Thông báo 235/TB-VPCP 2019 cuộc họp Ban Chỉ đạo về khai thác hải sản bất hợp pháp

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ TRỊNH ĐÌNH DŨNG TẠI CUỘC HỌP LẦN THỨ NHẤT BAN CHỈ ĐẠO QUỐC GIA VỀ KHAI THÁC HẢI SẢN BẤT HỢP PHÁP, KHÔNG BÁO CÁO VÀ KHÔNG THEO QUY ĐỊNH

Ngày 21 tháng 6 năm 2019 tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, đã chủ trì Cuộc họp lần thứ nhất của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (gọi tắt là Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU); cùng dự có đồng chí Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, và đại diện lãnh đạo các Bộ, cơ quan: Ban Tuyên giáo Trung ương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngoại giao, Tư pháp, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải, Thông tin và Truyền thông, Tài nguyên và Môi trường, Quốc phòng, Công an, Văn phòng Chính phủ, Tổng cục Thủy sản và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển là thành viên Ban chỉ đạo quốc gia về IUU. Sau khi nghe Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ý kiến của các thành viên Ban chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng kết luận như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Ngay sau khi thủy sản xuất khẩu vào thị trường EU bị áp dụng biện pháp “thẻ vàng”, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo quyết liệt nhằm sớm gỡ bỏ “thẻ vàng”. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian qua, các bộ, ban, ngành và Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển đã có nhiều nỗ lực trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện, nhất là tập trung vào các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác IUU. Đến nay, đã đạt được một số kết quả bước đầu đáng ghi nhận như đã hoàn thành xây dựng khung pháp lý để quản lý, phát triển ngành thủy sản theo hướng bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế; đã ngăn chặn và chấm dứt hoàn toàn tình trạng tàu cá, ngư dân ta xâm phạm và khai thác hải sản trái phép ở vùng biển các nước quốc đảo Thái Bình Dương. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác IUU, vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 596/QĐ-TTg ngày 20 tháng 5 năm 2019 thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về IUU.

Tuy nhiên, dù đạt được một số kết quả bước đầu đáng ghi nhận, công tác chống khai thác IUU vẫn chưa đạt yêu cầu theo các khuyến nghị của EC, chưa tạo ra được những chuyển biến mạnh mẽ. Nhiều bất cập vẫn đang tồn tại, chưa được xử lý dứt điểm, sự phối hợp, trao đổi thông tin giữa các cơ quan chưa thật sự chặt chẽ; nguồn lực (nhân lực, kinh phí, cơ sở vật chất) còn rất hạn chế... Hệ thống giám sát tàu cá hoạt động trên biển là một trong những nội dung quan trọng theo khuyến nghị của EC đến nay chưa triển khai theo đúng tiến độ đã quy định.

II. CÁC NHIỆM VỤ, CÔNG VIỆC TRONG THỜI GIAN TỚI

Để tháo gỡ các bất cập đồng thời đáp ứng đầy đủ các khuyến nghị của phía EC nhằm sớm tháo gỡ “thẻ vàng”, yêu cầu các thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU là lãnh đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiệp và Phát triển nông thôn, các Bộ, Ban, Ngành liên quan và đặc biệt là Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển cần xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu. Do đó, yêu cầu các Bộ, ngành và các địa phương phải quán triệt và tập trung nguồn lực triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 689/CT-TTg ngày 18 tháng 5 năm 2010, Chỉ thị số 45/CT-TTg ngày 13 tháng 12 năm 2017; các Công điện: số 1329/CĐ-TTg ngày 30 tháng 8 năm 2012, số 732/CĐ-TTg ngày 28 tháng 5 năm 2017, số 1275/CĐ-TTg ngày 19 tháng 9 năm 2018; Quyết định số 78/QĐ-TTg ngày 16 tháng 01 năm 2018; Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành; và triển khai thực hiện một số công việc cụ thể sau:

1. Về kiểm soát tàu cá vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu, tổ chức buổi làm việc giữa Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU và Bộ Quốc phòng để thống nhất giải pháp ngăn chặn, chấm dứt tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

- Giao Bộ Quốc phòng Chủ trì và phối hợp với Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển ngăn chặn, chấm dứt tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Chỉ đạo lực lượng chức năng kiểm soát chặt chẽ tàu cá khi xuất bến, nhập bến; tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện tốt nhiệm vụ tại Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá.

- Bộ Công an điều tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam khai thác hải sản trái phép tại vùng biển nước ngoài; tổ chức, cá nhân sử dụng biển số giả, sơn tàu cá giống tàu cá nước sở tại để đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; khởi tố hình sự một số vụ việc điển hình để răn đe.

- Bộ Ngoại giao Chủ động trong công tác bảo hộ ngư dân, kiên quyết đấu tranh đối với các nước sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực khi bắt giữ tàu cá và ngư dân Việt Nam, bắt giữ trái phép tàu cá và ngư dân Việt Nam trên vùng biển Việt Nam, vùng biển chưa phân định, chồng lấn giữa Việt Nam và các quốc gia khác. Cung cấp cho cơ quan, lực lượng chức năng liên quan sơ đồ ranh giới vùng biển giữa Việt Nam và các nước trong khu vực để làm cơ sở cho đấu tranh, điều tra, xử lý tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và hỗ trợ ngư dân hoạt động hợp pháp bị nước ngoài bắt giữ, xử lý trái phép.

2. Về triển khai hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển

- Bộ Tài chính chịu trách nhiệm bố trí kinh phí thuê hạ tầng thông tin phục vụ giám sát hành trình tàu cá, hoàn thành trong tháng 7 năm 2019. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc, Bộ Tài chính phải chủ động hướng dẫn và cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tháo gỡ ngay, không để ảnh hưởng đến tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho ngư dân đã được pháp luật quy định.

- Bộ Thông tin và Truyền thông Chủ động hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc triển khai hạ tầng thông tin phục vụ giám sát tàu cá, Dự án Thông tin nghề cá giai đoạn II; phối hợp trong việc lựa chọn, đánh giá các đơn vị tư vấn kỹ thuật, cung cấp thiết bị giám sát hành trình tàu cá theo quy định. Tiếp tục giao và chỉ đạo Tập đoàn viễn thông Việt Nam (VNPT) phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Tổng cục Thủy sản) triển khai thí điểm hệ thống VNPT-VSS.

- Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển tăng cường chỉ đạo, tổ chức lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá theo quy định.

3. Về hạ tầng hậu cần nghề cá

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các Bộ: Kế hoạch đầu tư, Giao thông vận tải và địa phương rà soát lại kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2021 và 2021 - 2025 cho cảng cá và nguồn vốn đầu tư để sửa chữa một số hạng mục thiết yếu của các cảng cá chỉ định (mái che cầu cảng, hệ thống thoát nước, mặt cầu cảng, nhà phân loại, nhà điều hành).

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư Ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 để đầu tư, nâng cấp hệ thống cảng cá theo Quyết định 1976/QĐ-TTg ngày 12/11/2015. Bố trí ngay nguồn vốn đầu tư theo đề xuất của các địa phương để sửa chữa một số hạng mục thiết yếu của các cảng cá chỉ định (mái che cầu cảng, hệ thống thoát nước, mặt cầu cảng, nhà phân loại, nhà điều hành) để đảm bảo kiểm soát được sản lượng, chất lượng thủy sản qua cảng, đáp ứng được yêu cầu về truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác.

4. Về công tác thông tin, tuyên truyền

- Bộ Ngoại giao chủ động kịp thời nắm bắt các thông tin liên quan, tham mưu các biện pháp ngoại giao và đối sách cần thiết. Đồng thời chủ động cung cấp các thông tin cho Liên minh Châu Âu, các quốc gia khác về những nỗ lực, kết quả triển khai các khuyến nghị của EC đối với Việt Nam.

- Bộ Công Thương chỉ đạo Thương vụ Việt Nam tại khu vực Châu Âu thường xuyên tiếp xúc, trao đổi với Tổng vụ các vấn đề Biển và Thủy sản của EC về hoạt động chống khai thác IUU của Việt Nam; phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các Bộ, ngành liên quan và địa phương gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC.

- Đề nghị Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tin truyền thông tăng cường thời lượng, chất lượng thông tin tuyên truyền liên quan đến hoạt động chống khai thác IUU của Việt Nam.

5. Về công bố cảng chỉ định

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải công bố danh sách cảng chỉ định cho tàu vận chuyển thủy sản, sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác ở nước ngoài cập cảng.

- Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố danh sách cảng chỉ định cho tàu vận chuyển thủy sản, sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác ở nước ngoài cập cảng hoàn thành ngay trong tháng 6/2019. Ưu tiên bố trí phòng làm việc tại một số cảng chỉ định cho cơ quan Thú y để tổ chức thực hiện trách nhiệm của quốc gia có cảng theo tinh thần Hiệp định, về biện pháp quốc gia có cảng của FAO.

6. Về công tác chuẩn bị đón, làm việc Đoàn thanh tra của EC

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng với các bộ, ban, ngành và Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển chuẩn bị kỹ các nội dung để đón tiếp, làm việc với Đoàn thanh tra của EC sang Việt Nam sắp tới, bảo đảm đạt kết quả tốt trước, trong và sau thời gian Đoàn kiểm tra.

- Bộ Công an đảm bảo tốt công tác an ninh, an toàn trật tự trước, trong và sau thời gian Đoàn thanh tra của EC sang Việt Nam kiểm tra tình hình chống khai thác IUU.

III. CÁC NHIỆM VỤ CỤ THỂ KHÁC

1. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Sớm hoàn thiện trình Trưởng Ban Chỉ đạo ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU; sớm đề xuất thành lập Tổ công tác liên ngành giúp việc Ban chỉ đạo quốc gia về IUU trên cơ sở kiện toàn nhân sự, chức năng, nhiệm vụ của Tổ công tác liên ngành 689 Trung ương được thành lập theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 689/CT-TTg ngày 18/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ để tham mưu, giúp việc cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU.

- Tập trung tái cơ cấu ngành thủy sản, đảm bảo cơ cấu phù hợp, ổn định giữa các ngành: khai thác, nuôi trồng và chế biến thủy sản, trong đó chú trọng đến những ngành, nghề có tác dụng giảm áp lực về ngư trường, nguồn lợi, lao động nghề cá như nuôi trồng thủy sản trên biển, khai thác viễn dương cùng với hiện đại hóa ngành khai thác hải sản.

- Chịu trách nhiệm kiểm tra, theo dõi, đôn đốc các bộ, ban, ngành và Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU và tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ; kiến nghị, đề xuất hình thức xử lý đối với tổ chức, cá nhân liên quan không thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU. Sớm đề xuất thành lập đoàn công tác của Ban Chỉ đạo đi kiểm tra một số tỉnh trọng điểm vi phạm khai thác IUU.

2. Bộ Tài chính ưu tiên bố trí kinh phí 06 tháng cuối năm 2019 và năm 2020 để thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU của các bộ, ban, ngành và địa phương.

3. Về trách nhiệm của Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển:

- Thành lập Ban Chỉ đạo tỉnh về chống khai thác IUU, ban hành Quy chế hoạt động và kế hoạch hành động gắn trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân liên quan để thực hiện nhiệm vụ ngăn chặn, loại bỏ khai thác IUU tại địa phương.

- Các đồng chí là thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, sở, ban ngành và lực lượng chức năng tại địa phương thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, kịp thời báo cáo các vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU) để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Trưởng Ban chỉ đạo.

- Tiếp tục kiểm điểm, kiên quyết xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân liên quan để tàu cá và ngư dân địa phương vi phạm vùng biển nước ngoài, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện theo quy định. Phối hợp chặt chẽ với Bộ Quốc phòng ngăn chặn, chấm dứt tàu cá và ngư dân địa phương vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

- Tăng cường chỉ đạo, đảm bảo điều kiện để thực thi Luật Thủy sản năm 2017 và chống khai thác IUU tại địa phương, trong đó tập trung vào các nhiệm vụ chính sau:

+ Khẩn trương chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc cấp giấy phép khai thác thủy sản theo hạn ngạch đã được xác định và lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá theo quy định.

+ Tăng cường năng lực thực thi pháp luật trên biển, sớm thành lập và kiện toàn lực lượng kiểm ngư địa phương theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 89 Luật Thủy sản năm 2017 và khoản 2, Điều 62, Chương VI Nghị định số 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản.

+ Kiện toàn, bổ sung nhân lực, kinh phí và điều kiện hoạt động nhằm nâng cao năng lực của Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại cảng để kiểm soát hoạt động của tàu cá tại cảng cá và kiểm soát sản lượng thủy sản bốc dỡ tại cảng cá, truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản từ khai thác phục vụ cho công tác chứng nhận, xác nhận.

+ Xử lý nghiêm các hành vi khai thác IUU được quy định tại Nghị định số 42/2019/NĐ-CP; lập danh sách, lưu trữ hồ sơ xử lý các tổ chức, cá nhân có hành vi phạm theo quy định.

- Kiểm tra, rà soát hồ sơ liên quan, năng lực chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, chuẩn bị các nội dung liên quan đến khắc phục các khuyến nghị của EC; phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để đón tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra của EC kiểm tra tại địa phương (tháng 10/2019).

- Chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu qua đợt kiểm tra của Đoàn thanh tra EC đánh giá công tác chống khai thác IUU tại địa phương không đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Việt Nam.

5. Các bộ, ban, ngành và Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố ven biển đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền, tập huấn các quy định pháp luật liên quan đến công tác chống khai thác IUU; theo chức năng nhiệm vụ có trách nhiệm chủ động phối hợp thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU và định kỳ gửi báo cáo trước 20 hàng tháng về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cơ quan thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về IUU) để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo quốc gia về IUU theo quy định.

Văn phòng Chính phủ thông báo để các Bộ, cơ quan liên quan biết, thực hiện./.