Công văn 16101/BTC-TCHQ của Bộ Tài chính về việc kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu

Kính gửi: Bộ Khoa học và Công nghệ

Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan có một số Cục Hải quan tỉnh, thành phố và doanh nghiệp phản ánh vướng mắc trong việc kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu theo quy định của Luật Chất lượng, sản phẩm hàng hóa.

Căn cứ khoản 2 Điều 68 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa quy định về trách nhiệm của cơ quan đầu mối, Bộ Tài chính xin trao đổi với Quý Bộ để làm rõ vướng mắc, đồng thời đề xuất biện pháp tháo gỡ những vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của Quý Bộ như sau:

1. Theo quy định tại khoản 4 Điều 34 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa thì hàng hóa thuộc Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 (viết tắt Danh mục nhóm 2) phải kiểm tra chất lượng khi nhập khẩu.

Tuy nhiên, hiện nay Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg ngày 07/3/2006 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục sản phẩm, hàng hóa phải kiểm tra chất lượng hiện nay chưa có văn bản bãi bỏ hiệu lực, như vậy cơ quan hải quan áp dụng Danh mục nào để yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký kiểm tra chất lượng khi làm thủ tục nhập khẩu?

2. Tại khoản 2 Điều 70 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa phân công trách nhiệm quản lý chất lượng hàng hóa trong xuất khẩu, nhập khẩu không có Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, như vậy Thông tư số 03/2010/TT-BLĐTBXH ngày 19/01/2010 Bộ Lao động Thương binh và Xã hội ban hành Danh mục nhóm 2 quản lý trong sản xuất, thì có áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu không, cụ thể mặt hàng máy nén khí nhập khẩu có phải kiểm tra chất lượng không, vì trong Danh mục nhóm 2 kèm theo Thông tư 03/2010/TT-BLĐTBXH không có mặt hàng này?

3. Một số vướng mắc liên quan đến các Bộ ngành khác:

- Có một số Bộ ban hành Danh mục nhóm 2 quy định nguyên tắc quản lý tại thời điểm trước khi đưa sản phẩm ra lưu thông, sử dụng phải chứng nhận hợp quy, trường hợp chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia thì quản lý thực hiện theo quy định hiện hành (Thông tư số 08/2012/TT-BCT ngày 09/4/2012 của Bộ Công Thương, Thông tư số 63/2011/TT-BGTVT ngày 22/12/2011 của Bộ Giao thông vận tải, Thông tư số 44/2011/TT-BYT ngày 06/12/2011 của Bộ Y tế).

Như vậy với nguyên tắc quản lý nêu trên thì cơ quan hải quan có yêu cầu doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa phải đăng ký kiểm tra chất lượng tại thời điểm nhập khẩu không, việc yêu cầu này có trùng với các yêu cầu khác đối với doanh nghiệp tại thời điểm trước khi đưa hàng hóa ra lưu thông, sử dụng? mặt khác cơ quan hải quan không biết được những mặt hàng nào có/chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; mặt hàng nào có quy định hiện hành/chưa có quy định hiện hành về quản lý chất lượng. Ví dụ: mặt hàng bếp ga, sau khi Tổng cục Hải quan gửi Bộ Công Thương thì Bộ Công Thương trả lời do chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do đó chưa kiểm tra chất lượng mặt hàng bếp ga nhập khẩu.

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Danh mục nhóm 2 tại Thông tư số 50/2009/TT-BNNPTNT ngày 18/8/2009 và Thông tư số 50/2010/TT-BNNPTNT ngày 30/8/2010, với phạm vi rất rộng, bao gồm các nhóm hàng: động vật, sản phẩm động vật; sản phẩm trồng trọt; thủy sản, sản phẩm thủy sản… là đối tượng phải kiểm dịch và kiểm tra an toàn thực phẩm. Trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu nhóm hàng phải đăng ký kiểm dịch, kiểm tra an toàn thực phẩm thì có yêu cầu phải đăng ký kiểm tra chất lượng nữa không?

- Có một số Bộ ban hành Danh mục nhóm 2 nhưng chưa ban hành quy định về trình tự, thủ tục kiểm tra, tên cơ quan kiểm tra, do đó doanh nghiệp không biết đăng ký kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu thuộc Danh mục nhóm 2 của các Bộ này theo mẫu giấy đăng ký nào, và tại cơ quan kiểm tra nào. Ví dụ: Bộ Công an (Thông tư số 14/2012/TT-BCA), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thông tư số 50/2009/TT-BNNPTNT và số 50/2010/TT-BNNPTNT, Bộ Y tế (Thông tư số 44/2011/TT-BYT).

- Bộ Quốc phòng chưa ban hành Danh mục nhóm 2, do đó đối với nhóm hàng hóa quy định tại điểm e khoản 2 Điều 70 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa do Bộ Quốc phòng quản lý khi nhập khẩu có yêu cầu kiểm tra chất lượng hoặc thủ tục quản lý chất lượng nào khác không?

4. Đề xuất của Bộ Tài chính:

- Đề nghị Quý Bộ cho biết: hiện nay cơ quan hải quan căn cứ vào văn bản nào để xác định "Danh mục hàng hóa nhập khẩu phải kiểm tra chất lượng".

- Đề nghị Quý Bộ có văn bản thông báo cho các Bộ liên quan sớm có văn bản hướng dẫn thi hành Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Nghị định số 138/2008/NĐ-CP của Chính phủ trong việc ban hành văn bản quy định về trình tự thủ tục kiểm tra chất lượng, chỉ định cơ quan kiểm tra, thống nhất mẫu giấy đăng ký kiểm tra, mẫu thông báo kết quả kiểm tra để doanh nghiệp biết thực hiện, các cơ quan chức năng biết để phối hợp thực hiện.

- Nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa, đồng thời để cơ quan hải quan ứng dụng hệ thống thông quan điện tử kiểm soát hàng hóa nhập khẩu phải kiểm tra chất lượng, Bộ Tài chính đề nghị Quý Bộ xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu phải kiểm tra chất lượng (tương tự như Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) trên cơ sở Bộ Khoa học và Công nghệ tổng hợp ý kiến của các Bộ để đảm bảo sự thống nhất, tránh chồng chéo. Trong đó, Danh mục hàng hóa cần chi tiết và có mã số HS. Bộ Tài chính sẽ giao Tổng cục Hải quan phối hợp cùng Quý Bộ trong việc mã hóa mã Danh mục sản phẩm, hàng hóa này.

Trên đây là một số nội dung trao đổi và đề xuất biện pháp tháo gỡ của Bộ Tài chính. Rất mong Quý Bộ quan tâm xem xét và sớm cho biết ý kiến./.