Thông báo 1846/TB-BTP 2024 kết luận kiểm tra công tác thi hành pháp luật xử lý vi phạm hành chính tại Bộ KHĐT

THÔNG BÁO

Kết luận số 1612/KL-BTP ngày 02/4/2024 của Bộ Tư pháp
về việc kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính
tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư

^____________

Trong thời gian từ ngày 10/10/2023 đến ngày 11/10/2023, Đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ Tư pháp - sau đây gọi là Đoàn kiểm tra (được thành lập theo Quyết định số 1363/QĐ-BTP ngày 17/7/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2023) đã tiến hành kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 15 Nghị định số 19/2020/NĐ-CP ngày 12/02/2020 của Chính phủ kiểm tra, xử lý kỷ luật trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, trên cơ sở kết quả làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Công văn số 3096/BKHĐT-TTr ngày 24/4/2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về báo cáo công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (Báo cáo kiểm tra) và các thông tin, tài liệu có liên quan, Bộ Tư pháp thông báo công khai kết luận kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đạt những kết quả nhất định; về cơ bản, hoạt động quản lý nhà nước và công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính bước đầu đã được quan tâm, chỉ đạo thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác này vẫn có một số tồn tại, hạn chế và còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện, cần được tiếp tục quan tâm, thực hiện các giải pháp thiết thực hơn nữa nhằm nâng cao hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay.

II. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

1. Công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản quy định chi tiết Luật XLVPHC theo nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 126/QĐ-TTg¹ để bảo đảm phù hợp với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư triển khai kịp thời, góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; tạo cơ sở pháp lý, áp dụng thống nhất trong công tác xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư; bảo đảm việc thi hành pháp luật trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư được thực hiện nghiêm minh, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

2. Công tác phổ biến pháp luật, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính

Công tác phổ biến pháp luật, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư quan tâm, được thực hiện dưới các hình thức khác nhau. Bên cạnh đó, Thanh tra Bộ cũng đã luôn tích cực trong công tác triển khai thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, chủ trì hoặc phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ nghiên cứu, giải đáp các tình huống khó khăn, vướng mắc trong công tác xử phạt vi phạm hành chính do Sở Kế hoạch và Đầu tư các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và một số hiệp hội, doanh nghiệp chuyển đến.

3. Việc phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thanh tra, kiểm tra và quản lý nhà nước

Việc thực hiện các quy định về xử phạt vi phạm hành chính được thực hiện theo đúng thủ tục quy định tại Luật XLVPHC, Nghị định số 118/2021/NĐ-CP và Nghị định số 122/2021/NĐ-CP. Kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư của Bộ Kế hoạch và Đầu tư từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2022 như sau:

Người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính thuộc quyền quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phát hiện 11 vụ việc vi phạm hành chính thông qua hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài và ban hành 16 quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Tỷ lệ thi hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 16/16 quyết định (đạt 100%). Sau khi nhận được quyết định xử phạt vi phạm hành chính, các đối tượng đều nhanh chóng, chủ động thực hiện nộp phạt theo đúng quy định. Không có trường hợp nào phải thực hiện các biện pháp cưỡng chế.

III. NHỮNG TỒN TẠI, HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN

1. Tồn tại, hạn chế

Bên cạnh kết quả đã đạt được, việc triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư còn một số tồn tại, hạn chế chủ yếu sau đây:

- Công tác chỉ đạo triển khai thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật mới chỉ được thực hiện thông qua phương thức gửi công văn đến Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban quản lý khu công nghiệp,... để các cơ quan, đơn vị chủ động công tác nghiên cứu, tuyên truyền, phổ biến các nội dung của Luật và Nghị định và triển khai thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo chức năng pháp luật quy định.

- Công tác kiểm tra, thanh tra và phối hợp thanh tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính chưa đáp ứng được yêu cầu trong công tác quản lý nhà nước về xử lý vi phạm hành chính trong việc phát hiện, chấn chỉnh và hướng dẫn xử lý hoặc kiến nghị xử lý các sai phạm quá trình thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

- Việc phát hiện và xử phạt các hành vi vi phạm trong lĩnh vực đầu tư ra nước ngoài thông qua hoạt động quản lý nhà nước như thực tế hiện nay tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa phản ánh đúng về số lượng, tính chất, mức độ của tình hình vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong thời gian vừa qua. Một số vấn đề tồn tại, hạn chế cũng như các sai sót đã được nhận định trong các kết luận thanh tra, kết luận kiểm tra, nhưng việc nhận định đây là các hành vi vi phạm hành chính để kiến nghị biện pháp xử lý lại không được nêu cụ thể.

- Số lượng biên chế công chức thuộc Thanh tra Bộ và Vụ Pháp chế còn hạn chế khi hai đơn vị này phải tập trung thực hiện rất nhiều công việc chuyên môn theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa giao nhiệm vụ quản lý nhà nước công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính cho một đầu mối đơn vị mà thực hiện việc phân công đối với từng nhiệm vụ cụ thể.

- Về việc áp dụng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính: Qua kiểm tra, 16/16 hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính về cơ bản được lập theo đúng trình tự, thủ tục pháp luật quy định; tuy nhiên, một số hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính vẫn có sai sót, tồn tại cần phải khắc phục, xử lý.

2. Nguyên nhân

- Nghị định số 122/2021/NĐ-CP mới được ban hành, có nhiều nội dung mới so với Nghị định số 50/2016/NĐ-CP nên việc triển khai thực tế còn gặp khó khăn, vướng mắc, cách hiểu nhiều nội dung trong Nghị định số 122/2021/NĐ-CP còn chưa thống nhất.

- Chưa có cơ chế phối hợp rõ ràng giữa các đơn vị thuộc Bộ trong việc thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác xử lý vi phạm hành chính dẫn đến sự phối hợp giữa các đơn vị thuộc Bộ trong công tác trao đổi, thông tin nghiệp vụ liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư chưa thực sự hiệu quả và đảm bảo về mặt thời gian.

- Công tác kiểm tra, thanh tra về xử lý vi phạm hành chính chưa được triển khai một cách tích cực, thường xuyên.

IV. KIẾN NGHỊ CỦA ĐOÀN KIỂM TRA

Nhằm tạo sự chuyển biến đồng bộ, toàn diện, thực chất, tiếp tục từng bước nâng cao hiệu quả của công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong những năm tiếp theo, Bộ Tư pháp đề nghị Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư:

Thứ nhất, phân công đơn vị đầu mối cụ thể giúp Bộ trưởng quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính theo quy định pháp luật. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp chặt chẽ để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính cũng như việc phát hiện, xử lý vi phạm phát sinh trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, nhất là giữa Vụ Pháp chế, Thanh tra Bộ và các đơn vị thuộc Bộ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Thứ hai, tăng cường quản lý nhà nước trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, đặc biệt là công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Thứ ba, đối với những lĩnh vực quản lý nhà nước đã phân cấp để thực hiện chức năng quản lý nhà nước, cần tăng cường quản lý cấp Bộ đối với công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính thông qua hoạt động quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đối với địa phương. Bên cạnh đó, trường hợp thấy rằng chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư không thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trên thực tiễn (do đã phân cấp, phân quyền, không quản lý trực tiếp để phát hiện vi phạm hành chính) thì báo cáo Chính phủ, Quốc hội không quy định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính cho các chức danh này.

Thứ tư, đặc biệt chú trọng, quan tâm, bố trí đầy đủ biên chế thực hiện quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, kinh phí và các điều kiện bảo đảm khác cho việc thực hiện nhiệm vụ này. Tăng cường tập huấn nghiệp vụ hiệu quả, thường xuyên để nâng cao tính chuyên nghiệp trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, triển khai các hoạt động nhằm tổ chức thống kê, lưu trữ, quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính bài bản, đầy đủ, an toàn, đúng quy định pháp luật, thực hiện chế độ thông tin báo cáo thường xuyên, kịp thời về tình hình quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính.

Thứ năm, về việc áp dụng các quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính: Đối với những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc áp dụng các quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ cần chủ động xử lý theo thẩm quyền hoặc kịp thời gửi văn bản cho Bộ Tư pháp hoặc Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật thuộc Bộ Tư pháp để phối hợp giải quyết. Trong trường hợp cần thiết, có thể tổ chức họp liên ngành để trực tiếp trao đổi, thảo luận, bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn phát sinh, của công tác phản ứng chính sách trong thi hành và áp dụng pháp luật xử lý vi phạm hành chính.

Thứ sáu, về những tồn tại, hạn chế (nêu trong Báo cáo kiểm tra, qua kiểm tra trực tiếp hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính và qua trao đổi trực tiếp trong buổi làm việc tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Bộ Tư pháp đề nghị Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương có những giải pháp cụ thể, thiết thực để khắc phục kịp thời, hiệu quả trong thời gian tới./.

^{___________________________________________}

¹ Quyết định số 126/QĐ-TTg ngày 26/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật xử lý vi phạm hành chính.