Tờ trình 597/TTr-CP 2023 điều chỉnh dự toán vốn vay lại của các địa phương

TỜ TRÌNH

Về việc điều chỉnh dự toán vốn vay lại năm 2023 của các địa phương

^{________________________}

Kính gửi: Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Về việc điều chỉnh dự toán vốn vay lại năm 2023 của các địa phương, Chính phủ xin báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội như sau:

Ngày 10/10/2023, Bộ Tài chính đã có Tờ trình số 210/BTC- QLN báo cáo Chính phủ về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2023 của các địa phương.

Ngày 18/10/2023 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 170/NQ-CP về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2023 của các địa phương, trong đó Chính phủ đã thông qua nội dung báo cáo của Bộ Tài chính về điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2023 của các địa phương tại văn bản số 210/BTC- QLN và giao Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Báo cáo trình Ủy ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội theo quy định.

1. Về đề nghị điều chỉnh kế hoạch vốn cho vay lại năm 2023 của các địa phương:

- Tổng dự toán vay của các địa phương năm 2023 được Quốc hội quyết định là 34.511,5 tỷ đồng. Trong đó, dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ là 18.394,8 tỷ đồng.

- Đối với phần vốn vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ, dự toán đã được các địa phương phân bổ, nhập hệ thống TABMIS tính đến ngày 31/8/2023 là 13.528,6 tỷ đồng chiếm 73,6% dự toán được Quốc hội phê duyệt. Số giải ngân đến ngày 31/8/2023 là 1.943,9 tỷ đồng, đạt 10,6% dự toán được Quốc hội phê duyệt.

- Trong quá trình thực hiện, tính đến ngày 31/8/2023, có 33 địa phương đề nghị điều chỉnh dự toán vốn vay lại, dẫn đến thay đổi mức vay của từng địa phương so với mức Chính phủ đã báo cáo và được Quốc hội phê duyệt. Cụ thể như sau:

+ 6 địa phương đề nghị tăng dự toán vay lại, với tổng số đề xuất tăng là 349,344 tỷ đồng của các địa phương gồm: Bình Định, Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Nam Định, Phú Thọ (Chi tiết theo Phụ lục II).

+ 27 địa phương đề nghị giảm dự toán vay lại, với tổng số đề nghị giảm là 5.565,149 tỷ đồng, gồm An Giang, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bến Tre, Bình Dương, Bình Thuận, Cà Mau, Cần Thơ, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Kon Tum, Lai Châu, Lâm Đồng, Lạng Sơn, Lào Cai, Ninh Bình, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ninh, Quảng Ngãi, TP Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, Tây Ninh, Tiền Giang (Chi tiết theo Phụ lục III).

2. Về căn cứ pháp lý và thẩm quyền điều chỉnh dự toán vay lại:

- Căn cứ quy định tại điểm c, d Khoản 4 Điều 19 Luật Ngân sách nhà nước, Quốc hội quyết định:

“c) Bội chi ngân sách nhà nước bao gồm bội chi ngân sách trung ương và bội chi ngân sách địa phương, chi tiết từng địa phương; nguồn bù đắp bội chi ngân sách nhà nước;

d) Tổng mức vay của ngân sách nhà nước, bao gồm vay để bù đắp bội chi ngân sách nhà nước và vay đế trả nợ gốc của ngân sách nhà nước

- Căn cứ quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 70/2022/QH15 ngày 11/11/2022, về phân bổ ngân sách trung ương năm 2023, trong đó đã quyết định số bội thu, mức vay bù đắp bội chi, vay để trả nợ gốc của ngân sách địa phương năm 2023 chi tiết theo từng địa phương.

Vì vậy, việc điều chỉnh mức vay của từng địa phương năm 2023 cần báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

3. Kiến nghị của Chính phủ:

Như đã báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội tại mục 1 nêu trên, tổng dự toán vay lại đề nghị tăng cho các địa phương năm 2023 là 349,344 tỷ đồng. Tổng dự toán vay lại các địa phương không sử dụng hết đã được thông báo chính thức cho Bộ Tài chính năm 2023 là 5.565,149 tỷ đồng. Theo đó, tổng mức vay của ngân sách địa phương năm 2023 sau khi bù trừ sẽ giảm 5.215,805 tỷ đồng.

Với mức điều chỉnh số vay, trả nợ năm 2023 của các địa phương như trên, tổng mức vay và mức bội chi của ngân sách địa phương vẫn nằm trong hạn mức đã được Quốc hội phê duyệt, theo đó tổng hạn mức vay của các địa phương là tỷ đồng, giảm 5.215,9 tỷ đồng, bội chi ngân sách địa phương là tỷ đồng, giảm 5.215,9 tỷ đồng so với phương án dự toán năm 2023 đã được Quốc hội thông qua, và không có địa phương nào vượt hạn mức dư nợ được phép theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Để tạo điều kiện cho các địa phương thực hiện được nhiệm vụ được giao trong năm 2023 và sử dụng được nguồn vốn NSTW bổ sung có mục tiêu cho các địa phương năm 2023, Chính phủ xin báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội:

- Chấp thuận việc đề xuất: (i) tăng dự toán vay (tăng dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ) năm 2023 của 6 địa phương là Bình Định (31,248 tỷ đồng), Hà Nội (221,693 tỷ đồng) Hải ơng (50,2 tỷ đồng), Hải Phòng (25,7 tỷ đồng), Nam Định (13,154 tỷ đồng), Phú Thọ (7,349 tỷ đồng) như báo cáo ở trên; (ii) giảm dự toán của 27 địa phương với tổng mức giảm là 5.565,149 tỷ đồng (theo Phụ lục I đính kèm).

- Trường hợp các địa phương được Quốc hội phê duyệt cho điều chỉnh tăng dự toán vốn vay lại, các địa phưong được điều chỉnh tăng dự toán phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội và Chính phủ về việc hoàn thành dự toán vốn vay lại được giao bổ sung.

- Để giảm thiểu tình trạng cắt giảm dự toán vốn vay lại nhiều như hiện nay, các địa phương điều chỉnh giảm dự toán với số lượng lớn cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác lập dự toán vốn vay lại, đảm bảo dự toán sát với khả năng triển khai thực tế của các dự án, kiên quyết cắt giảm kế hoạch vốn của các dự án, các hạng mục không có khả năng giải ngân trong năm.

Chính phủ kính trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định./.