Công văn 4837/BTTTT-VP 2022 quảng cáo thuốc thực phẩm chức năng trên mạng xã hội

Kính gửi: Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng

Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) nhận được kiến nghị của cử tri thành phố Đà Nẵng do Ban Dân nguyện chuyển đến theo công văn số 685/BDN ngày 29/7/2022, nội dung kiến nghị như sau:

Cử tri phản ánh: Hiện nay đang diễn ra tình trạng quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng đại trà, tràn lan trên mạng xã hội mà chưa được cơ quan nào đánh giá chất lượng, xác minh tính trung thực, đảm bảo của các loại thuốc, thực phẩm chức năng. Do đó, cử tri kiến nghị có biện pháp để quản lý chặt chẽ hơn.

Sau khi nghiên cứu, Bộ TT&TT có ý kiến trả lời như sau:

Hoạt động quảng cáo trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội cần tuân thủ quy định tại Luật Quảng cáo, Nghị định số 181/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo, Nghị định số 70/2021/NĐ-CP ngày 20/7/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 181/2013/NĐ-CP và các quy định pháp luật chuyên ngành. Quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa đặc biệt, có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người như thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe chỉ thực hiện sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Bộ Y tế) xác nhận nội dung quảng cáo.

Gần đây, trên môi trường mạng xuất hiện nhiều quảng cáo sản phẩm thực phẩm “thần y”, “thần dược”, thổi phồng công dụng, tính năng sản phẩm, hoặc quảng cáo sản phẩm tiêu dùng thiếu, kém chất lượng... Bộ TT&TT đã nắm bắt được thực trạng này và thực hiện nhiều biện pháp chấn chỉnh trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn:

- Tổ chức họp và chấn chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh dịch vụ mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới vào Việt Nam, của mạng xã hội nước ngoài như Facebook, Google, yêu cầu họ kiểm duyệt chặt chẽ việc quảng cáo thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe cần có giấy xác nhận nội dung quảng cáo, nội dung quảng cáo phải phù hợp với giấy xác nhận đã được cấp và có giải pháp không để tái diễn tình trạng đăng, phát quảng cáo vi phạm pháp luật trên mạng lưới quảng cáo, nền tảng của mình. Đối với Facebook và Google, yêu cầu phối hợp xử lý các trường hợp quảng cáo vi phạm như khóa quảng cáo trên kênh vi phạm, ngăn chặn nội dung quảng cáo vi phạm^[1].

- Yêu cầu cơ quan báo chí, tổ chức, doanh nghiệp thiết lập mạng xã hội, trang thông tin điện tử tổng hợp, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo của Việt Nam rà soát toàn bộ hoạt động hợp tác với các mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới; không để tái diễn tình trạng quảng cáo vi phạm; triển khai các biện pháp cần thiết để kiểm duyệt chặt chẽ nội dung, vị trí quảng cáo, nhất là đường link quảng cáo đăng phát trên nền tảng của mình; có thỏa thuận với các mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam về quảng cáo; cân nhắc dừng hợp tác với các mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới không thực hiện.

- Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của Bộ Y tế - cơ quan cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo cho thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe - trong việc xác minh sự phù hợp của nội dung quảng cáo thực tế so với nội dung được cơ quan nhà nước cho phép, qua đó có thể nhận diện chính xác hành vi vi phạm trong lĩnh vực này; cung cấp cho Thanh tra Bộ Y tế thông tin về chủ thể thực hiện hành vi vi phạm về quảng cáo thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe để kịp thời xử lý; chuyển đơn vị chuyên môn ngăn chặn, xử lý website quảng cáo thực phẩm, bảo vệ sức khỏe vi phạm.

- Trong 6 tháng đầu năm 2022, Bộ TT&TT đã cung cấp thông tin về chủ thể đăng ký của 10 tên miền (website) đăng thông tin quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe vi phạm pháp luật cho Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế để làm việc và xử lý; kiểm tra đột xuất 02 doanh nghiệp quảng cáo có dấu hiệu vi phạm quy định quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe; Cổng thông tin điện tử của Bộ TT&TT đã công bố 25 website vi phạm pháp luật không được gắn quảng cáo.

Vi phạm trên mạng Internet nói chung và vi phạm trong hoạt động quảng cáo sản phẩm thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe có khả năng trị “bách bệnh” nói riêng có diễn biến ngày càng phức tạp do các yếu tố khách quan như sự thay đổi nhanh chóng của phương tiện quảng cáo, thuật toán quảng cáo và tình trạng phụ thuộc vào các mạng lưới quảng cáo, nền tảng mạng xã hội nước ngoài... Nhưng quan trọng hơn là do yếu tố chủ quan khi người quảng cáo cố tình đăng tải nội dung quảng cáo vi phạm trên môi trường mạng mà cơ quan chức năng rất khó có thể xác định chính xác đối tượng quảng cáo. Do đó, cần sự phối hợp chặt chẽ của Bộ TT&TT, Bộ Y tế, cơ quan an ninh điều tra, cơ quan quản lý thị trường tại địa phương để xử lý đồng bộ trong thời gian sớm nhất.

Trên đây là nội dung trả lời của Bộ TT&TT đối với kiến nghị của cử tri thành phố Đà Nẵng, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng để trả lời cử tri./.

¹ Từ năm 2014 đến nay Bộ TT&TT xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo 43 tổ chức, cá nhân, trong đó phạt tiền 42 trường hợp với tổng số tiền là 1.721.000.000 đ, cảnh cáo 01 trường hợp. Kết quả chặn gỡ của các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới (từ năm 2018 đến nay): Facebook đã gỡ bỏ 484 fanpage, 72 tài khoản, 2.444 link quảng cáo có hoạt động vi phạm; Google đã ngăn chặn 632 video quảng cáo vi phạm.