Công văn 4631/BCT-XNK của Bộ Công Thương về việc nhập khẩu bình gas đã qua sử dụng

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 2684/VPCP-KNTN ngày 28 tháng 4 năm 2008 về việc nhập khẩu bình gas đã qua sử dụng ở nước ngoài vào Việt Nam, Bộ Công Thương xin báo cáo như sau:

Hiện nay, việc nhập khẩu hàng hoá thực hiện theo quy định tại Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23 tháng 1 năm 2006 của Chính phủ (quy định chi tiết thi hành Luật thương mại về hoạt động mua bán hàng hoá quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán gia công và quá cảnh với nước ngoài) và các quy định hiện hành có liên quan khác. Theo quy định tại Nghị định số 12/2006/NĐ-CP, bình gas không thuộc Danh mục hàng hoá cấm nhập khẩu, không thuộc các Danh mục quản lý nhập khẩu chuyên ngành. Bình gas đã qua sử dụng không thuộc Danh mục hàng tiêu dùng đã qua sử dụng, cấm nhập khẩu theo Phụ lục số 1 ban hành kèm theo Thông tư sô 04/2006/TT-BTM ngày 6 tháng 4 năm 2006 của Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) hướng dẫn thực hiện Nghị định số 12/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

Theo quy định tại Nghị định số 59/2006/NĐ-CP ngày 12 tháng 6 năm 2006 của Chính phủ Quy định chi tiết Luật Thương mại về hàng hoá dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện thì bình gas được xếp vào nhóm thiết bị yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, là mặt hàng kinh doanh có điều kiện không phải cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quản lý.

Như vậy, hiện nay bình gas chưa được đưa vào Danh mục hàng tiêu dùng thông thường vì đây là 1 loại bao bì đặc biệt, chịu áp lực cao, thời gian sử dụng dài (trên 15 năm), phải đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia khi chế tạo và tuân thủ quy trình kiểm tra, kiểm định chặt chẽ trong suốt quá trình sử dụng theo sự quản lý chuyên ngành của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Theo quy định tại Điểm 2 Điều 4 Nghị định số 12/2006/NĐ-CP dẫn trên và Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg ngày 07 tháng 3 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Danh mục sản phẩm hàng hoá phải kiểm tra về chất lượng thì bình gas nhập khẩu chịu sự kiểm tra bắt buộc của cơ quan chuyên ngành trước khi thông quan (các Trung tâm kiểm định kỹ thuật an toàn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các tổ chức kỹ thuật được chỉ định theo quy định).

Ngay sau khi nhận được kiến nghị của một số Công ty kinh doanh gas và Hiệp hội chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam về việc một số doanh nghiệp nhập khẩu bình gas đã qua sử dụng, không đạt tiêu chuẩn chất lượng, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổng cục Hải quan chỉ đạo rà soát lại việc kiểm tra chất lượng các lô bình gas đã qua sử dụng nhập khẩu thời gian qua, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nếu có.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tại công văn số 2684/VPCP-KNTN, ngày 21 tháng 5 năm 2008 Bộ Công Thương đã chủ trì làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng), Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Cục an toàn Lao động) và Tổng cục Hải quan về tình hình quản lý chất lượng bình gas đã qua sử dụng nhập khẩu thời gian qua, đề xuất biện pháp quản lý cho thời gian tới. Tình hình sơ bộ như sau:

Căn cứ Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 08/2006/QĐ-BLĐTBXH ngày 20 tháng 11 năm 2006 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành Quy định tạm thời về kiểm tra chất lượng sản phẩm hàng hoá nhập khẩu theo Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, vừa qua hai Trung tâm Kiểm định kỹ thuật của Cục An toàn Lao động (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) đã tiến hành kiểm tra 125.091 bình gas các loại đã qua sử dụng (thời gian từ 19 đến 30 năm), dung tích 26,2 lít (12kg) và 108 lít (50kg), có xuất xứ Malaysia và Nhật Bản. Theo báo cáo của các Trung tâm, toàn bộ số bình gas trên đã có kết quả kiểm tra đạt yêu cầu, được thông quan.

Tuy nhiên, theo báo cáo của các Trung tâm (thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) thì trong quá trình kiểm tra chất lượng số bình gas nhập khẩu trên, hồ sơ kỹ thuật kèm theo các lô hàng không đầy đủ, chỉ có danh sách các lô bình gas và biên bản kiểm định của nơi xuất xứ, thiếu biên bản kiểm tra xuất xưởng, chứng từ vật liệu...

Ngoài ra, căn cứ Quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn đối với các chai chứa khí (QTKĐ 05/2005) ban hành kèm theo Quyết định số 2013/2005/QĐ-BLĐTBXH ngày 29 tháng 12 năm 2005 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (quy định trình tự kiểm định đối với chai chứa khí bảo đảm các quy định của TCVN tương ứng: TCVN 6156-1996- bình áp lực yêu cầu KTAT về lắp đặt, sử dụng, sửa chữa, phương pháp thử. Đồng thời cho phép áp dụng tiêu chuẩn của nhà chế tạo khi tiêu chuẩn này cao hơn TCVN tương ứng) hai Trung tâm đã căn cứ tiêu chuẩn DOT 4BA-240 và DOT 4BW-240 (tiêu chuẩn chế tạo của số bình gas nhập khẩu trên) để tiến hành các bước kiểm định bên ngoài, bên trong, áp suất thử bền, thử kín và thời gian duy trì áp suất. Tuy nhiên, các Trung tâm lại bỏ qua một quy định của tiêu chuẩn DOT về việc phải loại bỏ bình gas khi trọng lượng bình giảm quá 5% trọng lượng ban đầu và toàn  bộ lô chai gas nhập khẩu nói trên đã không được đánh giá loại bỏ theo quy định này.

Sau khi trao đổi thảo luận, đại diện các Bộ, ngành thống nhất như sau:

- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật (Luật, Nghị định...) liên quan đến quản lý chất lượng bình gas đã tương đối đầy đủ, về cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý chất lượng bình gas nhập khẩu và lưu thông trên thị trường. Tuy nhiên, việc ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện của một số Bộ ngành chức năng còn chưa kịp thời, việc triển khai thực hiện trong thực tế chưa đầy đủ, chưa đúng theo quy định.

- Hệ thống tiêu chuẩn Việt Nam hiện hành về bình gas gồm 5 TCVN được xây dựng trên cơ sở chấp nhận các tiêu chuẩn của Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế ISO. Tuy nhiên, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cần phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ rà soát hệ thống TCVN liên quan, đối chiếu với hệ thống tiêu chuẩn DOT để soát xét bổ sung nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý chất lượng mặt hàng bình gas: Việc nâng cấp TCVN hoặc ban hành quy chuẩn kỹ thuật để bắt buộc thực hiện... cần có thời gian, vì vậy vẫn phải tiếp tục kết hợp với các biện pháp quản lý hành chính.

- Trước mắt, Bộ Lao động - Thương binh vã Xã hội và Tổng cục Hải quan tiếp tục phối hợp chỉ đạo thực hiện đúng quy định tại Quyết định số 50/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ trong việc kiểm tra chất lượng bình gas nhập khẩu, kể cả loại đã qua sử dụng.

- Tổ chức Đoàn liên ngành gồm đại diện các Bộ Công Thương - Khoa học và Công nghệ - Lao động - Thương binh và Xã hội - Tổng cục Hải quan tiến hành kiểm tra việc quản lý chất lượng và sử dụng bình gas cũ nhập khẩu thời gian qua. Ngày 27 tháng 5 năm 2008, Ban chỉ đạo 127 TW đã có quyết định số 03/QĐ-BCĐ về việc thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để tiến hành kiểm tra từ ngày 29 tháng 5 năm 2008.

Căn cứ kết quả kiểm tra thực tế của Đoàn kiểm tra liên ngành trong tháng 6 năm 2008 Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các Bộ, ngành báo cáo chi tiết và đề xuất biện pháp quản lý nhập khẩu bình gas đã qua sử dụng nhằm bảo đảm chất lượng hàng hoá nhập khẩu và an toàn cho người sử dụng, phù hợp với các cam kết quốc tế theo một trong các phương án sau:

- Ban hành Thông tư liên tịch Bộ Công Thương - Bộ Lao động Thương binh và Xã hội - Bộ Khoa học và Công nghệ - Bộ Tài chính hướng dẫn việc nhập khẩu bình gas.

- Đưa các yêu cầu quản lý nhập khẩu, kinh doanh bình gas vào dự thảo Nghị định về kinh doanh khí hoá lỏng (LPG), dự kiến trình Chính phủ ban hành trong quý III năm 2008.

- Cấm nhập khẩu bình gas đã qua sử dụng    

Bộ Công Thương xin báo cáo và đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho ý kiến chỉ đạo thực hiện.