Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6385:1998 Yêu cầu an toàn đối với các thiết bị điện tử

TIÊU CHUẨN VIỆT NAM

TCVN 6385:1998

YÊU CẦU AN TOÀN ĐỐI VỚI CÁC THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ VÀ CÁC THIẾT BỊ CÓ LIÊN QUAN, SỬ DỤNG ĐIỆN MẠNG DÙNG TRONG GIA ĐÌNH VÀ CÁC NƠI TƯƠNG TỰ

Satety requirements for mains operated electronic and related apparatus for household and similar general use

Lời nói đầu

TCVN 6385 : 1998 hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn IEC 65: 1985;

TCVN 6385 : 1998 do ban kỹ thuật TCVN/TC/E3 Thiết bị điện tử dân dụng biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường ban hành.

YÊU CẦU AN TOÀN ĐỐI VỚI CÁC THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ VÀ CÁC THIẾT BỊ CÓ LIÊN QUAN, SỬ DỤNG ĐIỆN MẠNG DÙNG TRONG GIA ĐÌNH VÀ CÁC NƠI TƯƠNG TỰ

Satety requirements for mains operated electronic and related apparatus for household and similar general use

1. Phạm vi áp dụng

1.1. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các thiết bị được nối trực tiếp hoặc gián tiếp với điện mạng và dùng ở trong gia đình và các nơi tương tự, mà không chịu mưa hoặc nước bắn vào, cụ thể như:

- thiết bị thu thanh và thu hình vô tuyến;

- máy khuếch đại;

- bộ chuyển đổi tải và chuyển đổi nguồn tín hiệu độc lập;

- mô tơ kéo đơn hoặc kép của các thiết bị nói trên, hoặc hợp thành bộ riêng rẽ như máy ghi âm vô tuyến, máy quay băng;

- các thiết bị khác được dùng để kết nối với các thiết bị nói trên như khuếch đại ăngten, bộ nguồn điện và các phương tiện điều khiển từ xa nối bằng cáp;

- bộ nguồn thay thế pin (ác quy).

Tiêu chuẩn này có thể được áp dụng cho các thiết bị chuyên dụng, không có tiêu chuẩn thích hợp và người sử dụng không có chuyên, môn.

Chú thích - Các yêu cầu cho loại thiết bị điện tử chịu được nước bắn vào, cho ở 5.1.1.

1.2. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các thiết bị dùng ở độ cao đến 2 000 m.

Chú thích - Các yêu cầu khác, áp dụng cho các thiết bị dùng ở vùng khi hậu nhiệt đới, được đề cập đến ở các điều có liên quan.

1.3. Tiêu chuẩn này không áp dụng cho các thiết bị sử dụng điện áp nguồn danh định vượt quá:

- 433 V (r.m.s) giữa các pha trong trường hợp thiết bị dùng nguồn điện ba pha.

- 250 V (r.m.s) trong các trường hợp khác.

1.4. Tiêu chuẩn này chỉ đề cập đến các chỉ tiêu về an toàn mà không đề cập đến các chỉ tiêu khác của thiết bị (xem điều 3).

1.5. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các thiết bị có kết cấu bảo đảm chống điện giật bằng phương pháp nối đất hoặc cách điện đặc biệt.

2. Định nghĩa

Các định nghĩa sau đây được sử dụng cho mục đích của tiêu chuẩn này:

2.1. Thử điển hình cho sản phẩm là một loạt đầy đủ các thử nghiệm được tiến hành trên một số mẫu đại diện cho loại sản phẩm, với mục tiêu xác định xem nhà sản xuất có thể chế tạo được các sản phẩm phù hợp với tiêu chuẩn hay không.

2.2. Thao tác bằng tay để chỉ thao tác không yêu cầu phải dùng phương tiện gì như dụng cụ, vật đệm trung gian v.v...

2.3. Bộ phận chạm tới được để chỉ bộ phận, que thử chuẩn có thể chạm đến được (xem 9.1.1).

Chú thích - Vùng chạm tới được của một bộ phận không dẫn điện được coi như có phủ một lớp dẫn diện (xem 4.3.1)

2.4. Bộ phận mang điện để chỉ bộ phận nếu chạm vào có thể bị điện giật (xem 9.1.1).

2.5. Chiều dài đường rò để chỉ độ dài đường rò ngắn nhất dọc theo bề mặt vật liệu cách điện giữa hai bộ phận dẫn điện.

2.6. Khe hở để chỉ khoảng không khí ngắn nhất giữa hai bộ phận dẫn điện.

2.7. Mạng cấp điện để chỉ nguồn điện bất kỳ mang điện áp trên 34 V (đỉnh), nguồn điện này không chỉ dùng để cấp riêng cho các thiết bị quy định ở 1.1

2.8. Điện áp nguồn danh định để chỉ điện áp hoặc dải điện áp do nhà sản xuất thiết kế cho thiết bị, tươnc ứng với điện áp của mạng cấp điện hoặc dải điện áp (trường hợp mạng 3 pha, điện áp pha với pha).

2.9. Bộ phận nối trực tiếp với mạng cấp điện để chỉ bộ phận của thiết bị nếu nối với cực bất kỳ của mạng cấp điện sẽ gây ra trên chỗ nối dòng điện bằng hoặc lớn hơn 9 A. Dòng 9 A là dòng cắt tối thiểu của cầu chảy 6 A.

Chú thích - Trong phép thử để xác định các bộ phận được nối trực tiếp với mạng cấp điện, cầu chảy của thiết bị không được ngắn mạch.

2.10. Bộ phận nối dẫn với mạng cấp điện để chỉ các bộ phận của thiết bị nếu nối bộ phận đó với cực bất kỳ của mạng cấp điện qua một điện trở 2 000 W sẽ tạo ra trên điện trở một dòng điện lớn hơn 0,7 mA (đỉnh) thiết bị không được nối đất.

2.11. Bộ nguồn điện để chỉ thiết bị dùng năng lượng của mạng cấp điện để cấp điện cho một hoặc một số thiết bị khác.

2.12.Bộ nguồn thay thế pin để chỉ thiết bị cấp điện dùng thay cho nguồn pin của thiết bị.

2.13. Bộ điều khiển từ xa để chỉ dụng cụ dùng để điểu khiển thiết bị từ xa bằng cơ khí, điện hoặc phát xạ.

2.14. Bộ chuyển đổi nguồn tín hiệu để chỉ dụng cụ chuyển đổi năng lượng của tín hiệu không điện thành năng lượng điện.

Chú thích - Ví dụ: Đầu quay đĩa, micrô, đầu từ phát lại.

2.15. Bộ chuyển đổi tải để chỉ trang bị chuyển đổi năng lượng của tín hiệu điện thành dạng năng lượng khác.

Chú thích - Ví dụ: Loa, đầu ghi, đèn hình.

2.16. Thiết bị xách tay để chỉ thiết bị được thiết kế để di chuyển dễ dàng bằng tay. Tuy nhiên các thiết bị nào có khối lượng quá 15 kg cũng không được coi là loại xách tay.

2.17. Thiết bị đầu nối để chỉ bộ phận của thiết bị dùng để nối với dây dẫn ngoài hoặc với thiết bị khác; đầu nối có thể có nhiều tiếp điểm.

2.18. Đầu nối đất bảo vệ để chỉ đầu nối đã nối với các bộ phận cần phải tiếp đất vì mục đích an toàn.

2.19. Đầu nối đất chức năng để chỉ đầu nối các bộ phận cần tiếp đất vì các lý do khác với mục đích an toàn.

2.20. Bộ cắt nhiệt để chỉ dụng cụ dùng để cắt điện cung cấp cho một bộ phận nào đó của thiết bị để ngăn ngừa nhiệt độ ở đó bị tăng quá cao.

2.21. Bộ ngắt điện bảo vệ để chỉ bộ phận ngắt điện để cắt điện khỏi mạng cấp điện vì mục đích an toàn khi vỏ máy bị mở ra.

2.22. Bộ tăng âm để chỉ một thiết bị tăng âm độc lập hoặc bộ phận tăng âm của một thiết bị được áp dụng tiêu chuẩn này.

2.23. Tải danh định ở đầu ra của bộ tăng âm để chỉ tải có trở kháng, do nhà sản xuất quy định, dùng để nối vào đầu ra của bộ tăng âm.

2.24. Điện áp vào tối thiểu ứng với công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ của bộ tăng âm để chì điện áp đặt lên đầu vào để đạt được công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ. thiết bị được đặt ở chế độ đáp tuyến tần số phẳng, với độ nhạy cao nhất và tần số 1 000 Hz nếu không có quy định nào khác của nhà sản xuất.

2.25. Điện áp vào tối thiểu ứng với công suất ra danh định của bộ tăng âm để chỉ điện áp được đặt lên đầu vào để đạt được công suất ra danh định, thiết bị được đặt ở chế độ đáp tuyến tần số phẳng, ở độ nhậy cao nhất và tần số 1 000 Hz, nếu không có quy định gì khác của nhà sản xuất.

2.26. Công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ của bộ tăng âm để chỉ công suất, do nhà sản xuất quy định, mà thiết bị có thể cấp liên tục cho trở kháng tải danh định mà không bị tăng quá nhiệt độ cho phép ở bất kỳ điểm nào, tần số nằm trong dải quy định của nhà sản xuất.

Chú thích - Trong dải tần nào đó. có thế Thiết bị chịu được liên tục công suất ra cao hơn công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ.

2.27. Điện áp ra danh định của bộ tăng âm để chỉ điện áp được đặt ở đầu ra, tương ứng với công suất ra danh định.

2.28. Công suất ra danh định của bộ tăng âm để chỉ công suất sóng hình sin tiêu tán trên trở kháng tải danh định, công suất này và độ méo tương ứng ổược nhà sản xuất quy định, ở tần số 1 000 Hz nếu không có quy định nào khác của nhà sản xuất.

Chú thích - Nói chung bộ tăng âm không thể cấp công suất ra danh định trong thời gian vô hạn. Công suất này chỉ trong thời gian ngắn, ví dụ như ở các đỉnh điều chế.

2.29. Điện áp vào danh định của loa để chỉ điện áp tối đa, do nhà sản xuất quy định, có thể đặt vào mạch âm thanh của loa, ở tần số 1 000 Hz, nếu không có quy định gì khác của nhà sản xuất.

2.30. Trở kháng vào danh định của loa để chỉ trở kháng, do nhà sản xuất quy định, của mạch âm thanh của loa, ở tần số 1 000 Hz, nếu không có quy định nào khác của nhà sản xuất.

2.31. Công suất vào danh định của loa để chỉ công suất tối đa, do nhà sản xuất quy định, có thể cấp cho mạch âm thanh của loa, ở tần số 1 000 Hz, nếu không có quy định nào khác của nhà sản xuất.

Chú thích - Nói chung công suất vào danh định không thể cấp liên tục cho loa. Công suất này chỉ xuất hiện trong từng khoảng thời gian ngắn, như ở các đỉnh điều chế.

2.32. Tấm mạch in để chỉ tấm vật liệu nền được cắt theo kích cỡ trên đó có các lỗ và ít nhất một đường dẫn điện.

2.33. Đường dẫn để chỉ cấu hình được tạo thành bằng vật liệu dẫn điện trên tấm mạch in.

2.34. Cách điện chính để chỉ phần cách điện, áp vào các bộ phận mang điện, để bảo vệ chống điện giật về hệ ngắt điện là tổ hợp của rơ le và núm điều khiển rơ le.

2.35. Cách điện phụ để chỉ phần cách điện riêng rẽ, áp thêm vào phần cách điện chính để bảo vệ chống điện giật kể cả khi cách điện chính bị hỏng.

2.36. Cách điện kép để chi phần cách điện bao gồm cách điện chính và cách điện phụ.

2.37. Cách điện tăng cường để chỉ hệ cách điện đơn, áp vào bộ phận dẫn điện, có mức độ         bảo vệ chống điện giật tương đương với cách điện kép trong điều kiện được quy định của tiêu chuẩn này.

Chú thích - Thuật ngữ "hệ cách điện" không bao hàm cách điện phải là đồng nhất. Nó có thể gồm nhiều lớp nhưng không thể kiểm tra riêng rẽ như cách điện chính và cách điện phụ.

2.38. Thiết bị cấp I để chỉ thiết bị có bảo vệ chống điện giật không chỉ dựa vào cách điện chính, mà còn bổ sung các dự phòng về an toàn sao cho các bộ phận chạm tới được đều được nối với đường dẫn bảo vệ (nối đất) trong mạng lắp đặt cố định, bằng cách đó ngay cả khi cách điện chính bị hỏng, bộ phận chạm tới được cũng không mang điện.

Chú thích - Các thiết bị này cũng có thể có một số bộ phận thuộc kết cấu cấp II.

2.39. Thiết bị cấp II để chỉ thiết bị có bảo vệ chống điện giật không chỉ dựa vào cách điện chính, mà còn bổ sung dự phòng an toàn, như thêm cách điện kép hoặc cách điện tăng cường, không có dự phòng về bảo vệ nối đất và dựa vào điều kiện lắp đặt.

Chú thích - Định nghĩa 2.34 đến 2.39 là theo IEC 536. Phân loại thiết bị điện và điện tử theo cấp bảo vệ chống điện giật.

2.40. Bộ ngắt tổng nguồn điện để chỉ bộ ngắt điện hoặc hệ ngắt điện dùng để cắt mạch toàn bộ các bộ phận của thiết bị khỏi tất cả các cực của mạng cấp điện, trừ các chỉ dẫn trong 14.6.1

Chú thích - Một ví dụ về hệ ngắt điện là tổ hợp của rơ le và núm điều khiển rơ le.

2.41. Bộ ngắt đơn cực (nguồn điện) để chỉ bộ ngắt điện hoặc hệ ngắt điện để cắt tất cả các bộ phận của thiết bị khỏi một cực điện của mạng cấp điện, trừ những chỉ dẫn trong 14.6.1.

Chú thích - Một ví dụ về hệ ngắt điện là tổ hợp của rơ le và núm điều khiển rơ le.

2.42. Bộ ngắt điện chức năng để chỉ bộ ngắt điện hoặc hệ ngắt điện, khác với bộ ngắt điện tổng hoặc bộ ngắt đơn cực nguồn điện, bộ này nằm ở vị trí nào đó trong mạch điện của thiết bị và có thể cắt một chức năng đã định như âm thanh hoặc hình ảnh.

Chú thích - Một ví dụ về hệ ngắt điện là tổ hợp của rơ le và núm điểu khiển rơ le.

3. Yêu cầu chung

Các thiết bị phải được thiết kế và kết cấu để không xảy ra nguy hiểm, ở điều kiện sử dụng bình thường cũng như tình huống có sự cố cụ thể như sau:

- bảo vệ người khỏi bị điện giật

- bảo vệ người khỏi ảnh hưởng của quá nhiệt

- bảo vệ người khỏi ảnh hưởng của bức            xạ ion.

- bảo vệ người khỏi ảnh hưởng của nổ.

- bảo vệ người khỏi ảnh huởng của sự không ổn định về cơ học và các bộ phận chuyển động.

- bảo vệ chống cháy.

Nói chung, kiểm tra sự phù hợp ở điều kiện làm việc bình thường và tình huống có sự cố như quy định trong 4.2 và 4.3 bằng cách tiến hành tất cả các thử nghiệm được chỉ định.

4. Điều kiện chung khi thử nghiệm

4.1. Hướng dẫn về các thử nghiệm

4.1.1. Thử nghiệm theo tiêu chuẩn này là thử nghiệm điển hình.

4.1.2. Tất cả các thử nghiệm được tiến hành trên một hoặc một số thiết bị cùng loại, theo thứ tự các điều khoản và đến mức tối đa có thể.

4.1.3. Nếu không có qui định nào khác, các thử nghiệm được thực hiện ở điều kiện làm việc bình thường ở nhiệt độ môi trường trong dải 15°C đến 35°C, độ ẩm tương đối 45% đến 75% và áp suất khí quyển 860 mbar đên 1060 mbar.

Chú thích - Với các thử nghiệm trọng tài, có ba chế độ về khí quyển được công nhận ghi ở bảng 1. Chỉ nên dùng một trong ba chế độ này với mỗi ứng dụng riêng.

Bảng 1

4.1.4. Trong trường hợp không có qui định nào khác:

- các dòng điện và điện áp là hình sin;

- các phương tiện đo điện áp và dòng điện không làm ảnh hưởng đáng kể đến giá trị đo.

4.1.5. Trong trường hợp bộ tăng âm, công suất ra danh định cấp cho trở kháng tải danh định được thự  hiện bằng tín hiệu chuẩn lấy từ bộ tạo sóng tạp âm trắng. Tín hiệu được cấp cho thiết bị thông qua bộ lọc thông thấp RC kép, có hằng số thời gian t = 250 ms và bộ lọc thông cao RC kép, có hằng số thời gian t = 5 ms (Xem hình 2a và 2b).

Thiết bị đo ở đầu ra không bị ảnh hưởng bởi tần số và dạng sóng.

Chú thích - Nếu thích hợp, tín hiệu chuẩn có thể dùng điều chế sóng mang.

4.2. Các điều kiện làm việc bình thường

Các điều kiện làm việc bình thường được coi là tổ hợp các tình huốnq bất lợi nhất trong các điều kiện sau đây:

4.2.1. Ở vị trí bất kỳ trong điều kiện sử dụng bình thường của thiết bị, thông gió bình thường không bị trở ngại.

Điều này đạt được bằng cách đặt thiết bị trến giá đỡ nằm ngang có kích thước không nhỏ hơn bệ máy, dưới thiết bị để khoảng trống có độ sâu không nhỏ hơn 5 cm.

Chú thích - Khi xác định các bộ phận chạm tới được bằng que thử theo 9.1.1, Không áp dụng điều kiện này.

Thử nghiệm trên thiết bị là bộ phận tổ hợp không được nhà sản xuất cung cấp, phải đọc thực hiện theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, đặc biệt các thiết bị liên quan đến phần thông gió thích hợp của thiết bị.

4.2.2. Điện áp nguồn được cấp bảng 0,9 lần hoặc 1,1 lần điện áp nguồn danh định mà thiết bị được đặt. Với thiết bị có điện áp nguồn danh định là một dải mà không cấri chỉnh đúng bằng bộ đặt điện áp, điện áp nguồn được cấp bằng 0,9 lần giới hạn dưới hoặc 1,1 lần giới hạn trên của dải điện áp nguồn danh định; nếu cần, điện áp cấp bằng 0,9 lần hoặc 1,1 lần điện áp nguồn danh định trong dải được ghi trên thiết bị.

Tần số là tần số danh định bất kỳ của điện áp nguồn.

Với các thiết bị sử dụng điện a.c/d.c, thì cấp nguồn a.c hoặc d.c.

4.2.3. Vị trí của các núm điều khiển, người sử dụng phải với tới được để điều chỉnh bằng tay, loại trừ bộ phận đặt điện áp theo 14.8 và chú ý tới các điều kiện quy định trong 2.4.6

Bộ điều khiển từ xa có dây nối hoặc không có dây nối.

4.2.4. Đầu nối đất bất kỳ được nối hoặc không nối đất, và một cực của nguồn cung cấp loại cách ly, dùng trong các thử nghiệm phải được nối đất.

4.2.5. Thiết bị dùng để thu hoặc phát lại hoặc không.

4.2.6. Bổ sung cho bộ tăng âm

a) đầu nối của mỗi mạch vào ngắn mạch hoặc không.

b) thiết bị làm việc sao cho phát ra một phần tám công suất ra danh định trên trở kháng tải danh định, dùng tín hiệu chuẩn như mô tả ở 4.1.5.

c) nếu công suất ra giới hạn bởi nhiệt độ được ghi trên thiết bị, cho thiết bị làm việc sao cho cung cấp công suất ra giới hạn bởi nhiệt độ trên trở kháng tái danh định, dùng tín hiệu tiêu chuẩn như mô tả ở 4.1.5.

d) trở kháng tải danh định của mạch ra nào đó được nối hoặc không.

Chú thích - Các điều kiện thử nghiệm trên phải bảo đảm thời gian ngắn cần thiết, đủ cho việc đo lường.

4.2.7. Đối với thiết bị có mô tơ kéo, điều kiện tải tủy thuộc vào các hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất hoặc điều kiện tải đã được công nhận là hợp lý nếu điều này là ít thuận lợi hơn.

Chú thích - Khi thử nghiệm thiết bị mô tơ kéo, các bộ phận khác của thiết bị không tháo rời trong khi thử.

4.2.8. Thiết bị cấp điện cho thiết bị khác ví dụ như bộ nguồn thay thế pin được nối tải hoặc không tải để cung cấp công suất danh định.

4.2.9. Bộ nguồn thay thế pin, có kích thước quy định bởi pin tiêu chuẩn hoặc cả bộ nguồn pin, được thử nghiệm trong hộp đựng pin với bố trí bất lợi nhất.

Bộ nguồn thay thế pin dùng đặt trong thiết bị được thử nghiệm trong thiết bị. Thiết bị đó phù hợp với hướng dẫn của nhà sản xuất.

4.2.10. Các thiết bị sử cụng các chân có thể tháo rời hoặc các giá do nhà sản xuất cung cấp thì được thử nghiệm có hay không có chân hoặc các giá.

4.3. Các điều kiện sự cố

Hoạt động trong điều kiện có sự cố có nghĩa là cùng với các điều kiện làm việc bình thường nói ở 4.2, có các điều kiện sự cố dưới đây xảy ra lần lượt và liên quan với nhau; các điều kiện sự cố khác này là hậu quí hợp lý.

Việc khảo sát thiết bị và mạch điện của nó sẽ chỉ ra các điều kiện sự cố nói chung có thể xảy ra. Các điều kiện sự cố này xảy ra theo trình tự hợp lý nhất.

4.3.1. Ngắn mạch qua chiều dài đường rò và khe hở nếu chúng nhỏ hơn giá trị được chỉ ra bởi đường trong bảng 2.

Nếu phần cách điện có đường rãnh bề rộng nhỏ hơn 1 mm, chiều dài đường rò không tính đến bề mặt các đường rãnh mà chỉ tính bề rộng xuyên qua.

Nếu khe hở gốm hai hoặc nhiều số khe hở không khí liên tiếp và cách nhau bằng những bộ phận dẫn điện kẽ hở nào có bề rộng nhỏ hơn 1 mm được bỏ qua khi tính tổng khoảng cách, trừ khi tổng khoảng cách như yêu cầu trong bảng 2 là nhỏ hơn 1 mm. Tuy vậy, các kẻ nhỏ hơn 0,5 mm được bỏ qua.

Chú thích - Điều này không bao hàm rằng các yêu cầu vẽ kích thước cách điện, quy định trong 9.3.7 và 9.3.8 có thể bỏ qua. Nếu vật ngăn cách điện gồm hai phần tách rời bời khe mao dẫn, đường dẫn dọc theo khe phải đuạc tính khi đo chiều dài đường rò và khe hở.

Chiều dài đường rò và khe hở quy định là khoảng phân cách thực tế tối thiểu có tính đến dung sai trong các tổ hợp và các bộ phận riêng rẽ.

Chỉ dẫn về xác định chiều dài đường rò và khe hở có liên quan đến dây men được đề cập đến ở 4.3.3.

Việc xác định chiều dài đường rò và khe hở giữa các bộ phận chạm tới được và bộ phận mang điện, khi dùng que thử, vùng hở của bộ phận không dẫn điện bất kỳ được coi như có phủ một lớp dẫn điện (xem hình 1 là một ví dụ).

Các điện áp cho ở bảng 2 được xác định sau khi thiết bị nối với điện áp nguồn danh định đã ở trạng thái ổn định.

Chiều dài đường rò và khe hở được đo bằng đầu nối và phích cắm ở vị trí thích hợp.

Một trong các đầu nối được tiếp dẫn với một cực của mạng cấp điện, mạng cấp điện này trên mạch in phải bảo đảm yêu cầu về độ bến lớp phủ và sự bong tróc theo quy định ở IEC 249-2: Các vật liệu chính của mạch in, Phần 2: Phân loại, các yêu cầu đối với chiều dài đường rò và khe hở được qui định.

Các kích thước ở bảng 2 được thay bằng các giá trị tính toán theo công thức:

log d = 0.78 log V/300, giá trị cực tiểu là 0,5 mm.

Trong đó d là khoảng cách, đơn vị tính bằng milimét và V là giá trị đỉnh của điện áp đơn vị tính bằng vôn.

Những khoảng cách này có thể xác định ở hình 13.

Cần quan tâm đến diễn biến về quá nhiệt khi cho phép giảm bớt chiều dài đường rò này (xem 11.2).

Chú thích - Các giá trị giảm bớt nói trên chỉ áp dụng cho bản thân các vật dẫn, không áp dụng cho các linh Kiện được lắp đặt hoặc các điểm hàn nối.

Các lớp phủ sơn hoặc loại tương tự ở trên mạch in được bỏ qua khi tính khoảng cách.

Bảng 2

Với các bộ phận tiếp điện được nối với mạng điện mang điện áp trong dải 220 V - 250 V (hiệu dụng), có kích thước bằng loại tương tự ở điện áp 354 V đỉnh.

Với các điện áp trên 4 000 V đỉnh, điện áp thử để xác định xem chiều dài đường rò hoặc khe hở có bị ngắn mạch hay không (xem 10.3).

Điện áp đặt vào cách điện chính được xác định bằng cách ngắn mạch cách điện phụ và ngược lại.

Các biểu đồ của bảng 2 được xác định như sau:

Đường A:         34 V ứng với 0,6 mm.

354 V ứng với 3,0 mm.

Đường B:         34 V ứng với 1,2 mm.

354 V ứng với 6.0 mm

Trong những điều kiện xác định, các khoảng cách này có thể giảm bớt như ớ 4.3.3 và 9.3.5

4.3.2. Ngắn mạch, hoặc nếu áp dụng dược, ngắt mạch của:

- các sợi nung trong đèn điện tử

- cách điện giữa các sợi nung và ca tốt của đèn điện tử.

- các khoảng cách trong đèn điện tử, trừ đèn hình.

- các linh kiện bán dẫn.

Ngắt sợi tóc trong đèn báo.

Chú thích - Nếu các đèn điện tử có kết cấu sao cho rất khô hoặc không thể bị ngắn mạch các cực nào dó thì không cần thiết phải ngắn mạch chúng.

4.3.3. Ngắn mạch qua cách điện gồm lớp phủ sơn, men hoặc sợi vải. Các lớp phủ như vậy được bỏ qua khi tính đến chiều dài đường rò và khe hở như chỉ ra ở bảng 2. Tuy vậy, nếu lớp men tạo thành cách điện của dây, chịu đựng được điện áp thử nghiệm quy định cho cấp 2 của IEC 317: Các tính năng kỹ thuật cho loại dây cuốn đặc biệt, điều 13, thì được coi như bổ sung thêm 1 mm cho chiều dài đường rò và khe hở.

Chú thích - Điều này không bao hàm việc ngắn mạch cách điện giữa các vàng của một cuộn dây, ống ghen hoặc ống cách điện.

4.3.4. Ngắn mạch tụ biến đổi không khí, tụ hóa.

4.3.5. Ngắn mạch các bộ phận cách điện làm vi  phạm đến các yêu cầu bảo vệ chống điện giật hoặc quá nhiệt, trừ các phần cách điện tuân theo các yêu cầu của 10.3.

4.3.6. Ngắn mạch hoặc ngắt mạch, chọn trường hợp nào bất lợi hơn, tụ điện, điện trở hoặc cuộn dây khác với biến thế và mô tơ, việc ngắn mạch hoặc ngắt mạch chúng làm vi phạm đến các yêu cầu về chống điện giật hoặc quá nhiệt.

Những điều kiện sự cố này không áp dụng cho:

- các điện trở đáp ứng được các yêu cầu của 11.2 và 14.1;

- các cuộn dây đáp ứng được các yêu cầu của 14.3;

- các tụ điện đáp ứng được các yêu cầu của 14.2, điện áp được đặt trên các cực không quá 354 V (đỉnh).

Chú thích - Để xác định các bộ phận cách điện và linh kiện nào (nói ở 4.3.5 và 4.3.6) mà việc ngắn mạch hoăc ngắt mạch chúng làm vi phạm đến các yêu cầu về bảo vệ chống điện giật hoặc quá nhiệt, thì thiết bị và mạch điện của chúng phải được khảo sát, xem xét kỹ.

4.3.7. Nới lỏng bằng cách xoay một phần tư vòng ốc vít hoặc linh kiện tương tự, loại dùng để cố định vỏ cho các bộ phận mang điện.

4.3.8. Ngưng làm mát cưỡng bức.

4.3.9. Với các tăng ârn

- Nối trở kháng tải không thuận lợi nhất vào đầu ra, kể cả ngắn mạch.

- Cho thiết bị làm việc với công suất ra bất kỳ từ bằng không đến công suất ra danh định trên trở kháng tải danh định, dùng tín hiệu chuẩn như mô tả ở 4.1.5

4.3.10. Hãm các bộ phận chuyển động bằng cách:

- các mô tơ có mô men hãm rô to nhỏ hơn mô men đầy tải.

- các mô tơ được khởi động bằng tay

- mô tơ có các bộ phận chuyển động có thể bị kẹt vì hư hỏng cơ khí hoặc tay nắm của thiết bị, nếu những điều này có thể xẩy ra.

4.3.11. Cho mô tơ, cuộn dây rơ le hoặc các loại tương tự làm việc liên tục, thay vì chúng chỉ được làm việc ngắn hạn hoặc ngắt quãng, nếu làm việc liên tục có thể xảy ra sự cố.

4.3.12. Ngắn mạch tụ điện của cuộn dây phụ của động cơ, trừ trường hợp đã dùng tụ tự bảo vệ (như loại tụ giấy phủ kim loại).

4.3.13. Với các đầu nối của thiết bị như của bộ nguồn thay thế nguồn điện pin, nguồn cấp điện cho các thiết bị khác, trừ ổ cắm nối trực tiếp với mạng cấp điện, được nối với trở kháng tải bất lợi nhất, kể cả trường hợp ngắn mạch.

4.3.14. Nối đồng thời các nguồn mà theo thiết kế được dùng thay thế nhau, trừ khi kết cấu không cho phép.

5. Ghi nhãn

5.1. Qui định chung

Nhãn hiệu phải ghi theo những yêu cầu của 5.2, 5.3, 5.4, và 5.6.

Nhãn hiệu phải:

- dễ hiểu cho việc sử dụng thiết bị, sao cho không có sự hiểu lầm;

- bền, không phải chữ và dễ đọc.

Kiểm tra sự phù hợp bằng các thử nghiệm sau đây:

Chà sát nhẹ nhãn hiệu bằng vải thấm dầu hỏa hoặc nước mà nhãn không bị bong tróc.

Chú thích - Các thông tin phải ghi ở phía ngoài thiết bị không kể đáy. Tuy nhiên có thể cho phép đặt ở nơi có thể đụng tay tới được như dưới nắp máy, dưới đĩa quay tháo ra được của máy quay băng hoặc mặt ngoài đáy của các thiết bị nhỏ nhẹ, nơi đặt nhãn phải được ghi trong bản hướng dẫn sử dụng.

Các ký hiệu chữ vẽ số lượng và đơn vị máy phải phù hợp với IEC 27: Các ký hiệu chữ sử dụnq trong công nghệ điện.

Các ký hiệu đồ thị phải phù hợp với IEC 417. Các ký hiệu đồ thị sử dụng trên máy. Cách biểu thị, cách vẽ đồ thị và cách biên tập trên giấy.

- Ổ cầu chảy phải ký hiệu theo 14.5.2

- Bộ ngắt điện chính ký hiệu theo 14.6.7.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét.

5.1.1. Bảo vệ chống bắn nước

Thiết bị có bảo vệ chống bắn nước phải được ghi nhãn với cấp bảo vệ IP24 phù hợp với IEC 529 Phân cấp bảo vệ. Bảo vệ bằng vỏ ngoài.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét.

5.2. Lý tịch máy

Thiết bị phải có lý lịch ghi rõ:

a) tên nhà sản xuất hoặc nhãn hiệu thương mại đã đăng ký.

b) số hiệu hoặc tên máy.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét.

Chú thích - Có thể Ký hiệu hình vuông kép  cho thiết bị cấp II.

Ký hiệu này phải bố trí để thấy rõ ràng nó là một phần của thông tin kỹ thuật và không được nhầm lẫn với tên nhà sản xuất hoặc nhân hiệu thương mại.

5.3. Mạng cấp điện

Thiết bị phải được ghi rõ các thông tin sau:

a) Tính chất của nguồn điện:

- chỉ dùng điện xoay chiều thì ký hiệu: ~;

- chỉ dùng điện một chiều thì ký hiệu — hoặc

b) Điện áp nguồn danh định hoặc dải điện áp nguồn danh định có thể sử dụng mà không cần thao tác bộ đặt điện áp.

c) Thiết bị có thể dùng điện áp cung cấp khác nhau thì phải chế tạo như thế nào đó để khi sử dụng, bộ chỉ thị điện áp được nhìn thấy rõ ràng. Nếu thiết bị được chế tạo để người sử dụng có thể thay đổi điện áp đặt thì động tác này đồng thời cũng phải đặt đổi bộ phận chỉ thị.

Nếu thiết bị có nhiều bộ chỉnh đặt điện áp thì phải làm rõ các bộ đó có được đặt ở cùng điện áp hay không.

d) Tần số mạng danh định (hoặc dải tần số) bằng Hz, nếu sự an toàn phụ thuộc vào việc sử dụng đúng tần số mạng.

e) Nếu có ổ cắm để cấp điện cho thiết bị khác thì điện áp (nếu khác với điện áp nguồn) và công suất hoặc dòng điện phải được ghi rõ.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét

5.4. Thiết bị đầu nối

Thiết bị đầu nối phải được ghi bằng các ký hiệu sau:

a) đầu nối đất bảo vệ:  (417-IEC-5019)

b) thiết bị đầu nối mang điện trong điều kiện làm việc bình thường, trừ các đầu nối của nguồn cấp điện và các ổ cắm điện mạng:  (417 - IEC - 5036).

Chớp sáng hướng mũi nhọn vào đầu nối.

Chú thích - Có thể chỉ dùng ký hiệu này để chỉ sự tốn tại của đầu mang điện và không dùng để chỉ đầu nối không mang điện để tránh yêu cầu quá chặt chẽ về cách điện.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét; Việc đánh dấu đầu nối đất bảo vệ không cẩn phải ghi rõ ở vỏ ngoài (xem 15.2).

Chú thích - Đối với mục đích thông tin, có thể dùng:

1) đánh dấu thiết bị đùng cả điện xoay chiều và một chiều bằng ký hiệu  (417 - IEC - 5033)

2) đánh dấu mỗi đáu nối của loa độc lập bằng bất Kỳ hai trong các mục sau đây:

- điện áp vào danh định hoặc dải điện áp vào danh định.

- trở Kháng vào danh định hoặc dải trở kháng vào danh định.

- công suất vào danh định.

3) đối với việc thử nghiệm các bộ tảng âm, đưa ra các mục sau đây:

- công suất ra danh định.

- công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ.

- trở kháng tải danh định hoặc điện áp ra danh định của toàn bộ các mạch ra

- điện áp vào tối thiểu cho công suất ra danh định.

- điện áp vào tối thiểu cho công suất ra danh định giới hạn bởi nhiệt độ.

- dải tần số tín hiệu mà thiết bị đã được thiết kế.

5.5. Trong các tài liệu kỹ thuật của nhà sản xuất ví dụ như sơ đồ điện hoặc danh mục linh kiện, vì lý do an toàn, chỉ được thay thế bằng những linh kiện đúng như đã ghi trong tài liệu kỹ thuật thì phải dùng ký hiệu sau đây:

Ký hiệu này không ghi trên linh kiện hoặc trên tấm mạch in.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét.

6. Các bức xạ ion hóa

 Thiết bị phải có kết cấu để bảo vệ người tránh được bức xạ ion hóa.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách đo liều lượng bức xạ do máy sinh ra.

Độ rọi ở mỗi điểm chạm tới được phải được xác định ở điều kiện làm việc bình thường bằng máy kiểm tra bức xạ có diện tích hiệu đụng 10 cm², ở khoảng cách 5 cm cách mặt ngoài của thiết bị.

Mọi núm điều chỉnh chạm tới được ở bên ngoài bằng tay hoặc điều chỉnh bên trong bằng tuốcnơvít hay bằng dụng cụ khác hoặc đặt trước nhưng không được gắn chặt thì phải được điều chỉnh để có bức xạ cực đại duy trì hình ảnh rõ trong 1 giờ ở đầu đo.

Chú thích - Các mối hàn và bịt sơn là những ví dụ vế sự gắn giữ.

Độ rọi không được quá 36 pA/kg (0,5 mR/h) (ICRP 15-1969 ở 2.89)

Hình ảnh được xem là rõ nếu đáp ứng được các điều kiện sau:

- biên độ quét ít nhất bầng 70% chiều rộng màn.

- độ sáng tối thiểu bảng 50 cd/m² trên tấm chắn quang của máy phát thử nghiệm;

- độ phân giải ngang tương ứng với ít nhất là 1,5 mHz ở tâm với độ suy giảm dọc tương tự.

- không nhiều hơn một chớp nháy trong mỗi 5 phút.

7. Phát nhiệt trong điều kiện làm việc bình thường

7.1. Trong sử dụng bình thường không có bộ phận nào của thiết bị đạt nhiệt độ không an toàn.

Kiểm tra sự phù hợp cách bằng cách đo nhiệt độ trong điều kiện làm việc bình thường khi đã đạt đến trạng thái ổn định.

Chú thích - Nói chung, sau 4 h làm việc được coi là đạt trạng thái ổn định.

Xác định nhiệt độ:

- trong trường hợp cuộn dây dùng phương pháp thay đổi điện trở.

- trong các trường hợp khác dùng phương pháp thích hợp bất kỳ.

Chú thích - Cần chú ý rằng trong quá trình đo điện trở cuộn dây, ảnh hưởng của mạch hoặc các tải nối với cuộn dây đó phải không đáng kể.

Nhiệt độ tăng không được quá các giá trị ghi ở cột 1 của bảng 3.

Dây chảy, nếu có, phải không tác động trong thời gian thử nghiệm.

7.2. Vật liệu cách điện đỡ các bộ phận dẫn điện nối với nguồn điện phải chịu được nhiệt nếu những bộ phận này chịu dòng quá 0,5 A, trong điều kiện sử dụng bình thường, và có thể tiêu tán nhiệt do tiếp xúc không tốt gây ra.

Kiểm tra sự phù hợp bằng thử nghiệm vật liệu qui định ờ điểm a) trong chú thích 6 của bảng 3.

Nhiệt độ hóa mềm của vật liệu cách điện phải thấp nhất là 150°C.

Trong trường hợp mà hai nhóm dây dẫn, mỗi nhóm đặt trên một bộ phận cách điện, có thể nối cứng vào nhau hoặc nối với nhau (bằng phích và ổ cắm) thì ít nhất một trong hai bộ phận đó phải được thử nghiệm Bộ phận nào cố định vào máy thì phải thử nghiệm.

Chú thích - Ví dụ về các bộ phận có thể tiêu tán nhiệt trong điều kiện sử dụng bình thường là các đầu tiếp xúc của chuyển mạch và của bộ đổi điện, các đầu ốc và ổ cầu chảy.

Bảng 3

Các giá trị về độ tăng nhiệt độ dựa trên nhiệt độ môi trường tối đa là 35°C đối với khí hậu ôn đới và 45°C đối với khí hậu nhiệt đới, tuy nhiên câc phép đo đều thực hiện trong điều kiện làm việc bình thường.

Chú thích

1) Đối với các vùng có kích thước không quá 5 cm và thông thường không đụng chạm tới khi sử dụng thì trong điều kiện làm việc binh thường cho phép độ tăng nhiệt độ đến 65°C (55°C với khí hậu nhiệt đới).

2) Nếu độ tăng nhiệt độ này cao hơn nhiệt độ cho phép của cấp chịu nhiệt vật liệu cách điện thì trạng thái của vật liệu là yếu tố chủ đạo.

3) Độ tăng nhiệt độ cho phép đối với phía trong vỏ bằng vật liệu cách điện là chỉ dẫn để chọn vật liệu thích hợp.

4) Đối với mục đích của tiêu chuẩn này thi độ tăng nhiệt độ cho phép dựa vào các kiến nghị trong IEC 85: Đánh giá nhiệt và phân cấp cách điện. Những vật liệu nói trên chỉ là những ví dụ. Nếu vật liệu khác với những vật liệu sử dụng trong lEC 85 thì nhiệt độ tối đa không được vượt quá nhiệt độ đã cho là thỏa mãn.

5) Cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp không được coi là vật liệu nhiệt dẻo.

6) Vì chúng khác nhau trong một dải rộng, nên không thể qui định độ tăng nhiệt độ cho phép đối với vật liệu nhiệt dẻo.

Khi cần phải xem xét quyết định thì có thể dùng các phương pháp sau:

a) nhiệt độ hóa mềm của vật liệu được xác định trên mẫu riêng trong nhũng điều kiện quy định ở Tiêu chuẩn IEC 306 có sửa đổi như sau:

- độ sâu lún là 0,1 mm.

- lực nén tổng là 10 N trước đó phải đưa số đo vế 0 hoặc ghi số đọc ban đầu.

b) những nhiệt độ giới hạn để xác định độ tăng nhiệt độ là:

- trong điều kiện làm việc bình thường, là nhiệt độ thấp hơn 10°C so với nhiệt độ hóa mềm nói trong điểm a)

- trong tình huống sự cố là chính nhiệt độ hóa mềm.

7) Bảng trên không áp dụng cho các vật liệu dùng để chế tạo điện trở.

8) Khả năng tăng các giá trị về chịu nhiệi đối với các dây và cáp cách điện bằng PVC chịu nhiệt hiện đang xem xét.

8. Phát nhiệt ở môi trường nhiệt độ cao

8.1. Chịu nhiệt không có ngoại lực

Thiết bị phải có đủ khả năng chịu nhiệt.

Kiểm tra sự phù hợp trong điều kiện làm việc bình thường, song nhiệt độ môi trường nằm trong khoảng 35°C và 40°C.

Đối với thiết bị sử dụng trong điều kiện nhiệt đới thì nhiệt độ môi trường năm trong khoảng 45°C và 50°C. Thời gian thử nghiệm 4h.

Chú thích – Buồng đặt thiết bị thử phải đưa đến nhiệt độ nói trên và duy trì nhiệt độ này trong thời gian thử nghiệm.

Sau thử nghiệm, thiết bị phải không hư hỏng theo nghĩa của tiêu chuẩn này.

Ở nhiệt độ đã đạt được trong thời gian thử nghiệm, các vật liệu tổ hợp tẩm bọc không được chảy lỏng ở mức độ không đủ khả năng bảo vệ chống điện giật.

Chú thích - Những linh Kiện hỏng trong thời gian thử nghiệm này do nhiệt độ môi trường cao hơn 35°C hoặc 45°C thì có thể thay thế miễn là không ảnh hưởng gì tới sự an toàn.

Nếu linh kiện rất nhạy cảm với nhiệt thì có thể cho phép thực hiện thử nghiệm ở nhiệt độ càng gần với 35°C hoặc 45°C càng tốt.

Nếu dụng cụ hạn chế nhiệt độ tác động sớm làm cản trở cho việc thực hiện thử nghiệm thì dụng cụ này không cho hoạt động.

8.2. Chịu nhiệt có ngoại lực

Vỏ của thiết bị phải chịu được ngoại lực ở nhiệt độ cao.

Kiểm tra sự phù hợp bằng các thử nghiệm sau đây, tại nhiệt độ cực đại của mỗi bộ phận vỏ máy đạt được trong thời gian thử nghiệm theo 8.1.

Dùng que thử cứng theo hình 3b, với lực là 50 N ấn thẳng vào phía trong, trong thời gian 10s ở các điểm khác nhau trên bề mặt, kể cả lớp phủ sợi vải của loa.

Dùng đầu móc như hình 4, với lực 20 N, móc và kéo thẳng ra phía ngoài, trong 10 s, ở các điểm có thể móc vào được.

Chú thích - Không cần phải nối điện vào thiết bị trong thời gian tiến hành các thử nghiệm này.

Trong khi thử nghiệm, khoảng cách giữa các bộ phận kim loại có thể chạm tới được và các bộ phận mang điện không được nhỏ hơn các giá trị ghi ở bảng 2 hoặc nơi nào có thể sử dụng được thì sử dụng các giá trị đã giảm bớt ở 3.3.5. Bộ phận mang điện phải không chạm tới được và các vỏ bằng vải sợi không được chạm vào các bộ phận mang điện.

Sau khi thử nghiệm, thiết bị không được xuất hiện các hư hỏng theo nghĩa của tiêu chuẩn này.

Lực tác dụng qua đầu của que thử phải sao cho tránh gây ra tác dụng nêm hay bẩy.

Chú thích - Que thử cứng như trên phải đặt vào chung quanh các lỗ hở hoặc bất kỳ chỗ nào mà ở đó có biến dạng gây ra hở. Đồng thời đặt nhẹ que thử kiểu khớp vào các bộ phận mang điện xem có chạm tới được hay không.

9. Nguy cơ điện giật trong các điều kiện làm việc bình thường

9.1. Thử ở bên ngoài

9.1.1. Qui định chung

Bộ phận chạm tới được phải không mang điện.

Các thiết bị đầu nối sau đây phải không mang điện mặc dù không chạm tới được:

- thiết bị đầu nối ăngten và thiết bị đầu nối đất;

- bất cứ thiết bị đầu nối nào trên thiết bị dùng để nối tải hoặc nối vào bộ biến đổi nguồn dù trực tiếp hay qua bộ khuếch đại.

Trường hợp ngoại lệ: thiết bị đầu nối dùng để nối loa độc lập thì có thể mang điện nhưng không được nối dẫn điện tới mạng cấp điện.

- đầu nối của bộ khuếch đại ăngten dùng để nối với máy thu.

- các đầu nối của bộ nguồn thay thế pin.

Các đầu nối khác phải không mang điện, nếu có thì phải ghi ký hiệu theo điểm b) của 5.4.

Chú thích - Những yêu cầu này không áp dụng cho các thiết bị đầu nối dùng để nối thiết bị vào nguồn hoặc các ổ cắm để cấp điện cho các thiết bị khác.

Để xác định xem một bộ phận nào đó có thể chạm tới được hay không (xem 2.3) dùng que thử kiểu khớp theo hình 3a, hoặc que thử cứng theo hình 3b áp vào các vị trí có thể, trường hợp có trở ngại thì dùng lực, tối đa là 50 N và thực hiện theo chỉ dẫn ở 8.2. Thử trên toàn bộ mặt ngoài kể cả đáy.

Chú thích - Nếu chỉ thị về tiếp xúc điện xấp xỉ 40 V thì bộ phận dẫn điện có thể chạm vào được.

Để kiểm tra xem một bộ phận hoặc đầu nối nào đó mang điện hay không thì thực hiện các phép đo sau đây giữa bất cứ hai bộ phận hay hai đầu nối rồi giữa bất kỳ bộ phận hoặc đầu nối nào hoặc cực của nguồn điện trong khi thử nghiệm. Phải đo sự phóng điện xuống đất ngay sau khi cắt nguồn điện cung cấp để đảm bảo rằng phương pháp ngắt điện nguồn không làm cắt đứt sự tiếp xúc của một trong các cực nguồn với đất.

Bộ phận hoặc đầu nối là không mang điện nếu:

a) từ thiết bị đầu nối ăngten và thiết bị đầu nối đất, dòng điện đo            được qua điện trở không mang điện cảm 2 000 W, không quá 0,7 mA (đỉnh) xoay chiều hoặc 2 mA một chiều và hơn nữa với đầu nối ăngten độ phóng điện không quá 4,5 mC.

b) với mỗi bộ phận và đầu nối khác, dòng điện đo được qua điện trở không mang điện cảm 50000 W không quá 0,7 rnA (đỉnh) xoay chiều hoặc 2 mA một chiều và hơn nữa:

- với điện áp trong khoảng 34 V (đỉnh) và 450 V (đỉnh), điện dung không vượt quá 0,1 mF.

- với điện áp trong khoảng 450 V (đỉnh) và 15 kV (đỉnh) độ phóng điện không quá 45 mC.

- với điện áp trên 15 kV (đỉnh) năng lượng phóng điện không quá 350 mJ.

Đối với tần số trên 1 kHz thì giới hẹn 0,7 mA (đỉnh) phải nhân với giá trị của tần số tính bằng Kilohezt nhưng không quá 70 mA (đỉnh).

Chú thích - Các giá trị về điện dung là các giá trị danh định.

Dòng điện cực đại 0,7 mA (đỉnh) về phương diện an toàn nàm trong phạm vi chịu đựng được của con người. Trong một số điều kiện, đặc biệt là trong vùng khí hậu nhiệt đới, giới hạn thích hợp là 0,3 mA (đỉnh).

Thử nghiệm theo điểm b) phải tiến hành sao cho nếu điện áp ở bộ phận vượt quá 34 V (đỉnh) xoay chiều hoặc 100 V một chiều thì trở kháng nguồn phải sao cho dòng lớn hơn 0,7 mA (đỉnh) xoay chiều hoặc 2 mA một chiều không thể qua điện trở 50 000 W.

9.1.2. Trục làm việc

Các trục làm việc mang điện phải được bảo vệ thích đáng.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách dùng xích thử nghiệm bằng kim loại có đường kính 2 mm thành vòng kín treo tự do, gồm những mắt xích nhỏ. Không được tiếp điện vào các trục và các vít cố định trên đó từ bên ngoài.

Chú thích - Ví dụ về kiểu xích thử nghiệm xem hình 5.

9.1.3. Lỗ thông gió

Các lỗ thông gió và các lỗ khác nằm ở trên bộ phận mang điện phải được thiết kế sao cho các dị vật (ví dụ chuối hạt) rơi vào trong thiết bị cũng không chạm vào bất cứ bộ phận mang điện nào.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách đưa qua các lỗ đó một que thử bằng kim loại có đường kính 4 mm và dài 100 mm. Que thử treo tự do một đầu, đưa sâu vào hết chiều dài của que thử.

Que thử không được mang điện.

9.1.4. Thiết bị đầu nối

Việc sử dụng các phích đơn hoặc dây trần để nối với thiết bị đầu nối đất, ăngten, bộ chuyển đổi tải hoặc chuyển đổi nguồn, không được gây ra nguy cơ bị điện dật, trừ những chỗ đã có ký hiệu ở điểm b) của 5.4.

Kiểm tra sự phù hợp bằng thử nghiệm sau:

Dùng que thử theo hình 6 đưa vào các vị trí có thể, trong phạm vi 25 mm quanh các đầu ra của thiết bị đầu nối, trong trường hợp khó khăn dùng lực 10 N.

Mỗi đầu ra được thử bằng dây trần thẳng có đường kính 1 mm và dài 100 mm

Que thử và dây phải không được mang điện.

Chú thích - Xem thêm 15.1.2.

9.1.5 Bộ điều khiển đặt trước

Nếu lỗ dành cho bộ phận điều chỉnh đặt trước đã đánh dấu trên vỏ máy và việc điều chỉnh đòi hỏi phải dùng tua nơ vít hoặc dụng cụ khác thì việc điều chỉnh này không được có nguy cơ bị điện giật.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách đưa qua lỗ một que thử bằng kim loại cớ đường kính 2 mm và dài 100 mm

Que thử đặt vào các vị trí có thể, trong trường hợp khó khăn dùng lực 10 N. Que thử không được mang điện.

9.1.6. Bộ điều khiển điện áp mạng

Thao tác bằng tay để đặt điện áp hoặc tính chất của nguồn điện phải không được có nguy cơ bị điện giật, kiểm tra sự phù hợp bằng các thử nghiệm ở 9.1.1.

9.1.7 Phích cắm điện mạng

Thiết bị nối vào mạng cấp điện bằng phích cắm phải thiết kế sao cho không bị điện giật khi đụng phải chân cắm hoặc tiếp điểm khi nó đã rút khỏi ổ cắm.

Kiểm tra sự phù hợp cách bằng thử nghiệm sau đây:

Cho thiết bị làm việc ở điều kiện bình thường. Bộ ngắt nguồn điện, nếu có thể chuyển sang vị trí ngắt và tách thiết bị ra khỏi nguồn điện bằng phích cắm.

Hai giây sau khi rút phích ra, không chân cắm nào được mang điện, tiến hành phép đo theo điểm b) của 9.1.1. giữa một chân cắm và bất kỳ tiếp điểm nào của phích cắm.

Để bao hàm tình huống bất thuận lợi nhất, có thể lập lại phép thử đến 10 lần.

9.2. Tháo vỏ bảo vệ

Bộ phận đặt tay vào được để tháo vỏ phải không mang điện.

Yêu cầu này cũng áp dụng cho phần bên trong của hộp đựng pin nếu tay sờ tới được khi tháo vỏ máy bằng tay hoặc dụng cụ... khi thay pin.

Trong trường hợp pin không dành cho người sử dụng thay thế (ví dụ acqui của các bộ nhớ) thì không áp dụng yêu cầu này.

Kiểm tra sự phù hợp bằng các phép thử ở 9.1.1, trừ sự phóng điện được đo sau khi ngắt nguồn điện 2 giây. Chú thích - Bất kỳ bộ phận nào tháo được của bộ đặt diện áp đều phải có vỏ bảo vệ.

9.3. Yêu cầu về kết cấu

9.3.1. Cách điện cho các bộ phận mang điện không được dùng vật liệu ưa nước như gỗ, giấy và các vật liệu sợi tương tự mà không tẩm chống ẩm

Kiểm tra sự phù hợp trong trường hợp nghi ngờ bảng các phép thử sau:

Mẫu thử vật liệu như quy định trong điều 9 của IEC 167: Phương pháp thử để xác định điện trở cách điện của các vật liệu cách điện thể rắn, các điều kiện thử nghiệm được ghi trong IEC 68-2-3; Thử nghiệm Ca: Nóng ẩm không đổi (nhiệt độ 40°C ± 2°C, độ ẩm tương đối 90% đến 95%), thời gian thử:

- 7 ngày (168 h) đối với các thiết bị dùng trong điều kiện nhiệt đới.

- 4 ngày (96 h) đối với các thiết bị khác.

Sau thử nghiệm này, mẫu phải chịu được các thử nghiệm ở 10.3.

Chú thích - Nếu cần thiết phải thử nghiệm trên nhiều mẫu.

9.3.2. Thiết bị phải được kết cấu sao cho không có nguy cơ bị điện giật ở các bộ phận chạm tới được hoặc các bộ phận chạm tới được khi tháo vỏ máy.

Sự phù hợp là đáp ứng các yêu cầu của 9.3.3 hoặc 9.3.4.

9.3.3. Đối với thiết bị cấp I, bộ phận kim loại chạm tới được (trừ các bộ phận của thiết bị cấp II, xem 2.38) phải cách ly với bộ phận mang điện bằng cách điện chính phù hợp với các yêu cầu ở điểm a) của 9.3.4.

Chú thích - Yêu cầu này không áp dụng cho cách điện mà khi bị ngắn mạch không gây điện giật ví dụ nếu một đầu của cuộn thứ cấp của biến áp cách ly được nối vào bộ phận kim loại chạm tới được thì đầu kia không yêu cầu cách điện đặc biệt nào đối với cùng bộ phận kim loại chạm tới được đó.

Thiết bị cấp I được trang bị đầu nối hoặc tiếp điểm nối đất bảo vệ phải được liên kết chặt chẽ với các bộ phận kim loại có thể chạm tới được, trừ khi chúng được ngăn cách với bộ phận mang điện bằng cách điện phù hợp với các yêu cầu của 9.3.4 hoặc chúng được bảo vệ bằng các bộ phận kim loại nối chắc chắn với đầu nối đất bảo vệ.

Chú thích - Ví dụ về bộ phận kim loại như lá màn chắn kim loại nằm giữa cuộn dây sơ cấp và thứ cấp trong biến áp (xem 14.3.2), bệ máy bằng kim loại, v.v...

9.3.4. Đối với thiết bị cấp II, bộ phận chạm tới được phải được cách điện với các bộ phận mang điện hoặc là bằng cách điện kép như ở điểm a) hoặc là cách điện tăng cường như ở điểm b).

Chú thích - Yêu cầu này không áp dụng cho cách điện mà khi bị ngắn mạch không gây điện giật, ví dụ nếu một đầu của cuộn thứ cấp của biến áp cách ly được nối vào bộ phận kim loại chạm tới đựợc thì đầu kia không yêu cầu cách điện đặc biệt nào đối với cùng bộ phận kim loại chạm tới được đó.

Linh kiện phù hợp với các yêu cầu của 14.1 hoặc 14.3 có thể mắc cầu với vật liệu cách điện chính, cách điện phụ, cách điện kép hoặc cách điện tăng cường. Cách điện chính và cách điện phụ có thể liên kết với nhau bằng một tụ điện phù hợp với các yêu cầu của 14.2.

Cách điện kép hoặc cách điện tăng cường có thể mắc cầu bằng một tụ điện đơn phù hợp với yêu cầu của 14.2. nếu có qui trình thích hợp và tin cậy để kiểm tra tính đồng nhất và tính liên tục cho phù hợp với đặc điểm kỹ thuật của sản xuất hiện đại. Một biện pháp khác là hai tụ điện có cùng trị số danh định mắc nối tiếp, mỗi tụ điện phải thoả mãn các yêu cầu trong 14.2.

Tuy nhiên cách điện bên ngoài của tụ điện không được mắc cầu với cách điện tăng cường hoặc cách điện kép dùng trong thiết bị, trừ khi cách điện ngoài của tụ điện này thoả mãn các yêu cầu của 9.3.8.

Hệ thống đánh giá chất lượng củâ các tụ điện theo 14.2 hiện IEC đang nghiên cứu.

a) Nếu các bộ phận chạm tới được, cách ly với các bộ phận mang điện bằng cách điện chính và cách điện phụ thì phải áp dụng các điều sau:

Mỗi loại cách điện phải phù hợp với các yêu cầu của điều 10 và với các yêu cầu về chiều dài đường rò và khe hở quy định trong 9.3.5.

Các cách điện ở bên trong, không phù hợp với những yêu cầu của các 9.3.6, 9.3.7 hoặc 9.3.8 thì bỏ qua khi tính chiều dài đường rò và khe hở.

Các nắp đậy bằng gỗ không thoả mãn các yêu cầu của 9.3.1 được coi là cách điện phụ nếu nó chịu được thử nghiệm độ bền điện của 10.3 sau xử lý ẩm của 10.2.

b) Nếu các bộ phận chạm tới được cách ly với các bộ phận dẫn điện bằng cách điện tăng cường thì phải áp dụng các điều sau đây:

Cách điện phải phù hợp với các yêu cầu của điều 10. Hơn nữa phải phù hợp với yêu cầu vẽ chiều dài đường rò và khe hở quy định trong 9.3.5.

Các cách điện bên trong không phù hợp với những yêu cầu của 9.3.6, 9.3.7 hoặc 9.3.8 thì bỏ qua khi tính chiều dài đường rò và khe hở.

Chú thích - Ví dụ về việc đánh giá cách điện tăng cường trình bày ở hình 17.

Đối với thiết bị có bảo vệ chống bắn nước, vỏ ngoài phải làm bằng vật liệu cách diện.

9.3.5. Chiều dài đường rò và khe hở không được nhỏ hơn các giá trị ghi ở bảng 2, trường hợp thoả mãn được toàn bộ 3 điều kiện sau đây thì có thể giảm đi 1 mm.

- chúng không nằm giữa bộ phận kim loại có thể chạm tới được của vỏ máy và các bộ phận mang điện, chúng có thể giảm khoảng cách khi có lực tác động từ bên ngoài trong điều kiện sử dụng bình thường và khi vận chuyển.

- chúng được cố định bằng kết cấu cứng,

- tính chất cách điện của chúng hầu như không bị ảnh hưởng đáng kể khi có bất cứ sự lắng đọng nào của các bụi bẩn dẫn điện sinh ra ở trong thiết bị, ví dụ bụi than của động cơ cổ góp.

- Chiều dài đường rò và khe hở không được giảm dưới hai phần ba giá trị ghi trên đường cong của bảng 2 sau khi đã tính toán đến mọi bớt giảm cho phép đối với dây men theo 4.3.3, tối thiểu 0,5 mm đối với cách điện chính và cách điện phụ và tối thiểu 1 mm đối với cách điện tăng cường.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét và đo lường.

Đo chiều dài đường rò và khe hở trong lúc đặt lực 2 N vào bất kỳ bộ phận mang điện nào (kể cả các dây mang điện) với bất kỳ bộ phận bên trong nào có thể chạm tới được (kể cả dây nối với chúng) và đồng thời đặt một lực 50 N bằng cách dùng que thử cứng vào bất kỳ điểm nào ở bên ngoài vỏ máy.

9.3.6. Các lớp cách điện trên các bộ phận mang điện hoặc trên mặt trong của các bộ phận kim loại có thể chạm tới được hoặc trên bất cứ bộ phận kim loại ở phía trong nào khác được cho là bảo vệ tốt nếu chúng chịu được lần lượt ba thử nghiệm dưới đây.

Những lớp cách điện này có thể coi như lớp cách điện tăng cường với điều kiện ở nhiệt độ làm việc bình thường chúng không phải chịu ứng lực cơ học đáng kể làm biến dạng hoặc hư hỏng.

Thử nghiệm lão hóa

Lớp phủ được thử nghiệm ở các điều kiện nêu trong IEC 68-2-2, phần 1, Thử nghiệm B: nóng khô, ở nhiệt đ 70°C ± 2°C, chu kỳ 7 ngày (168 h). Sau đó được làm mát tới nhiệt độ phòng và kiểm tra lớp phủ không bong tróc ra khỏi vật liệu nền.

Thử va đập

Bộ phận thử nghiệm được đặt trong thời gian 4 h ở nhiệt độ -10°C ± 2°C, khi ở nhiệt độ này cho lớp phủ chịu va đập ở bất cứ điểm xung yếu nào bằng búa xung kích như hình 8.

Sau thử nghiệm này lớp phủ phải không bị hỏng, đặc biệt là không được nhìn rõ vết nứt bằng mắt thường.

Thử nghiệm chịu vạch

Cuối cùng, ở nhiệt ơộ cao nhất đã đạt được, trong điều kiện làm việc bình thường, bộ phận thử nghiệm phải chịu thử nghiệm khả năng chịu vạch.

Thực hiện các vết vạch bảng đinh thép cứng, mũi nhọn có hình chóp nón góc đỉnh 40°, mài tròn đầu có đường bán kính 0,25 mm ± 0,02 mm.

Vạch dọc theo bề mặt với tốc độ khoảng 20 mm/s như trình bày trên hình 12. Đinh vạch cho chịu tải trọng đọc theo trục một lực 10 ± 0,5 N. Các vạch cách nhau và cách mép mẫu thử ít nhất 5 mm.

Sau khi thử nghiệm, lớp phủ không được bong hoặc thủng và phải chịu được thử nghiệm độ bền điện quy định ở 10.3, điện áp thử nghiệm đặt vào giữa vật liệu nền và lá kim loại mỏng tiếp xúc với lớp phủ.

Chú thích - Có thể tiến hành thử nghiệm náy trên các mẫu riêng của bộ phận được phủ.

Vấn đề thử nghiêm nghiêm ngặt hơn, rất cần thiết cho các lớp cách điện phủ trên mặt ngoài của các bộ phận kim loại hiện đang được nghiên cứu.

9.3.7. a) Cách điện giữa các bộ phận mang diện như dây hoặc cáp với các bộ phận có thể chạm tới được; hoặc giữa bộ phận mang điện với các dây hoặc cáp nối với bộ phận kim loại có thể chạm tới được phải có chiều dày ít nhất 0,4 mm nếu làm bằng PVC. Có thể dùng các vật liệu khác miễn là chúng chịu được thử nghiệm độ bền điện qui định ở 10.3 và độ dày của chúng đủ để chịu được tác động cơ học tương ứng với yêu cầu của kết cấu.

b) Đối với thiết bị cấp II, dùng cách điện kép giữa các bộ phận có thể chạm tới được và dây dẫn hoặc cáp nối với nguồn điện.

Trong trường hợp dây hoặc cáp nối với các bộ phận kim loại có thể chạm tới được thì phải dùng cách điện kép giữa chúng với các bộ phận có nối điện với mạng cấp điện.

Dù là cách điện chính hay là cách điện phụ đều phải có chiều dày ít nhất 0,4 mm. Các cách điện khác có thể mỏng hơn, ngay khi dùng PVC miễn là chịu được thử nghiệm độ bền điện qui định ở 10.3 cho cách điện chính và cách điện phụ.

Nếu cách điện kép gồm hai lớp mà không thể thử nghiệm riêng rẽ thì chúng phải chịu được thử nghiệm độ bền điện ở 10.3 cho vật liệu tăng cường.

Nếu lớp men của dây phù hợp với IEC 317, cấp 2 thi có thể được coi là thêm một lớp cách điện để trở thành tổ hợp cách điện, chịu đươc thử nghiệm độ bền điện qui định ở 10.3 cho các vật liệu cách điện tăng cường.

Điện áp thử nghiệm ở 10.3 được đặt vào giữa vật dẫn và lá kim loại quấn khít vào lớp cách điện của dây trên một đoạn dài 10 cm.

Trong trường hợp ổng nối (măng sông) cách điện, điện áp thử nghiệm ở 10.3 được đặt vào giữa đũa kim loại luồn trong ống nối và lá mỏng kim loại quấn khít vào ống nối trên một đoạn dài 10cm.

9.3.8. Có thể dùng các cách điện khác với những điều đã nói trong 9.3.6 và 9.3.7 nếu chúng thoả mãn các điều kiện sau:

Cách điện chính và cách điện phụ phải chịu được thử nghiệm độ bền điện qui định ở 10.3 trừ khi chiều dày cách điện ít nhất là 0,4 mm.

Đối với cách điện kép dù là cách điện chính hay cách điện phụ cũng phải dày ít nhất 0,4 mm.

Cách điện tăng cường có chiều dày ít nhất 2 mm. Cho phép chiều dày ít hơn nhưng không được dưới 0,4 mm và khi thử nghiệm độ bền cơ học ở nhiệt độ làm việc bình thường nó không bị biến dạng hoặc hư hỏng. Ngoài ra vật liệu cách điện còn phải chịu thử nghiệm độ bền điện qui định ở 10.3.

Chú thích - Những yêu cầu này không áp dụng cho các biến áp tuân thủ theo 1.4.3.

9.3.9. Kết cấu của thiết bị phải sao cho tránh được ngắn mạch ở các cách điện giữa bộ phận mang điện về bộ phận kim loại có thể chạm tới được hoặc bộ phận nối liền với chúng do lỏng vít ốc gây ra.

Yêu cầu này được coi là thoả mãn nếu thiết bị chịu được các thử nghiệm qui định ở điều 12.

9.3.10. Kết cấu của thiết bị phải sao cho các dây điện được cột chặt, dịch chuyển tự nhiên của chúng không làm chiều dài đường rò và khe hở giảm xuống dưới giá trị qui định ở 9.3.5. Yêu cầu này không áp dụng nếu không có nguy cơ dây bị long ra.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét và đo lường.

Chú thích - Các ví dụ về phương pháp làm cho dây không long ra:

a) đầu đây được cuốn vào đầu nối trước khi hàn. Nếu không sẽ gẫy ở chỗ hàn khi bị rung.

b) các dây xoắn với nhau một cách chắc chắn.

c) các dây được bó lại với nhau bằng băng cách điện, ống ghen hoặc loại tương tự.

d) phần đầu của dây luồn qua lỗ trên mạch in trước khi hàn, lỗ có đường kính hơi lớn hơn đường kính của dây.

e) phần đầu của dây được cuốn chắc chắn vào đấu nối bằng dụng cụ riêng.

f) phần đầu của dây được uốn gập vào đầu nối bằng dụng cụ riêng.

Các phương pháp nêu ở điểm a) đến f) áp dụng cho các dây ở bên trong thiết bị và các phương pháp từ a) đến c) áp dụng cho dây mềm ở bên ngoài.

Trong trường hợp có nghi ngờ thì dùng thử nghiệm độ rung ở 12.1.2 để xác định sự phù hợp.

Chú thích - Có thể chấp nhận nếu không quá một mối nối bị long trong thời gian thử nghiệm.

Cho phép có tiếp xúc ngẫu nhiên giữa đầu long ra của dây mang điện và các bộ phận của vỏ máy làm bằng vật liệu tương đương với các vật liệu kê ở 9.3.1.

9.3.11. Kết cấu của thiết bị phải sao cho nếu một phần của que thử có thể đưa vào trong thiết bị qua lỗ trên vỏ máy (xem hình 1) thì đầu nhọn của que thử bị ngăn cách với các bộ phận mang điện bởi cách điện chính

Cách điện chính có thể gồm khe hở có giá trị phù hợp với đường cong A của bảng 2.

Kiểm tra sự phù họp bằng đo lường.

9.3.12. Các dây dẫn nối từ các ổ cắm nối điện có sẵn trong máy với các đầu nối của mạng điện một cách trực tiếp hoặc thông qua bộ ngắt nguồn điện phải phù hợp với yêu cầu vẽ tiết diện mặt cắt ở 16.2.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách xem xét.

9.3.13. Các cửa sổ, thấu kính, nắp đèn tín hiệu... phải được cố định chắc chắn, tránh tình trạng để bộ phận mang điện có thể bị chạm tới được khi không có chúng.

Xác định sự phù hợp bằng cách xem xét và trong trường hợp có nghi vấn thì tác động thử một lực 20 N từ bên ngoài trong thờ gian 10 s ở chỗ bất lợi nhất.

9.3.14. Vỏ máy phải chịu được lực tác động trong điều kiện làm việc bình thường, ví dụ bộ phận vỏ để giữ các đầu nối (xem điều 15) phải được cố định chắc chắn để để phòng chạm điện khi không có chúng.

Xác định sự phù hợp bằng cách xem xét và trong trường hợp nghi ngờ thì tác động thủ một lực 50 N từ bên ngoài, trong thời gian 10 s ở chỗ bất lợi nhất.

Sau khi đã thử nghiệm đúng quy cách, thiết bị phải không hỏng theo nghĩa của tiêu chuẩn này, đặc biệt không có bộ phận mang điện nào có thể chạm tới được.

10. Yêu cầu về cách điện

10.1 Xung điện

Cách điện giữa bộ phận mang điện và bộ phận chạm tới được, đặc biệt là ở máy biến áp, phải chịu được các xung điện do quá trình quá độ, hoặc nảy sinh như do sấm sét xâm nhập vào thiết bị qua đường ăngten hoặc điện mạng.

Kiểm tra sự phù hợp bằng các thử nghiệm sau:

Cách điện giữa:

- đầu nối dành cho ăngten và đầu nối nguồn trong trường hợp thiết bị có biến áp nguồn cách ly; đầu nối dành cho ăngten và đầu nối bất kỳ cách điện nào với bộ phận mang điện bằng các biện pháp khác, không phải là biến áp nguồn.

- Phải thử 50 lần phóng điện ở tốc độ cực đại 12 lần phút từ một tụ điện 1nF được nạp 10 kV trong mạch điện thử-nghiệm như hình 7a.

Sau thử nghiệm, điện trở cách điện đã được thử nghiệm không dưới 2 MW ở 500 V dòng một chiều.

10.2. Yêu cầu về thử chịu ẩm và thử chịu bắn nước

10.2.1. Thử chịu bắn nước ở phải được bảo vệ chống bắn nước.

Kiểm tra sự phù hợp bằng thử nghiệm sau được thực hiện trên thiết bị hợp với dây dẫn mềm ngoài tương ứng với yêu cầu ở điều 16.

Thiết bị phải chịu được thử nghiệm mô tả ở điểm a) của 8.4 của IEC 529.

Ngay sau thử nghiệm này, thiết bị phải phù hợp với các thử nghiệm 10.3 và khi xem xét phải không có nước có thể rơi vào thiết bị, không được gây ra bất kỳ sự hỏng hóc nào theo ý nghĩa của tiêu chuẩn này; trong trường hợp đặc biệt phải không có một chút nước nào trên cách điện có chiều dài đường rò được qui định.

10.2.2. Thử chịu ẩm

Sự an toàn của thiết bị không được bị ảnh hưởng của độ ẩm có thể xảy ra trong sử dụng bình thường.

Kiểm tra sự phù hợp bằng thử chịu ẩm dưới đây, ngay sau khi thử nghiệm theo 10.3.

Các lỗ vào của cáp, nếu có, thì phải để hở; nếu có nắp bật ra thì một trong chúng phải mở ra.

Linh kiện điện, vỏ nắp, và các bộ phận có thể tháo rời bằng tay thì phải tháo ra và nếu cần thì phải đưa chúng vào thử chịu ẩm cùng với bộ phận chính.

Thử chịu ẩm trong buồng ẩm có độ ẩm tương đối trong khoảng 91% và 95%, nhiệt độ nơi đặt thiết bị duy trì ở C.

Các thiết bị sử dụng trong điều kiện nhiệt đới phải thử theo các điều kiện ghi trong IEC 68-2-3, thử nghiệm Ca: nóng ẩm không đổi (nhiệt độ 40 ± 2°C, độ ẩm tương đối 90% đến 95%)

Trước khi đặt vào buồng thử, phải đưa thiết bị đến nhiệt độ giữa t và t + 4°C.

Thiết bị đặt trong buồng thử nghiệm:

- 7 ngày (168 h) đối với thiết bị dùng trong điều kiện nhiệt dới.

- 2 ngày (48 h) đối với các thiết bị khác.

Chú thích - Trong phần lớn các trường hợp, điều chỉnh thiết bị đến nhiệt độ quy định và giữ ở nhiệt độ này ít nhất 4h trướ  khi thử chịu ẩm.

Một số phương pháp tạo độ ẩm tương đối được qui định trong IEC 260: Buồng thử nghiệm kiểu không phun để tạo độ ẩm tương đối không đổi.

Không khí trong buồng thử nghiệm phải được khuấy động và buồng thử nghiệm phải được thiết kế sao cho không sương mù hoặc nước lắng đọng trong thiết bị.

Sau thử nghiệm chịu ẩm, thiết bị phải không hư hỏng theo nghĩa của tiêu chuẩn này.

10.3. Điện trở cách điện và độ bền điện.

Cách điện phải đạt yêu cầu.

Kiểm tra sự phù hợp bảng các thử nghiệm sau đây và nếu không có qui định nào khác thì tiến hành ngay sau khi thử chịu ẩm theo 10.2.

Kiểm tra cách điện theo bảng 4:

- đối với điện trở cách điện ở điện áp một chiều 500 V;

- đối với thử độ bền điện như sau:

Cách điện sử dụng với điện áp một chiều (có một ít gợn sóng) thì thử nghiệm với điện áp một chiều. Cách điện sử dụng với điện áp xoay chiều thì thử nghiệm với điện áp xoay chiều ở tần số điện mạng. Trường hợp xảy ra các hiệu ứng điện hóa, ion hóa, tích điện hoặc các hiệu ứng tương tự thì nên dùng điện áp thử một chiều. Điện áp thử đặt trong 1 phút.

Đo điện trở cách điện và thử độ bền điện trong buồng ẩm hoặc buồng đặt thiết bị ở nhiệt độ qui định sau khi lắp ráp lại các bộ phận tháo ra được.

Thiết bị được coi là đạt yêu cầu nếu điện trở cách điện đo sau 1 phút không nhỏ hơn các giá trị ghi trong bảng 4 và không bị phóng điện hoặc đánh thủng trong khi thử nghiệm độ bền điện.

Trong buồng thử nghiệm vật liệu cách điện, ép chặt lá kim loại và các bộ phận có thể chạm tới được.

Các bộ phận kim loại có thể chạm tới được cỏ thể nối với nhau trong thử nghiệm độ bền điện.

Dụng cụ để thử được mô tả ở hình 14.

Không tiến hành thử nghiệm trên cách điện mà nếu bị ngắn mạch cũng không gây bất kỳ nguy cơ điện giật nào ví dụ trong trường hợp một đầu dây của cuộn thứ cấp của biến áp cách ly được nối với bộ phận kim loại có thể chạm tới được, còn đầu kia thì không cần cách điện đặc biệt nào với bộ phận đó.

Bảng 4

Chú thích - Các bộ phận kim loại chạm tới được có thể được nối với nhau trong quá trình thử nghiệm độ bền điện.