Công văn 4024/BGDĐT-GDTX 2021 tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao tỷ lệ và chất lượng xóa mù chữ

Kính gửi: Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

Công tác xóa mù chữ (XMC) là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục. Trong thời gian qua, được sự quan tâm chỉ đạo và tổ chức triển khai tích cực, đồng bộ của các cấp, các ngành và đoàn thể từ trung ương tới cơ sở, công tác XMC đã đạt được kết quả quan trọng. Tuy nhiên, một số địa phương có tỷ lệ mù chữ mức độ 1 trong độ tuổi 15-60 vẫn còn cao, tập trung chủ yếu vào đối tượng người dân tộc thiểu số (DTTS), nữ giới ở các tỉnh thuộc khu vực miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, vùng Đông Nam Bộ và Đồng bằng Sông Cửu Long.

Để tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao tỷ lệ và chất lượng XMC, đồng thời triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ về XMC đã đề ra tại Quyết định số 1373/QĐ-TTg ngày 30 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030”, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đề nghị Sở GDĐT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi tắt là tỉnh) triển khai các nội dung sau:

1. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về tầm quan trọng của việc biết chữ đối với sự phát triển của cá nhân, gia đình và cộng đồng; phát huy vai trò nòng cốt của Người có uy tín trong đồng bào DTTS để tuyên truyền, vận động người dân chưa biết chữ đi học XMC.

2. Củng cố, kiện toàn Ban chỉ đạo phổ cập giáo dục, XMC các cấp ở địa phương. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên và hiệu quả giữa các cơ quan, tổ chức, đoàn thể với ngành Giáo dục trong triển khai công tác XMC. Ký kết các chương trình phối hợp hoạt động đẩy mạnh công tác XMC, xây dựng xã hội học tập giữa ngành Giáo dục với các cơ quan, tổ chức, đoàn thể trên địa bàn (Hội Liên hiệp phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Khuyến học, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đồn biên phòng, Trại giam,…).

3. Tập trung chỉ đạo thực hiện tốt công tác điều tra, rà soát người mù chữ, người tái mù chữ trên địa bàn, ưu tiên hình thức khảo sát bằng cách kiểm tra khả năng đọc viết, tính toán của người dân; kịp thời nắm bắt những khó khăn của các học viên để có các giải pháp phù hợp trong việc vận động người mù chữ ra lớp và duy trì sĩ số.

4. Biên soạn tài liệu dạy và học XMC đặc thù phù hợp với từng vùng miền và đối tượng người học cụ thể, nhất là học viên DTTS. Đổi mới phương pháp vận động người mù chữ đi học XMC; cách thức tổ chức học XMC; phương pháp dạy học XMC. Lồng ghép giữa chương trình XMC với dạy nghề truyền thống, nghề ngắn hạn và phát triển cộng đồng, góp phần giúp cho người học biết cách xóa đói, giảm nghèo, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống.

5. Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên trong và ngoài ngành Giáo dục tham gia dạy XMC bằng nhiều hình thức (bồi dưỡng trực tiếp, bồi dưỡng trực tuyến, tự bồi dưỡng qua mạng, biên soạn tài liệu tự học,...). Chú trọng bồi dưỡng tiếng DTTS, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin cho cán bộ, giáo viên làm công tác XMC.

6. Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ưu tiên bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách nhà nước thực hiện nhiệm vụ phổ cập giáo dục, XMC; điều chỉnh, bổ sung chế độ, chính sách hỗ trợ người học XMC là đồng bào DTTS; hỗ trợ người tham gia công tác XMC không hưởng lương từ ngân sách nhà nước (trưởng thôn, sinh viên, học sinh,...) phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương.

7. Tăng cường trách nhiệm của Ban giám đốc trung tâm học tập cộng đồng, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên đối với công tác XMC. Khen thưởng những địa phương, đơn vị, cá nhân thực hiện tốt công tác XMC; tôn vinh, tuyên dương và biểu dương những điển hình, tấm gương người dạy, người học XMC.

8. Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 có thể còn kéo dài và diễn biến phức tạp, để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch bệnh, đồng thời duy trì hoạt động dạy và học XMC, đề nghị Sở GDĐT chỉ đạo Phòng GDĐT phối hợp với các phòng ban, cơ quan, đơn vị, đoàn thể, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hướng dẫn trung tâm học tập cộng đồng chủ động phối hợp với trường tiểu học, trường trung học cơ sở, triển khai những giải pháp cụ thể sau:

a) Hướng dẫn chi tiết cách học, lịch học và cách học lại Tiếng Việt trên truyền hình Giáo dục Quốc gia thuộc Đài Truyền hình Việt Nam (học trên truyền hình tại kênh VTV7; học trên internet tại website: https://vtv7.vtv.vn/day-tieng-viet-lop-1-90 và kênh Youtube của VTV7: https://www.youtube.com/channel/UC5r0xuk4DsjsYiCq8H7AlDg hoặc tải ứng dụng để học qua app VTV Go) cho học viên học XMC. Khuyến khích giáo viên xây dựng các video, clip dạy học Tiếng Việt bằng tiếng DTTS gửi cho học viên các lớp XMC qua nhóm zalo, email để các học viên tự học tại nhà.

b) Chỉ đạo giáo viên dạy XMC chủ động phối hợp với trưởng thôn để phát tài liệu và bài tập đến các học viên học XMC; huy động người thân của học viên có trình độ văn hóa phù hợp hướng dẫn, hỗ trợ cho học viên học XMC tại nhà.

c) Tận dụng tối đa thời gian khi dịch bệnh được kiểm soát để huy động học viên ra lớp và duy trì sỹ số học viên; tổ chức tăng buổi học/tuần để triển khai những nội dung cơ bản, cốt lõi trong chương trình học; ưu tiên dạy học môn Tiếng Việt và môn Toán để giúp học viên có các năng lực cơ bản về đọc, viết, tính toán.

d) Phát động phong trào đọc sách trong các xã, thôn, xóm; xây dựng tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ để thu hút người dân đọc sách, truyện, qua đó củng cố kết quả biết chữ.

đ) Tăng cường vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hỗ trợ sách, vở, thiết bị dạy học trực tuyến (ti vi, máy tính, bảng viết điện tử,...), phần mềm dạy học trực tuyến, gói cước internet cho các lớp XMC tại các điểm trường ở các xã, thôn, xóm đặc biệt khó khăn để hỗ trợ việc dạy học XMC theo hình thức trực tuyến, thúc đẩy phát triển xã hội số.

Bộ GDĐT đề nghị các Sở GDĐT triển khai thực hiện các nội dung trên. Định kỳ hằng năm báo cáo Bộ GDĐT (qua Vụ Giáo dục thường xuyên) kết quả thực hiện công tác XMC trong báo cáo kết quả thực hiện Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030” của địa phương.

Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị liên hệ về Bộ GDĐT (qua Vụ Giáo dục thường xuyên theo địa chỉ: Bà Điêu Thị Thủy Nguyên - Chuyên viên Vụ Giáo dục thường xuyên, điện thoại: 0983961493, thư điện tử: [email protected]) để được hướng dẫn./.