Quyết định 1245/QĐ-BNV của Bộ Nội vụ ban hành Chương trình và Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng

BỘ NỘI VỤ ___________ Số: 1245/QĐ-BNV

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc _______________ Hà Nội, ngày 29 tháng 11 năm 2012

 

QUYẾT ĐỊNH

Ban hành Chương trình và Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng

^{______________}

BỘ TRƯỞNG BỘ NỘI VỤ

 

Căn cứ Nghị định số 61/2012/NĐ-CP ngày 10/8/2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nội vụ;

Căn cứ Nghị định số 18/2010/NĐ-CP ngày 05/3/2010 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng công chức;

Căn cứ Thông tư số 03/2011/TT-BNV ngày 25/01/2011 của Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 18/2010/NĐ-CP;

Xét đề nghị của Vụ trưởng Vụ Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức,

QUYẾT ĐỊNH:

 

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Chương trình đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng, bao gồm:

1. Chương trình đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng;

2. Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.

Điều 3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thủ trưởng các cơ quan liên quan, Chánh văn phòng - Bộ Nội vụ, Vụ trưởng Vụ Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức - Bộ Nội vụ chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

 

Nơi nhận: - Như điều 3; - Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP; - HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW; - Văn phòng Quốc hội; - Văn phòng Chủ tịch nước; - Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; - Văn phòng TW và các Ban của Đảng; - Tòa án nhân dân tối cao; - Viện kiểm sát nhân dân tối cao; - Kiểm toán Nhà nước; - Cơ quan Trung ương của các đoàn thể; - Cơ sở ĐT, BD CB,CC của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP, đoàn thể Trung ương; - Sở Nội vụ, Trường Chính trị các tỉnh, thành phố trực thuộc TW; - Bộ Nội vụ: Bộ trưởng, các Thứ trưởng; - Trang thông tin điện tử của Bộ Nội vụ; - Lưu: VT, ĐT.

KT. BỘ TRƯỞNG THỨ TRƯỞNG Nguyễn Tiến Dĩnh

 

 

CHƯƠNG TRÌNH

ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1245/QĐ-BNV ngày 29 tháng 11 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ)

I. ĐỐI TƯỢNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG

Công chức lãnh đạo cấp phòng và tương đương, công chức quy hoạch lãnh đạo cấp phòng của: các bộ, ngành Trung ương và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các sở, ngành thuộc UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp huyện.

II. MỤC TIÊU ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG

1. Mục tiêu chung

Cập nhật, trang bị kiến thức và các kỹ năng cơ bản về quản lý, điều hành công tác để thực thi chức năng, nhiệm vụ của lãnh đạo cấp phòng, góp phần nâng cao năng lực của đội ngũ công chức trong tiến trình cải cách hành chính, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Trang bị và cập nhật cho công chức lãnh đạo cấp phòng những kiến thức chung về quản lý, lãnh đạo.

b) Đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện những kỹ năng quản lý, lãnh đạo thiết yếu gắn với chức danh, yêu cầu vị trí việc làm của công chức lãnh đạo cấp phòng.

c) Góp phần xây dựng hành vi và thái độ làm việc phù hợp của lãnh đạo cấp phòng.

III. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH

Phương pháp thiết kế chương trình qua các chuyên đề (mô - đun) đi từ kiến thức chung đến nghiệp vụ, kỹ năng quản lý, lãnh đạo theo lĩnh vực nhằm tạo điều kiện dễ dàng điều chỉnh và đổi mới nội dung từng chuyên đề mà không làm ảnh hưởng tới kết cấu chung của chương trình.

Học viên học đủ các phần kiến thức và kỹ năng theo quy định của chương trình sẽ được cấp chứng chỉ theo quy định.

IV. CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG

1. Khối lượng kiến thức và thời gian đào tạo, bồi dưỡng

a) Chương trình gồm 8 chuyên đề giảng dạy, một số chuyên đề báo cáo và đi thực tế, bao gồm 03 phần:

- Phần I: Kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo chung của cấp phòng, gồm 06 chuyên đề giảng dạy và 01 chuyên đề báo cáo.

- Phần II: Kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo theo 03 lĩnh vực: Nội chính, Kinh tế - Tài chính và Văn hóa - Xã hội. Mỗi lĩnh vực gồm 02 chuyên đề giảng dạy và 1 chuyên đề báo cáo. Học viên công tác ở lĩnh vực nào sẽ được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo của lĩnh vực đó.

- Phần III: Đi thực tế, tổng hợp và viết đề án/thu hoạch.

b) Thời gian đào tạo, bồi dưỡng:

- Thời gian của toàn bộ chương trình là 240 tiết, trong đó:

+ Lý thuyết, thảo luận, thực hành: 160 tiết

+ Ôn tập, kiểm tra: 8 tiết

+ Chuyên đề báo cáo: 32 tiết

+ Đi thực tế: 16 tiết

+ Ôn tập cuối khóa: 08 tiết

+ Viết đề án: 15 tiết

+ Bế giảng, trao chứng chỉ: 01 tiết

Tổng số: 240 tiết

- Thời gian đào tạo, bồi dưỡng đối với học viên lãnh đạo, quản lý cấp phòng từng lĩnh vực là 160 tiết, bao gồm:

+ Phần I: Kiến thức, kỹ năng quản lý lãnh đạo chung của cấp phòng: 80 tiết;

+ Phần II: Kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo theo lĩnh vực: 40 tiết. Tùy theo lĩnh vực công tác của học viên từng bộ, ngành và địa phương mà lựa chọn 1 trong 3 Mục kiến thức, kỹ năng quản lý theo lĩnh vực để bồi dưỡng học viên cho phù hợp.

+ Phần III: Đi thực tế, tổng hợp, ôn tập và viết đề án/thu hoạch: 40 tiết.

2. Cấu trúc chương trình

Phần I

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO CHUNG CỦA CẤP PHÒNG

STT	Chuyên đề, hoạt động	Số tiết
		Tổng	Lý thuyết	Thảo luận, thực hành
1	Lãnh đạo cấp phòng và vận dụng kiến thức, kỹ năng của lãnh đạo cấp phòng	8	4	4
2	Kỹ năng cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác	8	4	4
3	Kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo của cấp phòng	16	6	10
4	Kỹ năng lập và tổ chức thực hiện kế hoạch công tác của lãnh đạo cấp phòng	16	6	10
5	Kỹ năng tham mưu của lãnh đạo cấp phòng	12	4	8
6	Kỹ năng quản lý và phát triển nhân sự của lãnh đạo cấp phòng	10	4	6
7	Chuyên đề báo cáo: Thực tiễn ở Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế về quản lý, lãnh đạo của cấp phòng	8	4	4
8	Ôn tập, kiểm tra	2
Tổng		80	32	46

Phần II

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO THEO LĨNH VỰC

Mục 1

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC NỘI CHÍNH
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Nội chính)

STT	Chuyên đề, hoạt động	Số tiết 1
		Tổng	Lý thuyết	Thảo luận, thực hành
1	Phân tích và phát triển tổ chức	16	6	10
2	Kiểm tra, giám sát hoạt động của cấp phòng	14	6	8
3	Chuyên đề báo cáo: Những vấn đề thực tiễn, đặt ra đối với việc xây dựng và phát triển tổ chức bộ máy trong quá trình cải cách hành chính ở nước ta	8	4	4
4	Ôn tập, kiểm tra	2
Tổng		40	16	22

Mục 2

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC KINH TẾ - TÀI CHÍNH
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Kinh tế - Tài chính)

STT	Chuyên đề, hoạt động	Số tiết
		Tổng	Lý thuyết	Thảo luận, thực hành
1	Kỹ năng, công cụ, mô hình trong phân tích và dự báo kinh tế - tài chính	16	6	10
2	Phân cấp quản lý trong lĩnh vực kinh tế - tài chính	14	6	8
3	Chuyên đề báo cáo: Những vấn đề thực tiễn đặt ra trong cải cách tài chính công và bài học rút ra từ quá trình cải cách hành chính ở nước ta	8	4	4
4	Ôn tập, kiểm tra	2
Tổng		40	16	22

Mục 3

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Văn hóa - Xã hội)

STT	Chuyên đề, hoạt động	Số tiết
		Tổng	Lý thuyết	Thảo luận, thực hành
1	Quản lý cung ứng dịch vụ công về văn hóa - xã hội	16	6	10
2	Phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội	14	6	8
3	Chuyên đề báo cáo: Thực tiễn công tác xã hội hóa trong lĩnh vực văn hóa - xã hội những năm qua và bài học kinh nghiệm	8	4	4
4	Ôn tập, kiểm tra	2
Tổng		40	16	22

Phần III

ĐI THỰC TẾ, TỔNG HỢP, ÔN TẬP VÀ VIẾT ĐỀ ÁN/THU HOẠCH

STT	Hoạt động	Số tiết
1	Đi thực tế	16
2	Tổng hợp chương trình và ôn tập	8
3	Viết đề án/thu hoạch cuối khóa và bế giảng	16
Tổng số		40

V. YÊU CẦU ĐỐI VỚI VIỆC BIÊN SOẠN, GIẢNG DẠY, HỌC TẬP CÁC CHUYÊN ĐỀ

1. Đối với việc biên soạn

a) Tài liệu chuyên đề được biên soạn đơn giản và được mô hình hóa, dễ hiểu, dễ nhớ. Được thiết kế và biên soạn trên cơ sở các lý thuyết tiên tiến của thế giới về phát triển nguồn nhân lực khu vực hành chính công, trong điều kiện vận dụng sáng tạo, hợp lý với đặc điểm của nền công vụ Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính.

b) Nội dung chuyên đề phải phù hợp với chức danh lãnh đạo cấp phòng, bảo đảm cung cấp cho học viên những kiến thức mới, trau dồi những kiến thức đã có; rèn tập và phát triển các kỹ năng cơ bản để học viên có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ theo vị trí việc làm của lãnh đạo cấp phòng.

c) Các chuyên đề phải được biên soạn theo kết cấu mở để tạo điều kiện thường xuyên bổ sung, cập nhật những văn bản quy phạm pháp luật mới, quy định mới của các bộ, ngành, địa phương cũng như những kiến thức, kinh nghiệm mới vào nội dung bài giảng, phù hợp với đối tượng là công chức lãnh đạo cấp phòng.

2. Đối với giảng dạy

a) Giảng viên:

- Giảng viên giảng dạy chương trình này (trừ nội dung báo cáo chuyên đề) phải là giảng viên chính, đạt tiêu chuẩn theo quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2011/TTLT-BNV-BGD&ĐT ngày 06/6/2011 của liên bộ Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ, chế độ làm việc, chính sách đối với giảng viên tại cơ sở đào tạo, bồi dưỡng của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đồng thời có kiến thức và kinh nghiệm trong quản lý nhà nước;

- Trình bày chuyên đề báo cáo do giảng viên thỉnh giảng là những nhà quản lý, nhà khoa học có nhiều kinh nghiệm trong quản lý nhà nước, có khả năng sư phạm, đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn theo quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2011/TTLT-BNV-BGD&ĐT ngày 06/6/2011 của liên bộ Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo;

- Giảng viên và giảng viên thỉnh giảng cần đầu tư nghiên cứu tài liệu, tập hợp các bài tập, tình huống điển hình trong thực tiễn để báo đảm giảng dạy có chất lượng chương trình này, sát với chức trách, nhiệm vụ của công chức lãnh đạo cấp phòng.

b) Phương pháp giảng dạy:

- Sử dụng phương pháp tích cực, lấy học viên làm trung tâm, đẩy mạnh việc sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy;

- Sử dụng triệt để thời gian thảo luận, thực hành dành cho mỗi chuyên đề, có đúc rút bài học kinh nghiệm;

Phương pháp giảng dạy sẽ chi tiết hóa cho từng chuyên đề trong Tài liệu hướng dẫn sử dụng chương trình và bộ tài liệu đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng.

3. Yêu cầu đối với việc học tập của học viên

a) Hiểu rõ vị trí, chức trách, nhiệm vụ và nhũng yêu cầu, mục tiêu của khóa học.

b) Kết thúc khóa học, học viên tiếp thu các kiến thức, kỹ năng quản lý và lãnh đạo, góp phần nâng cao tác phong, phương pháp làm việc, đáp ứng yêu cầu đối với công chức lãnh đạo cấp phòng.

VI. YÊU CẦU ĐỐI VỚI VIỆC TRÌNH BÀY CHUYÊN ĐỀ BÁO CÁO

1. Chuẩn bị chuyên đề

Các chuyên đề báo cáo phải được chuẩn bị phù hợp với đối tượng lãnh đạo cấp phòng và do giảng viên thỉnh giảng trình bày theo nội dung của phần học, kết hợp trình bày lý thuyết gắn với thực tiễn quản lý của cấp phòng.

Căn cứ vào tình hình thực tế của bộ, ngành, địa phương và chuyên đề được xác định trong chương trình, các bộ, ngành, địa phương có thể lựa chọn, quyết định tên và nội dung chuyên đề báo cáo cho phù hợp.

2. Báo cáo chuyên đề

Chuyên đề báo cáo được thiết kế theo hình thức tọa đàm, có phần trình bày chung, phần trao đổi - thảo luận, phần tóm tắt, kết luận nội dung và rút ra những bài học kinh nghiệm.

VII. ĐÁNH GIÁ HỌC TẬP

1. Đánh giá ý thức học tập của học viên theo quy chế học tập của cơ sở đào tạo, bồi dưỡng.

2. Đánh giá thông qua kiểm tra viết, chấm theo thang điểm 10. Sau khi kết thúc phần I và phần II, học viên ôn và làm bài kiểm tra viết, học viên nào không đạt được điểm 5 trở lên thì phải kiểm tra lại.

3. Đánh giá chung cho toàn chương trình thông qua đề án/thu hoạch của học viên, chấm theo thang điểm 10.

VIII. NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH

Phần I

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO CHUNG CỦA CẤP PHÒNG

Chuyên đề 1

LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG VÀ VẬN DỤNG KIẾN THỨC, KỸ NĂNG CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

1. Cấp phòng trong hệ thống bộ máy quản lý nhà nước hiện nay

a) Vị trí của cấp phòng.

b) Nhiệm vụ của cấp phòng.

2. Vận dụng kiến thức, kỹ năng trong quá trình lãnh đạo phòng

a) Lãnh đạo cấp phòng với việc điều hành hoạt động của phòng:

- Xác định rõ mục tiêu của phòng;

- Xác định rõ tiêu chí hoạt động của phòng;

- Xác định rõ quan điểm đánh giá của cấp trên đối với lãnh đạo cấp phòng;

- Xây dựng hệ thống chế tài thích hợp, tạo điều kiện thăng tiến cho lãnh đạo cấp phòng;

- Khích lệ bằng tinh thần đối với chuyên viên của phòng.

b) Kiến thức chuyên môn và các kiến thức cơ bản cần có của lãnh đạo cấp phòng:

- Kiến thức chuyên môn - kỹ thuật;

- Kiến thức về khoa học quản lý;

- Các kiến thức cơ bản khác.

c) Phát triển năng lực tư duy và quan hệ con người:

- Kỹ năng tư duy, nhận thức;

- Kỹ năng quan hệ con người.

d) Kỹ năng triển khai các hoạt động của lãnh đạo cấp phòng:

- Lập chương trình kế hoạch cho công việc;

- Thiết kế và phân công công việc;

- Triển khai công việc;

- Kiểm tra hoạt động của phòng.

3. Lãnh đạo cấp phòng với việc xây dựng văn hóa công sở

a) Khái niệm văn hóa công sở.

b) Tầm quan trọng của văn hóa công sở.

c) Vai trò của lãnh đạo phòng trong xây dựng văn hóa công sở.

Chuyên đề 2

KỸ NĂNG CẬP NHẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG CÔNG TÁC

1. Cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Mục đích cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác.

b) Xác định một số luật và văn bản pháp luật mới liên quan tới công tác của lãnh đạo cấp phòng:

- Luật và văn bản quy phạm pháp luật của ngành, lĩnh vực, địa phương;

- Luật Cán bộ, công chức;

- Luật Viên chức;

- Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính;

- Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước;

- Các văn bản pháp luật có liên quan khác.

2. Nguyên tắc, yêu cầu khi cập nhật và áp dụng pháp luật

a) Nguyên tắc cập nhật pháp luật:

- Nguyên tắc thường xuyên;

- Nguyên tắc kịp thời;

- Nguyên tắc đồng bộ.

b) Nguyên tắc áp dụng pháp luật:

- Nguyên tắc pháp chế;

- Nguyên tắc khách quan;

- Nguyên tắc công bằng.

c) Các yêu cầu khi cập nhật pháp luật:

- Nguồn thông tin pháp luật cập nhật phải tin cậy;

- Bảo đảm tính hệ thống khi cập nhật pháp luật.

d) Các yêu cầu khi áp dụng pháp luật:

- Bảo đảm tính thống nhất khi áp dụng pháp luật;

- Bảo đảm tính đúng đắn, chính xác khi áp dụng pháp luật;

- Không có ngoại lệ khi áp dụng pháp luật;

- Bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân;

- Ngăn chặn kịp thời và xử lý mọi hành vi vi phạm.

3. Các kỹ năng cụ thể khi áp dụng pháp luật trong công tác

a) Bước 1: Phân tích tình huống công việc.

b) Bước 2: Lựa chọn văn bản pháp luật.

c) Bước 3: Quyết định áp dụng pháp luật.

d) Bước 4: Tổ chức thực hiện quyết định.

4. Các bài tập tình huống áp dụng pháp luật

Chuyên đề 3

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO CỦA CẤP PHÒNG

1. Những vấn đề chung về quản lý và lãnh đạo

a) Khái niệm “quản lý”, “lãnh đạo”.

b) Tầm quan trọng của công tác quản lý, lãnh đạo.

c) Các phương pháp quản lý, lãnh đạo chủ yếu:

- Phương pháp giáo dục, vận động, tuyên truyền;

- Phương pháp hành chính;

- Phương pháp kinh tế.

2. Vai trò lãnh đạo và tham mưu của cấp phòng

a) Vị trí, chức năng của cấp phòng.

b) Nhiệm vụ, quyền hạn của lãnh đạo cấp phòng:

- Chỉ đạo thực hiện chủ trương, chính sách, quyết định quản lý của cấp trên;

- Tham mưu công tác cho lãnh đạo.

3. Phong cách lãnh đạo

a) Khái niệm phong cách lãnh đạo.

b) Một số phong cách lãnh đạo thường dùng:

- Phong cách quyền uy;

- Phong cách dân chủ;

- Phong cách ủy quyền.

c) Phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý:

- Một số nội dung liên quan:

+ Đặc điểm lao động của người lãnh đạo;

+ Kỹ năng chuyên môn, quan hệ và tư duy của người lãnh đạo;

+ Bối cảnh lãnh đạo, quản lý;

+ Ủy quyền;

+ Nguyên tắc sống của người lãnh đạo;

+ Tạo mối quan hệ.

- Các phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý:

+ Một số quan niệm về phẩm chất lãnh đạo;

+ Phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý (nhóm phẩm chất đạo đức, tâm lý; nhóm phẩm chất quan hệ của người lãnh đạo, quản lý; nhóm phẩm chất về nhiệm vụ và kết quả);

+ Sự cấu thành năng lực lãnh đạo, quản lý.

4. Phân tích thực trạng (ưu, nhược điểm) trong quản lý và lãnh đạo hiện nay tại đơn vị

a) Kỹ thuật phân tích.

b) Bài tập vận dụng.

5. Phát triển một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo cơ bản

a) Khái niệm kỹ năng quản lý và lãnh đạo.

b) Một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo:

- Kỹ năng lãnh đạo nhóm:

+ Nhóm làm việc;

+ Lợi ích của làm việc theo nhóm;

+ Những khó khăn, hạn chế khi làm việc theo nhóm;

+ Phân biệt mối quan hệ giữa một đơn vị chính thức với nhóm;

+ Các vai trò trong nhóm;

+ Quá trình hình thành và phát triển của nhóm;

+ Các bước để nhóm hoạt động hiệu quả.

- Kỹ năng giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng:

+ Khái niệm và bản chất của giao tiếp;

+ Nguyên tắc, vai trò, ý nghĩa của giao tiếp;

+ Các loại giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng;

+ Văn hóa giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng;

+ Một số kỹ năng giao tiếp trong hoạt động quản lý của lãnh đạo cấp phòng.

- Kỹ năng tổ chức và điều hành họp của cấp phòng:

+ Mục đích, yêu cầu của cuộc họp;

+ Các hình thức họp trong hoạt động quản lý của cấp phòng;

+ Tổ chức và điều hành cuộc họp.

Chuyên đề 4

KỸ NĂNG LẬP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN KẾ HOẠCH CÔNG TÁC CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

1. Tổng quan về lập kế hoạch

a) Vai trò, ý nghĩa của kế hoạch.

b) Thành phần của kế hoạch.

c) Phân loại kế hoạch.

d) Các nguyên tắc lập kế hoạch.

đ) Các yêu cầu đối với lập kế hoạch công tác của cấp phòng.

2. Các kỹ thuật, công cụ chủ yếu trong lập kế hoạch công tác

a) Giới thiệu kỹ thuật, công cụ.

b) Vận dụng kỹ thuật, công cụ trong lập kế hoạch công tác.

3. Kỹ năng lập kế hoạch công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Những căn cứ lập kế hoạch công tác.

b) Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng lập kế hoạch công tác.

c) Quy trình lập kế hoạch công tác của cấp phòng.

4. Kỹ năng tổ chức thực hiện kế hoạch công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Truyền đạt kế hoạch.

b) Bố trí nguồn lực:

- Nhân lực;

- Tài lực;

- Vật lực;

- Nguồn lực khác.

c) Phân công, phối hợp công tác, làm việc nhóm.

d) Theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch.

5. Báo cáo thực hiện kế hoạch

a) Khái niệm.

b) Yêu cầu báo cáo.

c) Quy trình xây dựng báo cáo.

d) Cấu trúc nội dung báo cáo.

6. Giải quyết xung đột nhóm khi thực hiện kế hoạch

a) Xung đột trong nhóm và nguyên nhân:

- Khái niệm;

- Nguyên nhân.

b) Cách thức giải quyết xung đột.

Chuyên đề 5

KỸ NĂNG THAM MƯU CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

1. Tổng quan về tham mưu

a) Khái niệm “tham mưu”.

b) Yêu cầu tham mưu.

c) Các nguyên tắc tham mưu.

2. Kỹ năng thu thập và xử lý thông tin phục vụ công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Khái niệm “thông tin”, “dữ liệu”.

b) Quy trình thu thập thông tin, dữ liệu.

c) Vận dụng kỹ năng:

- Nghiên cứu tài liệu;

- Khảo sát thực địa;

- Kiểm tra thực tế;

- Phỏng vấn;

- Phiếu điều tra.

d) Tổng hợp, phân tích và xử lý thông tin, dữ liệu:

- Tổng hợp thông tin, dữ liệu;

- Phân tích thông tin, dữ liệu;

- Xử lý thông tin, dữ liệu để đưa ra những quyết định.

3. Kỹ năng soạn thảo và quản lý văn bản của lãnh đạo cấp phòng

a) Kỹ năng soạn thảo văn bản:

- Khái niệm văn bản;

- Soạn thảo văn bản.

b) Kỹ năng quản lý văn bản:

- Quản lý văn bản đến;

- Quản lý văn bản đi;

- Lập hồ sơ.

4. Kỹ năng trình bày và thuyết phục

a) Kỹ năng trình bày:

- Trình bày bằng văn bản;

- Trình bày bằng lời nói.

b) Kỹ năng thuyết phục:

- Khái niệm thuyết phục;

- Các yếu tố thuyết phục;

- Các quy tắc thuyết phục;

- Một số kỹ xảo thuyết phục.

Chuyên đề 6

KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ PHÁT TRIỂN NHÂN SỰ CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

1. Tổng quan về quản lý nguồn nhân lực

a) Khái niệm “nguồn nhân lực” và “quản lý nguồn nhân lực”.

b) Mục đích quản lý và phát triển nguồn nhân lực.

c) Vai trò quản lý và phát triển nguồn nhân lực.

2. Quản lý nhân sự của lãnh đạo cấp phòng

a) Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch nhân sự.

b) Tham gia tuyển dụng nhân sự:

- Căn cứ tuyển nhân sự;

- Tổ chức công tác tuyển dụng nhân sự;

- Tuyển dụng chính thức, bổ nhiệm vào ngạch đối với người hoàn thành chế độ tập sự;

- Tiếp nhận không qua thi tuyển;

- Xét tuyển cán bộ, công chức cấp xã thành công chức từ cấp huyện trở lên.

c) Phân công công việc:

- Khái niệm và các yếu tố tác động đến việc phân công công việc;

- Tổ chức công việc;

- Phương pháp tổ chức công việc.

3. Phát triển nhân sự của lãnh đạo cấp phòng

a) Đào tạo, bồi dưỡng nhân viên:

- Một số khái niệm về đào tạo, bồi dưỡng công chức;

- Các nội dung chủ yếu trong đào tạo, bồi dưỡng công chức.

b) Hướng dẫn nhân viên:

- Khái niệm, lợi ích của hoạt động hướng dẫn nhân viên;

- Quy trình và phương pháp.

4. Kỹ năng xây dựng và phát triển mối quan hệ công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Kỹ năng phối hợp:

- Khái niệm phối hợp;

- Hình thức phối hợp:

+ Phối hợp dọc;

+ Phối hợp ngang.

- Kỹ năng phối hợp công tác của phòng.

b) Kỹ năng chia sẻ thông tin.

c) Kỹ năng quản lý xung đột.

Chuyên đề báo cáo

THỰC TIỄN Ở VIỆT NAM VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ QUẢN LÝ, LÃNH ĐẠO CỦA CẤP PHÒNG

Thời lượng: 08 tiết

Trình bày: 04 tiết

Trao đổi, thảo luận: 04 tiết

 

Phần II

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC

Mục 1

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC NỘI CHÍNH

Chuyên đề 1

PHÂN TÍCH VÀ PHÁT TRIỂN TỔ CHỨC

1. Những vấn đề chung về tổ chức

a) Khái niệm “tổ chức”.

b) Bản chất và phân loại tổ chức:

- Bản chất của tổ chức;

- Phân loại tổ chức.

c) Đặc trưng của tổ chức nhà nước:

- Mục tiêu của tổ chức;

- Các nguyên tắc hoạt động của tổ chức;

- Cơ cấu tổ chức;

- Vấn đề quyền lực trong tổ chức;

- Các nguồn lực của tổ chức;

- Môi trường của tổ chức;

- Chu trình của tổ chức.

2. Cơ cấu tổ chức

a) Khái niệm cơ cấu tổ chức.

b) Các quan hệ trong cơ cấu tổ chức nhà nước.

3. Kỹ năng phân tích tổ chức

a) Công cụ, kỹ thuật phân tích môi trường của tổ chức.

b) Vận dụng kỹ năng.

4. Áp dụng công cụ, kỹ thuật nhằm phát triển tổ chức của cấp phòng

a) Khái niệm “phát triển tổ chức”.

b) Giới thiệu công cụ, kỹ thuật phát triển tổ chức.

c) Bài tập vận dụng công cụ, kỹ thuật phát triển tổ chức.

Chuyên đề 2

KIỂM TRA, GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG CỦA CẤP PHÒNG

1. Tổng quan về kiểm tra, giám sát hoạt động hành chính

a) Khái niệm “kiểm tra”, “giám sát”:

- Kiểm tra;

- Giám sát.

b) Đặc điểm, phân loại và nội dung kiểm tra:

- Đặc điểm;

- Phân loại;

- Nội dung.

c) Đặc điểm, phân loại và nội dung giám sát:

- Đặc điểm;

- Phân loại;

- Nội dung.

d) Sự cần thiết của kiểm tra, giám sát.

đ) Phân biệt kiểm tra, giám sát với thanh tra.

e) Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động kiểm tra, giám sát:

- Khái niệm;

- Các nguyên tắc chung;

- Các nguyên tắc đặc thù.

2. Hình thức, phương pháp và quy trình kiểm tra, giám sát

a) Hình thức kiểm tra, giám sát:

- Hình thức kiểm tra;

- Hình thức giám sát.

b) Phương pháp kiểm tra, giám sát:

- Khái niệm;

- Các phương pháp.

c) Công cụ kiểm tra, giám sát.

d) Quy trình kiểm tra, giám sát:

- Quy trình kiểm tra;

- Quy trình giám sát.

3. Đánh giá kết quả kiểm tra, giám sát hoạt động của cấp phòng

a) Mục đích và yêu cầu.

b) Tiêu chí đánh giá.

c) Đánh giá chất lượng, hiệu quả.

d) Một số giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát.

Chuyên đề báo cáo

NHỮNG VẤN ĐỀ THỰC TIỄN ĐẶT RA ĐỐI VỚI VIỆC XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN TỔ CHỨC BỘ MÁY TRONG QUÁ TRÌNH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH Ở NƯỚC TA

Thời lượng: 08 tiết

Trình bày: 04 tiết

Trao đổi, thảo luận: 04 tiết

Mục 2

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC KINH TẾ - TÀI CHÍNH

Chuyên đề 1

KỸ NĂNG, CÔNG CỤ, MÔ HÌNH TRONG PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO KINH TẾ - TÀI CHÍNH

1. Một số vấn đề chung về phân tích, dự báo

a) Khái quát về phân tích, dự báo.

b) Phân loại.

c) Ứng dụng của hoạt động phân tích, dự báo.

d) Chức năng của phân tích, dự báo.

đ) Nguyên tắc phân tích, dự báo.

e) Phương pháp phân tích, dự báo:

- Phương pháp chuyên gia;

- Phương pháp định tính;

- Phương pháp mô hình.

2. Mô hình phân tích, dự báo

a) Khái quát về mô hình dự báo.

b) Một số mô hình thường sử dụng:

- Mô hình chuỗi thời gian;

- Mô hình cân bằng tổng thể tính toán được;

- Mô hình kinh tế lượng vĩ mô.

c) Cơ sở lý thuyết cho xây dựng mô hình dự báo.

d) Một số yêu cầu khi tiến hành công tác phân tích, dự báo theo mô hình:

- Cơ sở thông tin dữ liệu;

- Mô hình phân tích dự báo;

- Đưa ra các giả định;

- Chọn biến số;

- Sử dụng đồ thị;

- Chương trình phần mềm.

3. Xây dựng mô hình phân tích, dự báo

a) Một số vấn đề chung.

b) Các nội dung cơ bản khi xây dựng mô hình.

c) Ví dụ về mô hình phân tích, dự báo.

d) Một số mô hình dự báo trong lĩnh vực kinh tế - tài chính.

4. Sử dụng các kết quả phân tích, dự báo

a) Phục vụ quá trình hoạch định chính sách.

b) Xây dựng kế hoạch dài hạn, trung hạn và ngắn hạn.

c) Phục vụ quản lý vĩ mô nền kinh tế.

d) Củng cố và điều chỉnh các công cụ khác.

đ) Định hướng các hoạt động trong nội bộ phòng.

e) Mở rộng quan hệ hợp tác.

g) Đề xuất.

5. Ví dụ minh họa

Chuyên đề 2

PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONG LĨNH VỰC KINH TẾ - TÀI CHÍNH

1. Tổng quan về phân cấp quản lý

a) Khái niệm “phân cấp quản lý”.

b) Mục đích phân cấp quản lý.

c) Yêu cầu phân cấp quản lý.

d) Nguyên tắc phân cấp quản lý.

2. Phân cấp quản lý kinh tế - tài chính

a) Phân cấp quản lý kinh tế.

b) Phân cấp quản lý tài chính.

c) Các chỉ số đánh giá mức độ phân cấp tài chính.

d) Các chỉ số đo phân cấp quản lý kinh tế - tài chính:

- Đánh giá khái quát thực trạng;

- Chỉ tiêu phản ánh hiệu quả;

- Phân tích hiệu quả.

đ) Xây dựng khung kế hoạch và theo dõi thực hiện phân cấp:

- Xây dựng khung kế hoạch thực hiện phân cấp;

- Xây dựng khung theo dõi, đánh giá phân cấp.

e) Kỹ năng phân cấp quản lý tại cấp phòng.

Chuyên đề báo cáo

NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG CẢI CÁCH TÀI CHÍNH CÔNG VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Thời lượng: 08 tiết

Trình bày: 04 tiết

Trao đổi, thảo luận: 04 tiết

Mục 3

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI

Chuyên đề 1

QUẢN LÝ CUNG ỨNG DỊCH VỤ CÔNG VỀ VĂN HÓA - XÃ HỘI

1. Tổng quan về dịch vụ công

a) Khái niệm “dịch vụ công” và “cung ứng dịch vụ công”.

b) Phân loại dịch vụ công.

c) Đặc điểm cung ứng dịch vụ công.

2. Nguyên tắc cung ứng dịch vụ công

a) Khái niệm.

b) Các nguyên tắc cung ứng dịch vụ công.

3. Vai trò quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ công

a) Sự chuyển đổi trong chức năng của Nhà nước nói chung.

b) Vai trò quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ công.

4. Mục đích và yêu cầu xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội

a) Mục đích xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

b) Yêu cầu xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

5. Vai trò của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa cung ứng dịch vụ công

a) Chức năng, nhiệm vụ của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa dịch vụ công.

b) Nội dung cung ứng dịch vụ công văn hóa - xã hội của cấp phòng.

c) Vai trò của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa dịch vụ công.

Chuyên đề 2

PHÂN CẤP TRONG LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI

1. Tổng quan về phân cấp quản lý

a) Khái niệm “phân cấp quản lý”.

b) Mục đích phân cấp quản lý.

c) Yêu cầu phân cấp quản lý.

d) Nguyên tắc phân cấp quản lý.

2. Phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội

a) Phân cấp quản lý trong lĩnh vực giáo dục.

b) Phân cấp quản lý trong lĩnh vực y tế.

c) Nâng cao hiệu quả phân cấp quản lý lĩnh vực văn hóa - xã hội.

d) Theo dõi và đánh giá phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội:

- Tiêu chí đánh giá;

- Theo dõi, đánh giá;

- Xây dựng khung kế hoạch theo dõi đánh giá.

3. Kỹ năng phân cấp quản lý văn hóa - xã hội

Chuyên đề báo cáo

THỰC TIỄN CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI NHỮNG NĂM QUA VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Thời lượng: 08 tiết

Trình bày: 04 tiết

Trao đổi, thảo luận: 04 tiết

 

Phần III

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN ĐI THỰC TẾ VÀ VIẾT ĐỀ ÁN/THU HOẠCH CUỐI KHÓA

Mục 1

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN ĐI THỰC TẾ

1. Mục đích

a) Quan sát và trao đổi kinh nghiệm lãnh đạo phòng qua thực tiễn tại một đơn vị cụ thể.

b) Giúp kết nối giữa lý thuyết với thực hành.

2. Yêu cầu

a) Giảng viên xây dựng bảng quan sát để học viên ghi nhận trong quá trình đi thực tế.

b) Học viên chuẩn bị trước câu hỏi hoặc vấn đề cần làm rõ trong quá trình đi thực tế.

3. Hướng dẫn

a) Cơ sở đào tạo, bồi dưỡng bố trí tổ chức và sắp xếp đi thực tế cho học viên.

b) Cơ quan, đơn vị học viên đến thực tế chuẩn bị báo cáo kinh nghiệm và tạo điều kiện để học viên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn.

Mục 2

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN VIẾT ĐỀ ÁN/THU HOẠCH CUỐI KHÓA

1. Mục đích

a) Là phần thu hoạch kiến thức và kỹ năng thu nhận được từ chương trình đào tạo, bồi dưỡng 4 tuần cho lãnh đạo cấp phòng.

b) Giúp đánh giá mức độ kết quả học viên đã đạt được qua chương trình (kiến thức, kỹ năng và hành vi thái độ).

c) Chỉ ra được khả năng vận dụng kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được vào thực tiễn tại vị trí công tác của lãnh đạo phòng.

2. Yêu cầu

a) Học viên cần viết bản đề án/thu hoạch hoàn chỉnh, trong đó nêu những kiến thức và kỹ năng thu nhận được, phân tích công việc hiện nay và đề xuất vận dụng vào thực tiễn tại vị trí công tác của lãnh đạo phòng.

b) Các yêu cầu sẽ được thông báo tới học viên khi bắt đầu khóa học.

3. Hướng dẫn

a) Độ dài: Không quá 12 trang A4 (không kể trang bìa, phần tài liệu tham khảo và phụ lục), sử dụng phông chữ Time New Roman, khổ chữ 14, cách dòng 1,5.

b) Cấu trúc: Do học viên thiết kế và biên soạn.

c) Văn phong, cách viết: Có phân tích và đánh giá, ý kiến nêu ra cần có số liệu minh chứng rõ ràng.

4. Đánh giá

a) Chấm điểm theo thang 10 điểm: Điểm đạt là từ 5 trở lên.

b) Xếp loại:

- Giỏi: 9-10 điểm;

- Khá: 7-8 điểm;

- Trung bình: 5-6 điểm;

- Không đạt: Dưới 5 điểm

 

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1245/QĐ-BNV ngày 29 tháng 11 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ)

Phần I

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO CHUNG CỦA CẤP PHÒNG

Khối lượng kiến thức gồm 6 chuyên đề giảng dạy và 1 chuyên đề báo cáo.

Thời gian thực hiện: Tổng số là 80 tiết, trong đó 28 tiết lý thuyết, 42 tiết thảo luận - thực hành, ôn và kiểm tra 2 tiết, 8 tiết chuyên đề báo cáo (4 tiết trình bày, 4 tiết trao đổi, thảo luận).

Chuyên đề 1

LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG VÀ VẬN DỤNG KIẾN THỨC, KỸ NĂNG CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

Thời lượng: 8 tiết

Lý thuyết: 4 tiết

Thảo luận, thực hành: 4 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề giới thiệu và làm rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ của lãnh đạo phòng; các đặc điểm của lãnh đạo phòng thuộc lĩnh vực, địa phương khác nhau; trang bị kỹ năng phân tích nhiệm vụ để giúp học viên xác định đúng đắn vai trò của mình trong cơ quan, tổ chức; qua đó có nhận thức đầy đủ về công tác quản lý của mình đối với nhiệm vụ được phân công.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Xác định rõ vị trí của lãnh đạo phòng trong cơ cấu tổ chức của cơ quan.

2. Trình bày được chức năng và các nhiệm vụ của lãnh đạo phòng.

3. Phân biệt được các đặc trưng trong công tác của lãnh đạo phòng.

4. Vận dụng được kỹ năng phân tích nhiệm vụ đối với chức danh của mình và của các nhân viên trong phòng.

5. Có nhận thức đúng đắn về công tác của lãnh đạo phòng.

III. NỘI DUNG

1. Cấp phòng trong hệ thống bộ máy quản lý nhà nước hiện nay

a) Vị trí của cấp phòng.

b) Nhiệm vụ của cấp phòng.

2. Vận dụng kiến thức, kỹ năng trong quá trình lãnh đạo phòng

a) Lãnh đạo cấp phòng với việc điều hành hoạt động của phòng:

- Xác định rõ mục tiêu của phòng;

- Xác định rõ tiêu chí hoạt động của phòng;

- Xác định rõ quan điểm đánh giá của cấp trên đối với lãnh đạo cấp phòng;

- Xây dựng hệ thống chế tài thích hợp, tạo điều kiện thăng tiến cho lãnh đạo cấp phòng;

- Khích lệ bằng tinh thần đối với chuyên viên của phòng.

b) Kiến thức chuyên môn và các kiến thức cơ bản cần có của lãnh đạo cấp phòng:

- Kiến thức chuyên môn - kỹ thuật;

- Kiến thức về khoa học quản lý;

- Các kiến thức cơ bản khác.

c) Phát triển năng lực tư duy và quan hệ con người:

- Kỹ năng tư duy, nhận thức;

- Kỹ năng quan hệ con người.

d) Kỹ năng triển khai các hoạt động của lãnh đạo cấp phòng:

- Lập chương trình kế hoạch cho công việc;

- Thiết kế và phân công công việc;

- Triển khai công việc;

- Kiểm tra hoạt động của phòng.

3. Lãnh đạo cấp phòng với việc xây dựng văn hóa công sở

a) Khái niệm văn hóa công sở.

b) Tầm quan trọng của văn hóa công sở.

c) Vai trò của lãnh đạo phòng trong xây dựng văn hóa công sở.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các bài tập hướng dẫn học viên.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị bài tập tình huống, câu hỏi thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thảo luận nhóm;

- Vấn đáp;

- Bài tập tình huống;

- Trao đổi kinh nghiệm;

- Thuyết trình.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính,.,.

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Hỏi đáp;

- Kết quả bài tập nhóm;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Tổ chức Chính phủ, năm 2001.

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003.

- Chính phủ. Nghị định số 36/2012/NĐ-CP ngày 18/04/2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ.

- Chính phủ. Nghị định số 13/2008/NĐ-CP ngày 04/02/2008 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

- Chính phủ. Nghị định số 14/2008/NĐ-CP ngày 04/2/2008 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh.

- Chính phủ. Nghị định số 12/2010/NĐ-CP ngày 26/02/2010 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 14/2008/NĐ-CP ngày 04/02/2008 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh.

- Bộ Nội vụ. Quyết định số 33/2004/QĐ-BNV ngày 10/5/2004 của Bộ Nội vụ về việc ban hành quy định tạm thời tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý của Bộ Nội vụ thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

- Bộ Nội vụ. Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng quản lý đối với trưởng phòng, phó phòng ngành Nội vụ. Hà Nội, 2011.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Trình bày vị trí và vai trò của lãnh đạo cấp phòng nói chung và tại cơ quan, đơn vị nói riêng?

2. Phân tích chức năng, nhiệm vụ của bản thân với tư cách là lãnh đạo cấp phòng?

3. Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về vận dụng kiến thức và kỹ năng quản lý và lãnh đạo tại cấp phòng

Chuyên đề 2

KỸ NĂNG CẬP NHẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG CÔNG TÁC

Thời lượng: 8 tiết

Lý thuyết: 4 tiết

Thảo luận, thực hành: 4 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề giới thiệu với học viên những nội dung cần cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác lãnh đạo phòng, trình bày các nguyên tắc và yêu cầu cụ thể; trang bị một số kỹ năng cần thiết khi áp dụng pháp luật trong công tác.

II. YÊU CẦU

Qua nghiên cứu, học tập chuyên đề, học viên sẽ có thể:

1. Xác định pháp luật cần cập nhật.

2. Phân tích, đánh giá đúng bản chất pháp lý của tình huống công việc.

3. Lựa chọn căn cứ pháp lý chính xác để xử lý công việc.

4. Có thái độ tôn trọng và sử dụng đúng công cụ pháp luật trong hoạt dộng của lãnh đạo phòng.

III. NỘI DUNG

1. Cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Mục đích cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác.

b) Xác định một số luật và văn bản pháp luật mới liên quan tới công tác của lãnh đạo cấp phòng:

- Luật và văn bản quy phạm pháp luật của ngành, lĩnh vực, địa phương;

- Luật Cán bộ, công chức;

- Luật Viên chức;

- Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính;

- Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước;

- Các văn bản pháp luật có liên quan khác.

2. Nguyên tắc, yêu cầu khi cập nhật và áp dụng pháp luật

a) Nguyên tắc cập nhật pháp luật:

- Nguyên tắc thường xuyên;

- Nguyên tắc kịp thời;

- Nguyên tắc đồng bộ.

b) Nguyên tắc áp dụng pháp luật:

- Nguyên tắc pháp chế;

- Nguyên tắc khách quan;

- Nguyên tắc công bằng.

c) Các yêu cầu khi cập nhật pháp luật:

- Nguồn thông tin pháp luật cập nhật phải tin cậy;

- Bảo đảm tính hệ thống khi cập nhật pháp luật.

- Các yêu cầu khi áp dụng pháp luật:

d) Bảo đảm tính thống nhất khi áp dụng pháp luật;

- Bảo đảm tính đúng đắn, chính xác khi áp dụng pháp luật;

- Không có ngoại lệ khi áp dụng pháp luật;

- Bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân;

- Ngăn chặn kịp thời và xử lý mọi hành vi vi phạm.

3. Các kỹ năng cụ thể khi áp dụng pháp luật trong công tác

a) Bước 1: Phân tích tình huống công việc.

b) Bước 2: Lựa chọn văn bản pháp luật.

c) Bước 3: Quyết định áp dụng pháp luật.

d) Bước 4: Tổ chức thực hiện quyết định.

4. Các bài tập tình huống áp dụng pháp luật

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản pháp luật và quy phạm pháp luật liên quan.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị câu hỏi thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Vấn đáp;

- Làm việc nhóm;

- Làm bài tập tình huống;

- Trao đổi kinh nghiệm.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Phòng học (cho nhóm 6-7 học viên);

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Hỏi đáp;

- Kiểm tra nhóm;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA. Tập bài giảng Kỹ năng áp dụng pháp luật ở cấp xã. Hà Nội, 2006.

- Nguyễn Hợp Toàn (Chủ biên). Giáo trình Pháp luật Đại cương. Nxb. Đại học Kinh tế Quốc dân. Hà Nội, 2008, tái bản 2011.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Phân tích những nội dung cần cập nhật và áp dụng pháp luật trong công tác lãnh đạo phòng?

2. Những căn cứ xác định văn bản pháp luật nào cần cập nhật nhất với lãnh đạo phòng hiện nay?

3. Kinh nghiệm của anh/chị và kỹ năng cụ thể khi áp dụng pháp luật trong công tác lãnh đạo phòng là gì?

Chuyên đề 3

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO CỦA CẤP PHÒNG

Thời lượng: 16 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 10 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề trình bày cho các học viên kiến thức cập nhật về quản lý, lãnh đạo và điều hành, trang bị một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo thiết yếu trong công tác của cấp phòng trên ba phương diện: (1) năng lực điều hành và chỉ huy; (2) năng lực và kỹ năng tham mưu; và (3) năng lực và kỹ năng tổ chức thực hiện quyết định quản lý. Qua đó giúp học viên thấy được vai trò, tầm quan trọng và vận dụng được một số kiến thức, kỹ năng quản lý, lãnh đạo vào công tác của cấp phòng.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Phân biệt được khái niệm “quản lý” và “lãnh đạo”.

2. Phân tích những ưu và nhược điểm của công tác quản lý và lãnh đạo hiện nay tại đơn vị, đề xuất các cải tiến cần thiết.

3. Vận dụng được một số kỹ thuật lãnh đạo, điều hành và chỉ huy trong quá trình quản lý và lãnh đạo tại đơn vị cấp phòng.

4. Phân công, sắp xếp và tổ chức triển khai quyết định quản lý một cách hiệu quả.

5. Nâng cao một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo cơ bản, mang tính thực tiễn.

6. Nâng cao nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của công tác quản lý và lãnh đạo trong quá trình phát triển của đơn vị.

III. NỘI DUNG

1. Những vấn đề chung về quản lý và lãnh đạo

a) Khái niệm “quản lý”, “lãnh đạo”.

b) Tầm quan trọng của công tác quản lý, lãnh đạo.

c) Các phương pháp quản lý, lãnh đạo chủ yếu:

- Phương pháp giáo dục, vận động, tuyên truyền;

- Phương pháp hành chính;

- Phương pháp kinh tế.

2. Vai trò lãnh đạo và tham mưu của cấp phòng

a) Vị trí, chức năng của cấp phòng.

b) Nhiệm vụ, quyền hạn của lãnh đạo cấp phòng:

- Chỉ đạo thực hiện chủ trương, chính sách, quyết định quản lý của cấp trên;

- Tham mưu công tác cho lãnh đạo.

3. Phong cách lãnh đạo

a) Khái niệm phong cách lãnh đạo.

b) Một số phong cách lãnh đạo thường dùng:

- Phong cách quyền uy;

- Phong cách dân chủ;

- Phong cách ủy quyền.

c) Phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý:

- Một số nội dung liên quan:

+ Đặc điểm lao động của người lãnh đạo;

+ Kỹ năng chuyên môn, quan hệ và tư duy của người lãnh đạo;

+ Bối cảnh lãnh đạo, quản lý;

+ Ủy quyền;

+ Nguyên tắc sống của người lãnh đạo;

+ Tạo mối quan hệ.

- Các phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý:

+ Một số quan niệm về phẩm chất lãnh đạo;

+ Phẩm chất cá nhân của người lãnh đạo, quản lý (nhóm phẩm chất đạo đức, tâm lý; nhóm phẩm chất quan hệ của người lãnh đạo, quản lý; nhóm phẩm chất về nhiệm vụ và kết quả);

+ Sự cấu thành năng lực lãnh đạo, quản lý.

4. Phân tích thực trạng (ưu, nhược điểm) trong quản lý và lãnh đạo hiện nay tại đơn vị

a) Kỹ thuật phân tích.

b) Bài tập vận dụng.

5. Phát triển một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo cơ bản

a) Khái niệm kỹ năng quản lý và lãnh đạo.

b) Một số kỹ năng quản lý và lãnh đạo:

- Kỹ năng lãnh đạo nhóm:

+ Nhóm làm việc;

+ Lợi ích của làm việc theo nhóm;

+ Những khó khăn, hạn chế khi làm việc theo nhóm;

+ Phân biệt mối quan hệ giữa một đơn vị chính thức với nhóm;

+ Các vai trò trong nhóm;

+ Quá trình hình thành và phát triển của nhóm;

+ Các bước để nhóm hoạt động hiệu quả.

- Kỹ năng giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng:

+ Khái niệm và bản chất của giao tiếp;

+ Nguyên tắc, vai trò, ý nghĩa của giao tiếp;

+ Các loại giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng;

+ Văn hóa giao tiếp của lãnh đạo cấp phòng;

+ Một số kỹ năng giao tiếp trong hoạt động quản lý của lãnh đạo cấp phòng.

- Kỹ năng tổ chức và điều hành họp của cấp phòng:

+ Mục đích, yêu cầu của cuộc họp;

+ Các hình thức họp trong hoạt động quản lý của cấp phòng;

+ Tổ chức và điều hành cuộc họp.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản pháp luật liên quan.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị câu hỏi thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Động não;

- Thuyết trình;

- Làm việc nhóm;

- Vấn đáp.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Phòng học;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Trao đổi;

- Kiểm tra nhóm;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Harold Koontz và các tác giả khác. Những vấn đề cốt yếu của quản lý. Nxb. Khoa học - Kỹ thuật. Hà Nội, 2004.

- Lê Văn Lập. Tâm lý quản lý và Nghệ thuật lãnh đạo. Nxb. Lao Động. Hà Nội, 2011.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Khái niệm “quản lý” và “lãnh đạo” là gì? Phân biệt sự khác nhau trong nội hàm của hai khái niệm này?

2. Khái niệm về phong cách lãnh đạo của công chức lãnh đạo cấp phòng? Phân tích các yếu tố tác động đến phương pháp lãnh đạo, quản lý và các yếu tố tác động đến phong cách lãnh đạo, quản lý nói chung và công chức lãnh đạo cấp phòng nói riêng?

3. Để trở thành người lãnh đạo, quản lý cấp phòng có hiệu quả, cần rèn luyện những kỹ năng gì? Hãy nêu một số kinh nghiệm thu nhận được trong quá trình lãnh đạo, quản lý đơn vị.

Chuyên đề 4

KỸ NĂNG LẬP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN KẾ HOẠCH CÔNG TÁC CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

Thời lượng: 16 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận thực hành: 10 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề giới thiệu cho các học viên lý thuyết chung về lập kế hoạch công tác, trang bị một số công cụ, kỹ thuật thiết yếu trong lập kế hoạch. Qua đó xây dựng kỹ năng tổ chức thực hiện và theo dõi việc thực hiện kế hoạch công tác ở cấp phòng, bảo đảm hoàn thành mục tiêu kế hoạch đề ra và tiết kiệm nguồn lực.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Trình bày được vai trò và thành phần trong kế hoạch công tác.

2. Phân loại được 4 loại kế hoạch thường có tại cấp phòng.

3. Vận dụng được công cụ phân tích thực trạng và kỹ thuật xây dựng kế hoạch công tác theo mục tiêu, kết quả.

4. Phân công và triển khai thực hiện theo mục tiêu, chỉ số.

5. Theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch công tác tại cấp phòng theo các chỉ số đề ra trong kế hoạch.

6. Nhận thức được ý nghĩa của lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch công tác tại đơn vị.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về lập kế hoạch

a) Vai trò, ý nghĩa của kế hoạch.

b) Thành phần của kế hoạch.

c) Phân loại kế hoạch.

d) Các nguyên tắc lập kế hoạch.

đ) Các yêu cầu đối với lập kế hoạch công tác của cấp phòng.

2. Các kỹ thuật, công cụ chủ yếu trong lập kế hoạch công tác

a) Giới thiệu kỹ thuật, công cụ.

b) Vận dụng kỹ thuật, công cụ trong lập kế hoạch công tác.

3. Kỹ năng lập kế hoạch công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Những căn cứ lập kế hoạch công tác.

b) Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng lập kế hoạch công tác.

c) Quy trình lập kế hoạch công tác của cấp phòng.

4. Kỹ năng tổ chức thực hiện kế hoạch công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Truyền đạt kế hoạch.

b) Bố trí nguồn lực:

- Nhân lực;

- Tài lực;

- Vật lực;

- Nguồn lực khác.

c) Phân công, phối hợp công tác, làm việc nhóm.

d) Theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch.

5. Báo cáo thực hiện kế hoạch

a) Khái niệm.

b) Yêu cầu báo cáo.

c) Quy trình xây dựng báo cáo.

d) Cấu trúc nội dung báo cáo.

6. Giải quyết xung đột nhóm khi thực hiện kế hoạch

a) Xung đột trong nhóm và nguyên nhân:

- Khái niệm;

- Nguyên nhân.

b) Cách thức giải quyết xung đột.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản pháp luật liên quan tới lập kế hoạch.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị tình huống thảo luận, trao đổi kinh nghiệm.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng phương pháp dạy học tích cực, phát huy sự chủ động của học viên:

- Vấn đáp;

- Trao đổi kinh nghiệm;

- Thuyết trình;

- Trò chơi quản lý: Lập và thực hiện kế hoạch.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Thảo luận nhóm;

- Kiểm tra xác xuất.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng,...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA (2006). Tập bài giảng: Kỹ năng lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch trong hành chính. Hà Nội, 2006.

- Học viện Hành chính Quốc gia. Giáo trình Hành chính công. Nxb. Đại học Quốc gia. Hà Nội, năm 2004.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Những nguyên tắc và thành phần cơ bản trong lập kế hoạch công tác tại đơn vị cấp phòng?

2. Trình bày một số công cụ và kỹ thuật cần thiết để lập và triển khai kế hoạch công tác tại đơn vị? Nêu các biện pháp bảo đảm thực hiện kế hoạch có hiệu quả cao?

3. Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của anh/chị trong lập và triển khai kế hoạch công tác tại đơn vị mình.

Chuyên đề 5

KỸ NĂNG THAM MƯU CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

Thời lượng: 12 tiết

Lý thuyết: 4 tiết

Thảo luận, thực hành: 8 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề trình bày quan niệm thống nhất về công tác tham mưu, các nội dung và hình thức tham mưu của lãnh đạo cấp phòng; xây dựng một số kỹ năng liên quan tới việc tham mưu hiệu quả trong công tác của cơ quan, đơn vị.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Trình bày khái niệm “tham mưu” và vai trò của chức năng tham mưu của cấp phòng.

2. Phân biệt được các nguyên tắc trong tham mưu công tác.

3. Vận dụng được các kỹ thuật thu thập và xử lý thông tin phục vụ công tác tham mưu.

4. Soạn thảo các văn bản liên quan tới tham mưu công tác, đúng với thể thức và hiệu quả về nội dung.

5. Nâng cao kỹ năng trình bày và thuyết phục trong tham mưu.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về tham mưu

a) Khái niệm “tham mưu”.

b) Yêu cầu tham mưu.

c) Các nguyên tắc tham mưu.

2. Kỹ năng thu thập và xử lý thông tin phục vụ công tác của Lãnh đạo cấp phòng

a) Khái niệm “thông tin”, “dữ liệu”.

b) Quy trình thu thập thông tin, dữ liệu.

c) Vận dụng kỹ năng:

- Nghiên cứu tài liệu;

- Khảo sát thực địa;

- Kiểm tra thực tế;

- Phỏng vấn;

- Phiếu điều tra.

d) Tổng hợp, phân tích và xử lý thông tin, dữ liệu:

- Tổng hợp thông tin, dữ liệu;

- Phân tích thông tin, dữ liệu;

- Xử lý thông tin, dữ liệu nhằm đưa ra quyết định.

3. Kỹ năng soạn thảo và quản lý văn bản của lãnh đạo cấp phòng

a) Kỹ năng soạn thảo văn bản:

- Khái niệm văn bản;

- Soạn thảo văn bản.

b) Kỹ năng quản lý văn bản:

- Quản lý văn bản đến;

- Quản lý văn bản đi;

- Lập hồ sơ.

4. Kỹ năng trình bày và thuyết phục

a) Kỹ năng trình bày:

- Trình bày bằng văn bản;

- Trình bày bằng lời nói.

b) Kỹ năng thuyết phục:

- Khái niệm thuyết phục;

- Các yếu tố thuyết phục;

- Các quy tắc thuyết phục;

- Một số kỹ xảo thuyết phục.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị đầy đủ giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Hướng dẫn học viên khai thác thông tin thực tế.

b) Học viên:

- Nghiên cứu tài liệu trước khi học tập;

- Tìm các ví dụ thực tế và chuẩn bị phân tích, thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Nêu vấn đề;

- Vấn đáp;

- Thảo luận nhóm;

- Trao đổi kinh nghiệm;

- Thuyết trình.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Phòng học;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Hội thoại;

- Kiểm tra đầu giờ.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Cán bộ, công chức, năm 2008.

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Viên chức, năm 2010.

- Xây dựng đạo đức cán bộ, công chức Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH và hội nhập quốc tế. Nxb. Thống kê. Hà Nội, 2003.

- Lưu Kiếm Thanh. Nghiệp vụ Hành chính Văn phòng. Nxb. Thống kê, Hà Nội, 2010.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Nội dung chủ yếu trong công tác tham mưu của lãnh đạo cấp phòng? Các yếu tố tác động tới hiệu quả công tác tham mưu trong lĩnh vực công tác đang đảm nhiệm?

2. Những khó khăn, trở ngại thường gặp phải khi thực hiện chức năng tham mưu của lãnh đạo cấp phòng và đề xuất giải pháp khắc phục?

3. Có những tiêu chí nào đo lường hiệu quả công tác tham mưu của lãnh đạo cấp phòng?

Chuyên đề 6

KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ PHÁT TRIỂN NHÂN SỰ CỦA LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG

Thời lượng: 10 tiết

Lý thuyết: 4 tiết

Thảo luận, thực hành: 6 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề cung cấp cho học viên những kiến thức và kỹ năng cơ bản về quản lý nguồn nhân lực trong đơn vị cấp phòng tại các cơ quan hành chính nhà nước. Trên cơ sở đó, học viên có thể vận dụng những kiến thức và kỹ năng đã tiếp nhận được, cải thiện hiệu quả hoạt động quản lý và phát triển nhân sự tại đơn vị cấp phòng nơi học viên đang công tác.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Hiểu được vai trò và tầm quan trọng của nguồn nhân lực trong cơ quan, đơn vị.

2. Nhận biết được những thách thức cơ bản và hiểu được một số xu hướng thay đổi trong quản lý nhân lực hiện nay tác động tới công tác ở phòng.

3. Vận dụng được các kỹ thuật phân tích công việc, xây dựng bản mô tả công việc và bản tiêu chuẩn công việc cho các nhân sự trong phòng.

4. Kèm cặp và hướng dẫn nhằm phát triển nhân sự trong phòng.

5. Tạo dựng và phát triển mối quan hệ công tác hiệu quả tại phòng.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về quản lý nguồn nhân lực

a) Khái niệm “nguồn nhân lực” và “quản lý nguồn nhân lực”.

b) Mục đích quản lý và phát triển nguồn nhân lực.

c) Vai trò quản lý và phát triển nguồn nhân lực.

2. Quản lý nhân sự của lãnh đạo cấp phòng

a) Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch nhân sự.

b) Tham gia tuyển dụng nhân sự:

- Căn cứ tuyển nhân sự;

- Tổ chức công tác tuyển dụng nhân sự;

- Tuyển dụng chính thức, bổ nhiệm vào ngạch đối với người hoàn thành chế độ tập sự;

- Tiếp nhận không qua thi tuyển;

- Xét tuyển cán bộ? công chức cấp xã thành công chức từ cấp huyện trở lên.

c) Phân công công việc:

- Khái niệm và các yếu tố tác động đến việc phân công công việc;

- Tổ chức công việc;

- Phương pháp tổ chức công việc.

3. Phát triển nhân sự của Lãnh đạo cấp phòng

a) Đào tạo, bồi dưỡng nhân viên:

- Một số khái niệm về đào tạo, bồi dưỡng công chức;

- Các nội dung chủ yếu trong đào tạo, bồi dưỡng công chức.

b) Hướng dẫn nhân viên:

- Khái niệm, lợi ích của hoạt động hướng dẫn nhân viên;

- Quy trình và phương pháp.

4. Kỹ năng xây dựng và phát triển mối quan hệ công tác của lãnh đạo cấp phòng

a) Kỹ năng phối hợp:

- Khái niệm phối hợp;

- Hình thức phối hợp:

+ Phối hợp dọc;

+ Phối hợp ngang.

- Kỹ năng phối hợp công tác của phòng.

b) Kỹ năng chia sẻ thông tin.

c) Kỹ năng quản lý xung đột.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Hướng dẫn học viên chuẩn bị tìm ví dụ và làm bài tập tình huống.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị các ví dụ và bài tập tình huống.

2. Phương pháp giảng dạy

- Đóng vai;

- Nêu và giải quyết vấn đề;

- Bài tập nhóm;

- Bảng hỏi;

- Thuyết trình.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học đủ rộng để làm bài tập nhóm;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính,...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Làm bài tập nhóm;

- Hỏi đáp;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA. Tập bài giảng: Quản lý và phát triển nguồn nhân lực. Hà Nội, 2006.

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Cán bộ, công chức, năm 2008.

- Nước CH XHCN Việt Nam. Luật Viên chức, năm 2010.

- Chính phủ. Nghị định số 18/2010/NĐ-CP ngày 5/3/2010 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng công chức.

- Chính phủ. Nghị định số 24/2010/NĐ-CP ngày 15/3/2010 của Chính phủ quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức.

- Chính phủ. Nghị định số 29/2012/NĐ-CP ngày 12/4/2012 của Chính phủ về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Phân tích tầm quan trọng của yếu tố môi trường, mục tiêu chiến lược của tổ chức ảnh hưởng đến quản lý nguồn nhân lực trong hoạt động quản lý nói chung và đối với cấp phòng nói riêng?

2. Trình bày quy trình xây dựng kế hoạch nguồn nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước? Làm rõ mối quan hệ giữa con người và công việc trong quán lý nhân sự?

3. Chia sẻ kinh nghiệm phân tích công việc, xây dựng mô tả công việc và tiêu chuẩn công việc tại đơn vị.

Chuyên đề báo cáo

THỰC TIỄN Ở VIỆT NAM VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ QUẢN LÝ CỦA ĐƠN VỊ CẤP PHÒNG

Thời lượng: 8 tiết

Trình bày: 4 tiết

Trao đổi, thảo luận: 4 tiết

 

Phần II

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ VÀ LÃNH ĐẠO THEO LĨNH VỰC

Mục 1

KIẾN THỨC, KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC NỘI CHÍNH
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Nội chính)

Khối lượng kiến thức gồm 2 chuyên đề giảng dạy và 1 chuyên đề báo cáo.

Thời gian thực hiện: Tổng số là 40 tiết, trong đó 12 tiết lý thuyết, 18 tiết thảo luận - thực hành, ôn và kiểm tra 2 tiết, 8 tiết chuyên đề báo cáo (4 tiết trình bày, 4 tiết trao đổi, thảo luận).

Chuyên đề 1

PHÂN TÍCH VÀ PHÁT TRIỂN TỔ CHỨC

Thời lượng: 16 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 10 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề trình bày khái niệm và phân loại tổ chức trong bộ máy nhà nước; trang bị một số kỹ năng phân tích tổ chức, gắn với các bài tập về cấp phòng; qua đó giúp học viên hiểu rõ hơn bản chất và yêu cầu phát triển tổ chức tại cấp phòng.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Phân biệt một số loại hình tổ chức.

2. Trình bày đặc trưng của tổ chức nhà nước.

3. Phân tích thực trạng của tổ chức, đặt trong các yếu tố thuộc môi trường bên trong và bên ngoài của tổ chức.

4. Áp dụng kỹ thuật quản lý nhằm phát triển tổ chức ở cấp phòng.

5. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác tổ chức đối với hoạt động của lãnh đạo cấp phòng.

III. NỘI DUNG

1. Những vấn đề chung về tổ chức

a) Khái niệm “tổ chức”.

b) Bản chất và phân loại tổ chức:

- Bản chất của tổ chức;

- Phân loại tổ chức.

c) Đặc trưng của tổ chức nhà nước:

- Mục tiêu của tổ chức;

- Các nguyên tắc hoạt động của tổ chức;

- Cơ cấu tổ chức;

- Vấn đề quyền lực trong tổ chức;

- Các nguồn lực của tổ chức;

- Môi trường của tổ chức;

- Chu trình của tổ chức.

2. Cơ cấu tổ chức

a) Khái niệm cơ cấu tổ chức.

b) Các quan hệ trong cơ cấu tổ chức nhà nước.

3. Kỹ năng phân tích tổ chức

a) Công cụ, kỹ thuật phân tích môi trường của tổ chức.

b) Vận dụng kỹ năng.

4. Áp dụng công cụ, kỹ thuật nhằm phát triển tổ chức của cấp phòng

a) Khái niệm “phát triển tổ chức”.

b) Giới thiệu công cụ, kỹ thuật phát triển tổ chức.

c) Bài tập vận dụng công cụ, kỹ thuật phát triển tổ chức.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các câu hỏi, tình huống thảo luận.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu ở nhà;

- Chuẩn bị các câu hỏi, tình huống thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Hỏi đáp;

- Thảo luận và làm bài tập nhóm;

- Trao đổi kinh nghiệm.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Làm bài tập nhóm;

- Kiểm tra xác xuất.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng,...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo: Bùi Thế Vĩnh và các tác giả. Quản lý và Phát triển Tổ chức hành chính nhà nước. Hà Nội, 2008

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Phân tích bản chất của tổ chức hành chính nhà nước, chỉ ra sự khác biệt đối với các loại hình tổ chức khác?

2. Làm rõ mối quan hệ giữa các thành phần thuộc cơ cấu tổ chức nhà nước? Các yếu tố môi trường bên trong và bên ngoài tác động tới cơ cấu và vận hành của tổ chức hành chính nhà nước?

3. Những khó khăn đặt ra hiện nay khi vận dụng các bước và kỹ thuật phân tích và phát triển tổ chức vào đơn vị cấp phòng? Đề xuất của lãnh đạo cấp phòng nhằm khắc phục những khó khăn này?

Chuyên đề 2

KIỂM TRA, GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG CỦA CẤP PHÒNG

Thời lượng: 14 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 8 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề thiết kế nhằm giới thiệu kiến thức cơ bản về kiểm tra và giám sát hoạt động tại đơn vị cấp phòng; trang bị một số kỹ thuật nhằm xây dựng kỹ năng xác định vấn đề cần kiểm tra, giám sát, chuẩn bị các điều kiện cần thiết, tổ chức kiểm tra, giám sát và xử lý kết quả; qua đó nâng cao nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của công tác kiểm tra và giám sát tại cấp phòng.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Hiểu được các khái niệm “kiểm tra” và “giám sát”.

2. Trình bày được các nguyên tắc cơ bản trong kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan hành chính.

3. Xác định được vấn đề cần kiểm tra, giám sát và mục đích, yêu cầu kiểm tra, giám sát.

4. Chuẩn bị các điều kiện cần và đủ cho việc kiểm tra, giám sát.

5. Xây dựng và thực hiện được kế hoạch kiểm tra, giám sát.

6. Xử lý khách quan và chính xác kết quả kiểm tra, giám sát.

7. Có ý thức đúng đắn về vai trò và tầm quan trọng của kiểm tra và giám sát tại đơn vị.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về kiểm tra, giám sát hoạt động hành chính

a) Khái niệm “kiểm tra”, “giám sát”:

- Kiểm tra;

- Giám sát.

b) Đặc điểm, phân loại và nội dung kiểm tra:

- Đặc điểm;

- Phân loại;

- Nội dung.

c) Đặc điểm, phân loại và nội dung giám sát:

- Đặc điểm;

- Phân loại;

- Nội dung.

d) Sự cần thiết của kiểm tra, giám sát.

đ) Phân biệt kiểm tra, giám sát với thanh tra.

e) Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động kiểm tra, giám sát:

- Khái niệm;

- Các nguyên tắc chung;

- Các nguyên tắc đặc thù.

2. Hình thức, phương pháp và quy trình kiểm tra, giám sát

a) Hình thức kiểm tra, giám sát:

- Hình thức kiểm tra;

- Hình thức giám sát.

b) Phương pháp kiểm tra, giám sát:

- Khái niệm;

- Các phương pháp.

c) Công cụ kiểm tra, giám sát.

d) Quy trình kiểm tra, giám sát:

- Quy trình kiểm tra;

- Quy trình giám sát.

3. Đánh giá kết quả kiểm tra, giám sát hoạt động của cấp phòng

a) Mục đích và yêu cầu.

b) Tiêu chí đánh giá.

c) Đánh giá chất lượng, hiệu quả.

d) Một số giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các câu hỏi, tình huống thảo luận.

b) Học viên:

- Nghiên cứu tài liệu trước khi học tập;

- Chuẩn bị các câu hỏi, tình huống thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Vấn đáp;

- Làm việc nhóm;

- Ví dụ minh họa;

- Trao đổi kinh nghiệm.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học (cho nhóm 6-7 học viên);

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Bút dạ các màu;

- Tài liệu minh họa;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Vấn đáp;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Học viện Hành chính Quốc gia (2006). Kỹ năng giám sát, kiểm tra trong hành chính. Hà Nội, 2006.

- Nước CHXHCN Việt Nam. Luật Thanh tra, năm 2010.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Phân tích nội hàm của “kiểm tra” và “giám sát”? Phân biệt giữa hai khái niệm này?

2. Quy trình kiểm tra, giám sát hoạt động gồm những bước nào? Cách thức, phương pháp tổ chức công việc tại mỗi bước kiểm tra, giám sát?

3. Chia sẻ kinh nghiệm của anh/chị trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động ở đơn vị cấp phòng? Rút ra những bài học gì?

Chuyên đề báo cáo

NHỮNG VẤN ĐỀ THỰC TIỄN ĐẶT RA TRONG XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN TỔ CHỨC BỘ MÁY TRONG QUÁ TRÌNH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH Ở NƯỚC TA

Thời lượng: 8 tiết

Trình bày: 4 tiết

Trao đổi, thảo luận: 4 tiết

Mục 2

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC KINH TẾ - TÀI CHÍNH
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Kinh tế - Tài chính)

Chuyên đề 1

KỸ NĂNG, CÔNG CỤ, MÔ HÌNH TRONG PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO KINH TẾ - TÀI CHÍNH

Thời lượng: 16 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 10 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề trình bày các mô hình phân tích và dự báo kinh tế và giúp học viên vận dụng một số công cụ phân tích và dự báo chính xác nhằm đưa ra các quyết định quản lý phù hợp trong môi trường thay đổi nhanh chóng hiện nay.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Hiểu nội hàm của một số lý thuyết kinh tế có ảnh hưởng tới phát triển.

2. Phân biệt được một số mô hình kinh tế hiện nay.

3. Vận dụng được kỹ thuật phân tích kinh tế - tài chính, gắn với nội dung hoạt động và tham mưu của đơn vị.

4. Đánh giá được chi phí cơ hội kinh tế - xã hội - môi trường trong hoạt động của ngành hoặc địa phương.

5. Nâng cao nhận thức về ý nghĩa của các mô hình và công cụ phân tích kinh tế - tài chính trong hoạt động của ngành hoặc địa phương hiện nay.

III. NỘI DUNG

1. Một số vấn đề chung về phân tích, dự báo

a) Khái quát về phân tích, dự báo.

b) Phân loại.

c) Ứng dụng của hoạt động phân tích, dự báo.

d) Chức năng của phân tích, dự báo.

đ) Nguyên tắc phân tích, dự báo.

e) Phương pháp phân tích, dự báo:

- Phương pháp chuyên gia;

- Phương pháp định tính;

- Phương pháp mô hình.

2. Mô hình phân tích, dự báo

a) Khái quát về mô hình dự báo.

b) Một số mô hình thường sử dụng:

- Mô hình chuỗi thời gian;

- Mô hình cân bằng tổng thể tính toán được;

- Mô hình kinh tế lượng vĩ mô.

c) Cơ sở lý thuyết cho xây dựng mô hình dự báo.

d) Một số yêu cầu khi tiến hành công tác phân tích, dự báo theo mô hình:

- Cơ sở thông tin dữ liệu;

- Mô hình phân tích dự báo;

- Đưa ra các giả định;

- Chọn biến số;

- Sử dụng đồ thị;

- Chương trình phần mềm.

3. Xây dựng mô hình phân tích, dự báo

a) Một số vấn đề chung.

b) Các nội dung cơ bản khi xây dựng mô hình.

c) Ví dụ về mô hình phân tích, dự báo.

d) Một số mô hình dự báo trong lĩnh vực kinh tế - tài chính.

4. Sử dụng các kết quả phân tích, dự báo

a) Phục vụ quá trình hoạch định chính sách.

b) Xây dựng kế hoạch dài hạn, trung hạn và ngắn hạn.

c) Phục vụ quản lý vĩ mô nền kinh tế.

d) Củng cố và điều chỉnh các công cụ khác.

đ) Định hướng các hoạt động trong nội bộ phòng.

e) Mở rộng quan hệ hợp tác.

g) Đề xuất.

5. Ví dụ minh họa

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các ví dụ minh họa.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu;

- Chuẩn bị máy tính xách tay.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Vấn đáp;

- Làm mẫu;

- Trao đổi kinh nghiệm.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học đủ rộng để làm việc nhóm;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Kiểm tra qua bài tập;

- Hỏi đáp;

- Quan sát thao tác.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Christopher A. Sims. Phân tích kinh tế. Hoa Kỳ: Đại học Princeton, 2010.

- Ngân hàng Thế giới. Phân tích & dự báo kinh tế vĩ mô - Việt Nam 2010 -2011: Cẩm nang Quản trị công ty và Gợi ý chính sách quản lý cho Chính quyền địa phương. Hà Nội, 2011.

- Nguyễn Trọng Hoài. Dự báo và Phân tích dữ liệu trong Kinh tế và Tài chính, Nxb. Thống kê. Hà Nội, 2009.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Anh/chị hiểu thế nào về vai trò của việc nâng cao năng lực phân tích dự báo kinh tế - tài chính đối với công tác chuyên môn, cũng như đối với chức năng lãnh đạo cấp phòng mà anh/chị đang đảm nhiệm?

2. Qua thực tế của đơn vị, ngành, địa phương mình, anh/chị thường sử dụng các loại mô hình nào trong phân tích dự báo kinh tế - tài chính để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn, phục vụ chức năng lãnh đạo cấp phòng? Các khó khăn thường gặp phải, nguyên nhân và giải pháp chủ yếu?

3. Nguồn thông tin và chất lượng nguồn thông tin có vai trò như thế nào đối với công tác phân tích dự báo kinh tế - tài chính? Thực trạng vấn đề này tại đơn vị, ngành, địa phương? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục?

4. Có các chỉ tiêu chủ yếu nào thường được sử dụng để đo lường kết quả và đánh giá chất lượng sử dụng các phân tích dự báo kinh tế - tài chính?

Chuyên đề 2

PHÂN CẤP QUẢN LÝ TRONG LĨNH VỰC KINH TẾ - TÀI CHÍNH

Thời lượng: 14 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 8 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề giới thiệu quá trình và các đặc điểm phân cấp quản lý ở nước ta đến nay, trình bày các nội dung và căn cứ trong phân cấp quản lý trong lĩnh vực kinh tế - tài chính; trang bị một số kỹ thuật phân tích hiệu quả phân cấp quản lý kinh tế tài chính, xây dựng khung kế hoạch và theo dõi; qua đó giúp học viên nhận thức rõ hơn yêu cầu và tầm quan trọng của phân cấp quản lý trong lĩnh vực kinh tế - tài chính.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Trình bày được khái niệm “phân cấp quản lý”.

2. Phân biệt khái niệm này trong lĩnh vực kinh tế - tài chính.

3. Nêu được các cơ sở phân cấp quản lý trong kinh tế - tài chính.

4. Vận dụng công cụ, kỹ thuật phân tích hiệu quả phân cấp quản lý kinh tế tài chính.

5. Xây dựng được khung kế hoạch và theo dõi phân cấp quản lý kinh tế - tài chính.

6. Nâng cao nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của phân cấp quản lý trong kinh tế - tài chính.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về phân cấp quản lý

a) Khái niệm “phân cấp quản lý”.

b) Mục đích phân cấp quản lý.

c) Yêu cầu phân cấp quản lý.

d) Nguyên tắc phân cấp quản lý.

2. Phân cấp quản lý kinh tế - tài chính

a) Phân cấp quản lý kinh tế.

b) Phân cấp quản lý tài chính.

c) Các chỉ số đánh giá mức độ phân cấp tài chính.

d) Các chỉ số đo phân cấp quản lý kinh tế - tài chính:

- Đánh giá khái quát thực trạng;

- Chỉ tiêu phản ánh hiệu quả;

- Phân tích hiệu quả.

đ) Xây dựng khung kế hoạch và theo dõi thực hiện phân cấp:

- Xây dựng khung kế hoạch thực hiện phân cấp;

- Xây dựng khung theo dõi, đánh giá phân cấp.

e) Kỹ năng phân cấp quản lý tại cấp phòng.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản liên quan tới nội dung chuyên đề.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị câu hỏi thảo luận.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Thảo luận nhóm;

- Bài tập tình huống;

- Sàng lọc.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học (cho nhóm 6-7 học viên);

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Kiểm tra trên lớp;

- Đánh giá kết quả thực hiện bài tập tình huống.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng,...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Võ Kim Sơn. Phân cấp quản lý nhà nước: Lý luận và thực tiễn. Nxb. Chính trị quốc gia. Hà Nội, 2004.

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA. Bộ tài liệu: Phân cấp quản lý giữa tỉnh và huyện. Hà Nội, 2006.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Trình bày mục đích, yêu cầu và nguyên tắc trong “phân cấp quản lý” nói chung và vận dụng trong lĩnh vực kinh tế - tài chính nói riêng?

2. Nội dung chủ yếu và các chỉ số trong phân cấp quản lý trong lĩnh vực kinh tế - tài chính?

3. Thế nào là hiệu quả và hiệu quả phân cấp quản lý? Có những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả phân cấp quản lý trong lĩnh vực kinh tế - tài chính?

Chuyên đề báo cáo

NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG CẢI CÁCH TÀI CHÍNH CÔNG VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Thời lượng: 8 tiết

Trình bày: 4 tiết

Trao đổi, thảo luận: 4 tiết

Mục 3

KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG QUẢN LÝ THEO LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI
(Bồi dưỡng cho học viên công tác trong lĩnh vực Văn hóa - Xã hội)

Chuyên đề 1

QUẢN LÝ CUNG ỨNG DỊCH VỤ CÔNG VỀ VĂN HÓA - XÃ HỘI

Thời lượng: 16 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 10 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề giới thiệu khái niệm, đặc điểm và phân loại dịch vụ công và vai trò của nhà nước trong quản lý cung ứng dịch vụ công; trang bị một số kỹ thuật nhằm quản lý xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội theo chủ trương của Nhà nước; qua đó giúp học viên hiểu rõ hơn bản chất và ý nghĩa của hoạt động này và vận dụng trong công tác của lãnh đạo cấp phòng.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Trình bày được khái niệm “dịch vụ công” và “cung ứng dịch vụ công".

2. Phân loại được một số loại hình dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

3. Hiểu rõ vai trò của nhà nước trong quản lý cung ứng dịch vụ công.

4. Vận dụng một số kỹ thuật trong quản lý cung ứng dịch vụ công.

5. Nhận thức vai trò của cá nhân và đơn vị trong quá trình quản lý cung ứng dịch vụ công và thực hiện xã hội hóa theo chủ trương của nhà nước.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về dịch vụ công

a) Khái niệm “dịch vụ công” và “cung ứng dịch vụ công”.

b) Phân loại dịch vụ công.

c) Đặc điểm cung ứng dịch vụ công.

2. Nguyên tắc cung ứng dịch vụ công

a) Khái niệm.

b) Các nguyên tắc cung ứng dịch vụ công.

3. Vai trò quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ công

a) Sự chuyển đổi trong chức năng của Nhà nước nói chung.

b) Vai trò quản lý nhà nước trong cung ứng dịch vụ công.

4. Mục đích và yêu cầu xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội

a) Mục đích xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

b) Yêu cầu xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

5. Vai trò của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa cung ứng dịch vụ công

a) Chức năng, nhiệm vụ của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa dịch vụ công.

b) Nội dung cung ứng dịch vụ công văn hóa - xã hội của cấp phòng.

c) Vai trò của lãnh đạo phòng trong xã hội hóa dịch vụ công.

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản liên quan tới nội dung chuyên đề.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị các tình huống thực tế cho thảo luận nhóm.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Làm việc theo cặp;

- Làm bài tập nhóm;

- Trao đổi kinh nghiệm;

- Thuyết trình.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học (cho nhóm 6-7 học viên);

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, giấy A4, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Quan sát trực tiếp;

- Hỏi đáp;

- Kiểm tra xác xuất.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học.

2. Tham khảo

- Chính phủ. Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 18/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

- Chu Văn Thành. Dịch vụ công - Đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng ở Việt Nam hiện nay. Nxb. Chính trị quốc gia. Hà Nội, 2007.

- Lê Chi Mai. Quản lý dịch vụ công. Nxb. Khoa học - Kỹ thuật Hà Nội, 2003.

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA. Cải tiến cung ứng dịch vụ công. Hà Nội, 2006.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Phân tích sự thay đổi trong chức năng, vai trò của nhà nước trong cung ứng dịch vụ công ở nước ta?

2. Trình bày nội hàm của khái niệm “xã hội hóa” dịch vụ công và phân biệt “xã hội hóa cung ứng dịch vụ công” với các phương thức thực hiện dịch vụ khác?

3. Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý xã hội hóa cung ứng dịch vụ công trong lĩnh vực văn hóa - xã hội. Phương hướng tăng cường hiệu quả quản lý trong công tác này?

Chuyên đề 2

PHÂN CẤP TRONG LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI

Thời lượng: 14 tiết

Lý thuyết: 6 tiết

Thảo luận, thực hành: 8 tiết

I. MỤC ĐÍCH

Chuyên đề trình bày nội hàm của khái niệm phân cấp và phân cấp quản lý, phân biệt những khái niệm và nội hàm này trong lĩnh vực văn hóa - xã hội với việc vận dụng trong những lĩnh vực khác; lý giải căn cứ trong phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội; cung cấp một số kỹ thuật giúp học viên thực hành và theo dõi, đánh giá công tác phân cấp quản lý trong lĩnh vực này từ giác độ hoạt động của lãnh đạo phòng.

II. YÊU CẦU

Sau khi học xong chuyên đề này, học viên sẽ có thể:

1. Trình bày các khái niệm “phân cấp” và “phân cấp quản lý” trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

2. Liệt kê các căn cứ, cơ sở pháp lý về phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội.

3. Vận dụng công cụ, kỹ thuật phân tích hiệu quả phân cấp quản lý văn hóa - xã hội.

4. Xây dựng được khung kế hoạch phân cấp và quản lý, theo dõi, đánh giá việc phân cấp này.

5. Nâng cao nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của phân cấp quản lý trong văn hóa - xã hội.

III. NỘI DUNG

1. Tổng quan về phân cấp quản lý

a) Khái niệm “phân cấp quản lý”.

b) Mục đích phân cấp quản lý.

c) Yêu cầu phân cấp quản lý.

d) Nguyên tắc phân cấp quản lý.

2. Phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội

a) Phân cấp quản lý trong lĩnh vực giáo dục.

b) Phân cấp quản lý trong lĩnh vực y tế.

c) Nâng cao hiệu quả phân cấp quản lý lĩnh vực văn hóa - xã hội.

d) Theo dõi và đánh giá phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội:

- Tiêu chí đánh giá;

- Theo dõi, đánh giá;

- Xây dựng khung kế hoạch theo dõi đánh giá.

3. Kỹ năng phân cấp quản lý văn hóa - xã hội

IV. PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỒ DÙNG GIẢNG DẠY

1. Công tác chuẩn bị

a) Giảng viên:

- Chuẩn bị giáo án và các hình chiếu (slides) trước khi giảng dạy;

- Chuẩn bị các văn bản liên quan tới nội dung chuyên đề.

b) Học viên:

- Nghiên cứu trước tài liệu học tập;

- Chuẩn bị các tình huống thực tiễn để thảo luận nhóm.

2. Phương pháp giảng dạy

Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính chủ động của học viên:

- Thuyết trình;

- Làm việc nhóm;

- Trao đổi kinh nghiệm;

- Bài tập tình huống.

3. Đồ dùng giảng dạy

- Bảng viết các loại;

- Phòng học (cho nhóm 6-7 học viên);

- Giấy khổ rộng A0 và A1;

- Các phương tiện giảng dạy như máy chiếu, máy tính, ...

4. Phương pháp đánh giá

- Vấn đáp;

- Làm bài tập nhóm;

- Dùng bảng hỏi.

V. BỘ TÀI LIỆU

1. Bắt buộc

- Tài liệu thiết kế và xây dựng cho học viên: Bao gồm lý thuyết, các hoạt động, các bài tập xây dựng kỹ năng, ...

- Các hình chiếu (slides) cho mỗi buổi học

2. Tham khảo

- Võ Kim Sơn. Phân cấp quản lý. Nxb. Thống kê. Hà Nội, 2006.

- Học viện Hành chính Quốc gia - Dự án Danida - NAPA. Bộ tài liệu: Phân cấp quản lý giữa tỉnh và huyện. Hà Nội, 2006.

VI. CÂU HỎI THẢO LUẬN

1. Trình bày mục đích, yêu cầu và nguyên tắc trong “phân cấp quản lý” nói chung và vận dụng trong lĩnh vực văn hóa - xã hội nói riêng?

2. “Hiệu quả” và “hiệu quả phân cấp quản lý” là gì? Có những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả phân cấp quản lý trong lĩnh vực văn hóa - xã hội?

3. Kinh nghiệm của anh/chị trong quản lý và thực hiện phân cấp quản lý trong lĩnh vực công tác của mình? Những bài học rút ra?

Chuyên đề báo cáo

THỰC TIỄN CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA TRONG LĨNH VỰC VĂN HÓA - XÃ HỘI NHỮNG NĂM QUA VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Thời lượng: 8 tiết

Trình bày: 4 tiết

Trao đổi, thảo luận: 4 tiết

 

Phần III

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN ĐI THỰC TẾ VÀ VIẾT ĐỀ ÁN/THU HOẠCH CUỐI KHÓA

Mục 1

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN ĐI THỰC TẾ

1. Mục đích

a) Quan sát và trao đổi kinh nghiệm lãnh đạo phòng qua thực tiễn tại một đơn vị cụ thể.

b) Giúp kết nối giữa lý thuyết với thực tế.

2. Yêu cầu

a) Giảng viên xây dựng bảng quan sát để học viên ghi nhận trong quá trình đi thực tế.

b) Học viên chuẩn bị trước câu hỏi hoặc vấn đề cần làm rõ trong quá trình đi thực tế.

3. Hướng dẫn

a) Cơ sở đào tạo, bồi dưỡng bố trí tổ chức và sắp xếp đi thực tế cho học viên.

b) Cơ quan, đơn vị học viên đến thực tế chuẩn bị báo cáo kinh nghiệm và tạo điều kiện để học viên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn.

Mục 2

YÊU CẦU, HƯỚNG DẪN VIẾT ĐỀ ÁN/THU HOẠCH CUỐI KHÓA

1. Mục đích

a) Là phần thu hoạch kiến thức và kỹ năng thu nhận được từ chương trình đào tạo, bồi dưỡng 4 tuần cho lãnh đạo cấp phòng.

b) Giúp đánh giá mức độ kết quả học viên đã đạt được qua chương trình (kiến thức, kỹ năng và hành vi thái độ).

c) Chỉ ra được khả năng vận dụng kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được vào thực tiễn tại vị trí công tác của lãnh đạo phòng.

2. Yêu cầu

a) Học viên cần viết thành bản đề án/thu hoạch hoàn chỉnh, trong đó nêu những kiến thức và kỹ năng thu nhận được, phân tích công việc hiện nay và đề xuất vận dụng vào thực tiễn tại vị trí công tác của lãnh đạo phòng.

b) Thông báo yêu cầu cho học viên khi bắt đầu khóa học.

3. Hướng dẫn

a) Độ dài: Không quá 12 trang A4 (không kể trang bìa, phần tham khảo và phụ lục), sử dụng phông chữ Time New Roman, khổ chữ 14, cách dòng 1,5.

b) Cấu trúc: Do học viên thiết kế và biên soạn phù hợp với nội dung.

c) Văn phong, cách viết: Có phân tích và đánh giá, ý kiến nêu ra cần có số liệu minh chứng rõ ràng.

4. Đánh giá

Tùy đặc điểm, tình hình mỗi lớp, cơ sở đào tạo, bồi dưỡng quyết định việc đánh giá khóa học bằng 1 trong 2 hình thức sau:

a) Viết thu hoạch: Mỗi học viên viết 1 bản thu hoạch.

b) Viết đề án: Triển khai theo một trong hai phương án sau:

+ Phương án 1: Mỗi học viên xây dựng một đề án riêng và giảng viên chấm theo thang điểm 10.

+ Phương án 2: Học viên có thể xây dựng đề án theo nhóm và đại diện mỗi nhóm báo cáo kết quả đề án trước lớp. Đánh giá kết quả chéo giữa các nhóm theo thang 10 điểm. Điểm đánh giá đề án bằng điểm trung bình cộng của điểm các nhóm khác chấm cộng với điểm của giảng viên chấm. Điểm số chung của nhóm tính cho từng thành viên trong nhóm.

c) Phương thức chấm điểm: Tính theo thang điểm 10, điểm đạt là từ 5 điểm trở lên.

d) Xếp loại:

- Giỏi: 9 - 10 điểm;

- Khá: 7 - 8 điểm;

- Trung bình: 5 - 6 điểm;

- Không đạt: Dưới 5 điểm.