học, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên.

- Kiểm tra, đánh giá hiện trạng cơ sở vật chất về phòng học, phòng chức năng, phòng ở nội trú, nhà công vụ, khu vực bếp ăn, công trình vệ sinh, hệ thống nước sạch, công trình phụ trợ, thiết bị dạy học, hệ thống điện và hạ tầng công nghệ thông tin trong các cơ sở giáo dục.

- Đánh giá các yếu tố về điều kiện địa lý, hạ tầng giao thông, mật độ dân cư, phạm vi phục vụ của cơ sở giáo dục, đặc thù vùng miền; đồng thời xác định nhu cầu học tập thường xuyên, học tập suốt đời và đào tạo nghề gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ sở giáo dục thường xuyên.

b) Xây dựng phương án sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục

- Xây dựng phương án sắp xếp (sáp nhập, hợp nhất, giải thể hoặc thành lập mới) cơ sở giáo dục một cách hợp lý, hiệu quả, không gây lãng phí nguồn lực. Phương án sắp xếp của địa phương cần nêu rõ mục tiêu, nhiệm vụ, thời hạn, nguồn lực, lộ trình và phân công trách nhiệm cụ thể đối với tập thể, cá nhân phụ trách. Lấy ý kiến cộng đồng và các đơn vị, cá nhân liên quan; hạn chế tối đa tác động, xáo trộn đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, trẻ em, học sinh, học viên.

- Đối với các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông:

+ Chỉ thực hiện sáp nhập trường, điểm trường trong phạm vi một đơn vị hành chính cấp xã; ưu tiên giữ lại các điểm trường có điều kiện thuận lợi (cơ sở vật chất, giao thông, dân cư tập trung); giải thể các điểm trường lẻ không đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất tối thiểu. Các cơ sở giáo dục thuộc diện dồn ghép phải được chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất tại điểm trường chính. Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai, cơ sở vật chất tại những điểm trường được chuyển đi phải phù hợp với các quy định của pháp luật và bảo đảm hiệu quả sử dụng.

+ Bảo đảm mỗi đơn vị hành chính cấp xã có ít nhất một trường mầm non, một trường tiểu học và một trường trung học cơ sở. Trường hợp đặc biệt, có thể tổ chức trường phổ thông có nhiều cấp học, nhưng phải bố trí khu vực riêng biệt cho từng cấp học, đảm bảo điều kiện dạy học.

+ Ưu tiên các mô hình trường phổ thông có nhiều cấp học (tiểu học và trung học cơ sở) tại các khu vực dân cư thưa thớt hoặc nơi có điều kiện đi lại khó khăn. Đồng thời, xem xét sáp nhập các trường mầm non, sáp nhập các trường tiểu học có quy mô nhỏ, dưới chuẩn trong cùng địa bàn cấp xã theo lộ trình phù hợp.

- Đối với các cơ sở giáo dục thường xuyên:

+ Sắp xếp, sáp nhập các trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thành trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên liên phường, xã thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên; sáp nhập trung tâm giáo dục thường xuyên với trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên liên phường, xã trên cùng địa bàn cấp xã.

+ Sắp xếp, sáp nhập các trung tâm học tập cộng đồng theo địa bàn cấp xã; bảo đảm mỗi đơn vị hành chính cấp xã có một trung tâm học tập cộng đồng cấp xã.

c) Chuẩn bị các điều kiện thực hiện

- Ưu tiên bố trí ngân sách để cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tại các điểm trường chính trước khi tổ chức tiếp nhận trẻ em, học sinh, học viên từ các điểm trường lẻ; đồng thời xây dựng lộ trình thực hiện rõ ràng theo từng giai đoạn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.

- Tận dụng quỹ nhà, đất dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính để phục vụ cho giáo dục; chú trọng cải tạo, sửa chữa, nâng cấp hoặc xây dựng bổ sung, đáp ứng đầy đủ quy định về quy mô, vị trí, diện tích và phù hợp với định hướng phát triển lâu dài của các cơ sở giáo dục.

- Bố trí, sắp xếp hợp lý đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên cho các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên theo phương án vị trí việc làm; bảo đảm cân đối giữa các cấp học và loại hình cơ sở giáo dục.

- Bảo đảm điều kiện làm việc (nhà công vụ, phương tiện đi lại, hạ tầng công nghệ thông tin) cho giáo viên, cán bộ quản lý sau khi sắp xếp. Thực hiện đầy đủ chế độ, chính sách đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên chịu ảnh hưởng do việc sắp xếp (chuyển công tác, nghỉ hưu, tinh giản, thôi việc...).

- Có chính sách hỗ trợ phù hợp cho trẻ em, học sinh, học viên tại vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, miền núi, hải đảo và trẻ em, học sinh, học viên khuyết tật để bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục.

4. Tổ chức thực hiện

a) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh

- Chỉ đạo rà soát, đánh giá hiện trạng mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên địa bàn, trong đó, thống nhất quan điểm cơ bản giữ nguyên các trường trung học phổ thông, trung học cơ sở, tiểu học, trường phổ thông có nhiều cấp học và trường mầm non công lập hiện có; xem xét sắp xếp, điều chỉnh nếu cần thiết, bảo đảm thuận tiện cho người dân, trẻ em, học sinh, học viên theo đúng Kế hoạch số 130.

- Chỉ đạo tiếp tục rà soát khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi để xem xét sắp xếp các điểm trường lẻ, tập trung hình thành trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, phổ thông có học sinh bán trú và trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới, đất liền.

- Chỉ đạo rà soát, sắp xếp, sáp nhập các trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, các trung tâm học tập cộng đồng; chuẩn bị phương án thí điểm chuyển đổi trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thành trường trung học nghề sau khi Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) được Quốc hội thông qua để đào tạo lao động lành nghề phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư địa phương.

- Xây dựng phương án sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên trên địa bàn đảm bảo nguyên tắc thực hiện, phù hợp mô hình chính quyền địa phương hai cấp và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

- Chỉ đạo các cơ quan tham mưu bảo đảm ngân sách, cơ sở vật chất và chính sách hỗ trợ đối với trẻ em, học sinh, học viên; phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu về chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý, nhân viên bị ảnh hưởng.

b) Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì, tham mưu UBND cấp tỉnh chỉ đạo tổ chức rà soát, đánh giá hiện trạng mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý.

- Chủ trì, tham mưu UBND cấp tỉnh xây dựng kế hoạch, phương án sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc và quy định hiện hành.

- Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện của UBND cấp xã và các cơ sở giáo dục; định kỳ tổng hợp, báo cáo UBND cấp tỉnh theo quy định.

- Điều động, phân công, bố trí đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên theo phương án vị trí việc làm; bảo đảm thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông và các kế hoạch giáo dục đúng quy định.

c) Ủy ban nhân dân cấp xã

- Chỉ đạo rà soát, đánh giá thực trạng trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và trung tâm học tập cộng đồng trên địa bàn; căn cứ các nguyên tắc để xây dựng phương án sắp xếp gửi Sở GDĐT thẩm định, trình UBND cấp tỉnh quyết định.

- Tổ chức lấy ý kiến cha mẹ trẻ em, học sinh, học viên, cộng đồng dân cư, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch trước khi triển khai.

- Tổ chức thực hiện phương án đã được phê duyệt; quản lý, điều hành, bảo đảm an ninh, an toàn cho trẻ em, học sinh, học viên sau sắp xếp; định kỳ báo cáo UBND cấp tỉnh và Sở GDĐT.

d) Các cơ sở giáo dục

- Lập báo cáo tự đánh giá về quy mô lớp học, đội ngũ, cơ sở vật chất, chất lượng giáo dục và cung cấp thông tin kịp thời cho cơ quan quản lý.

- Tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, trẻ em, học sinh, học viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng dân cư để tạo sự đồng thuận, thống nhất trong triển khai thực hiện.

- Duy trì và bảo đảm chất lượng giáo dục, xây dựng phương án hỗ trợ để không gián đoạn hoạt động giáo dục của trẻ em, học sinh, học viên.

- Thực hiện bàn giao hồ sơ, tài sản, cơ sở vật chất, nhân sự khi sáp nhập, giải thể theo đúng quy định của pháp luật.

Trên đây là hướng dẫn của Bộ GDĐT về việc sắp xếp, tổ chức cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đề nghị UBND cấp tỉnh quán triệt, chỉ đạo các Sở, ban, ngành và chính quyền cấp xã tổ chức thực hiện hiệu quả, đúng quy định; kịp thời báo cáo khó khăn, vướng mắc về Bộ GDĐT để được hướng dẫn./.