Công văn 72025/CT-TTHT của Cục Thuế Thành phố Hà Nội về việc chứng từ thu đòi bồi thường, chi phí hoa hồng nhà đồng bảo hiểm

Kính gửi: Tổng Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO)
(Đ/c: Tầng 21-22 Tòa nhà MIPEC, Số 229 Tây Sơn, Q. Đống Đa, TP. Hà Nội)
MST: 0100110768

Trả lời công văn số 2683/PJICO-CV-TCKT đề ngày 31/08/2018 và công văn bổ sung hồ sơ số 3077/PJICO-CV-TCKT ngày 08/10/2018 của Tổng Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) (sau đây gọi là PJICO) hỏi về hướng dẫn chứng từ thu đòi bồi thường, chi phí hoa hồng nhà đồng bảo hiểm, Cục Thuế TP Hà Nội có ý kiến như sau:

- Căn cứ Thông tư số 09/2011/TT-BTC ngày 21/01/2011 của Bộ Tài chính hướng dẫn về Thuế giá trị gia tăng, Thuế thu nhập doanh nghiệp đối với lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm:

+ Tại Điều 8 quy định phương pháp tính thuế:

"…- Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ để bồi thường hoặc thanh toán các khoản chi khác liên quan đến hợp đồng bảo hiểm, hóa đơn GTGT mang tên, địa chỉ, mã số thuế của doanh nghiệp nào thì doanh nghiệp đó thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và hạch toán chi phí theo quy định. Thuế GTGT đầu vào liên quan đến khoản chi bồi thường, chi phí khác phát sinh chung do doanh nghiệp được ủy quyền thanh toán (bao gồm cả thuế GTGT) mà không tách riêng được các hóa đơn cho từng doanh nghiệp tham gia đồng bảo hiểm thì doanh nghiệp được ủy quyền thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với các khoản chi này..."

+ Tại Điều 9 quy định hóa đơn, chứng từ mua bán hàng hóa, dịch vụ:

“...2. Một số trường hợp thực hiện như sau:

...b) Trường hợp đồng bảo hiểm:

- Khi thu phí bảo hiểm, từng doanh nghiệp đồng bảo hiểm cấp hóa đơn GTGT cho khách hàng theo phần phí bảo hiểm nhận được và kê khai, nộp thuế GTGT theo quy định.

- Khi mua hàng hóa, dịch vụ để bồi thường hoặc thanh toán các khoản chi khác liên quan đến hợp đồng đồng bảo hiểm, hóa đơn GTGT mang tên, địa chỉ, mã số thuế của doanh nghiệp nào thì doanh nghiệp đó thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và hạch toán chi phí theo quy định chung. Trường hợp doanh nghiệp đồng bảo hiểm ủy quyền cho doanh nghiệp đứng tên trên hợp đồng chi thì thực hiện như đối với trường hợp chi hộ hướng dẫn tại tiết d, khoản 2, Điều 9 Thông tư này.

Đối với các khoản chi bồi thường, chi phí khác phát sinh chung mà không tách riêng được cho từng doanh nghiệp tham gia đồng bảo hiểm thì doanh nghiệp được ủy quyền thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào của các khoản chi này. Khi phân bổ chi phí cho từng doanh nghiệp đồng bảo hiểm, doanh nghiệp đứng tên cấp hóa đơn GTGT: trên hóa đơn ghi rõ chi bồi thường và các khoản chi khác liên quan đến hợp đồng đồng bảo hiểm (số, ngày, tháng, năm của hợp đồng) do doanh nghiệp đứng tên thực hiện, dòng thuế GTGT không ghi và gạch bỏ. Hóa đơn này là căn cứ để các doanh nghiệp đồng bảo hiểm hạch toán chi phí và doanh nghiệp đứng tên hạch toán giảm khoản phải thu (không hạch toán vào doanh thu)....

...d) Đối với trường hợp thu hộ, chi hộ giữa các doanh nghiệp trực thuộc hoặc giữa doanh nghiệp hạch toán phụ thuộc với trụ sở chính của doanh nghiệp bảo hiểm;

- Khi thu hộ tiền phí bảo hiểm, doanh nghiệp thu hộ thực hiện cấp hóa đơn GTGT cho khách hàng và kê khai, nộp thuế GTGT đối với phần doanh nghiệp thu hộ, đồng thời thông báo thu hộ cho doanh nghiệp nhờ thu hộ. Căn cứ vào thông báo thu hộ, doanh nghiệp nhờ thu hộ hạch toán doanh thu (không có thuế GTGT), không phải phát hành hóa đơn và không kê khai, nộp thuế đối với phần doanh thu nhờ thu hộ.

Trường hợp doanh nghiệp nhờ thu hộ không yêu cầu doanh nghiệp thu hộ cấp hóa đơn GTGT cho khách hàng thì khi thu hộ, doanh nghiệp thu hộ chi hạch toán thu hộ và không kê khai, nộp thuế GTGT đối với phần doanh thu thu hộ. Căn cứ vào thông báo thu hộ, doanh nghiệp nhờ thu hộ cấp hóa đơn GTGT cho khách hàng, thực hiện kê khai, nộp thuế đối với phần doanh thu nhờ thu hộ.

- Khi chi hộ, hóa đơn GTGT mang tên, mã số thuế của doanh nghiệp nào thì doanh nghiệp đó thực hiện kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Doanh nghiệp bảo hiểm chi hộ thông báo chi hộ cho doanh nghiệp nhờ chi hộ để doanh nghiệp này hạch toán chi phí.”

- Căn cứ Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng và Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Thuế giá trị gia tăng quy định các trường hợp không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT:

“1. Tổ chức, cá nhân nhận các khoản thu về bồi thường bằng tiền (bao gồm cả tiền bồi thường về đất và tài sản trên đất khi bị thu hồi đất theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền), tiền thưởng, tiền hỗ trợ; tiền chuyển nhượng quyền phát thải và các khoản thu tài chính khác.

Cơ sở kinh doanh khi nhận khoản tiền thu về bồi thường, tiền thưởng, tiền hỗ trợ nhận được, tiền chuyển nhượng quyền phát thải và các khoản thu tài chính khác thì lập chứng từ thu theo quy định. Đối với cơ sở kinh doanh chi tiền, căn cứ mục đích chi để lập chứng từ chi tiền.

Trường hợp bồi thường bằng hàng hóa, dịch vụ, cơ sở bồi thường phải lập hóa đơn và kê khai, tính, nộp thuế GTGT như đối với bán hàng hóa, dịch vụ; cơ sở nhận bồi thường kê khai, khấu trừ theo quy định...”

Căn cứ các quy định trên và hồ sơ, tài liệu PJICO cung cấp, Cục Thuế TP Hà Nội trả lời nguyên tắc như sau:

- Đối với khoản chi bồi thường cho người được bảo hiểm: PJICO là công ty bảo hiểm đứng tên (có trách nhiệm nhận toàn bộ chi phí bảo hiểm từ người được bảo hiểm sau đó chuyển trả phí bảo hiểm tương ứng với phần đồng bảo hiểm cho công ty đồng bảo hiểm gồm Công ty TNHH bảo hiểm Chubb Việt Nam và Tổng Công ty bảo hiểm Bảo Việt (bao gồm VAT) sau khi đã trừ đi hoa hồng đại lý tương ứng với trách nhiệm nhà đồng bảo hiểm) thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với các khoản chi này. Khi phân bổ chi phí cho từng doanh nghiệp đồng bảo hiểm, PJICO đứng tên cấp hóa đơn GTGT, trên hóa đơn ghi rõ chi bồi thường hợp đồng đồng bảo hiểm (số, ngày, tháng, năm của hợp đồng) do Công ty bảo hiểm đứng tên thực hiện, dòng thuế GTGT không ghi và gạch bỏ theo quy định tại điểm b Khoản 2 Điều 9 Thông tư số 09/2011/TT-BTC. Hóa đơn này là căn cứ để các doanh nghiệp đồng bảo hiểm hạch toán chi phí và doanh nghiệp đứng tên hạch toán giảm khoản phải thu (không hạch toán vào doanh thu).

- Đối với khoản chi hoa hồng cho đại lý: Công ty bảo hiểm đứng tên (Công ty Bảo Việt Bình Dương) thực hiện kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với các khoản chi này. Khi phân bổ chi phí cho doanh nghiệp đồng bảo hiểm (Công ty bảo hiểm PJICO Bến Thành), Công ty bảo hiểm đứng tên, đứng tên cấp hóa đơn GTGT trên hóa đơn ghi rõ chi hoa hồng đại lý hợp đồng đồng bảo hiểm (số, ngày, tháng, năm của hợp đồng) do Công ty bảo hiểm đứng tên thực hiện, dòng thuế GTGT không ghi và gạch bỏ theo quy định tại điểm b Khoản 2 Điều 9 Thông tư số 09/2011/TT-BTC. Hóa đơn này là căn cứ để các doanh nghiệp đồng bảo hiểm hạch toán chi phí và doanh nghiệp đứng tên hạch toán giảm khoản phải thu (không hạch toán vào doanh thu).

Trong quá trình thực hiện nếu còn vướng mắc, đề nghị Công ty liên hệ với Phòng Kiểm tra thuế số 2 để được hướng dẫn cụ thể.

Cục Thuế TP Hà Nội trả lời để Tổng Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) được biết và thực hiện./.