Quyết định 2989/QĐ-BHXH 2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bảo hiểm xã hội cơ sở

Điều 1. Vị trí, chức năng của Bảo hiểm xã hội cơ sở

1. Bảo hiểm xã hội cơ sở là cơ quan thuộc Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh) đặt tại địa bàn cấp xã (gồm xã, phường, đặc khu), có chức năng giúp Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; tổ chức thu, chi chế độ bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn cấp xã theo quy định.

Không tổ chức Bảo hiểm xã hội cơ sở trên địa bàn hành chính cấp xã nơi có trụ sở Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh đóng và một số địa bàn hành chính cấp xã giáp ranh do Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh trực tiếp quản lý. Nhiệm vụ trên địa bàn các đơn vị hành chính cấp xã này do Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh trực tiếp thực hiện.

2. Bảo hiểm xã hội cơ sở chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh và chịu sự quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn của Ủy ban nhân dân cấp xã.

3. Bảo hiểm xã hội cơ sở có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản và trụ sở riêng, không có tổ chức bộ máy bên trong.

Điều 2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Bảo hiểm xã hội cơ sở

1. Xây dựng trình Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh kế hoạch dài hạn, ngắn hạn về phát triển bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn và chương trình công tác hàng năm; tổ chức thực hiện kế hoạch, chương trình sau khi được phê duyệt.

2. Phối hợp với các phòng, ban liên quan thuộc cấp xã tham mưu cho cấp ủy, Ủy ban nhân dân cấp xã xây dựng, ban hành nghị quyết, kế hoạch chỉ đạo tổ chức thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn cấp xã.

3. Thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chế độ, chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế. Phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã và các đơn vị có liên quan trong việc tuyên truyền, phổ biến và thực hiện các chế độ, chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

4. Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh, cụ thể:

a) Cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế cho người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; cập nhật, bổ sung, thay đổi thông tin của người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế vào phần mềm quản lý; quản lý, sử dụng phôi sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế theo đúng quy định.

b) Xác định, khai thác, phát triển, quản lý người tham gia, người chưa tham gia và người hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế. Tổ chức thu hoặc ký hợp đồng với tổ chức hỗ trợ phát triển đối tượng thu các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế đối với các tổ chức và cá nhân tham gia. Kiểm tra việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với cơ quan, đơn vị, tổ chức sử dụng lao động. Thực hiện đôn đốc bằng văn bản khi người sử dụng lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế hoặc khi phát hiện người sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế và thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh.

c) Tiếp nhận hồ sơ đề nghị hưởng và giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội; trợ cấp hàng tháng, một lần; hồ sơ khám bệnh, chữa bệnh, hồ sơ chi hỗ trợ học nghề, hỗ trợ đào tạo kỹ năng nghề để chi trả theo quy định của pháp luật, của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và theo phân cấp. Thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế thuộc phạm vi quản lý của Bảo hiểm xã hội cơ sở. Quản lý người hưởng, mức hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

d) Tiếp nhận hồ sơ và chuyển Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh xem xét giải quyết việc tính thời gian công tác đối với người lao động làm việc trong khu vực nhà nước trước ngày 01 tháng 01 năm 1995 mà không còn đủ hồ sơ gốc, không còn hồ sơ gốc hoặc không còn cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý người lao động (bao gồm trường hợp điều chỉnh chức danh nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm).

đ) Tổ chức chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; xác minh thông tin người hưởng chế độ bảo hiểm xã hội qua tài khoản cá nhân mở tại ngân hàng theo quy định của pháp luật; tham mưu trong việc ký hợp đồng ủy quyền chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp. Từ chối chi trả chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế khi yêu cầu chi trả không đúng quy định của pháp luật. Thu hồi số tiền hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp không đúng quy định.

e) Tiếp nhận khoản kinh phí từ ngân sách Nhà nước để đóng, hỗ trợ đóng cho người tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội và đóng bảo hiểm y tế cho người đang hưởng chế độ của người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

g) Quản lý tài chính, tài sản được giao và tổ chức thực hiện công tác thống kê, kế toán về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật và phân cấp quản lý.

h) Tổ chức ký, thực hiện hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật hiện hành và theo phân cấp ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế (kể cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp ban đầu trên địa bàn phường, xã do Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh quản lý); tổ chức thực hiện giám định bảo hiểm y tế, thực hiện các biện pháp kiểm soát chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế và thanh quyết toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế được phân cấp ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định; thanh toán trực tiếp chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho người có thẻ bảo hiểm y tế; bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế và chống lạm dụng, trục lợi chế độ bảo hiểm y tế.

i) Tổ chức thực hiện các hoạt động: hỗ trợ, giải đáp, đối thoại, tư vấn chính sách tại địa phương; xử lý phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân liên quan đến giải quyết các chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế; khảo sát, đo lường sự hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với sự phục vụ của Bảo hiểm xã hội cơ sở trên địa bàn.

k) Cấp, quản lý mã số bảo hiểm xã hội; tổ chức thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế, cập nhật biến động tăng, giảm dữ liệu hộ gia đình theo quy định.

5. Tiếp công dân, giải quyết các kiến nghị, phản ánh, khiếu nại đối với quyết định, hành vi về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế (trừ nội dung giải quyết khiếu nại đối với quyết định, hành vi có liên quan đến việc thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội hoặc tính thời gian công tác trong khu vực nhà nước để hưởng bảo hiểm xã hội trước ngày 01 tháng 01 năm 1995 mà không đủ hồ sơ gốc, không còn hồ sơ gốc hoặc không còn cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý người lao động), kiến nghị, phản ánh trong việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật.

6. Thực hiện chương trình, kế hoạch cải cách hành chính; công tác kiểm soát thủ tục hành chính và công tác pháp chế theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh. Tổ chức triển khai hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN vào hoạt động của Bảo hiểm xã hội cơ sở.

7. Tổ chức thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định.

8. Thực hiện số hóa hồ sơ, giấy tờ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính và số hóa, tạo lập cơ sở dữ liệu hồ sơ, tài liệu hành chính, nghiệp vụ; thực hiện công tác lưu trữ hồ sơ, tài liệu hành chính, nghiệp vụ; hồ sơ của người tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế (gồm hồ sơ giấy, hồ sơ điện tử) theo quy định.

9. Hướng dẫn việc thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế cho các tổ chức, cá nhân tham gia.

10. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn cấp xã, các tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế để giải quyết các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định.

11. Đề xuất, kiến nghị, phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trên địa bàn cấp xã thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; xử lý các hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế. Tham gia đoàn kiểm tra do Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh thành lập.

12. Khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích nhà nước trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn cấp xã. Gửi văn bản kiến nghị khởi tố kèm theo chứng cứ, tài liệu có liên quan đến cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trên địa bàn cấp xã để xem xét, khởi tố theo quy định của pháp luật khi phát hiện hành vi có dấu hiệu tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định của Bộ luật Hình sự.

13. Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương thực hiện điều tra lại các vụ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo phân cấp quản lý.

14. Cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về việc đóng, quyền được hưởng các chế độ, thủ tục thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm y tế cho người lao động, người sử dụng lao động hoặc khi người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức công đoàn yêu cầu; cung cấp đầy đủ và kịp thời tài liệu, thông tin liên quan theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

15. Triển khai thực hiện các quy chế, chương trình, kế hoạch phối hợp với các cơ quan, đơn vị theo ký kết của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và của Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh.

16. Quản lý viên chức, người lao động của Bảo hiểm xã hội cơ sở.

17. Tham gia nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; khai thác và bảo mật dữ liệu công nghệ thông tin; thực hiện chế độ thông tin, thống kê, báo cáo, thi đua - khen thưởng theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh.

18. Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác do Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh giao và theo quy định của pháp luật.

Điều 3. Chế độ quản lý điều hành và trách nhiệm của Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở

1. Bảo hiểm xã hội cơ sở có Giám đốc và một số Phó Giám đốc.

2. Bảo hiểm xã hội cơ sở do Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở quản lý và điều hành theo chế độ thủ trưởng.

3. Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở chịu trách nhiệm trước Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Giám đốc Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh và pháp luật về toàn bộ hoạt động của Bảo hiểm xã hội cơ sở.

4. Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở tổ chức, chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo quy định tại Điều 2 Quyết định này.

5. Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở phân công hoặc ủy quyền cho các Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở giải quyết các công việc thuộc thẩm quyền của Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở. Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở chịu trách nhiệm trước Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở và trước pháp luật về nhiệm vụ được giao. Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở chịu trách nhiệm về quyết định của Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội cơ sở được phân công hoặc ủy quyền giải quyết.

Điều 4. Hiệu lực và trách nhiệm thi hành

1. Quyết định này có hiệu lực thực hiện kể từ ngày ký và thay thế các Quyết định số 46/QĐ-BHXH ngày 06/3/2025, Quyết định số 2284/QĐ-BHXH ngày 06/8/2025 của Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

2. Trưởng Ban Tổ chức cán bộ, Chánh Văn phòng Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Giám đốc Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Giám đốc Bảo hiểm xã hội các cơ sở chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.