Công văn 6634/BYT-VPB 2025 về việc trả lời kiến nghị của cử tri Thành phố Hồ Chí Minh sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV về xử lý tình trạng thuốc, thực phẩm chức năng giả trên môi trường mạng

Kính gửi: Đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh

Bộ Y tế nhận được Công văn số 1099/UBDNGS15 ngày 29/7/2025 của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát về việc đề nghị trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới sau kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, trong đó cử tri Thành phố Hồ Chí Minh có kiến nghị: “Liên quan đến tình trạng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả tràn lan, cử tri cho rằng Bộ Y tế cần có trách nhiệm trong công tác hậu kiểm; quản lý và phải có biện pháp kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất đến phân phối, xử lý nghiêm các vi phạm. Đồng thời, cử tri cũng phản ánh tình trạng quảng cáo hàng giả trên nền tảng số, mạng xã hội tuy đã được xử lý nhưng chưa triệt để, đề nghị Bộ Y tế phối hợp để kiểm soát nội dung vi phạm. Bên cạnh đó, cần duy trì ổn định hệ thống y tế trong giai đoạn chuyển tiếp, không để xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế.”

Sau khi nghiên cứu nội dung kiến nghị và rà soát các văn bản liên quan, Bộ Y tế xin trả lời như sau:

1. Về tình trạng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả và hoạt động quảng cáo vi phạm trên môi trường mạng:

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cũng như nhiều quốc gia khác, Việt Nam phải đối mặt với những thách thức trong công tác quản lý chất lượng thuốc, thực phẩm chức năng, đặc biệt là nguy cơ thuốc giả, hàng kém chất lượng và tình trạng quảng cáo sai sự thật trên nền tảng số. Bộ Y tế nhận thức rõ đây là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nhân dân, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ làm giảm niềm tin vào hệ thống y tế.

Trong những năm qua, Bộ Y tế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, giám sát. Hằng năm, ngành y tế tổ chức lấy và kiểm tra gần 38.000 mẫu thuốc lưu hành trên thị trường; kết quả cho thấy tỷ lệ thuốc không đạt chất lượng đã giảm mạnh từ hơn 10% vào đầu những năm 1990 xuống còn dưới 2% trong các năm gần đây. Đặc biệt, năm 2024, tỷ lệ thuốc không đạt chất lượng chỉ còn 0,45%, tỷ lệ thuốc giả dưới 0,1% và đáng chú ý là không phát hiện thuốc giả tại các cơ sở khám, chữa bệnh. Những con số này cho thấy hiệu quả rõ rệt từ việc siết chặt quản lý, tăng cường hậu kiểm và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.

Đối với thực phẩm chức năng và tình trạng quảng cáo vi phạm, Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an và các cơ quan chức năng khác để kiểm soát, phát hiện và xử lý các hành vi quảng cáo sai sự thật, quảng cáo sản phẩm chưa được cấp phép lưu hành hoặc có dấu hiệu lừa đảo người tiêu dùng. Đồng thời, Bộ Y tế thường xuyên công khai danh mục sản phẩm, cơ sở vi phạm trên Cổng thông tin điện tử của Bộ, nhằm tăng tính minh bạch, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và giám sát xã hội. Trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng công nghệ hiện đại trong công tác hậu kiểm, giám sát quảng cáo trực tuyến, đồng thời kiến nghị hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành để tăng cường hiệu quả kiểm soát trên các nền tảng số, bảo đảm xử lý triệt để, kịp thời các hành vi vi phạm.

2. Về việc bảo đảm cung ứng thuốc, vật tư y tế:

Trong giai đoạn 2022–2023, tình trạng thiếu thuốc chỉ xảy ra cục bộ tại một số nơi, nguyên nhân do đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, khó khăn trong dự trù nhu cầu và vướng mắc đối với một số quy định đấu thầu. Để giải quyết tình trạng này, Chính phủ, Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan đã tham mưu trình Quốc hội ban hành và ban hành theo thẩm quyền nhiều chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động lựa chọn nhà thầu, đặc biệt trong lĩnh vực y tế[1]. Các quy định mới về chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp, chào giá cạnh tranh đã cơ bản giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động lựa chọn nhà thầu, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế. Luật số 90/2025/QH15 đã có quy định phân cấp triệt để cho các đơn vị sự nghiệp công lập trong việc quyết định hoạt động mua sắm. Theo đó, kể từ ngày 01/7/2025 các bệnh viện tự chủ chi thường xuyên (tự chủ nhóm 2), tự chủ chi đầu tư, chi thường xuyên (tự chủ nhóm 1) được tự quyết định việc mua sắm thuốc, thiết bị y tế từ nguồn thu của bệnh viện, nguồn chi bảo hiểm y tế và các nguồn vốn khác không phải ngân sách nhà nước mà không nhất thiết phải đấu thầu theo quy định của Luật Đấu thầu. Ngày 04/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 214/2025/NĐ-CP thay thế Nghị định số 24/2024/NĐ-CP và Nghị định số 17/2025/NĐ-CP, nhằm đơn giản hóa thủ tục, tăng cường minh bạch và nâng cao hiệu quả lựa chọn nhà thầu. Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đang nghiên cứu sửa đổi Thông tư số 07/2024/TT-BYT về đấu thầu thuốc để bảo đảm đồng bộ với các quy định mới

Bên cạnh đó, Bộ Y tế tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành tập trung triển khai về đảm bảo cung ứng thuốc đặc biệt các thuốc hiếm, khó khăn về nguồn cung. Phát huy vai trò chủ động trong quản lý của chính quyền, ngành y tế địa phương trong chỉ đạo, điều hành, sự chủ động của các cơ sở y tế trong việc thường xuyên rà soát, chủ động, kịp thời lập kế hoạch và tổ chức mua sắm. Tổ chức các hội nghị, lớp đào tạo, tập huấn về các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành để việc triển khai trong thực tiễn kịp thời, hiệu quả.

Hiện nay, các giải pháp trên đã giúp đảm bảo cơ bản đầy đủ thuốc, trang thiết bị y tế phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Bộ Y tế trân trọng kính gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh để biết, thông tin tới cử tri.

Xin trân trọng cảm ơn./.

[1] Nghị quyết số 80/2023/QH15 ngày 09/01/2023; Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 04/3/2023; Luật số 44/2024/QH15 ngày 21/11/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược; Luật số 51/2024/QH15 ngày 27/11/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế; Luật số 57/2024/QH15 ngày 29/11/2024 sửa đổi, bổ sung Luật Đấu thầu; Luật số 90/2025/QH15 ngày 25/6/2025 sửa đổi, bổ sung một số luật, trong đó có Luật Đấu thầu; Nghị định số 24/2024/NĐ-CP ngày 27/02/2024; Nghị định số 17/2025/NĐ-CP ngày 06/02/2025; Nghị định số 163/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025; Nghị định số 188/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 và Nghị định số 214/2025/NĐ-CP ngày 04/8/2025 hướng dẫn thi hành.