Quy định 300-QĐ/TW 2025 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ cơ sở đặc khu

- Căn cứ Điều lệ Đảng và Quy định thi hành Điều lệ Đảng;

- Căn cứ Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư khoá XIII,

Ban Bí thư quy định chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ cơ sở đặc khu như sau:

I- VỊ TRÍ, CHỨC NĂNG

Điều 1. Vị trí, chức năng

Đảng bộ cơ sở đặc khu là đảng bộ trực thuộc đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi tắt là cấp uỷ cấp tỉnh) và là hạt nhân chính trị ở cơ sở; có chức năng lãnh đạo toàn diện ở đặc khu; lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị ở đặc khu, các chi bộ trực thuộc theo quy định của Điều lệ Đảng, các quy định, hướng dẫn của Trung ương và của cấp uỷ cấp tỉnh.

II- NHIỆM VỤ

Điều 2. Lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh

1. Lãnh đạo cụ thể hoá, thực hiện các chủ trương, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh theo nghị quyết đại hội đảng bộ đặc khu và của cấp uỷ cấp trên.

2. Chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đề ra và lãnh đạo thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nhiệm vụ chính trị của đảng bộ.

3. Lãnh đạo chính quyền thực hiện đúng chủ trương, đường lối, nghị quyết, quy định, kết luận của Đảng và pháp luật của Nhà nước; cải cách hành chính, đổi mới phương pháp, lề lối làm việc; tạo môi trường thuận lợi để các thành phần kinh tế phát triển; quản lý, sử dụng có hiệu quả tài nguyên, đất đai, khoáng sản, ngân sách, các khoản đóng góp của Nhân dân và các nguồn hỗ trợ khác để phát triển kinh tế, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, phát triển khoa học, công nghệ và kinh tế số; thực hiện các biện pháp phòng, chống thiên tai, bảo vệ môi trường, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện cac chính sách an sinh xã hội, xoá đói, giảm nghèo; xây dựng địa phương giàu đẹp, hiện đại, văn minh.

4. Lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng toàn dân, công tác quân sự địa phương và chính sách hậu phương quân đội; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

5. Báo cáo, đề xuất kịp thời với cấp uỷ cấp trên những vấn đề cần thiết nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho đặc khu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Điều 3. Lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng

1. Lãnh đạo công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng. Tổ chức tuyên truyền, học tập, quán triệt nghị quyết, chỉ thị, văn bản của các cấp uỷ đảng. Thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; lãnh đạo việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Thực hiện nền nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên. Kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và Nhân dân để giải quyết theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp uỷ cấp trên giải quyết.

2. Tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phát huy truyền thống yêu nước; xây dựng tình đoàn kết, gắn bó, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau; xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh ở khu dân cư và trong từng gia đình. Tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt nghĩa vụ công dân đối với đất nước, địa phương, nhân rộng gương người tốt, việc tốt và những điển hình tiên tiến.

3. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các quy định của Trung ương về chuẩn mực đạo đức cách mạng, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp uỷ, cơ quan, tổ chức; chủ động phát hiện, ngăn chặn và kiên quyết đấu tranh chống các quan điểm sai trái, hành vi nói, viết và làm trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; âm mưu "diễn biến hoà bình" của các thế lực thù địch; những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ. Thực hiện nghiêm cơ chế kiểm tra, giám sát của tổ chức đảng, giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội và của Nhân dân về phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; chổng tư tưởng cơ hội, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, cục bộ, bè phái, gia trưởng, dòng họ, bảo thủ và các tệ nạn xã hội.

Điều 4. Lãnh đạo công tác tổ chức, cán bộ

2. Đảng uỷ thực hiện công tác tổ chức, cán bộ theo phân cấp, bảo đảm đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục quy định; lãnh đạo xây dựng quy chế, quy định về công tác cán bộ ở đặc khu theo đúng chủ trương, nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

3. Cấp uỷ đề nghị cấp trên xem xét, quyết định đối với các vấn đề về tổ chức, cán bộ thuộc thẩm quyền của cấp trên.

Điều 5. Lãnh đạo xây dựng tổ chức đảng

1. Đề ra chủ trương, nhiệm vụ, biện pháp xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng trực thuộc và đội ngũ đảng viên. Thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, các quy định, quy chê, hướng dân của câp trên; giữ gìn kỷ luật và tăng cường đoàn kết thống nhất nội bộ; thực hiện có nền nếp và nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, nhất là sinh hoạt chi bộ, bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu.

2. Đảng uỷ xây dựng kế hoạch, biện pháp quản lý đảng viên, phân công nhiệm vụ và tạo điều kiện cho đảng viên học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao; thực hiện việc giới thiệu đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và Nhân dân nơi cư trú. Biểu dương, khen thưởng kịp thời tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có thành tích xuất sắc.

3. Xây dựng cấp uỷ có đủ phẩm chất, năng lực, hoạt động có hiệu quả, tiêu biểu cho đảng bộ được đảng viên và quần chúng tín nhiệm; thường xuyên bồi dưỡng nâng cao năng lực lãnh đạo, kỹ năng và nghiệp vụ công tác đảng cho các đồng chí uỷ viên ban chấp hành đảng bộ. Lãnh đạo thực hiện tốt chủ trương bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố.

4. Tăng cường các biện pháp quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên; nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng, trình độ kiến thức, năng lực công tác, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp uỷ; chủ trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Làm tốt công tác tạo nguồn, phát triển đảng viên, bảo đảm về tiêu chuẩn và quy trình, chú trọng đối tượng là đoàn viên thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, đoàn viên công đoàn, quần chúng ưu tú ở khu dân cư và các cơ quan, tổ chức, đơn vị đóng trên địa bàn.

Điều 6. Lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng

1. Đảng uỷ lãnh đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng theo quy định của Điều lệ Đảng và quy định, hướng dẫn của Trung ương, của cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra cấp trên.

2. Chủ động đấu tranh, ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời những biểu hiện tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

3. Xem xét, thi hành kỷ luật đảng đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm bảo đảm công minh, chính xác, kịp thời theo quy định.

Điều 7. Lãnh đạo xây dựng hệ thống chính trị cơ sở

1. Đảng uỷ thường xuyên nghiên cứu, vận dụng và tổ chức thực hiện sáng tạo, có hiệu quả các phương thức lãnh đạo của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng ở cơ sở.

2. Lãnh đạo xây dựng chính quyền cùng cấp vững mạnh, hoạt động theo hướng dân chủ, công khai, minh bạch, chuyên nghiệp; thực hiện nghiêm các quy định về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Liên hệ mật thiết với Nhân dân, chăm lo và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và bảo vệ lợi ích chính đáng của Nhân dân.

3. Lãnh đạo xây dựng Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội trong sạch, vững mạnh; bảo vệ và chấp hành đúng chủ trương, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; gắn bó chặt chẽ với Nhân dân; phát huy sức mạnh tổng hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và Nhân dân; tăng cường phối hợp công tác; nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội, sức mạnh của Nhân dân để tham gia xây dựng Đảng, bảo vệ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ chính trị của địa phương.

4. Lãnh đạo xây dựng, củng cố hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; kiện toàn, sắp xếp thôn, tổ dân phố theo quy định; xây dựng và thực hiện có hiệu quả các mô hình tự quản ở cộng đồng dân cư.

5. Lãnh đạo thực hiện dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; tăng cường kỷ luật, kỷ cương; giám sát mọi hoạt động ở cơ sở theo đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

III- MỐI QUAN HỆ CÔNG TÁC

Điều 8. Với cấp uỷ cấp tỉnh

1. Chấp hành nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của cấp uỷ cấp tỉnh, mà trực tiếp và thường xuyên là ban thường vụ, thường trực cấp uỷ cấp tỉnh.

2. Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo quy định. Kịp thời báo cáo, xin ý kiến ban thường vu cấp uỷ cấp tỉnh về những vấn đề phức tạp, đột xuất phát sinh, nhất là những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, dân tộc, tôn giáo hoặc những vấn đề vượt thẩm quyền.

Điều 9. Với các cơ quan “Chuyên trách tham mưu, giúp việc của cấp uỷ, các cấp uỷ, tổ chức đảng, đơn vị trực thuộc cấp uỷ cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức khác ở cấp tỉnh

1. Thực hiện sự hướng dẫn, kiểm tra, giám sát về chuyên môn, nghiệp vụ của các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp uỷ cấp tỉnh theo quy định.

2. Phối hợp với các cấp uỷ, tổ chức đảng, đơn vị trực thuộc cấp uỷ cấp tỉnh, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội cấp tỉnh, các cơ quan, tổ chức khác trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và các công tác khác theo quy định và chỉ đạo của cấp trên.

Điều 10. Với hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp

1. Đảng bộ cơ sở đặc khu lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp và toàn diện đối với tổ chức và hoạt động của hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội cùng cấp.

2. Hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội chấp hành, tổ chức thực hiện nghiêm túc các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, kết luận của đảng bộ.

Điều 11. Với các chi uỷ, chỉ bộ trực thuộc

Đảng bộ cơ sở đặc khu lãnh đạo, chỉ đạo các chi uỷ, chi bộ trực thuộc theo quy định, hướng dẫn của Trung ương.

IV- ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH

Điều 12. Tổ chức thực hiện

1. Các tỉnh uỷ, thành uỷ trực thuộc Trung ương có trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy định này.

2. Căn cứ Quy định này và các văn bản hướng dẫn của cấp uỷ cấp trên, đảng uỷ cơ sở đặc khu xây dựng quy chế làm việc cụ thể để thực hiện.

3. Quy định này có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2025.

Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc phát sinh, Ban Tổ chức Trung ương tổng hợp, báo cáo Ban Bí thư xem xét, bổ sung, sửa đổi khi cần thiết.