Công văn 9067/BTC-NSNN của Bộ Tài chính về đẩy mạnh thực hiện công khai ngân sách Nhà nước

Kính gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

1. Thực hiện quy định của Luật Ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2015 và các văn bản hướng dẫn, từ năm 2017 đến nay công tác công khai NSNN của các địa phương đã dần đi vào nề nếp, tạo chuyển biến so với thời gian trước đó. Mặc dù vậy, tại một số địa phương việc công khai ngân sách vẫn chưa thực sự tích cực.

Kết quả Khảo sát chỉ số công khai ngân sách tỉnh (POBI) năm 2018 do Trung tâm Phát triển hội nhập (CDI) và Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) phối hợp thực hiện tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cho thấy chỉ số trung bình về công khai ngân sách cấp tỉnh đạt 51/100 điểm, tăng 21 điểm so với năm 2017. Tuy nhiên, vẫn còn 30 địa phương (47,6%) công khai ở mức thấp và không đầy đủ (dưới 50/100 điểm), trong đó 9 địa phương đạt dưới 25/100 điểm (chi tiết theo phụ lục đính kèm); đồng thời, mức độ tham gia của người dân ở các địa phương vào quá trình giám sát ngân sách được đánh giá là còn rất yếu do ít có điều kiện để tham gia.

2. Những hạn chế, yếu kém chủ yếu trong công tác công khai ngân sách ở các địa phương được chỉ ra qua việc khảo sát POBI 2018 là:

- Một số địa phương chưa mở chuyên mục công khai ngân sách với các nội dung theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

- Có địa phương mở chuyên mục công khai ngân sách nhưng không có thông tin, số liệu bên trong hoặc có nhưng không đầy đủ.

- Tài liệu ngân sách công khai không đầy đủ nội dung, bảng biểu, chỉ tiêu theo quy định.

- Định dạng biểu mẫu, báo cáo công khai ở dạng PDF nên chưa thuận tiện cho người dân khai thác, sử dụng.

- Thời gian công khai chậm so với quy định.

- Có thư mục hỏi đáp trên Cổng thông tin điện tử của Sở Tài chính để tiếp nhận ý kiến của người dân nhưng mang tính hình thức, mức độ phản hồi ý kiến của người dân rất thấp.

3. Để tăng cường giám sát, theo dõi việc thực hiện công khai ngân sách địa phương, tạo cơ sở dữ liệu công khai ngân sách phục vụ cho việc khai thác và cung cấp thông tin công khai một cách thuận tiện nhất, góp phần cải thiện điểm số công khai minh bạch ngân sách của địa phương; Bộ Tài chính đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện công khai NSNN theo quy định của Luật NSNN, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và hướng dẫn của Bộ Tài chính về việc công khai ngân sách, trong đó chú ý một số nội dung trọng tâm sau:

a) Kiểm tra việc thiết lập chuyên mục CÔNG KHAI NGÂN SÁCH và tổ chức đăng tải thông tin công khai ngân sách đúng nội dung, mẫu biểu, thời gian theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại công văn số 9505/BTC-NSNN ngày 17/7/2017, công văn số 14079/BTC-NSNN ngày 14/11/2018 và công văn số 17964/BTC-THTK ngày 30/11/2018. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện, đề nghị phối hợp với Bộ Tài chính (Vụ Ngân sách nhà nước) để được hỗ trợ kịp thời.

b) Mở chuyên mục HỎI VÀ ĐÁP để giải đáp ý kiến của độc giả về NSNN trên Cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh/Sở Tài chính. Xây dựng quy chế vận hành chuyên mục đảm bảo việc tiếp nhận và trả lời ý kiến được kịp thời, thực chất.

c) Thực hiện công khai hoặc ủy quyền cho Sở Tài chính thực hiện công khai ngân sách địa phương. Từ nay đến hết năm 2019 thực hiện công khai các nội dung theo quy định của Luật NSNN 2015 như sau: (i) Báo cáo tình hình thực hiện NSNN 9 tháng đầu năm 2019; (ii) Số liệu và báo cáo thuyết minh dự toán NSNN năm 2020 trình HĐND (đối với các cấp ngân sách địa phương); (iii) số liệu dự toán NSNN năm 2020 đã được HĐND quyết định; (iv) báo cáo tình hình thực hiện NSNN năm 2019 đã trình HĐND. Xin lưu ý một số nội dung như:

- Công khai đầy đủ các tài liệu ngân sách theo quy định trong chuyên mục Công khai ngân sách.

- Công khai đúng bảng biểu và yêu cầu nội dung trong các bảng biểu, đảm bảo đầy đủ thông tin theo quy định tại Thông tư 343/2016/TT-BTC (Không công khai báo cáo, số liệu về an ninh, quốc phòng).

- Định dạng báo cáo, số liệu công khai trên Cổng Thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh/Sở Tài chính ở định dạng excel đối với bảng số liệu; định dạng word đối với dạng báo cáo văn bản để thuận tiện cho người sử dụng.

- Công bố ngày đăng tải tài liệu ngân sách trên Cổng Thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh/Sở Tài chính, làm căn cứ xác định việc đăng tải kịp thời tài liệu theo quy định.

d) Nghiên cứu xây dựng báo cáo ngân sách công dân cấp tỉnh

Nhằm tăng cường công khai minh bạch ngân sách và tiếp cận với thông lệ tốt của quốc tế, từ năm 2015 Bộ Tài chính đã xây dựng và công bố Báo cáo ngân sách dành cho công dân ở cấp độ quốc gia. Báo cáo này không phải là tài liệu phải công khai theo quy định của Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn, song được khuyến khích thực hiện; được trình bày dưới hình thức dễ hiểu, sử dụng ngôn từ đơn giản và rõ ràng, giúp nhân dân hiểu rõ hơn về ngân sách nhà nước được quản lý như thế nào, qua đó có điều kiện tham gia vào các hoạt động quản lý, giám sát, đảm bảo NSNN được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả hơn.

Đối với việc xây dựng báo cáo ngân sách công dân cấp tỉnh, các địa phương có thể tham khảo báo cáo ngân sách dành cho công dân tại Cổng Thông tin điện tử của Bộ Tài chính để xây dựng báo cáo ngân sách công dân cấp tỉnh.

Bộ Tài chính xin thông báo tới Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương biết và chỉ đạo các cơ quan liên quan tổ chức thực hiện./.

Kết quả xếp hạng chỉ số công khai ngân sách tỉnh POBI 2018