Chỉ thị 05/2008/CT-UBND của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về việc tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, ngăn ngừa, giải quyết tình trạng trẻ em lang thang, trẻ em bị xâm phạm tình dục và trẻ em phải lao động nặng nhọc trong điều kiện độc hại, nguy hiểm

ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH   Số: 05/2008/CT-UBND

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc   TP. Hồ Chí Minh, ngày 27 tháng 3 năm 2008

CHỈ THỊ

Về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, ngăn ngừa,

giải quyết tình trạng trẻ em lang thang, trẻ em bị xâm phạm tình dục

và trẻ em phải lao động nặng nhọc trong điều kiện độc hại, nguy hiểm

Trong thời gian qua, trên địa bàn thành phố đã xảy ra một số vụ việc vi phạm pháp luật về chăm sóc và bảo vệ trẻ em như lợi dụng trẻ em đi lang thang xin ăn, đeo bám khách du lịch, thực khách để trục lợi; cha mẹ, người nuôi dưỡng buộc hoặc để trẻ phải đi buôn bán kiếm sống ban đêm; tình trạng trẻ em bị xâm phạm tình dục, bị hành hạ, ngược đãi; trẻ em phải lao động nặng nhọc trong điều kiện độc hại, nguy hiểm; tình trạng vi phạm pháp luật trong thành lập, hoạt động các cơ sở trợ giúp trẻ em, cơ sở bảo trợ xã hội đang nuôi dưỡng trẻ em. Để tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em nhằm giải quyết và ngăn ngừa tình trạng nói trên, Ủy ban nhân dân thành phố chỉ thị:

I. CÁC CÔNG TÁC TRỌNG TÂM

1. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về bảo vệ, chăm sóc trẻ em; chú trọng đến các nội dung xử lý hành vi vi phạm hành chính và hành vi phạm tội đặc thù lĩnh vực bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em được quy định trong Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật Hôn nhân và gia đình, Bộ Luật Lao động, Nghị định số 114/2006/NĐ-CP ngày 03 tháng 10 năm 2006 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về dân số và trẻ em. Công tác tuyên truyền cần gắn với việc phê phán, lên án các vụ việc vi phạm quyền trẻ em nhằm nâng cao nhận thức và hành động chung trong đấu tranh với các sai trái, hiện tượng xấu đối với trẻ em. Hướng dẫn người dân thực hiện trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tham gia phát hiện, tố giác, ngăn chặn các hành vi vi phạm quyền trẻ em.

2. Tăng cường quản lý địa bàn và phối hợp nghiệp vụ nhằm chặn đứng tình trạng trẻ em lang thang xin ăn; trẻ em phải lang thang kiếm sống ban đêm; trẻ em đeo bám du khách, thực khách dưới mọi hình thức. Giải quyết tình trạng trẻ em phải lao động trong các điều kiện môi trường có ảnh hưởng đến sức khỏe, không an toàn, sử dụng trẻ em lao động trái quy định pháp luật. Kịp thời phát hiện, ngăn chặn các nguy cơ có thể dẫn đến trẻ em bị xâm hại tình dục, chú ý đến các địa bàn nguy cơ cao. Không để tình trạng trẻ em bỏ học, lêu lỏng; thực hiện các biện pháp can thiệp để trẻ trở lại học tập trong các loại hình giáo dục phù hợp.

3. Ngăn chặn và giải quyết tình trạng trẻ em sống xa gia đình tập hợp cư trú bất hợp pháp. Tiếp tục thực hiện việc đăng ký tạm trú cho trẻ em theo quy định của pháp luật; có biện pháp quản lý về tình hình tạm trú của trẻ em dưới 14 tuổi trên địa bàn. Chú ý hướng dẫn hộ gia đình, người sử dụng lao động trẻ em đăng ký tạm trú cho các các đối tượng trẻ em từ nơi khác đến làm thuê, giúp việc nhà trong các gia đình, lao động trong cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn.

4. Xử lý triệt để, nghiêm minh, đúng pháp luật đối với các đối tượng vi phạm quyền trẻ em trong các trường hợp dụ dỗ, lôi kéo trẻ em đi lang thang, tập hợp trẻ em lang thang để trục lợi, lạm dụng sức lao động trẻ em, lợi dụng trẻ em để thu lợi dưới mọi hình thức, để trẻ đi buôn bán rong kiếm sống ban đêm, hành hạ ngược đãi và gây thương tích cho trẻ em, xâm hại tình dục trẻ em, cản trở việc học tập của trẻ em.

5. Tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở trợ giúp trẻ em, các cơ sở bảo trợ xã hội nuôi dưỡng trẻ em. Hướng dẫn thủ tục về thành lập, hoạt động cho các cơ sở nêu trên hoặc chuyển hình thức chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em hoàn cảnh đặc biệt theo đúng quy định pháp luật hiện hành. Kiên quyết giải tán các cơ sở hoạt động không phép, có biểu hiện vi phạm pháp luật về quyền trẻ em.

II. PHÂN CÔNG TRÁCH NHIỆM

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em thành phố:

- Chủ trì phối hợp các sở - ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội… thực hiện tốt công tác thông tin - giáo dục - truyền thông về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, về ngăn chặn và giải quyết tình trạng trẻ em lang thang ăn xin, trẻ em bị xâm phạm tình dục và trẻ em phải lao động nặng nhọc trong điều kiện độc hại, nguy hiểm, không đảm bảo các thủ tục, điều kiện lao động theo quy định;

- Phối hợp với các sở, ngành chức năng và Ủy ban nhân dân các cấp tổ chức tốt mạng lưới bảo vệ trẻ em tại cộng đồng; thực hiện các công tác đảm bảo các quyền cơ bản của trẻ em như được có khai sinh, được chăm sóc nuôi dưỡng, được học tập, được chăm sóc sức khỏe, được bảo vệ không bị xâm phạm thân thể, nhân phẩm, danh dự;

- Phối hợp với Công an thành phố thông tin rộng rãi về các số điện thoại nóng trên các phương tiện truyền thông đại chúng để nhân dân thành phố thuận lợi cung cấp thông tin phản ánh, tố giác về các hành vi vi phạm quyền trẻ em.

2. Sở Tư pháp:

- Chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em và Ủy ban nhân dân các quận - huyện, phường - xã, thị trấn tổ chức rà soát, giải quyết các trường hợp trẻ em sinh tại thành phố, cư trú tại thành phố hoặc có cha, mẹ ruột cư trú tại thành phố nhưng chưa có khai sinh để hướng dẫn lập thủ tục khai sinh cho những trẻ em này.

- Thường trực Hội đồng Phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thành phố (Sở Tư pháp) chủ trì cùng Sở Văn hóa và Thông tin, các sở - ngành thành viên Hội đồng, các phương tiện truyền thông đại chúng, Đài Tiếng nói nhân dân thành phố, Đài Truyền hình thành phố, báo chí… tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật bảo vệ trẻ em.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo:

Chủ trì phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em và Ủy ban nhân dân các quận - huyện, phường - xã, thị trấn tổ chức rà soát, giải quyết trẻ em thất học, nghỉ bỏ học, tuyên truyền giáo dục nội dung phòng, chống bạo lực trong học đường; phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em, giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên.

4. Sở Y tế:

Nghiên cứu, xây dựng quy trình điều trị, phục hồi chức năng về thể chất và tinh thần cho trẻ em bị hành hạ, ngược đãi, bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp khi các em được đưa ra khỏi các công việc nặng nhọc, công việc trong điều kiện độc hại.

5. Công an thành phố:

- Chỉ đạo, hướng dẫn Công an quận - huyện, phường - xã, thị trấn tổ chức kiểm tra địa bàn quản lý tình hình trẻ em tạm cư, phát hiện và xử lý các điểm tập hợp trẻ em bất hợp pháp. Không để tồn tại các tụ điểm tập hợp trẻ em lang thang để trục lợi. Xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi dùng trẻ em thu lợi dưới các hình thức buộc hoặc để trẻ em buôn bán kiếm sống đêm khuya, đeo bám thực khách, du khách để xin tiền và các hành vi ngược đãi, hành hạ, gây thương tật cho trẻ em;

- Công bố số điện thoại nóng để nhận thông tin phản ánh của nhân dân về bảo vệ quyền trẻ em.

6. Sở Văn hóa và Thông tin và các phương tiện thông tin đại chúng:

Phối hợp thực hiện tốt các hoạt động thông tin - giáo dục - truyền thông về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Tăng cường tuyên truyền, lên án các hành vi vi phạm quyền trẻ em, nêu gương người tốt việc tốt trong công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em nhằm nâng cao ý thức và hành động bảo vệ trẻ em cho gia đình, cộng đồng, xã hội.

7. Thành Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh:

Chỉ đạo các cấp bộ Đoàn, đẩy mạnh hoạt động Vì đàn em, các hoạt động bảo vệ chăm sóc thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục bảo vệ trẻ em cho thanh thiếu nhi, đẩy mạnh giáo dục kỹ năng sống cho thiếu nhi nhằm góp phần ngăn chặn tình trạng xâm phạm thân thể, danh dự, nhân phẩm trẻ em; tình trạng tập hợp trẻ em lang thang để trục lợi. Xây dựng mạng lưới bảo vệ trẻ em tại cộng đồng, nhất là những địa bàn phức tạp ở những quận trung tâm thành phố.

8. Ủy ban nhân dân các quận - huyện:

- Chỉ đạo tăng cường công tác quản lý địa bàn để bảo vệ trẻ em, đặc biệt đối với các khu vực có đông người đến tạm cư, nhiều nhà trọ, nhà ở tạm. Tổ chức kiểm tra hành chính đối với những tụ điểm có dấu hiệu tập hợp trẻ em bất hợp pháp. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra tình hình sử dụng lao động trẻ em đơn lẻ hoặc trong cơ sở dịch vụ;

- Chỉ đạo các cơ quan chức năng địa phương tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát, tại các địa bàn phức tạp, nhất là các khu vực trung tâm thành phố; phối hợp với lực lượng Trật tự viên bảo vệ du lịch của Công ty Dịch vụ Công ích thuộc Lực lượng Thanh niên xung phong trong công tác ngăn chặn các trường hợp trẻ em bị lợi dụng xin ăn, đeo bám khách du lịch;

- Thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành về cơ sở trợ giúp, cơ sở bảo trợ xã hội đang nuôi dưỡng trẻ em nhằm đảm bảo đúng quy định pháp luật về việc nuôi dạy trẻ em.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố và các tổ chức thành viên theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn triển khai các hoạt động bảo vệ trẻ em. Đẩy mạnh công tác bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em trong thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Thủ trưởng các sở - ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận - huyện căn cứ Chỉ thị này xây dựng kế hoạch, chương trình hành động cụ thể và phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các tổ chức xã hội để triển khai thực hiện tốt trong ngành và tại địa phương mình. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em có trách nhiệm theo dõi việc thực hiện Chỉ thị, tập hợp thông tin, báo cáo kết quả thực hiện cho Ủy ban nhân dân thành phố.

Chỉ thị này có hiệu lực sau 10 ngày, kể từ ngày ký./.