Công văn 6265/CT-TTHT của Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa về nguyên liệu đất sét đồi, đất sét ruộng sử dụng để làm gạch không có hóa đơn

Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa nhận công văn số 01/2024/CV-BL ngày 27/6/2024 của Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Ba Lan 1 về việc mua nguyên liệu là đất sét đồi, đất sét ruộng sử dụng để làm gạch nhưng các cá nhân bán không xuất hóa đơn. Về vấn đề này, Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa có ý kiến như sau:

Tại Khoản 2 Điều 4, khoản 2 Điều 17, khoản 1 Điều 64 Luật Khoáng sản số 60/2010/QH12 ngày 17/11/2020 quy định:

“Điều 4. Nguyên tắc hoạt động khoáng sản

...

2. Chỉ được tiến hành hoạt động khoáng sản khi được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cho phép. ...

Điều 17. Trách nhiệm bảo vệ khoáng sản của tổ chức, cá nhân

...

2. Tổ chức, cá nhân sử dụng đất có trách nhiệm bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trong diện tích đất đang sử dụng; không được tự ý khai thác khoáng sản, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 64 của Luật này.

Điều 64. Khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường

1. Khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường bao gồm:

...

b) Đất sét làm gạch, ngói theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam, các loại sét (trừ sét bentonit, sét kaolin) không đủ tiêu chuẩn sản xuất gốm xây dựng, vật liệu chịu lửa samot, xi măng theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam;

2. Tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường không phải đề nghị cấp Giấy phép khai thác khoáng sản trong các trường hợp sau đây:

...

b) Khai thác trong diện tích đất ở thuộc quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân để xây dựng các công trình của hộ gia đình, cá nhân trong diện tích đó.

3. Tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường quy định tại điểm a khoản 2 Điều này phải nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản.

Tại Điều 14 Nghị định số 17/2020/NĐ-CP ngày 05/02/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương quy định:

“Chương V - Lĩnh vực kinh doanh khoáng sản

Điều 14. Sửa đổi, bổ sung Điều 1 của Nghị định số 77/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính Phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực mua bán hàng hóa quốc tế, hóa chất, vật liệu nổ công nghiệp, phân bón, kinh doanh khí, kinh doanh thực phẩm thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công thương

“Điều 1. Bổ sung Khoản 11 Điều 9 Nghị định số 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành luật thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài.

11. Điều kiện kinh doanh khoáng sản:

a) Là thương nhân theo quy định của Luật Thương mại;

b) Thương nhân chỉ được kinh doanh khoáng sản có nguồn gốc hợp pháp. Khoáng sản có nguồn gốc hợp pháp là khoáng sản có nguồn gốc, xuất xứ thuộc một trong các trường hợp sau:

- Được khai thác hoặc khai thác tận thu từ các mỏ, điểm mỏ, bãi thải trong thời hạn Giấy phép khai thác, Giấy phép khai thác tận thu do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp còn hiệu lực;

- Khoáng sản được nhập khẩu theo Tờ khai hàng hóa nhập khẩu có xác nhận của Hải quan cửa khẩu;

- Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền tịch thu và phát mại”

Tại khoản 1 Điều 6 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính (được sửa đổi, bổ sung tại Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 của Bộ Tài chính) hướng dẫn thi hành Nghị định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của Chính phủ quy định và hướng dẫn thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp:

“Điều 6. Các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế

1. Trừ các khoản chi không được trừ nêu tại Khoản 2 Điều này, doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:

a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

b) Khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật.

c) Khoản chi nếu có hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế GTGT) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt....”

Căn cứ quy định hiện hành về hóa đơn (Nghị định số 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ), về thuế tài nguyên (Nghị định số 50/2010/NĐ-CP, Nghị định số 12/2015/NĐ-CP của chính phủ, Thông tư số 152/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính), về phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản (Nghị định 27/2023/NĐ-CP).

Căn cứ các quy định hướng dẫn nêu trên và theo trình bày của đơn vị, thì:

- Cá nhân kinh doanh các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường như đất sét phải thực hiện đăng ký kinh doanh, kê khai nộp thuế theo quy định và chỉ được kinh doanh khoáng sản có nguồn gốc hợp pháp, sử dụng hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ theo đúng quy định; Đối với người không kinh doanh bán khoáng sản trực tiếp khai thác phải có giấy phép khai thác khoáng sản, người mua khoáng sản lập hồ sơ chứng từ theo quy định. Pháp quy hiện hành không quy định việc khai, nộp thay thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường đối với mua khoáng sản của người trực tiếp khai thác mà không có giấy phép khai thác và khoáng sản có nguồn gốc không hợp pháp.

- Chi phí của doanh nghiệp nếu không đáp ứng đầy đủ các quy định nêu tại khoản 1 Điều 6 Thông tư số 78/2014/TT-BTC sẽ không được tính là chi phí được trừ khi tính thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.

Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa trả lời để Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Ba Lan 1 căn cứ hồ sơ, tình hình hoạt động thực tế và các quy định pháp luật đã nêu để thực hiện. Trường hợp còn vướng mắc, đề nghị Công ty liên hệ với Phòng Thanh tra kiểm tra số 1- Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa để được hướng dẫn, giải quyết./.