Quyết định 1622/QĐ-TTg 2022 Quy hoạch tài nguyên nước thời kỳ 2021-2030

THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Số: 1622/QĐ-TTg

Hà Nội, ngày 27 tháng 12 năm 2022

Nơi nhận:
- Ban Bí thư Trung ương Đảng;
- Thủ tướng, các Phó Thủ tướng Chính phủ;
- Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ;
- HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
- Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
- Cơ quan trung ương của các đoàn thể;
- VPCP: BTCN, các PCN, Trợ lý TTg, TGĐ Cổng TTĐT, các Vụ: CN, NC, KTTH, KGVX, Công báo;
- Lưu: VT, NN (2b).

KT. THỦ TƯỚNG
PHÓ THỦ TƯỚNG




Vũ Đức Đam

TT

Vùng

Nguồn nước

Hiện tại

Đến năm 2030

Đến năm 2050

(tỷ m³/năm)

(tỷ m³/năm)

(tỷ m³/năm)

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

I

TOÀN QUỐC

Tổng

935,9

292,5

643,4

948,4

289,4

659,0

960,8

293,0

667,8

Nước mặt

844,4

237,8

606,6

856,9

234,7

622,2

869,4

238,3

631,1

Nước dưới đất

91,5

54,7

36,8

91,5

54,7

36,8

91,4

54,7

36,7

II

THEO LƯU VỰC SÔNG

1

Bằng Giang - Kỳ Cùng

Tổng

9,8

3,0

6,8

9,7

2,9

6,8

9,6

2,8

6,8

Nước mặt

8,6

2,2

6,4

8,5

2,1

6,4

8,4

2,0

6,4

Nước dưới đất

1,2

0,8

0,4

1,2

0,8

0,4

1,2

0,8

0,4

2

Hồng - Thái Bình

Tổng

170,4

49,6

120,8

169,3

48,2

121,1

184,7

53,3

131,4

Nước mặt

148,3

36,7

111,6

147,2

35,3

111,9

162,6

40,4

122,2

Nước dưới đất

22,1

12,9

9,2

22,1

12,9

9,2

22,1

12,9

9,2

3

Mã

Tổng

25,3

8,5

16,8

26,2

8,9

17,3

28,6

9,5

19,1

Nước mặt

19,7

5,2

14,5

20,6

5,6

15,0

23,0

6,2

16,8

Nước dưới đất

5,6

3,3

2,3

5,6

3,3

2,3

5,6

3,3

2,3

4

Cả

Tổng

29,5

11,4

18,1

33,2

12,8

20,4

30,0

11,7

18,3

Nước mặt

23,9

8,1

15,8

27,6

9,5

18,1

24,4

8,4

16,0

Nước dưới đất

5,6

3,3

2,3

5,6

3,3

2,3

5,7

3,4

2,3

5

Hương

Tổng

9,4

3,0

6,4

10,0

2,7

7,3

9,6

2,7

6,9

Nước mặt

8,2

2,2

6,0

8,8

1,9

6,9

8,4

1,9

6,5

Nước dưới đất

1,2

0,8

0,4

1,2

0,8

0,4

1,2

0,8

0,4

6

Vu Gia- Thu Bồn

Tổng

21,2

8,7

12,5

22,2

8,4

13,8

22,4

7,9

14,5

Nước mặt

19,5

7,4

12,1

20,4

7,1

13,3

20,7

6,6

14,1

Nước dưới đất

1,7

1,3

0,4

1,7

1,3

0,4

1,7

1,3

0,4

7

Trà Khúc

Tổng

9,0

2,7

6,3

9,1

2,7

6,4

8,8

2,5

6,3

Nước mặt

8,4

2,3

6,1

8,5

2,3

6,2

8,2

2,1

6,1

Nước dưới đất

0,6

0,4

0,2

0,6

0,4

0,2

0,6

0,4

0,2

8

Kôn- Hà Thanh

Tổng

5,2

1,7

3,5

5,3

1,7

3,6

5,6

1,6

4,0

Nước mặt

4,7

1,3

3,4

4,8

1,3

3,5

5,1

1,2

3,9

Nước dưới đất

0,5

0,4

0,1

0,5

0,4

0,1

0,5

0,4

0,1

9

Ba

Tổng

14,0

5,8

8,2

15,5

5,8

9,7

15,5

6,3

9,5

Nước mặt

11,9

4,4

7,5

13,4

4,4

9,0

13,5

4,8

8,7

Nước dưới đất

2,1

1,4

0,7

2,1

1,4

0,7

2,0

1,3

0,7

10

Sê San

Tổng

14,2

4,4

9,8

15,0

4,5

10,5

15,7

4,7

11,0

Nước mặt

12,8

3,6

9,2

13,6

3,7

9,9

14,3

3,9

10,4

Nước dưới đất

1,4

0,8

0,6

1,4

0,8

0,6

1,4

0,8

0,6

11

Srêpok

Tổng

21,9

6,2

15,7

24,2

6,8

17,4

24,8

6,9

17,9

Nước mặt

18,5

4,2

14,3

20,8

4,8

16,0

21,4

4,9

16,5

Nước dưới đất

3,4

2,0

1,4

3,4

2,0

1,4

3,4

2,0

1,4

12

Đồng Nai

Tổng

51,7

15,6

36,1

52,7

14,9

37,8

55,3

15,6

39,7

Nước mặt

40,0

8,8

31,2

41,0

8,1

32,9

43,6

8,8

34,8

Nước dưới đất

11,7

6,8

4,9

11,7

6,8

4,9

11,7

6,8

4,9

13

Cửu Long

Tổng

500,0

152,4

347,6

499,2

149,4

349,8

493,8

147,6

346,2

Nước mặt

474,2

137,3

336,9

473,4

134,3

339,1

468,0

132,5

335,5

Nước dưới đất

25,8

15,1

10,7

25,8

15.1

10,7

25,7

15,1

10,6

14

Các lưu vực ven biển khác

Tổng

54,3

19,5

34,8

56,9

19,7

37,2

56,4

20,0

36,4

Nước mặt

45,7

14,1

31,6

48,3

14,3

34,0

47,8

14,6

33,2

Nước dưới đất

8,6

5,4

3,2

8,6

5,4

3,2

8,6

5,4

3,2

III

THEO VÙNG KINH TẾ

1

Trung du miền núi phía Bắc

Tổng

165,9

45,5

120,4

163,6

43,8

119,8

177,9

48,4

129,5

Nước mặt

149,8

36,2

113,6

147,5

34,5

113,0

161,7

38,9

122,8

Nước dưới đất

16,1

9,3

6,8

16,1

9,3

6,8

16,2

9,5

6,7

2

Đồng bằng sông Hồng

Tổng

25,6

11,2

14,4

27,1

11,5

15,6

28,0

11,8

16,2

Nước mặt

14,9

5,0

9,9

16,5

5,3

11,2

17,5

5,7

11,8

Nước dưới đất

10,7

6,2

4,5

10,6

6,2

4,4

10,5

6,1

4,4

3

Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung

Tổng

144,7

52,8

91,9

153,3

54,0

99,3

151,9

53,3

98,6

Nước mặt

124,5

39,4

85,1

133,1

40,6

92,5

131,7

39,8

91,9

Nước dưới đất

20,2

13,4

6,8

20,2

13,4

6,8

20,2

13,5

6,7

4

Tây Nguyên

Tổng

68,1

21,0

47,1

73,0

21,5

51,5

75,1

22,4

52,7

Nước mặt

58,8

15,6

43,2

63,6

16,2

47,4

65,7

16,9

48,8

Nước dưới đất

9,3

5,4

3,9

9,4

5,3

4,1

9,4

5,5

3,9

5

Đông Nam Bộ

Tổng

29,0

8,2

20,8

29,4

7,6

21,8

31,4

8,2

23,2

Nước mặt

22,3

4,4

17,9

22,8

3,8

19,0

24,8

4,5

20,3

Nước dưới đất

6,7

3,8

2,9

6,6

3,8

2,8

6,6

3,7

2,9

6

Đồng bằng sông Cửu Long

Tổng

502,6

153,8

348,8

502,0

151,0

351,0

496,5

149,1

347,4

Nước mặt

474,1

137,2

336,9

473,4

134,3

339,1

468,0

132,5

335,5

Nước dưới đất

28,5

16,6

11,9

28,6

16,7

11,9

28,5

16,6

11,9

STT

Vùng

Hiện tại (tỷ m³/năm)

Đến năm 2030 (tỷ m³/năm)

Đến năm 2050 (tỷ m³/năm)

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

Năm

Mùa cạn

Mùa lũ

I

TOÀN QUỐC

117,81

77,93

39,88

122,47

80,50

41,97

131,72

86,18

45,54

II

THEO LƯU VỰC SÔNG

1

Bằng Giang - Kỳ Cùng

0,52

0,34

0,18

0,57

0,38

0,19

0,64

0,38

0,26

2

Hồng - Thái Bình

25,85

15,05

10,8

28,18

16,59

11,59

31,25

18,57

12,68

3

Mã

2,35

1,51

0,84

2,53

1,63

0,9

2,6

1,68

0,92

4

Cả

1,87

1,33

0,54

1,88

1,32

0,56

1,98

1,38

0,6

5

Hương

0,49

0,42

0,07

0,5

0,43

0,07

0,53

0,44

0,09

6

Vu Gia - Thu Bồn

0,75

0,66

0,09

0,76

0,66

0,1

0,82

0,71

0,11

7

Trà Khúc

1,08

0,88

0,2

1,17

0,96

0,21

1,26

1,02

0,24

8

Kôn - Hà Thanh

0,72

0,53

0,19

0,75

0,56

0,19

0,81

0,6

0,21

9

Ba

1,92

1,6

0,32

1,98

1,64

0,34

2,04

1,67

0,37

10

Sê San

0,71

0,52

0,19

1,15

0,86

0,29

1,75

1,24

0,51

11

Srêpok

2,54

1,99

0,55

2,75

2,1

0,65

4,05

2,98

1,07

12

Đồng Nai

12,05

9,17

2,88

12,48

9,18

3,3

15,04

10,65

4,39

13

Cửu Long

57,65

37,07

20,58

58,15

37,17

20,98

58,79

37,53

21,25

14

Các lưu vực ven biển

9,31

6,86

2,45

9,62

7,02

2,6

10,17

7,33

2,84

III

THEO VÙNG KINH TẾ

1

Trung du miền núi phía Bắc

6,89

4,00

2,89

7,45

4,31

3,12

7,89

4,58

4,13

2

Đồng bằng sông Hồng

17,89

10,47

7,42

19,43

11,55

7,87

21,64

12,95

9,12

3

Bắc Trung Bộ và duyên hải Miền Trung

19,56

15,88

3,68

19,98

16,03

3,94

21,21

16,88

4,33

4

Tây Nguyên

7,06

5,24

1,82

7,15

5,23

1,93

7,47

6,46

2,13

5

Đông Nam Bộ

8,80

6,02

2,78

9,65

6,42

3,92

12,35

7,99

4,36

6

Đồng bằng sông Cửu Long

57,61

37,03

20,58

58,15

37,17

20,98

58,79

37,54

21,25

TT

Lưu vực

Các định hướng chính

1

Bằng Giang - Kỳ Cùng

- Có giải pháp nâng cao hiệu quả điều tiết, đảm bảo sử dụng nước đa mục tiêu các hồ chứa có ý nghĩa quan trọng trong việc cấp nước trên lưu vực như Bản Lải, Bắc Giang, Thác Xăng (Bắc Giang 2), Bản Nhùng... Đồng thời, cần nghiên cứu, rà soát tổng thể năng lực của các hồ chứa, yêu cầu cắt giảm lũ, cấp nước ở hạ lưu, đảm bảo dòng chảy tối thiểu để đề xuất quy chế phối hợp hoặc quy trình vận hành liên hồ trên lưu vực.

- Ưu tiên phân bổ cho mục đích cấp nước sinh hoạt, vùng sâu, vùng xa, vùng khan hiếm nước; các mục đích sử dụng nước thiết yếu, có hiệu quả kinh tế cao đối với các khu vực xảy ra thiếu nước.

- Các công trình đang khai thác, sử dụng nước cần nâng cao khả năng tích nước, trữ nước, tham gia điều tiết nguồn nước theo nhiệm vụ của từng công trình.

- Nghiên cứu bổ sung các công trình điều tiết, khai thác, sử dụng nước, phát triển tài nguyên nước đa mục tiêu trên lưu vực sông Kỳ Cùng, Bắc Giang, Bằng Giang.

- Quản lý chặt chẽ, duy trì ổn định tỷ lệ che phủ rừng đầu nguồn đặc biệt tại khu vực thượng lưu sông Bằng Giang, sông Bắc Giang, sông Bắc Khê, sông Kỳ Cùng.

- Quản lý không gian tiêu thoát nước, bảo đảm lưu thông dòng chảy trên các sông, suối gồm Bằng Giang, Hiến, Minh Khai, Tả Cáy, Nậm Cung, Bắc Khê, Khuổi O, Thả Cao, Bắc Giang, Kỳ Cùng. Các dự án kè bờ, gia cố bờ sông, san, lấn sông, cải tạo cảnh quan các vùng đất ven sông không được thu hẹp quá 5% bề rộng lòng sông.

- Có giải pháp kiểm soát lũ nhằm đảm bảo lưu thông dòng chảy trên các sông lớn, quan trọng như Bằng Giang, Bắc Khê, Bắc Giang, Kỳ Cùng...

2

Hồng - Thái Bình

- Chủ động kiểm soát chặt chẽ nguồn nước cả về số lượng và chất lượng đối với các nguồn nước từ Trung Quốc vào Việt Nam, đặc biệt trên các sông Đà, Thao, Lô

- Bảo vệ, kiểm soát chặt chẽ nguồn nước cấp nước sinh hoạt, đặc biệt là cấp nước cho các khu đô thị lớn khu vực hạ lưu sông Hồng.

- Bảo vệ chất lượng nước, giảm thiểu ô nhiễm, kiểm soát các nguồn thải nhằm bảo vệ chất lượng nước trên lưu vực sông, đặc biệt là các khu vực có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa cao như Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương...

- Bảo vệ, duy trì nguồn nước cho đa dạng sinh học, hệ sinh thái thủy sinh và các hoạt động du lịch, lễ hội văn hóa gắn với nguồn nước trên lưu vực sông, đặc biệt là vùng đồng bằng sông Hồng.

- Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 chưa xem xét bổ sung công trình điều tiết nước trên dòng chính sông Thao và dòng chính sông Hồng.

- Các hồ chứa nước lớn như Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn tuyệt đối và nâng cao khả năng tiếp cận nguồn nước cho các công trình khai thác nước cho nông nghiệp, sinh hoạt và các ngành sử dụng nước khác ở vùng đồng bằng sông Hồng.

- Các hệ thống công trình khai thác lớn phía hạ du cần phải được rà soát, nâng cao năng lực, hiệu quả lấy nước phù hợp với điều kiện nguồn nước, đặc biệt là các công trình, hệ thống thủy lợi lớn như Bắc Hưng Hải, Bắc Đuống, Ấp Bắc, Bắc Nam Hà, Đa Độ, Cầu Sơn, Cấm Sơn, Vĩnh Bảo...

- Từ nay đến năm 2030 ưu tiên phục hồi, cải thiện sông, đoạn sông bị suy thoái, cạn kiệt và ô nhiễm đối với sông Cầu, Ngũ Huyện Khê, Nhuệ, Đáy, Bắc Hưng Hải, các sông chảy qua khu tập trung dân cư.

- Phục hồi mực nước sông Hồng, góp phần nâng cao khả năng lấy nước cho các hệ thống thủy lợi, công trình khai thác, sử dụng nước khác, các sông nhánh lấy nước từ sông Hồng và góp phần tạo cảnh quan, giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước thông qua việc quản lý hoạt động khai thác cát sỏi trên sông; điều tiết việc vận hành các hồ chứa, đặc biệt là các hồ trong quy trình vận hành liên hồ chứa; kiểm soát tỷ lệ phân lưu nguồn nước sông Hồng sang sông Đuống.

- Hạn chế gia tăng lưu lượng khai thác nước dưới đất hoặc phải có các giải pháp khai thác hợp lý ở khu vực đô thị có nguy cơ hạ thấp mực nước quá mức, sụt lún đất đảm bảo không vượt ngưỡng giới hạn về mực nước, lưu lượng. Cân đối, điều chỉnh lưu lượng hợp lý ở các khu vực đã bị khai thác quá mức phù hợp với điều kiện thực tế. Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng khan hiếm nước, đặc biệt là vùng trung du và miền núi phía Bắc.

- Bảo vệ, duy trì nguồn nước cho đa dạng sinh học, hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt là vườn quốc gia Xuân Thủy.

- Duy trì diện tích rừng hiện có, nâng cao chất lượng che phủ rừng phòng hộ, tiếp tục phát triển diện tích rừng trên cơ sở khai thác đất đồi núi chưa sử dụng.

- Phải có hệ thống các giải pháp đồng bộ để giảm thiểu các tác hại do nước gây ra, đặc biệt là lũ ống, lũ quét, sạt, lở đất ở các tỉnh miền núi phía Bắc.

- Nghiên cứu xây dựng các công trình đa mục tiêu, trong đó có phòng chống lũ cho hạ lưu sông Lục Nam; nâng các khả năng phòng, chống lũ các tuyến đê, đặc biệt là các tuyến đê thuộc lưu vực sông Thương.

- Nghiên cứu các giải pháp phòng, chống sạt, lở bờ sông tập các khu vực thuộc các tỉnh Điện Biên (Mường Chà, Tủa Chùa), Hòa Bình (Lương Sơn, Mai Châu, Kỳ Sơn, Cao Phong), Hà Giang (Quản Bạ, Quang Bình, Yên Minh), Bắc Giang (Sơn Động, Lục Ngạn, Hiệp Hòa).

3

Mã

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

- Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 chưa xem xét bổ sung công trình điều tiết trên sông Chu và sông Mã.

- Các hồ chứa nước lớn như Cửa Đạt, Trung Sơn, Hủa Na, Hồi Xuân, cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn và cấp nước cho hạ du.

- Phải có giải pháp điều hòa, phân phối hợp lý nguồn nước, nâng cao hiệu quả sử dụng nước sông Chu qua hồ Cửa Đạt, hệ thống thủy lợi sông Chu và hệ thống các công trình thủy lợi khác.

- Kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng nước của đập Bái Thượng đảm bảo sử dụng nước hiệu quả cho vùng Nam sông Chu và duy trì dòng chảy tối thiểu sau đập, nhằm đảm bảo giao thông thủy, đa dạng sinh học và hệ sinh thái thủy sinh hạ du sông Chu và sông Mã.

- Bảo vệ chất lượng nước của nguồn nước đáp ứng được cho các mục đích sinh hoạt, đặc biệt nguồn nước chảy qua các khu vực đô thị, khu công nghiệp ở các tỉnh Thanh Hóa, Điện Biên, Sơn La và Hòa Bình.

- Kiểm soát tình hình ô nhiễm nguồn nước trên hệ thống sông Mã - sông Chu và sông Bưởi; tập trung các khu công nghiệp (Lam Kinh, Bỉm Sơn, Bến Than,...), các khu du lịch, dịch vụ (Sầm Sơn...).

- Duy trì diện tích rừng hiện có, bảo vệ rừng đầu nguồn thượng lưu sông Mã, sông Chu và sông Bưởi.

- Kiểm soát tình hình xâm nhập mặn vùng cửa sông ven biển (sông Mã, sông Lèn, sông Lạch Trường...) và các tầng chứa nước lỗ hổng Holocen (qh) và Pleistocen (qp), tại các vùng ven biển.

- Kiểm soát được tình trạng sạt lở bờ, bãi sông trên lưu vực sông Mã tại các khu vực (thành phố Thanh Hóa, huyện Cẩm Thủy, Bá Thước, huyện Sông Mã...); sông Chu tại các khu vực (huyện Thọ Xuân,...), sông Bưởi tại các khu vực (huyện Thạch Thành...).

4

Cả

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

- Phải có giải pháp kiểm soát chặt chẽ việc lấy nước trên dòng chính sông Cả của đập Đô Lương, cống Nam Đàn đảm bảo phù hợp với yêu cầu sử dụng nước thực tế trong hệ thống, tránh thất thoát, lãng phí, giảm thiểu gia tăng xâm nhập mặn ở vùng hạ du nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nước.

- Nghiên cứu bổ sung công trình phát triển nguồn nước trên sông Giăng và một số phụ lưu của sông Cả; riêng trên dòng chính sông Cả, từ nay đến 2030 chưa xem xét bổ sung xây dựng công trình điều tiết.

- Nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước hệ thống hồ chứa phía thượng lưu như hồ Bản Vẽ, Bản Mồng, Ngàn Trươi, sông Sào góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn và cấp nước cho hạ du, đồng thời góp phần giảm thiểu xâm nhập mặn phía hạ lưu.

- Giải quyết tình trạng thiếu nước trong mùa khô trên sông Cả, sông Hiếu, sông Ngàn Sâu, sông Ngàn Phố tại các khu vực Tương Dương, Đô Lương, Thanh Chương, Quỳ Châu, Tân Kỳ Hương Sơn...

- Bảo vệ các nguồn nước cấp nước sinh hoạt đặc biệt là nguồn nước sông Đào và hạ lưu dòng chính sông Cả để cấp nước cho thành phố Vinh và vùng phụ cận.

- Kiểm soát lũ, ngập khu vực thượng lưu sông Cả trước điểm nhập lưu sông của Hiếu và trên sông Ngàn Sâu.

- Kiểm soát tình hình ô nhiễm nguồn nước, đặc biệt là ở một số vùng như: Nam Đàn, Thanh Chương (sông Giăng); đoạn sông Cả chảy qua các huyện, thị xã: Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Đô Lương, Thanh Chương;

- Duy trì diện tích rừng hiện có, bảo vệ rừng đầu nguồn tại thượng nguồn sông Hiếu, sông Ngàn Sâu, sông Ngàn Phố.

- Kiểm soát, đề xuất giải pháp phòng chống sạt, lở bờ, bãi sông tại các khu vực trên sông Cả, sông Hiếu, sông Nậm Giải....

- Chủ động kiểm soát nguồn nước (số lượng, chất lượng) đối với các nguồn nước liên quốc gia từ Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào đổ vào Việt Nam.

5

Hương

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

- Các hồ chứa nước lớn như Tả Trạch, Hương Điền, Bình Điền cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần kiểm soát lũ cho hạ lưu sông Hương, và sông Bồ.

- Bảo vệ các nguồn nước cấp nước sinh hoạt đặc biệt là nguồn nước cấp cho thành phố Huế;

- Kiểm soát, xử lý nước thải sinh hoạt và du lịch khu vực hạ lưu sông Hương; Bảo vệ nguồn nước đảm bảo lượng nước cho các hoạt động du lịch, lễ hội, văn hóa phụ thuộc nguồn nước.

6

Vu Gia - Thu Bồn

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội nhưng cần phải được điều hòa, phân phối, bảo vệ hợp lý, giảm thiểu tối đa mâu thuẫn giữa các hộ sử dụng nước ở hạ lưu, nhất là 2 sông Vu Gia và sông Thu Bồn.

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn như Đắk Mi 4, A Vương, sông Bung 2, sông Bung 4, sông Tranh 2, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước.

- Hệ thống công trình khai thác phía hạ du cần phải được rà soát, nâng cao năng lực, hiệu quả lấy nước phù hợp với điều kiện nguồn nước, năng lực điều tiết của các hồ chứa phía thượng lưu, đặc biệt là hệ thống các đập An Trạch, Hà Thanh, Bàu Nít, Thanh Quýt phía hạ lưu.

- Khẩn trương thực hiện giải pháp đảm bảo an toàn nước sinh hoạt cho thành phố Đà Nẵng thông qua việc sử dụng hiệu quả nguồn nước được điều tiết từ các hồ chứa phía thượng lưu, và các nguồn nước ổn định về lưu lượng và chất lượng như sông Cu Đê.

- Kiểm soát lũ, ngập lụt ở hạ lưu sông Vu Gia-Thu Bồn đặc biệt là các khu vực đồng bằng Quảng Nam, huyện Đại Lộc và thành phố Hội An;

- Phải có giải pháp điều hòa, phân phối hợp lý nguồn nước sông Vu Gia sang sông Thu Bồn (qua Đắk Mi 4 và sông Quảng Huế) để đảm bảo sử dụng nước công bằng, hợp lý và hiệu quả phía hạ lưu sông Vu Gia và sông Thu Bồn.

- Kiểm soát dòng chảy trên sông Vu Gia, Thu Bồn phía hạ lưu các hồ chứa đặc biệt là sau đập Đắk Mi 4.

7

Trà Khúc

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn như Đắk Đrinh, Nước Trong, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ chứa trên các dòng nhánh.

- Sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước được chuyển từ lưu vực sông Sê San sang thông qua hồ Thượng Kon Tum.

- Kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng nước của đập Thạch Nham đảm bảo sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả và duy trì dòng chảy trên sông Trà Khúc phía sau đập Thạch Nhan nhằm đảm bảo không cạn kiệt dòng chảy, nước cho hệ sinh thái thủy sinh, cảnh quan và nguồn bổ cập cho nước dưới đất khu vực hạ lưu (thành phố Quảng Ngãi).

- Nghiên cứu các giải pháp công trình dẫn nước dạng hở sang công trình dẫn nước dạng ống, kín, giảm thiểu tối đa thất thoát nước trong quá trình sử dụng.

- Chú trọng kiểm soát lũ, ngập lụt, đặc biệt khu vực hạ lưu, khu vực thành phố Quảng Ngãi.

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

8

Kôn - Hà Thanh

- Sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước được chuyển từ lưu vực sông Ba sang thông qua hồ Vĩnh Sơn C và hồ An Khê.

- Phải có giải pháp kiểm soát chặt chẽ việc lấy nước sông Kôn của đập Vân Phong và hệ thống đập dâng phía hạ lưu đảm bảo phù hợp với yêu cầu sử dụng nước thực tế, tránh thất thoát, lãng phí, phù hợp với năng lực điều tiết của hồ chứa phía thượng lưu như Trà Xom 1, Định Bình.

- Kiểm soát lũ trên sông Kôn - Hà Thanh, đặc biệt khu vực hạ lưu sông Kôn - Hà Thanh.

- Nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo cấp nước và an toàn phía hạ du của các hồ phía thượng lưu, đặc biệt là hồ Định Bình, Thuận Ninh, Núi Một và các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Nghiên cứu các giải pháp công trình dẫn nước dạng hở sang công trình dẫn nước dạng ống, kín, giảm thiểu tối đa thất thoát nước trong quá trình sử dụng.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng khan hiếm nước.

- Duy trì, bảo vệ diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn và khôi phục diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn bị suy thoái.

- Bảo vệ, duy trì nguồn nước cho đa dạng sinh học, hệ sinh thái thủy sinh và các hoạt động du lịch, lễ hội văn hóa gắn với nguồn nước trên lưu vực sông, như di tích văn hóa cảnh quan Núi Bà, danh thắng Hầm Hô, đầm Thị Nại...

- Bảo vệ miền cấp nước dưới đất, đặc biệt là miền cấp cho nước dưới đất khu vực đồng bằng ven biển tỉnh Bình Định.

9

Ba

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn như An Khê - Kanak, Ayun Hạ, Đắk Srông 2, sông Hinh, Krông H’năng, và sông Ba Hạ, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm trên sông Ba, đặc biệt là phía hạ lưu đập An Khê - Kanak.

- Kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nước từ hồ An Khê, hồ Vĩnh Sơn C sang lưu vực sông Kôn. Trong trường hợp xảy ra hạn hán thiếu nước ở hạ lưu sông Ba thì ưu tiên cấp cho mục đích sử dụng nước ở hạ lưu sông Ba.

- Kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng nước của đập Đồng Cam đảm bảo sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả và duy trì dòng chảy trên sông Ba phía sau đập Đồng Cam nhằm đảm bảo không cạn kiệt dòng chảy, nước cho hệ sinh thái thủy sinh, cảnh quan và giao thông thủy.

- Nghiên cứu các giải pháp công trình dẫn nước dạng hở sang công trình dẫn nước dạng ống, kín, giảm thiểu tối đa thất thoát nước trong quá trình sử dụng.

- Kiểm soát lũ trên sông Ba, đặc biệt khu vực hạ lưu sông Ba.

- Nâng cao hiệu quả sử dụng nước của hồ Ayun Hạ để cấp nước cho sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp và nâng cao hiệu quả cắt, giảm lũ và cấp nước cho hạ du.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng thường xuyên hạn hán, thiếu nước Kbang, An Khê, Krông Chro, Krông Pa.

10

Sê San

- Đối với việc điều hòa, phân phối dòng chảy phía hạ lưu sông Sê San phía Campuchia cần phải được rà soát, đánh giá tổng thể để đảm bảo phù hợp với năng lực các hồ chứa, điều kiện nguồn nước và thực trạng yêu cầu sử dụng nước hạ lưu sông Sê San phía Campuchia đảm bảo hài hòa lợi ích quốc gia có chung nguồn nước và thỏa thuận quốc tế.

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn, quan trọng như Thượng Kon Tum, Plei Krông, Ialy, Sê San 4 và Sê San 4A, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Nước dưới đất là nguồn cung cấp chính cho các mục đích như sinh hoạt, tưới cây công nghiệp, cần phải được bảo vệ, phục hồi và khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững, đặc biệt là các vùng, khu vực khó tiếp cận nguồn nước mặt.

- Nghiên cứu bổ sung công trình phát triển nguồn nước vùng thượng ĐăkBla để điều hòa nguồn nước cho khu vực phía thượng lưu lưu vực.

- Kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nước từ hồ Thượng Kon Tum sang lưu vực Trà Khúc. Trong trường hợp xảy ra hạn hán thiếu nước thì ưu tiên điều tiết nguồn nước đảm bảo nhu cầu sử dụng nước trên lưu vực sông Sê San.

- Nghiên cứu, triển khai các giải pháp tưới tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp, tưới cây công nghiệp; nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu sản xuất, mùa vụ phù hợp với khả năng nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử nước của hệ thống các công trình cấp nước cho các mục đích như sinh hoạt, nông nghiệp.

- Phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt trên sông Sê San, đặc biệt là phía hạ lưu hồ Thượng Kon Tum.

- Đảm bảo hệ sinh thái thủy sinh, giá trị văn hóa, tinh thần của cộng đồng gắn với nguồn nước.

- Kiểm soát lũ trên sông ĐăkBla, đặc biệt khu vực thành phố Kon Tum và vùng trũng lưu vực sông Krông Ana và khu vực hạ du sông EaH’leo, Ea Súp.

- Quản lý chặt chẽ, duy trì ổn định tỷ lệ che phủ rừng là nguồn sinh thủy trên lưu vực sông, đặc biệt trên thượng lưu sông Sê San, Đắk Bla, Sa Thầy.

- Thực hiện việc khoanh định vùng hạn chế khai thác nước dưới đất theo quy định.

11

SrêPốk

- Đối với việc điều hòa, phân phối dòng chảy phía hạ lưu sông SrêPốk phía Campuchia cần phải được rà soát, đánh giá tổng thể để đảm bảo phù hợp với năng lực các hồ chứa, điều kiện nguồn nước và thực trạng yêu cầu sử dụng nước hạ lưu sông SrêPốk phía Campuchia đảm bảo hài hòa lợi ích quốc gia có chung nguồn nước và thỏa thuận quốc tế.

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn, quan trọng như Buôn Tua Srah, Krông Buk hạ, Buôn Kốp, SrêPốk 3, SrêPốk 4, SrêPốk 4A, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Nước dưới đất là nguồn cung cấp chính cho các mục đích như sinh hoạt, tưới cây công nghiệp dài ngày, cần phải được bảo vệ, phục hồi và khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững, đặc biệt là các vùng, khu vực khó tiếp cận nguồn nước mặt.

- Nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng nước của hệ thống các công trình cấp nước cho các mục đích như sinh hoạt, nông nghiệp.

- Nghiên cứu bổ sung công trình phát triển nguồn nước vùng thượng Ea Hleo và thượng SrêPốk.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng thường xuyên hạn hán, thiếu nước vùng Thượng SrêPốk, Hạ SrêPốk, Ia Lốp, Thượng Ea Hleo, Thượng Krông Ana, Hạ Krông Ana và Ia Drăng.

- Đảm bảo số lượng, chất lượng đáp ứng hệ sinh thái thủy sinh, lễ hội văn hóa gắn với nguồn nước, đặc biệt là khu du lịch Bản Đôn và các thác nước có ý nghĩa trong du lịch.

- Quản lý chặt chẽ, duy trì ổn định tỷ lệ che phủ rừng là nguồn sinh thủy trên lưu vực sông, ưu tiên trên thượng lưu sông Ea Krông Nô, Ea Krông Ana, Srêpok, Ea H’leo, Ia Đrăng, Ia Lốp...

- Kiểm soát lũ trên sông SrêPốk, đặc biệt các huyện Cư M’gar, Buôn Mê Thuột, Buôn Đôn, Ea Súp, Cư Kuin, Krông Ana.

- Nghiên cứu, áp dụng, triển khai các giải pháp tưới tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp, cây công nghiệp; nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu sản xuất, mùa vụ phù hợp với khả năng nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Thực hiện việc khoanh định vùng hạn chế khai thác nước dưới đất theo quy định.

12

Đồng Nai

- Các hồ chứa nước lớn như Đơn Dương, Đại Ninh, Đồng Nai 2, Đồng Nai 3, Đồng Nai 4, Đăk R’Tih, Trị An, Thác Mơ, Cần Đơn, Dầu Tiếng, Phước Hòa, Hàm Thuận cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn tuyệt đối và nâng cao khả năng tiếp cận nguồn nước cho các công trình khai thác nước cho nông nghiệp, sinh hoạt và các ngành sử dụng nước khác ở vùng hạ lưu sông Đồng Nai.

- Kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nước từ hồ Đại Ninh chuyển sang lưu vực sông Lũy tỉnh Bình Thuận và hồ Đơn Dương chuyển sang lưu vực sông Cái tỉnh Ninh Thuận và chuyển nước giữa các vùng trong lưu vực sông Đồng Nai như Phước Hòa sang Dầu Tiếng, Dầu Tiếng sang Vàm Cỏ. Ngoài ra, cần xem xét hài hòa lợi ích giữa kinh tế và an sinh xã hội của vấn đề chuyển nước.

- Phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt thượng lưu sông Đồng Nai phía sau hồ Đơn Dương và Đại Ninh; phía hạ lưu hồ Hàm Thuận trên sông La Ngà; phía hạ lưu đập Phước Hòa trên sông Bé.

- Ưu tiên phục hồi, bảo vệ nguồn nước là các sông nhánh phía hạ lưu sông Sài Gòn, Đồng Nai.

- Bảo vệ các nguồn nước cấp nước sinh hoạt đặc biệt là các khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Đồng Nai, tỉnh Bình Dương.

- Hạn chế gia tăng lưu lượng và rà soát điều chỉnh giảm khai thác nước dưới đất khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, bảo vệ miền cấp của nước dưới đất, đặc biệt các vùng lộ của các tầng chứa nước khu vực đồng bằng Nam Bộ.

- Nâng cao năng lực vận hành điều tiết các công trình hồ chứa thượng lưu, các công trình khai thác khu vực hạ lưu sông Đồng Nai.

- Kiểm soát ngập lụt trên sông lưu vực Đồng Nai, đặc biệt là khu vực hạ du.

- Duy trì dòng chảy tối thiểu trên các sông đảm bảo giao thông thủy, đa dạng sinh học và hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt là khu vực dự trữ sinh quyển Cần Giờ và vườn quốc gia Cát Tiên.

- Kiểm soát chặt chẽ việc khai thác, cát sỏi và bảo vệ hành lang thoát lũ của sông, đặc biệt là việc lấn, chiếm lòng, bờ bãi sông ở khu vực đô thị.

13

Cửu Long

- Cần có giải pháp tối ưu hóa lợi ích do nguồn nước sông Mê Công mang lại, giảm tối đa sự phụ thuộc vào nguồn nước ngoài lãnh thổ, tập trung phát triển nguồn nước, điều tiết nước, nâng cao hiệu quả sử dụng nước, vận hành có hiệu quả hệ thống các công trình thủy lợi; nâng cao khả năng tích, trữ nước và phòng ngừa tác hại do nước gây ra.

- Sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, nâng cao năng lực, hiệu quả khai thác, sử dụng, khả năng tiếp cận nguồn nước của các ngành, tăng cường các giải pháp điều hòa, tích, trữ nước, bảo vệ các nguồn nước quan trọng vẫn là các giải pháp mang tính bền vững đối với lưu vực trong giai đoạn quy hoạch.

- Nguồn nước mặt trên các sông như sông Tiền, sông Hậu và trong hệ thống các kênh, rạch vẫn là nguồn cung cấp nước chủ yếu cho dân sinh, các ngành kinh tế cho các vùng thượng đồng bằng và vùng giữa đồng bằng.

- Có biện pháp khai thác, sử dụng nguồn nước ngọt từ sông Tiền, sông Hậu, sông Cổ Chiên, sông Hàm Luông phục vụ cấp nước sinh hoạt, công nghiệp, dịch vụ... liên vùng, liên tỉnh cho những khu vực thường xuyên bị hạn - mặn như vùng ven biển, bán đảo Cà Mau.

- Tăng cường khả năng trữ lũ, giữ nước ngọt với quy mô phù hợp tại các địa phương trong vùng ở vùng Tứ giác Long Xuyên và Đồng Tháp Mười, các vườn quốc gia, tận dụng diện tích rừng ngập nước làm nơi trữ nước.

- Xây dựng các hồ trữ nước quy mô phù hợp; trữ nước trên hệ thống kênh rạch, nhánh sông lớn, ao hồ nhỏ đi kèm với các giải pháp vận hành đóng mở các công trình điều tiết nước phù hợp; trữ nước mưa phục vụ sinh hoạt.

- Tăng cường các biện pháp bổ sung nhân tạo nước dưới đất, lập các nguồn nước dự phòng và quản lý việc sử dụng.

- Có giải pháp khai thác điều hòa hợp lý nguồn nước dưới đất đảm bảo không vượt ngưỡng giới hạn về mực nước, lưu lượng và cân đối điều chỉnh lưu lượng khai thác hợp lý ở các khu vực đã bị khai thác quá mức phù hợp với điều kiện thực tế. Ưu tiên sử dụng nước mặt các vùng có khả năng tiếp cận thuận lợi với nguồn nước mặt, các hệ thống cấp nước và từng bước giảm và hạn chế nước dưới đất ở vùng ven biển đồng bằng và một số địa phương khu vực vùng giữa đồng bằng trong các tầng chứa nước đang bị nhiễm mặn.

- Nghiên cứu bổ sung hồ chứa nước ngọt phục vụ sinh hoạt, sản xuất, phát triển công trình thu và lưu trữ nước mưa để tạo nguồn cho các công trình cấp nước quy mô vừa và nhỏ cho mùa khô.

- Kiểm soát, hoàn thiện hệ thống công trình phân ranh vùng sản xuất theo sinh thái ngọt và vùng sản xuất theo sinh thái nước lợ.

- Kiểm soát vận hành các hệ thống công trình thủy lợi ven biển để đảm bảo lưu thông của nước, tránh tù đọng gây ô nhiễm. Đặc biệt, hệ thống canh tác ngọt trong các vùng thủy lợi được ngọt hóa như Nam Măng Thít, Quản Lộ Phụng Hiệp, Bắc Bến Tre...

- Đối với việc cấp nước sinh hoạt, nhất là cấp nước cho dân sinh khu vực nông thôn: vùng thượng đồng bằng nghiên cứu phát triển các công trình cấp nước tập trung, các trạm cấp nước trên cốt ngập lũ; vùng giữa đồng bằng ưu tiên phát triển cấp nước tập trung ở những vùng khó khăn về nguồn nước; vùng ven biển đồng bằng cần có giải pháp cấp nước hiệu quả, bền vững như nghiên cứu xây dựng các hồ chứa nước mưa, tạo nguồn cấp cho các công trình cấp nước.

- Về nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu sản xuất, mùa vụ theo hướng sản xuất nông nghiệp hàng hóa chất lượng, giá trị và giá trị gia tăng cao, phù hợp với nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu; áp dụng các công nghệ sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước, đặc biệt trong điều kiện hạn hán, thiếu nước; nâng cao hiệu quả vận hành, khai thác, sử dụng nước của các hệ thống công trình thủy lợi, tăng khả năng dẫn nước, trữ nước và cải tạo, nâng cao khả năng trữ, dẫn của hệ thống kênh, rạch.

- Trong giai đoạn từ nay đến 2030, phải rà soát lại tính hiệu quả, vận hành của hệ thống các công trình thủy lợi, trước khi đề xuất xây mới các công trình lớn, quan trọng trong điều tiết, cấp nước hay ngăn mặn, đặc biệt trên các dòng chính, dòng nhánh lớn, nhất là khu vực cửa sông.

- Kiểm soát chặt chẽ việc khai thác nước dưới đất cho tưới, nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là khu vực ven biển các tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau; hạn chế khai thác nước dưới đất ở những khu vực sụt lún, xâm nhập mặn hoặc có nguy cơ sụt lún, xâm nhập mặn.

- Xác định, khoanh định các khu vực có khả năng bổ sung nhân tạo cho nước dưới đất, đặc biệt là việc bổ sung nhân tạo từ nguồn nước mưa tại các khu vực đô thị.

- Bảo đảm, duy trì nguồn nước cho đa dạng sinh học phụ thuộc nguồn nước (Rừng ngập mặn, vườn quốc gia, khu bảo tồn đa dạng sinh học), lễ hội văn hóa gắn liền với nước.

- Kiểm soát và tiến tới giảm thiểu lượng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến thủy sản; quản lý, kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt, công nghiệp...

- Có giải pháp giữ ổn định chất lượng nước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của vùng.

- Bảo vệ nguồn sinh thủy, phát triển nguồn nước, duy trì các nguồn nước đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên hệ thống sông Cửu Long.

- Hạn chế quy hoạch bố trí các khu đô thị, khu dân cư ven sông, kênh, rạch, đặc biệt là các khu vực bị sạt, lở hoặc có nguy cơ sạt lở; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động trong hành lang bảo vệ nguồn nước, quản lý, giám sát các hoạt động khai thác cát, sỏi trên sông, hoạt động giao thông thủy để giảm thiểu tối đa nguy cơ gây sạt lở bờ sông, kênh và gây ô nhiễm nguồn nước.

- Cần có giải pháp trong việc kiểm soát, tiêu thoát lũ ra biển Tây và từ Đồng Tháp Mười ra hướng sông Tiền, sông Vàm Cỏ.

- Thực hiện hiệu quả Hiệp định Mê Công và các cơ chế hợp tác liên quan trong khu vực đảm bảo sử dụng nước công bằng và hợp lý giữa các quốc gia ven sông Mê Công.

14

Nhóm các sông ven biển và các đảo

- Đối với các lưu vực sông ven biển từ Quảng Ninh đến Phú Yên, cơ bản nước mặt vẫn là nguồn cung cấp nước chính cho các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, các nguồn nước này đang có nguy cơ suy thoái, cạn kiệt và ô nhiễm rất lớn cần phải được khẩn trương bảo vệ.

- Đối với các lưu vực sông ven biển Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận, nước dưới đất khu vực ven biển là nguồn nước chính cấp cho sinh hoạt. Nguồn nước mặt ở phía thượng lưu cần phải được điều hòa, phân phối phù hợp, tránh suy thoái, cạn kiệt.

- Nâng cao hiệu quả điều tiết, đảm bảo sử dụng nước đa mục tiêu, cắt, giảm lũ, cấp nước cho hạ du các hồ chứa ở phía thượng lưu trên các lưu vực sông ven biển như hồ Vực Mấu (sông Hoàng Mai), hồ Kẻ Gỗ (sông Cửa Sót), hồ sông Rác (sông Rác), hồ Yên Mỹ (sông Yên), hồ Phú Ninh (sông Tam Kỳ),... và các hồ chứa vừa và nhỏ khác.

- Trong số các lưu vực sông ven biển, hiện tại cũng như trong kỳ quy hoạch, phải điều hòa hợp lý, có giải pháp bảo vệ, phát triển, phục hồi các nguồn nước đang có nguy cơ suy thoái hoặc có phương án khai thác, sử dụng nguồn nước bổ sung khác cho các hoạt động phát triển kinh tế, đặc biệt là đối với các sông có mức độ căng thẳng sử dụng nước từ cao đến rất cao như sông Tiên Yên (Quảng Ninh), sông Cái Ninh Hòa, Cái Phan Rang, sông Lũy và vùng phụ cận.

- Trong số các lưu vực sông ven biển, hiện tại cũng như trong kỳ quy hoạch, phải điều hòa hợp lý, có giải pháp bảo vệ, phát triển, phục hồi các nguồn nước đang có nguy cơ suy thoái hoặc điều tiết cho mùa khô trên toàn bộ các đảo; tiếp tục tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ phát triển kinh - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng biển, hải đảo của quốc gia.

- Rà soát, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển đổi sản xuất đảm bảo phù hợp nguồn nước, đặc biệt nghiên cứu việc giảm diện tích canh tác đối với những loại cây trồng sử dụng nhiều nước ở các khu vực thường xuyên bị hạn hán thiếu nước như lưu vực sông Cái Ninh Thuận, sông cái Phan Thiết; áp dụng các biện pháp, giải pháp tưới tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp.

- Nghiên cứu các giải pháp công trình dẫn nước dạng hở sang công trình dẫn nước dạng ống, kín, giảm thiểu tối đa thất thoát nước trong quá trình sử dụng.

- Đối với các đảo, khuyến khích khai thác sử dụng nguồn nước mưa, nước mặt. Đầu tư thực hiện các giải pháp công trình và phi công trình tích trữ nước trong mùa mưa để sử dụng dự phòng, điều tiết cho mùa khô trên toàn bộ các đảo; tiếp tục tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ phát triển kinh - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng biển, hải đảo của quốc gia. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng các trạm xử lý nước biển thành nước ngọt phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên các đảo.

TT

Vùng phát triển kinh tế - xã hội

Các định hướng chính

1

Trung du miền núi phía Bắc

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

- Các địa phương giáp biên giới Việt Nam - Trung Quốc (Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La) phối hợp với các bộ, ngành liên quan kiểm soát chặt chẽ cả số lượng, chất lượng các nguồn nước liên quốc gia.

- Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 chưa xem xét bổ sung công trình điều tiết nước trên dòng chính sông Thao và dòng chính sông Hồng đoạn thuộc địa bàn các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ. Nghiên cứu, bổ sung các công trình điều tiết, khai thác, sử dụng đa mục tiêu trên các dòng nhánh nhưng phải đảm bảo khai thác, sử dụng bền vững nguồn nước không gây lũ lụt, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước.

- Các hồ chứa nước lớn như Lai Châu, Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang, Bản Lải cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn tuyệt đối và nâng cao khả năng tiếp cận nguồn nước cho các công trình khai thác nước cho nông nghiệp, sinh hoạt và các ngành sử dụng nước khác ở vùng đồng bằng sông Hồng phía hạ du.

- Có giải pháp nâng cao hiệu quả điều tiết, đảm bảo sử dụng nước đa mục tiêu các hồ chứa có ý nghĩa quan trọng trong việc cấp nước trên địa bàn các tỉnh thuộc vùng. Đồng thời, cần nghiên cứu, rà soát tổng thể năng lực của các hồ chứa, yêu cầu cắt giảm lũ, cấp nước ở hạ lưu.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng khan hiếm nước, đặc biệt các xã khó khăn thuộc vùng miền núi phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La.

- Bảo vệ, kiểm soát chặt chẽ nguồn nước cấp nước sinh hoạt, đặc biệt là cấp nước cho các khu đô thị thuộc vùng để đảm bảo an ninh cấp nước cho sinh hoạt.

- Quản lý chặt chẽ rừng đầu nguồn, phấn đấu duy trì tỷ lệ che phủ rừng là nguồn sinh thủy thuộc địa bàn các tỉnh thuộc vùng trung du miền núi phía Bắc.

- Phải có hệ thống các giải pháp đồng bộ để giảm thiểu các tác hại do nước gây ra, đặc biệt là lũ ống, lũ quét, sạt lở đất ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Hà Giang, Điện Biên, Sơn La, Lai Châu. Đảm bảo không gian tiêu thoát lũ trên các sông đặc biệt đoạn qua các khu đô thị, khu dân cư tập trung.

2

Đồng bằng sông Hồng

- Các hệ thống công trình khai thác lớn trên dòng chính sông Hồng và các sông nhánh thuộc vùng đồng bằng cần phải được rà soát, nâng cao năng lực, hiệu quả lấy nước phù hợp với điều kiện nguồn nước, đặc biệt là các công trình, hệ thống thủy lợi lớn như Bắc Hưng Hải, Bắc Đuống, Ấp Bắc, Bắc Nam Hà, Đa Độ, Cầu Sơn, Cấm Sơn, Vĩnh Bảo...

- Bảo vệ, kiểm soát chặt chẽ nguồn nước cấp nước sinh hoạt, đặc biệt là cấp nước cho các khu đô thị lớn trong vùng đồng bằng sông Hồng như Hà Nội, Nam Định, Thái Bình, Hải Phòng,...

- Phục hồi mực nước sông Hồng, góp phần nâng cao khả năng lấy nước cho các hệ thống thủy lợi, công trình khai thác, sử dụng nước khác, các sông nhánh lấy nước từ sông Hồng và góp phần tạo cảnh quan, giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước thông qua việc quản lý hoạt động khai thác cát sỏi trên sông; điều tiết việc vận hành các hồ chứa, đặc biệt là các hồ trong quy trình vận hành liên hồ chứa; kiểm soát tỷ lệ phân lưu nguồn nước sông Hồng sang sông Đuống.

- Hạn chế gia tăng lưu lượng khai thác nước dưới đất hoặc phải có các giải pháp khai thác hợp lý ở khu vực đô thị có nguy cơ hạ thấp mực nước quá mức, sụt lún đất đảm bảo không vượt ngưỡng giới hạn về mực nước, lưu lượng. Cân đối, điều chỉnh lưu lượng hợp lý ở các khu vực đã bị khai thác quá mức phù hợp với điều kiện thực tế, đặc biệt là thành phố Hà Nội, các khu vực nguồn nước dưới đất có nguy cơ bị nhiễm mặn như Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên.

- Các địa phương thực hiện khoanh định vùng hạn chế khai thác nước dưới đất, có các giải pháp khai thác nước dưới đất hợp lý tại các vùng này.

- Từ nay đến năm 2030 ưu tiên phục hồi, cải thiện sông, đoạn sông bị suy thoái, cạn kiệt và ô nhiễm đối với sông Cầu, Ngũ Huyện Khê, Nhuệ, Đáy và sông Bắc Hưng Hải các sông chảy qua khu đô thị lớn.

- Hạn chế và tiến tới việc cấm sử dụng các loại hoá chất độc hại trong sản xuất nông nghiệp, hướng tới sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật thân thiện với môi trường.

- Bảo vệ, duy trì nguồn nước cho đa dạng sinh học, hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt là vườn quốc gia Xuân Thủy.

3

Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung

- Nguồn nước mặt là nguồn cấp nước chính cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

- Trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 chưa xem xét bổ sung công trình điều tiết trên sông Chu và sông Mã. Đối với các dòng chính sông khác trong vùng cần nghiên cứu kỹ lưỡng các tác động tiêu cực đến nguồn nước trước khi quyết định bổ sung.

- Cần phải có các giải pháp điều hòa, phân phối, bảo vệ hợp lý, giảm thiểu tối đa mâu thuẫn giữa các hộ sử dụng nước trong khu vực như Quảng Nam, Đà Nẵng trên lưu vực sông Vu Gia và sông Thu Bồn; Gia Lai, Phú Yên trên lưu vực sông Ba, sông Kôn, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Bình Thuận vùng thượng lưu sông Đồng Nai.

- Kiểm soát, điều hòa, phân phối với lưu lượng phù hợp tại các công trình chuyển nước trong các lưu vực sông có quy mô lớn, để bảo đảm không làm suy thoái, cạn kiệt dòng chảy hạ du, nâng cao hiệu quả cấp nước trên dòng chính các sông lớn, quan trọng đập Bái Thượng (Mã), đập Đô Lương và Cống Nam Đàn (Cả), hệ thống đập An Trạch, Hà Thanh, Thanh Quýt, Bàu Nít (Vu Gia - Thu Bồn), đập Thạch Nham (Trà Khúc), đập Đồng Cam (Ba), đập Văn Phong và hệ thống đập dâng ở hạ lưu (Kôn - Hà Thanh).

- Nâng cao hiệu quả các công trình chuyển nước liên lưu vực sông hiện có trong vùng (sông Vu Gia sang sông Thu Bồn, từ sông Ba sang sông Kôn, từ sông Sê San sang sông Trà Khúc, từ sông Đồng Nai sang các sông ven biển Ninh Thuận, Bình Thuận,...), nhằm đảm bảo giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến hạ du lưu vực sông bị chuyển, tăng cường hiệu quả sử dụng nước, đảm bảo công bằng hợp lý đối với các lưu vực sông được chuyển.

- Các hồ chứa nước lớn như Cửa Đạt, Trung Sơn, Hủa Na, Hồi Xuân, Bản Vẽ, Bản Mồng, Ngàn Trươi, sông Sào, Đắk Mi 4, A Vương, sông Bung 2, sông Bung 4, sông Tranh 2,... cần kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước ở hạ du (đồng bằng Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Định, Phú Yên) bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung quy trình vận hành liên hồ chứa sông Mã, sông Cả, sông Hương, Vu Gia - Thu Bồn, Trà Khúc, Ba để nâng khả năng cấp nước cho hạ du, phòng, chống lũ và ứng phó với điều kiện biến đổi khí hậu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

- Bảo vệ nguồn nước dưới đất khu vực đồng bằng ven biển từ Thanh Hóa đến Ninh Thuận, Bình Thuận đảm bảo không bị ô nhiễm, suy thoái và xâm nhập mặn. Nguồn nước dưới đất ưu tiên để cấp nước cho sinh hoạt đặc biệt các khu vực ven biển từ Bình Định đến Ninh Thuận, Bình Thuận.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng khan hiếm nước, khó tiếp cận với nguồn nước mặt ở khu vực miền núi thuộc vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung.

- Nghiên cứu các giải pháp công trình dẫn nước dạng hở sang công trình dẫn nước dạng ống, kín, giảm thiểu tối đa thất thoát nước trong quá trình sử dụng.

- Phải có hệ thống các giải pháp đồng bộ để giảm thiểu các tác hại do nước gây ra, đặc biệt là lũ ống, lũ quét, sạt lở đất thuộc khu vực miền núi ở các tỉnh trong vùng như Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên.

- Rà soát, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển đổi sản xuất đảm bảo phù hợp nguồn nước, đặc biệt nghiên cứu việc giảm diện tích canh tác đối với những loại cây trồng sử dụng nhiều nước ở các khu vực thường xuyên bị hạn hán thiếu nước như Ninh Thuận, Bình Thuận; áp dụng các biện pháp, giải pháp tưới tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp.

4

Tây Nguyên

- Kiểm soát chặt chẽ việc điều tiết cấp nước cho hạ du của các hồ chứa lớn, quan trọng như Thượng Kon Tum, Plei Krông, Ialy, Sê San 4 và Sê San 4A, Buôn Tua Srah, Krông Buk hạ, Buôn Kốp, SrêPốk 3, SrêPốk 4, SrêPốk 4A, đồng thời nghiên cứu bổ sung nhiệm vụ tham gia điều tiết giảm lũ, cấp nước cho hạ du, bao gồm cả việc xem xét sử dụng một phần dung tích chết của một số hồ chứa trong trường hợp xảy ra hạn hán, thiếu nước, đặc biệt là các hồ thủy lợi vừa và nhỏ trên các dòng nhánh.

- Nâng cao năng lực vận hành điều tiết các công trình hồ chứa trên sông Đồng Nai như Đơn Dương, Đại Ninh, Đồng Nai 2. Đồng Nai 3, Đồng Nai 4, Đăk R’Tih thuộc khu vực tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông để đảm bảo việc cấp nước, phòng chống lũ cho hạ du thuộc các tỉnh vùng Đông Nam Bộ.

- Kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nước từ hồ Đại Ninh chuyển sang lưu vực sông Lũy tỉnh Bình Thuận và hồ Đơn Dương chuyển sang lưu vực sông Cái tỉnh Ninh Thuận. Phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt thượng lưu sông Đồng Nai phía sau hồ Đơn Dương và Đại Ninh thuộc địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

- Nước dưới đất là nguồn cung cấp chính cho các mục đích như sinh hoạt, tưới cây công nghiệp, cần phải được bảo vệ, phục hồi và khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững, đặc biệt là các vùng, khu vực khó tiếp cận nguồn nước mặt.

- Tăng cường điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất phục vụ cấp nước sinh hoạt ở những vùng thường xuyên hạn hán, thiếu nước như Krông Păk, Cư M’Gar, Buôn Đôn thuộc tỉnh Đăk Lăk; Đăk Mil, Đăk G’Long, Tuy Đức thuộc tỉnh Đăk Nông; Chư Sê, Mang Yang, Đăk Đoa, Ia Pa,.. thuộc tỉnh Gia Lai; Kon Plong, Đăk Tô, Sa Thầy, Tu Mơ Rông thuộc tỉnh Kon Tum.

- Duy trì, bảo vệ diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng đặc dụng và khôi phục diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn bị suy thoái để bảo vệ nguồn sinh thủy trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên.

- Nghiên cứu, áp dụng, triển khai các giải pháp tưới tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp, cây công nghiệp; nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu sản xuất, mùa vụ theo hướng sản xuất nông nghiệp hàng hóa chất lượng, giá trị và giá trị gia tăng cao, phù hợp với khả năng nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng nước của hệ thống các công trình cấp nước cho các mục đích như sinh hoạt, nông nghiệp.

- Đảm bảo số lượng, chất lượng đáp ứng hệ sinh thái thủy sinh, lễ hội văn hóa gắn với nguồn nước, đặc biệt là khu du lịch Bản Đôn và các thác nước có ý nghĩa trong du lịch.

- Đối với việc điều hòa, phân phối dòng chảy hạ lưu sông Sê San, Srêpok phía Campuchia cần phải được rà soát, đánh giá tổng thể để đảm bảo phù hợp với năng lực các hồ chứa, điều kiện nguồn nước và thực trạng yêu cầu sử dụng nước hạ lưu sông Sê San, Srêpok phía Campuchia đảm bảo hài hòa lợi ích quốc gia có chung nguồn nước và thỏa thuận quốc tế.

5

Đông Nam Bộ

- Các hồ chứa nước lớn như Trị An, Thác Mơ, Cần Đơn, Dầu Tiếng, Phước Hòa, Hàm Thuận cần được nghiên cứu, bổ sung năng lực điều tiết nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, an toàn tuyệt đối và nâng cao khả năng tiếp cận nguồn nước cho các công trình khai thác nước cho nông nghiệp, sinh hoạt và các ngành sử dụng nước khác thuộc vùng như Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Thành phố Hồ Chí Minh.

- Kiểm soát chặt chẽ việc chuyển nước giữa các vùng trong lưu vực sông Đồng Nai như Phước Hòa sang Dầu Tiếng, Dầu Tiếng sang Vàm Cỏ. Ngoài ra, cần xem xét hài hòa lợi ích giữa kinh tế và an sinh xã hội của vấn đề chuyển nước trên lưu vực.

- Ưu tiên phục hồi, bảo vệ nguồn nước là các sông nhánh phía hạ lưu sông Sài Gòn, Đồng Nai đoạn chảy qua tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh.

- Hạn chế gia tăng lưu lượng và rà soát điều chỉnh giảm khai thác nước dưới đất khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, bảo vệ miền cấp của nước dưới đất, đặc biệt các vùng lộ của các tầng chứa nước thuộc khu vực Bình Phước, Bình Dương và Đồng Nai.

- Duy trì dòng chảy tối thiểu trên các sông đảm bảo giao thông thủy, đa dạng sinh học và hệ sinh thái thủy sinh, đặc biệt là khu vực dự trữ sinh quyển Cần Giờ và vườn quốc gia Cát Tiên.

- Kiểm soát chặt chẽ việc khai thác, cát sỏi và bảo vệ hành lang thoát lũ của sông, đặc biệt là việc lấn, chiếm lòng, bờ bãi sông ở khu vực đô thị như Đồng Nai, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh.

- Kiểm soát chặt chẽ các cơ sở sản xuất có hoạt động xả nước thải, thu gom, xử lý nước thải đô thị xả thải vào nguồn nước.

6

Đồng bằng sông Cửu Long

Thực hiện theo quy định tại mục 13 Phụ lục III kèm theo Quyết định này.